وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
پدر کودکی در زندان است آیا جد پدری کودک وظیفه پرداخت نفقه نوه اش را دارد؟
بسمه تعالی: در صورت عدم تمکّن پدر، جد باید نفقه را بدهد . والله العالم
بسمه تعالی: در صورت عدم تمکّن پدر، جد باید نفقه را بدهد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به افزایش فرزندکشی از سوی پدران و با توجه به حکم شرعی مربوط به آن (اگر پدر یا جد پدری فرزند خود را بکشد قصاص نمی شود و فقط به پرداخت دیه ی قتل به ورّاث و تعزیر محکوم خواهد شد که این امر موجب تجرّی برخی پدران می شود) با توجه به مقتضیات زمان، آیا این حکم را نیازمند اصلاح نمی دانید؟
- مادر بزرگ به نوه پسری خود به مدت چند ماه شیر می دهد آیا این پسر می تواند با دختر عمومی خود ازدواج کند و اگر ازدواج و فرزندی از ایشان متولد شده است وظیفه کنونی وی چیست و اگر ازدواج باطل بوده، چه مقدار از مهر پرداخت شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] پدری که در ایام کودکی نفقه فرزند را پرداخته و حالا در زمان بزرگسالی نفقه را از فرزندش مطالبه می نماید، نپرداختنش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مادر کودک نامشروع حقّ مطالبه نفقه برای کودکش را از پدر این بچه دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر جنایتی بر انسان کاملی واقع شود، آیا پدر یا جدّ پدری او حقّ تقاضای دیه و گرفتن آن برای مجنی علیه بدون اذن او را دارند؟ یعنی آیا بر جانی واجب است که هنگام مطالبه پدر یا جدّ پدری دیه را به مجنی علیه پرداخت کند؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] پدر خانوادهای از دنیا رفته است و کودک صغیر دارد. جد پدری نیز قبلا مرحوم شده است. برگزاری مجلس ترحیم و شرکت کردن دیگران در این مراسم و استفاده از اطعام و پذیرایی آنان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا پدر و جد پدری ولایت دارند تا حق کودک در مورد دیه صدمات وارده به او و ضرب و جرح، یا فحاشی و اهانت به او را ببخشند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا اعتکاف کودک ممیز یعنی کودکی که هنوز به حد بلوغ نرسیده است ولی وظیفه خود را میشناسد صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث، جد یا جدّه پدری یا پدر و مادری با برادران پدری یا پدر و مادری باشد، ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر دسترسی به پدر و جدّ پدری وجود نداشته باشد، آیا اذن آن‌ها ساقط است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] طبق مادّه 1167 قانون مدنی، ولد زنا ملحق به زانی نیست، آیا می توان با درنظر گرفتن وضعیّت این اطفال و آینده آنان، ولایت قهری پدرشان را بر آنان مقرّر نموده، و از این باب آنان را ملزم به حضانت طفل و پرداخت نفقه و نگهداری از آنان نمود؟ و در صورت نبودن پدر، جدّ پدری، و در صورت فقدان وی، دیگر اقوام پدری را، با رعایت قاعده الأقرب فالأقرب، ملزم به این کار کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] طبق مادّه 1167 قانون مدنی، ولد زنا ملحق به زانی نیست، آیا می توان با درنظر گرفتن وضعیّت این اطفال و آینده آنان، ولایت قهری پدرشان را بر آنان مقرّر نموده، و از این باب آنان را ملزم به حضانت طفل و پرداخت نفقه و نگهداری از آنان نمود؟ و در صورت نبودن پدر، جدّ پدری، و در صورت فقدان وی، دیگر اقوام پدری را، با رعایت قاعده الأقرب فالأقرب، ملزم به این کار کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پدر و جد پدری غائب باشند، به طوری که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، اجازه پدر و جد پدری ساقط است و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به واسطه شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- اگر پدر و جد پدری غائب باشند، به طوری که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، اجازه پدر و جد پدری ساقط است و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به واسطه شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- اگر پدر، یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، چنانچه پسر در موقع عقد مالی داشته، مدیون مهر زن است و اگر در موقع عقد مالی نداشته، پدر یا جد او باید مهر زن را بدهند.
- اگر وارث میت فقط یک جد یا یک جده است، چه پدری باشد یا مادری; همه مال به او می رسد و با بودن جد میت، پدر جد او ارث نمی برد.
- پدر و جد پدری طفل در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که برای او مصلحتی باشد و همچنین است وصی پدر و وصی جد پدری و حاکم شرع در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که مصلحت طفل در آن باشد.
- پدر و جد شوهر، هر چه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری او هر چه پائین آیند، چه در موقع عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به زن او محرم هستند.
- پدر و جد شوهر، هر چه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری او هر چه پائین آیند، چه در موقع عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به زن او محرم هستند. صفحه 452
- اگر پدر، یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، چنانچه پسر در موقع عقد مالی داشته، مدیون مهر زن است و اگر در موقع عقد مالی نداشته، پدر یا جد او باید مهر زن را بدهند. صفحه 449 عیب هائی که به واسطه آن‌ها می شود عقد را به هم زد
- اگر پدر، یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را در صورت تمکین و قابلیت برای مسائل زناشویی بدهد.
- اگر پدر، یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را در صورت تمکین و قابلیت برای مسائل زناشویی بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر پدر و جد پدری غائب باشند، یا دختر باکره نباشد، اجازهی پدر و جد لازم نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرند، باید خرج زن را از مال پسر در صورتی که زن ناشزه نباشد بدهند و اگر پسر مالی نداشته باشد، مدیون نفقه زن میماند.
- [آیت الله جوادی آملی] .مکلّف نمیتواند سهم ساداتِ مال خود را، به افراد واجبالنفقه خود مانند پدر، مادر، جدّ ،جدّه، فرزند و نوه بپردازد.
- [آیت الله اردبیلی] پدر و جدّ پدری میتوانند با مال کودک خود، در صورتی که به مصلحت او باشد، مضاربه کنند؛ همچنین قیّم شرعی بچّه مانند وصی و حاکم شرع، میتواند با مراعات کامل مصلحت و امانت، مال بچّه را به مضاربه دهد.
- [آیت الله اردبیلی] ولایت و سرپرستی (کودک نابالغ) و (دیوانه) و (شخص سفیه) به ترتیب بر عهده افراد زیر میباشد: اوّل: پدر و جدّ پدری؛ ولی مادر و جدّ مادری یا برادر و یا خواهر کودک یا دیوانه و یا سفیه، ولایتی بر او ندارند، مگر آن که حاکم شرع آن‌ها را ولیّ قرار دهد. دوم: با نبودن پدر و جدّ پدری، کسی که از طرف آنان به عنوان (وصی) پس از مرگ عهدهدار سرپرستی آنان شده است. سوم: با نبودن دسته اوّل و دوم، حاکم شرع یا کسی که از طرف او به عنوان (قیّم) منصوب خواهد شد. چهارم: با نبودن حاکم شرع و نماینده او، افراد مؤمن و عادل و خبیر.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پدر و جد پدری غایب باشند، و اجازهگرفتن از آنان ممکن نباشد، و حاجت به تزویج باشد یا دختر باکره نباشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر دختر باکره نباشد یا این که باکره باشد ولی اجازه گرفتن از پدر یا جد پدری ممکن نباشد یا حرجی باشد و دختر حاجت به شوهر کردن داشته باشد اجازه پدر و جد پدری لازم نیست
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر و جدّ پدری غایب باشند به گونهای که نشود از آنان اجازه گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، لازم نیست از پدر و جدّ پدری اجازه بگیرند.
- [آیت الله بروجردی] پدر و جد پدری طفل و نیز وصی پدر و وصی جد پدری میتوانند مال طفل را بفروشند، مجتهد عادل هم میتواند مال دیوانه یا طفل یتیم یا مال کسی را که غائب است بفروشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] پدر و جدّ پدری طفل و نیز وصیّ پدر و وصیّ جدّ پدری (که به ایشان برای تصرّف در اموال کودک وصیّت شده است) در صورتی که مفسده نداشته باشد، میتوانند مال طفل را بفروشند و مجتهد عادل هم میتواند مال دیوانه یا طفل یتیم یا مال کسی را که غایب است بفروشد، ولی بنا بر احتیاط فقط در صورت ضرورت به این کار اقدام ورزد.