شکار
صید در لغت و به تبع در کلمات فقها به معنای شکار حیوان وحشی و نیز خود حیوان وحشی آمده است. مراد از شکار اعم از گرفتن، به دام افکندن و کشتن است. [۱] [۲]
اگر ماهی بزرگ، در داخل آب به وسیله ی تیر یا هر وسیله ی دیگر شکار شود و قبل از خارج کردن از آب بمیرد، چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی: اگر ماهی داخل آب بمیرد، احتیاط اجتناب است. والله العالم
بسمه تعالی: اگر ماهی داخل آب بمیرد، احتیاط اجتناب است. والله العالم
عنوان سوال:
اگر ماهی بزرگ، در داخل آب به وسیله ی تیر یا هر وسیله ی دیگر شکار شود و قبل از خارج کردن از آب بمیرد، چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آب سردکنی که داخل مسجدالحرام است ولی آب زمزم خالص نیست وروی آن نوشته که فقط برای شرب استفاده شود آیا می شود از آن وضو گرفت؟
- بچه ای که به وسیله عمل جراحی از داخل رحم خارج می شود، خونهایی که پس از عمل از مجرای طبیعی زن خارج می شود، حکم نفاس دارد یا خیر؟
- مستأجر خانه متوجه ترکیدن لوله ی آب که داخل دیوار بوده، نشده و به همسایه ضرر و خسارت وارد شده است، البته کوتاهی نکرده است. آیا خسارت به عهده ی صاحب خانه است یا مستأجر؟
- در چراگاهی چشمه ای وجود داشته است که از آب آن باغات بسیاری آبیاری می گردیده ولی شخصی این چراگاه را تصرف نموده وچشمه را داخل در ملک خود نموده و مشغول درخت کاری شده و از استفاده آب ممانعت می کند آیا چنین حقی برای وی می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعضی از صیّادان بعد از صید ماهی یا میگو برای این که ماهیها در ایّام شکار فاسد نشود، آن‌ها را به طور نیمه جان داخل گونی گذاشته، سپس آن را داخل آب می گذارند، که بعضی از آن‌ها به واسطه جراحت، یا فشردگی محلّ، در داخل آب می میرند. حکم شرعی آن‌ها چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر آب حوض را خالی کنیم و ماهی بمیرد آیا صید حساب می شود ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر ماهی در تور صیادی در زیر آب بمیرد، حلال است یا حرام؟
- [آیت الله بهجت] اگر ماهی در تور صیّادی در زیر آب بمیرد، حلال است یا حرام؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر ماهی در تور صیّادی در زیر آب بمیرد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] گاهی اوقات ماهی را زنده از آب می گیرند و با پتک بر سرش می زنند تا بمیرد. آیا خوردن گوشت آن ماهی حلال است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا می توان ماهی هایی را که در تور ماهی گیری و داخل آب مرده اند به کسی فروخت که آن را حلال می داند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا به تور انداختن ماهی در آب برای حلیت کافی است و یا باید آن را از آب خارج کنند و در خارج آب بمیرد؟
- [آیت الله سیستانی] خرید ماهی از بازار مسیحی ها چه حکمی دارد؟ با وجودی که نمیدانم این ماهی آیا بیرون از آب مرده یا داخل آب ولی عقل می گوید باید بیرون از آب مرده باشد و احتمال این که داخل آب مرد ه باشد خیلی کم است ؟
- [آیت الله خامنه ای] در بعضی از مراکزی که ماهی را به صورت زنده می فروشند، بعد از گرفتن ماهی از آب، ضربه ای به سر ماهی زده و فوراً شکم آن را پاره کرده و امعاء و احشاء آن را خارج می کنند در حالی که هنوز ماهی زنده و کمی حرکت دارد آیا خوردن چنین ماهی ای حلال است؟ ج) اشکال ندارد. س2: برای صید ماهی از حوضچه های پرورش ماهی، از اتصال برق به آب استفاده می کنند: الف: خوردن این ماهی ها چه حکمی دارد؟ ب: چنانچه بعضی از این ماهی ها به وسیله برق داخل آب بمیرند و مخلوط با ماهی های نیمه جان به واسطه شک برق از آب گرفته شوند وظیفه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر ماهی فلس دار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است. و چنانچه در آب بمیرد پاک است ولی خوردن آن حرام می باشد و ماهی بی فلس را اگرچه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است.
- حیوان حلال گوشتی که مانند ماهی خون جهنده ندارد، اگر به خودی خود بمیرد پاک است ولی گوشت آن را نمی شود خورد. مگر اینکه در بیرون آب بمیرد در این صورت گوشت او حلال است. حکم سر بریدن حیوانات
- اگر حیوانی را تیر زدند سپس در آب بیفتد، و انسان بداند که حیوان به واسطه تیر و افتادن در آب جان داده، حلال نیست. بلکه اگر شک کند که فقط با تیر بوده یا نه، نیز حلال نمی باشد.
- اگر احتمال دهد که داخل ماشین، یا در منزلی که به آنجا وارد شده یا در قافله آب هست، باید به قدری جستوجو نماید که به نبودن آب یقین کند، یا از پیدا کردن آن ناامید شود. 1. مجلسی(قدس سره) در کتاب (شرح من لایحضره الفقیه) مقدار پرتاب تیر را دویست گام معین فرموده است.
- اگر حیوان حلال گوشت وحشی را با اسلحه شکار کنند، با پنج شرط حلال و بدنش پاک است: اول آنکه اسلحه شکار مثل کارد و شمشیر برنده باشد; یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد که به واسطه تیز بودن، بدن حیوان را پاره کند و اگر به وسیله دام یا چوب و سنگ و مانند اینها حیوانی را شکار کنند پاک نمی شود و خوردن آن هم حرام است. و اگر حیوانی را با تفنگ شکار کنند، چنانچه گلوله آن تیز باشد که در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند پاک و حلال است. و اگر گلوله تیز نباشد بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رود و حیوان را بکشد، یا به واسطه حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد پاک و حلال بودنش اشکال دارد. دوم کسی که شکار می کند باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بدن را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) می کند، حیوانی را شکار نماید، آن شکار حلال نیست. سوم اسلحه را برای شکار کردن حیوان به کار برد و اگر مثلاً جائی را نشان کند و اتفاقاً حیوانی را بکشد، آن حیوان پاک نیست و خوردن آن هم حرام است. چهارم در وقت به کار بردن اسلحه نام خدا را ببرد و چنانچه عمداً نام خدا را نبرد شکار حلال نمی شود ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد. پنجم وقتی به حیوان برسد که مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه به اندازه سر بریدن وقت باشد و سر حیوان را نبرد تا بمیرد حرام است.
- اگر ماهی را بیرون آب دو قسمت کنند و یک قسمت آن درحالی که زنده است در آب بیفتد، خوردن قسمتی را که بیرون آب مانده اشکال ندارد.
- اگر سگ شکاری، حیوان وحشی حلال گوشتی را شکار کند پاک بودن و حلال بودن آن حیوان شش شرط دارد: اول: سگ به طوری تربیت شده باشد که هر وقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود و هر وقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد ولی اگر در وقت نزدیک شدن به شکار با جلوگیری نایستد مانع ندارد و احتیاط واجب آن است که اگر عادت دارد که پیش از رسیدن صاحبش شکار را می خورد از شکار او اجتناب کنند، ولی اگر اتفاقاً شکار را بخورد اشکال ندارد. دوم: صاحبش آن را بفرستد و اگر از پیش خود دنبال شکار رود و حیوانی را شکار کند خوردن آن حیوان حرام است. بلکه اگر از پیش خود دنبال شکار رود و بعداً صاحبش بانگ بزند که زودتر آن را به شکار برساند; اگرچه به واسطه صدای صاحبش شتاب کند، بنابر احتیاط واجب باید از خوردن آن شکار خودداری نماید. سوم: کسی که سگ را می فرستد باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم)می کند سگ را بفرستد، شکار آن سگ حرام است. چهارم: وقت فرستادن سگ نام خدا را ببرد و اگر عمداً نام خدا را نبرد: آن شکار حرام است ولی اگر از روی فراموشی باشد اشکال ندارد. و اگر وقت فرستادن سگ نام خدا را عمداً نبرد و پیش از آنکه سگ به شکار برسد نام خدا را ببرد بنابر احتیاط واجب باید از آن شکار اجتناب نمایند. پنجم: شکار به واسطه زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد پس اگر سگ، شکار را خفه کند، یا شکار از دویدن یا ترس بمیرد حلال نیست. ششم: کسی که سگ را فرستاده; وقتی برسد که حیوان مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه وقتی برسد که باندازه سر بریدن وقت باشد مثلاً حیوان چشم یا دم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین بزند، چنانچه سر حیوان را نبرد تا بمیرد حلال نیست.
- مردار حیوانی که خون جهنده دارد در صورتی که خودش مرده باشد، نجس است. ولی اگر به غیر دستوری که در شرع معین شده، کشته شود پاک است ولی خوردن گوشت آن حرام است. و ماهی چون خون جهنده ندارد، اگرچه در آب بمیرد پاک است.
- یکی از هفت چیز; کفالت را به هم می زند: اوّل کفیل، بدهکار را در اختیار طلبکار قرار دهد. دوم طلب طلبکار داده شود. سوم طلبکار از طلب خود بگذرد. چهارم بدهکار بمیرد. پنجم طلبکار کفیل را از کفالت آزاد کند. ششم کفیل بمیرد. هفتم کسی که صاحب حق است به وسیله حواله یا طور دیگری حق خود را به دیگری واگذار نماید.
- کسی که برای حج، احرام بسته است اگر پیش از تمام کردن سعی بین صفا و مروه بمیرد، نباید او را با آب کافور غسل دهند و بجای آن باید با آب خالص غسلش بدهند و همچنین اگر در احرام عمره پیش از کوتاه کردن مو بمیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صید ماهی لازم نیست صیاد مسلمان باشد و اگر ماهی در تور یا وسیله دیگر صیادی در داخل آب هم بمیرد حلال است، با توجه به نحوه صیادی فعلی که اطمینان حاصل می شود که ماهی در تور و وسایل صیادی مرده است ماهی فلس دار موجود در بازارهای مسلمانان و حتی کشورهای غیر مسلمان حلال است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر ماهی فَلْسْ دار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد ، پاک و خوردن آن حلال است . و چنانچه در آب خود به خود بمیرد پاک است ولی خوردن آن حرام می باشد ولی اگر دامی در آب برای صید ماهی نصب کنند و ماهی بعد از اینکه به دام افتاد در آب در داخل دام بمیرد حلال بودن آن خالی از قوّت نیست هر چند احوط ترک خوردن آن ماهی است و ماهی بی فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر ماهی فلس دار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد؛ پاک و خوردن آن حلال است. و چنانچه در آب بمیرد؛ پاک است ولی خوردن آن حرام می باشد؛ ولی اگر در تور ماهی گیر در آب بمیرد؛ خوردنش حلال است. و ماهی بی فلس را اگرچه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر ماهی از آب بیرون بیفتد، یا موج آن را بیرون بیندازد، یا آب فرو رود و ماهی در خشکی بماند، چنانچه پیش از آن که بمیرد، با دست یا به وسیله دیگر کسی آن را بگیرد، بعد از جاندادن حلال است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر ماهی از آب بیرون بیفتد؛ یا موج آن را بیرون بیندازد؛ یا آب فرو رود و ماهی در خشکی بماند؛ چنانچه پیش از آنکه بمیرد؛ با دست یا به وسیله دیگر کسی آن را بگیرد؛ بعد از جان دادن حلال است.
- [آیت الله خوئی] اگر ماهی از آب بیرون بیفتد یا موج آن را بیرون بیندازد یا آب فرو رود و ماهی در خشکی بماند، چنانچه پیش از آن که بمیرد با دست یا به وسیله دیگر کسی آن را بگیرد، بعد از جان دادن حلال است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ماهی از آب بیرون بیفتد یا موج آن را بیرون بیندازد یا آب فرو رود و ماهی در خشکی بماند، چنانچه پیش از آن که بمیرد با دست یا به وسیله دیگری کسی آن را بگیرد، بعد از جان دادن، حلال است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ماهی از اب بیرون بیفتد یا موج ان را بیرون بیندازد یا اب فرو رود و ماهی در خشکی بماند چنانچه پیش از ان که بمیرد با دست یا هر وسیله دیگر کسی ان را بگیرد بعد از جان دادن حلال است
- [آیت الله نوری همدانی] اگر ماهی از آب بیرون بیفتد ، یا موج آن را بیرون بیندازد ، یا آب فرو رود و ماهی در خشکی بماند ، چنانچه پیش از آنکه بمیرد ، با دست یا به وسیلة دیگر کسی آن را بگیرد ، بعد از جان دادن حلال است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر ماهی از آب بیرون بیفتد یا موج آن را بیرون بیندازد یا آب فرو رود و ماهی در خشکی بماند، چنانچه پیش از آن که بمیرد، با دست یا به وسیله دیگر کسی آن را بگیرد، بعد از جان دادن حلال است.