تصادف
به برخورد وسیله نقلیه با چیزى دیگر تصادف گفته می شود که از عناوین مستحدثه است.این عنوان از مسائل مستحدثه است که احکام آن در استفتائات مطرح شده است.
اگر شخصی موجب تصادف شود و باعث فوت دیگری شود در صورتی که شخص فوت شده بیمه باشد و شرکت بیمه مبلغی به مقدار دیه بپردازد آیا متخلف نیز باید دیه را بپردازد؟
بسمه تعالی: هر گاه متخلف که باعث تصادف شده بیمه باشد و بیمه دیه را پرداخت کند چیز مجددی بر عهده متخلف نیست اما در صورتی که فرد فوت شده بیمه باشد ظاهراً مبلغ پرداخت شده به عنوان دیه نیست و دیه را باید متخلف بپردازد . والله العالم
بسمه تعالی: هر گاه متخلف که باعث تصادف شده بیمه باشد و بیمه دیه را پرداخت کند چیز مجددی بر عهده متخلف نیست اما در صورتی که فرد فوت شده بیمه باشد ظاهراً مبلغ پرداخت شده به عنوان دیه نیست و دیه را باید متخلف بپردازد . والله العالم
عنوان سوال:
اگر شخصی موجب تصادف شود و باعث فوت دیگری شود در صورتی که شخص فوت شده بیمه باشد و شرکت بیمه مبلغی به مقدار دیه بپردازد آیا متخلف نیز باید دیه را بپردازد؟
پاسخ:
بسمه تعالی: هر گاه متخلف که باعث تصادف شده بیمه باشد و بیمه دیه را پرداخت کند چیز مجددی بر عهده متخلف نیست اما در صورتی که فرد فوت شده بیمه باشد ظاهراً مبلغ پرداخت شده به عنوان دیه نیست و دیه را باید متخلف بپردازد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر هنگام مسابقه ی ورزشی یا تمرین ورزش، جراحتی یا نقص عضو برای یکی از طرفین به وجود آید، آیا موجب دیه می شود؟ اگر اداره ی بیمه یا فدراسیون، دیه ی آن را بپردازد، آیا دیه از وارد کننده ی جراحت ساقط می شود؟
- اگر وسیله ی نقلیه به شخصی یا به وسیله ی نقلیه ی دیگری برخورد کند و منجر به مرگ آن شخص شود، حکم این نوع تصادف از جهت قصاص و دیه را بیان فرمایید.
- دیه ی شکستگی استخوان نشیمنگاه، در صورتی که موجب از بین رفتن قدرت نگهداری و امساک مدفوع و ادرار نگردد، چه مقدار است؟
- اگر شخصی وسیله نقلیه خود را به کسی که گواهینامه ندارد بدهد در حالی که وی در رانندگی وارد نیست اگر آن شخص تصادف کند و موجب خسارت گردد ضمان به عهده کیست؟
- شخصی مبلغی را به عنوان منبع درآمد به شخصی دیگر تسلیم می کند شخص مزبور آن مبلغ را در کارگاه شخصی صنعتی خود مورد استفاده قرار می دهد و بدون اینکه اسمی از شراکت و مضاربه و... برده شود، ماهانه مبلغی با درصد معینی را به مالک پول می پردازد چنین انتفاعی شرعاً چه صورتی دارد و با چه عنوان فقهی منطبق است؟
- شخصی در سالی که سازمان حج و زیارت ثبت نام می نمود به محض شنیدن اطلاعیه، بدون مسامحه و تأخیر با تهیه هزینه لازم در ثبت نام شرکت کرد به علت کثرت متقاضی کار به قرعه انجامید. در این قرعه کشی نام این شخص در ردیف سالهای بعد اعلام گردید که در اثر کهولت سن و نارسایی قلب پیش از فرا رسیدن نوبت تشرف فوت کرد. آیا اکنون ورثه او در امر حج و استنابه از طرف او وظیفه دارند؟
- شخصی که در سال 1370 فوت کرده است و مغازه با تمام وسائلش به عنوان ترکه میّت بدون اینکه خمس آن را بپردازد به قیمت آن روز فروخته شده و در میان وراث تقسیم گردیده است (توضیح اینکه متوفّی خمس مغازه و وسائلش را نپرداخته است) اکنون که هر یک از وراث بخشی از آن و یا قیمت آن را تصرف کرده اند و مشغول الذمّه به خمس آن ترکه می باشد به چه مقدار از خمس مدیونند؟ به قیمت سال 1370 و یا به ارزش کنونی؟
- شخصی که در سال 1370 فوت کرده است و مغازه با تمام وسائلش به عنوان ترکه میّت بدون اینکه خمس آن را بپردازد به قیمت آن روز فروخته شده و در میان وراث تقسیم گردیده است (توضیح اینکه متوفّی خمس مغازه و وسائلش را نپرداخته است) اکنون که هر یک از وراث بخشی از آن و یا قیمت آن را تصرف کرده اند و مشغول الذمّه به خمس آن ترکه می باشد به چه مقدار از خمس مدیونند؟ به قیمت سال 1370 و یا به ارزش کنونی؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] شرکت بیمه در ضمن قرارداد بیمه عمر که با بیمه گزار منعقد نموده، متعهد شده است که بعد از وفات بیمه گزار، مبلغی پول به کسانی که او معیّن می کند بپردازد، حال اگر این شخص بدهکار باشد و دارایی او برای پرداخت بدهی اش کافی نباشد، آیا طلبکاران حق دارند طلب خود را از مبلغی که شرکت بیمه پرداخت می کند بردارند؟
- [آیت الله خامنه ای] در صورتی که خودروی شخصی در سانحه تصادف، بیمه نبوده و این شخص نیز توانایی پرداخت دیه و مخارج مصدوم را ندارد، آیا جایز است که به گونه ای خودروی پدر یا دیگری را که دارای بیمه است با خودروی فاقد بیمه خود در همان سانحه جابجا کند تا از بیمه آن بهره مند گردد؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که در اثر تصادف فوت نموده دارای پدر و مادر و زوجه میباشد در صورت پرداخت دیه به وسیله شرکت بیمه یا غیره آیا زوجه هم حقی از دیه دارد و در صورت ذی حق بودن چند یک از دیه را میبرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی تصادف کرده و یک نفر را کشته است، دادگاه حکم کرده که قاتل باید دیه بپردازد ولی قاتل قبل از پرداخت دیه فوت کرده است، آیا بر ورثه واجب است که این دیه را بپردازند؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی در محلّ کار خود دچار حادثه شده و از طرف شرکت بیمه مبلغی به او پرداخت شده است. آیا باید خمس این مبلغ را بپردازد؟ اگر در بین سال، آن را مصرف کند، چه حکمی دارد؟
- [سایر] در بیمه عمر، بین ادارهی بیمه و شخص، قراردادی منعقد میشود مبنی بر اینکه در قبال پرداخت مبلغی معین، اداره بیمه پس از فوت او، مبلغ خاصی را به ورثه او به نحو تساوی و یا به هر کس که او معین کند بپردازد. آیا این نوع تقسیم صحیح است یا باید این مبلغ بنابر قوانین ارث تقسیم شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] پدرمان در تصادف فوت کرده است در حالیکه سرنشین ماشینی بوده که راننده آن گواهینامه نداشته است. راننده مذکور، بیمه ماشین را می پرداخته ولی گواهینامه برادرش را برای گرفتن دیه در دادگاه گذاشته تا از این راه دیه پدرمان را از بیمه بگیرد؛ گرفتن این دیه برای ما اشکال دارد؟
- [آیت الله خوئی] اگر تصادف نماید با ماشین خود و باعث کشته شدن شخصی گردد و از روی غیر عمد باشد آیا دیه بر او هست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی در حادثه تصادف رانندگی مرتکب قتل غیر عمد شده، و فوراً خود را به نیروی انتظامی معرّفی نموده است. قاضی مربوطه، بعد از طیّ مراحل قانونی و با تعیین مقدار دیه، حکم آن را صادر کرده، ولی مسؤولین اجرای احکام ابلاغ پرداخت آن را به مسؤولین بیمه تأخیر انداخته اند; بدین علّت سال بعد مقدار دیه افزایش یافته است. آیا متّهم مدیون همان مقدار دیه ای است که قاضی آن را معیّن نموده، و حکمش را صادر کرده، یا اضافه سال بعد را هم باید بپردازد؟
- [آیت الله اردبیلی] در بیمه های عمر و سرمایه گذاری فرد بیمه¬گذار بابت بیمه شده (که در این نوع، بیمه نامه انسان زنده است) به شرکت بیمه برای مدت معین مثلاً 20 سال طی اقساطی به صورت ماهیانه یا سه ماه و شش ماه یکبار یا سالیانه مبلغی را طبق توافق کتبی بیمه نامه پرداخت می کند و شرکت بیمه هم پرداخت غرامت فوت و یا بیماری های خاصی را که در این مدت بر بیمه شده وارد آید را تعهد می کند و نهایتاً اگر در پایان مدت بیمه نامه فرد بیمه شده در قید حیات باشد مبلغ اندوخته ریاضی بیمه نامه (بخشی از حق بیمه بعلاوه سود آن) را که در مجموع بیشتر از کل مبالغ دریافتی حق بیمه است را طبق تعهد پرداخت می نماید: سؤال 1) آیا تعهد به پرداخت اندوخته ریاضی بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری توسط شرکت بیمه مصداق حکم ربا نمی باشد؟ سؤال 2) آیا شرکت بیمه می تواند در یک بیمه نامه چند خطر همزمان را مانند فوت، حادثه، امراض خاص (سکته قلبی، سرطان و...) بیمه نماید؟ سؤال 3) آیا به اندوخته ریاضی و سرمایه فوت دریافتی توسط ذینفعان بیمه نامه از شرکت بیمه بابت فوت بیمه شده، خمس تعلق می گیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] بیمه قرار و عقدی است بین بیمهکننده و مؤسسه یا شرکت یا شخص که بیمه را میپذیرد، و این عقد مثل سایر عقدها محتاج به ایجاب و قبول است، و شرایطی که در موجب و قابل و عقد در سایر عقود، معتبر است در این عقد نیز معتبر است، و میتوان این عقد را با هر لغتی و زبانی اجرا کرد.
- [آیت الله اردبیلی] (بیمه) قراردادی است بین بیمه شونده (بیمه گزار) و مؤسسه یا شرکت یا شخصی که بیمه را میپذیرد (بیمه‌گر) که به موجب آن یک طرف تعهّد میکند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر، در صورت وقوع حادثه، خسارت وارده بر او را جبران کند و یا وجه معیّنی بپردازد. متعهّد را (بیمه‌گر)، طرف تعهّد را (بیمه گزار)، وجهی را که بیمهگزار به بیمه‌گر میپردازد (حقّ بیمه) و آنچه را که بیمه میشود (موضوع بیمه) میگویند و این عقد مثل سایر عقود محتاج به رضایت طرفین است و شرایطی که در عقد و طرفین آن در سایر عقود معتبرند، در این عقد نیز معتبر میباشند و میتوان این عقد را با هر لغت و زبانی منعقد کرد و تعهدات طرفین قرارداد بیمه به اعتبار انواع و اقسام بیمه متفاوت است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] طرفین بیمه، باید بالغ و عاقل باشند و قرارداد بیمه را از روی اراده و اختیار انجام دهند و هیچ کدام سفیه نباشند، علاوه بر این باید تمام خصوصیات را معین کنند از جمله: 1 تعیین مورد بیمه که فلان وسیله نقلیه یا فلان ساختمان و فلان شخص است. 2 تعیین دو طرف قرارداد. 3 تعیین اقساط و مبلغی را که بیمه کننده باید بپردازد. 4 تعیین زمان بیمه که مثلاً از فلان روز تا یک سال است. 5 تعیین خطرهایی که موجب خسارت می شود، مانند خطر آتش سوزی یا بمباران یا غرق شدن یا سرقت یا وفات یا بیماری، یا هرگونه خطر دیگر. 6 تعیین سقف قیمت چیزی که بیمه شده مثلاً فلان خانه به مبلغ دومیلیون تومان یا کمتر و بیشتر بیمه شده است، یا به قیمت عادلانه روز و مانند آن و به هر حال باید اصول کلی که در بیمه در میان عرف عقلا رایج است رعایت شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بیمه قراردادی است بین بیمه کننده و شرکت یا شخص بیمه گر و بر این اساس است که در برابر پولی که به آن شرکت یا آن شخص می دهد خسارتهای وارده بر انسان یا چیزی را جبران کند و این معامله و قرارداد مستقلی است که باشرایطی که در مسائل آینده می آید صحیح است، چه بیمه کالاهای تجارتی باشد، یا ساختمانها و اتومبیلها و کشتیها و هواپیماها، یا بیمه کارمندان و کارگران، یا بیمه عمر و مانند آن که در عرف عقلاء معمول است.
- [آیت الله اردبیلی] در بیمه علاوه بر شرایطی از قبیل بلوغ و عقل و اختیار و غیر آن‌ها که در سایر عقود لازم است، چند شرط معتبر است: اوّل: تعیین موضوع بیمه که شخص، مغازه، کشتی، اتومبیل یا هواپیما است. دوم: تعیین دو طرف عقد که اشخاص یا مؤسسات یا شرکتها یا دولت هستند. سوم: تعیین مبلغی که باید بپردازند.چهارم: تعیین اقساطی که باید آن را بپردازند و تعیین زمان اقساط.پنجم: تعیین زمان شروع و پایان بیمه که مثلاً از اوّل فلان ماه یا سال تا چند ماه یا چند سال است.ششم: تعیین خطرهایی که موجب خسارت میشوند مثل حریق، غرق، سرقت، وفات یا بیماری و میتوان کلّیّه آفاتی را که موجب خسارت میشوند، قرارداد کرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] انچه از اقسام حواله های بانکی و تطبیق انها با عناوین فقهی گذشت نسبت به اشخاص هم جاری است مانند این که کسی مبلغی در محلی به شخصی بدهد که ان مبلغ و یا معادل ان را در محل دیگر دریافت کند و ان شخص مبلغی اضافه بگیرد و یا مبلغی از شخصی در محلی بگیرد و معادل ان را با اضافه ای در شهر یا کشور دیگر بپردازد
- [آیت الله مظاهری] طرفین بیمه باید رشید باشند و بتوانند در مال خود تصرّف کنند و قرارداد از روی اراده و اختیار انجام شود و باید مجهول نباشد و تمام خصوصیّات را معیّن کنند، مثلاً تعیین کنند مورد بیمه را یا اقساطی که بیمه کننده باید بپردازد و همچنین تعیین کنند خطرهایی که موجب خسارت میشود و تعیین کنند قیمت چیزی که بیمه شده است و مانند آن.
- [آیت الله مظاهری] بیمه عقدی است بین بیمه کننده و بیمه‌گر (دولت، شرکت، شخص) و لازم الاجرا میباشد و با هر لفظی چه عربی و یا غیر عربی یا با هر کاری نظیر کتابت، اجرا میشود، و آن عقد این است که بیمه‌گر در برابر پولی که میگیرد خسارتهای وارده را جبران میکند و آن اقسامی دارد: بیمه تجارتی، ساختمانی، وسایل نقلیه، کارمندان و کارگران، بیمه عمر و مانند آن، که همه اقسام آن صحیح و لازم الاجرا است.
- [آیت الله سیستانی] آنچه از اقسام حواله و احکام فقهی آن گذشت، عیناً در حواله به اشخاص نیز جاری است، بدین معنا که شخص میتواند مبلغی را به کسی بپردازد و از او حوالهای برای شهر دیگری بگیرد و در قبال آن کارمزدی دریافت کند و یا مبلغی از کسی بگیرد و او را به شخص دیگری حواله بدهد و کارمزدی دریافت نماید.
- [آیت الله خوئی] بیمه انواع و اقسام متعددی دارد: بیمة حیات و سلامت بدن- بیمة اموال چه اموالی که از خارج خریداری شده باشد و یا موجود در انبارهای کالای شخصی و یا عمومی و یا اثاث البیت- بیمة خطر آتش سوزی و غرق در آب و نقص حاصل در کالا و حصول عیب و خرابی در آن- بیمة ماشین شخص ثالث یا تمام بدنه- بیمة کشتیهای تجارتی و آنچه از این قبیل است و بیمه اقسام دیگری نیز دارد و چون حکم آن‌ها یکی است لزومی ندارد که تمام آن‌ها ذکر شود.