سوره توحید
کسی که همیشه در نماز بعد از حمد، سوره توحید را می خواند و به این کار عادت کرده است، اگر قبل از نماز یا در حین نماز، نیت خواندن سوره دیگری را از دل بگذراند، ولی طبق عادت پس از(بسم الله الرحمن الرحیم) سوره توحید بر زبانش جاری شود، می تواند سوره را ادامه دهد یا باید برگردد و سوره ای که نیت کرده بخواند؟
اگر قصد سوره ای نداشته باشد و عادت بر سوره قل هو الله احد باشد اشکال ندارد. ولی اگر قصد سوره ای داشته باشد و (بسم الله الرحمن الرحیم) بر آن قصد گفته شود ولی غیر قصد عمل شود، باید برگردد و سوره ای که قصد داشته است بخواند.
اگر قصد سوره ای نداشته باشد و عادت بر سوره قل هو الله احد باشد اشکال ندارد. ولی اگر قصد سوره ای داشته باشد و (بسم الله الرحمن الرحیم) بر آن قصد گفته شود ولی غیر قصد عمل شود، باید برگردد و سوره ای که قصد داشته است بخواند.
عنوان سوال:
کسی که همیشه در نماز بعد از حمد، سوره توحید را می خواند و به این کار عادت کرده است، اگر قبل از نماز یا در حین نماز، نیت خواندن سوره دیگری را از دل بگذراند، ولی طبق عادت پس از(بسم الله الرحمن الرحیم) سوره توحید بر زبانش جاری شود، می تواند سوره را ادامه دهد یا باید برگردد و سوره ای که نیت کرده بخواند؟
پاسخ:
اگر قصد سوره ای نداشته باشد و عادت بر سوره قل هو الله احد باشد اشکال ندارد. ولی اگر قصد سوره ای داشته باشد و (بسم الله الرحمن الرحیم) بر آن قصد گفته شود ولی غیر قصد عمل شود، باید برگردد و سوره ای که قصد داشته است بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] آیا به نظر حضرت عالی بسم الله هر سوره جزء آن سوره است؟ و اگر فردی در نماز بعد از حمد به نیّت خواندن یک سوره بسم الله بگوید و بعد نیّتش عوض شود و بخواهد سوره دیگری بخواند باید دوباره بسم الله بگوید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اگر "بسم الله الرحمن الرحیم" اول سوره را در نماز واجب به نیت سوره توحید عادت کرده باشیم بگوئیم و تصمیم داشته باشیم سوره ای جز سوره توحید بخوانیم و از روی فراموشی بدون این که توجه کنیم الان چه سوره ای قرار است خوانده شود "بسم الله الرحمن الرحیم" بگوئیم الف-آیا باید دوباره به نیت آن سوره "بسم الله الرحمن الرحیم" بگوئیم؟ آیا احتیاطاً مجاز به دوباره گفتن هستیم؟ در مورد نماز مستحبی چطور؟ اگر به سوره ای جز توحید و کافرون عادت داشته باشیم چطور؟ ب- آیا مجزی است در نماز واجب یا مستحبی از سوره توحید را به سوره کافرون عدول کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که از ابتدا و یا بر حسب عادت قصد خواندن سوره فاتحه و اخلاص را داشت و (بسم الله الرحمن الرحیم) را گفت ولی سهواً سوره را تعیین نکرد، آیا باید از اول، سوره معیّنی را قصد نماید و بعد (بسم الله الرحمن الرحیم) را قرائت کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا باید برای هر سوره در نماز قبل از بسم الله نیت همان سوره را کرد و بعد بسم الله آن را به نیت آن گفت؟
- [آیت الله سبحانی] در رکعت دوّم مأموم که رکعت سوم امام است مأموم بسم الله الرحمن الرحیم و حمد و سوره را بلند بخواند یا آهسته؟(در نمازهایی که بلند خوانده می شود)
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نمازگزار بدون اینکه تصمیم به خواندن سوره معیّنی گرفته باشد، بسم الله را بگوید، بعد تصمیم بگیرد که سوره مبارکه قدر را بخواند، آیا باید مجددّاً بسم الله را بگوید؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخص یقین کند بسم اللّه را به قصد سوره ای که شروع کرده نگفته، وظیفه چیست؟ آیا ادامه دهد یا باید برگردد و از اوّل شروع کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در نماز ظهر و عصر می شود در رکعت اول و دوم (بسم الله الرحمن الرحیم) را بلند خواند؟
- [آیت الله سیستانی] مرد کدام نمازها را باید با صدای بلند و کدام را آهسته بخواند و ایا این حکم فقط برای قرائت حمد و سوره است یا دیگر واجبات نماز را هم شامل می‌شود ؟ در مورد الله اکبر – تکبیر- بسم الله اول حمد و سوره و تسبیحات اربعه چطور؟
- [آیت الله بهجت] فردی در حالت قرائت سوره ی نماز واجب وقتی شروع به خواندن اوّلین آیه ی سوره کرده، شک می کند که آیا "بسم اللّه " را به قصد همین سوره گفته یا نه! آیا برگردد و دوباره بسم اللّه بگوید یا به شکّ خود اعتنا نکند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحب است در رکعت اوّل، پیش از خواندن حمد بگوید: (أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ). و در رکعت اوّل و دوّم نماز ظهر و عصر )بِسْمِ اللَّهِ( را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند یعنی آن را به آیه بعد نچسباند، و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجّه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی میخواند، بعد از آنکه حمد خودش تمام شد بگوید: (اَلْحَمْدُ للَّهِِ رَبِّ الْعالَمینَ). و بعد از خواندن سوره توحید، یک یا دو یا سه مرتبه بگوید: (کَذلِکَ اللَّهُ رَبّی). و یا بگوید: (کَذلِکَ اللَّهُ رَبُّنا). و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
- اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره توحید یا کافرون شود، نمیتواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند.
- در نماز آیات، انسان میتواند بعد از نیّت و تکبیر و خواندن حمد، آیههای یک سوره را پنج قسمت کند و یک آیه یا بیشتر از آن را بخواند و به رکوع رود و سر بردارد و بدون اینکه حمد بخواند، قسمت دوّم از همان سوره را بخواند و به رکوع رود و همینطور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید، مثلاً به قصد سوره توحید بگوید: (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ). و به رکوع رود، بعد بایستد و بگوید: (قُلْ هُوَ اللَّهُ اَحَدٌ). و دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید: (اللَّهُ الصَّمَدُ). باز به رکوع رود و بایستد و بگوید: (لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ). و برود به رکوع و سر بردارد و بگوید: (وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً اَحَدٌ). و بعد از آن به رکوع پنجم رود و بعد از سر برداشتن، دو سجده کند و رکعت دوّم را هم مثل رکعت اوّل به جا آورد و بعد از سجده دوّم تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد.
- سجده سهو این است که بعد از سلام نماز نیّت سجده سهو کند و پیشانی را به چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بگوید: (بِسْمِاللَّهِ و بِاللَّهِ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ). یا: (بِسْمِ اللَّهِ و بِاللَّهِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدْ). ولی بهتر است بگوید: (بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ السلام عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُاللَّهِ وَ بَرَکاتُه). بعد بنشیند و دوباره به سجده رود و یکی از ذکرهایی را که گفته شد بگوید و بنشیند و بعد از خواندن تشهّد سلام دهد.
- زن میتواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود در صورتی که مفسده داشته باشد باید آهسته بخواند ولی اگر بلند خواند نمازش صحیح است.
- اگر در جایی که باید نماز را بلند بخواند عمداً آهسته بخواند یا در جایی که باید آهسته بخواند عمداً بلند بخواند نمازش باطل است ولی اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسئله باشد صحیح است و اگر در بین خواندن حمد و سوره هم بفهمد اشتباه کرده لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند.
- اگر موقعی برسد که امام مشغول خواندن تشهّد آخر نماز است چنانچه بخواهد به ثواب جماعت برسد، باید بعد از نیّت و گفتن تکبیرة الاحرام بنشیند و تشهّد را با امام بخواند ولی سلام را نگوید و صبر کند تا امام سلام نماز را بدهد، بعد بایستد و بدون آنکه دوباره تکبیر بگوید، حمد و سوره را بخواند و آن را رکعت اوّل نماز خود حساب کند.
- نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد و دستور آن این است که انسان بعد از نیّت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره تمام بخواند و به رکوع رود و سر از رکوع بردارد، دوباره یک حمد و یک سوره بخواند، باز به رکوع رود تا پنج مرتبه و بعد از بلند شدن از رکوع پنجم دو سجده نماید و برخیزد و رکعت دوّم نماز را هم مثل رکعت اوّل به جا آورد و تشهّد بخواند و سلام دهد.
- کسی که نشسته نماز میخواند اگر در بین نماز بتواند بایستد باید مقداری را که میتواند ایستاده بخواند. مثلاً اگر بعد از خواندن حمد و سوره بتواند بایستد و رکوع را ایستاده به جا آورد باید بایستد و از حال ایستاده به رکوع رود.
- نماز عید فطر و قربان دو رکعت است که در رکعت اوّل بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر بگوید، و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود و دو سجده به جا آورد و برخیزد و در رکعت دوّم چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع دو سجده کند و تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است در رکعت اول، پیش از خواندن حمد بگوید: "أعوُذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیم" و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر "بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم"را بلند بگوید و نیز مستحب است در تمام نمازها حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی: آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره بمعنای آیه توجه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت می خواند بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: "اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمِینَ"، و بعد از خواندن سوره توحید، یک، یا دو، یا سه مرتبه "کَذَلِکَ اللهُ رَبِّی" یا سه مرتبه "کَذَلِکَ اللهُ رَبُّنَا" بگوید، و بعد از خواندن سوره، کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید، یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند. البته مستحب است مردها حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه و (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را در همه نمازهای ظهر و عصر بلند بخوانند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در رکعت سوم یا چهارم حمد خواند ، بنابر احتیاط واجب بسم الله آن را آهسته بگوید .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند بنابر احتیاط واجب باید بسم الله ان را هم اهسته بخواند
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در رکعت سوم وچهارم حمد بخواند، بنابر احیتاط واجب باید بسم الله آن را هم آهسته بگوید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند؛ بنا بر احتیاط واجب باید بسم اللّه آن را هم آهسته بگوید.
- [آیت الله بهجت] اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند، بنابر احتیاط واجب باید (بسم اللّه) آن را هم آهسته بگوید.
- [آیت الله سبحانی] اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند، بنابر احتیاط واجب باید بسم الله آن را هم آهسته بگوید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند، بنابر احتیاط واجب باید "بِسْمِ اللهِ" آن را هم آهسته بگوید.
- [آیت الله بروجردی] اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند، بنا بر احتیاط واجب باید (بسم اللهِ) آن را هم آهسته بگوید.