با وضعیت فعلی که جمعیت حجاج خیلی زیادند و عده ای از ضعفا نمی‌توانند در مطاف طواف کنند ایا توسعه در مطاف هست و نیز خلف مقام که یا نمی شود نماز خواند و یا مصادف با اذیت طواف کنندگان است و اطمینان از تمام کردن نماز مخصوصا برای ضعفا نیست نماز خواندن در دورتر چه حکمی دارد و ایا شخصی که وارد مکه شد می تواند فورا به اعمال طواف و نماز هر جور که ممکن باشد مشغول شود یا باید در حال احرام بماند که وقت ضیق شود مثلا تا شب نهم و ان وقت چنین کند و معلوم است برای همه کس میسر نیست

حج‌ گزار، همین که احرام بست و به قصد محرم شدن، لبیک‌های ویژه را گفت، انجام بیست [۱] و یا بیست‌وچهار کار [۲] بر وی حرام می‌شود.اکنون در این مقال، سخن از سایه جستن ( استظلال ) در حال احرام است که آن را از کارهای حرام در حال احرام دانسته‌اند.

سکون و آرامش را اطمینان گویند.

عمل، به کار گفته می‌شود.

وسعت و گشایش دادن را توسعه گویند که در اصطلاح به توسعه بر خانواده در مسکن و هزینه‌ها و غیره اطلاق می‌شود. از آن به مناسبت در بابهای صلات، زکات، تجارت و نکاح سخن گفته شده است.

گروهى از افراد گرد آمده در جایى را جمعیت می گویند.

اِحْرام اولین عمل از مناسک حج یا عمره است که با نیت، پوشیدن لباس احرام، و گفتن تلبیه محقق می‌شود. احرام از میقات‌های خاصی آغاز می‌شود. این عمل، از جمله ارکان حج و عمره است. کسی که در حال احرام است را مُحرِم می‌گویند، فرد محرم احکام خاصی دارد مانند اینکه انجام برخی از اعمال در مدت احرام، بر وی حرام‌ می‌شود.

دلیل وارد به معنی دلیل منتفی کننده موضوع دلیل دیگر است.

حج ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: قرآن• سوره حج، یست‌ودومین سوره قرآن کریم در ترتیب مصحف، و یکصد و سومین سوره در ترتیب نزول• آیه حج، آیه ۹۷ سوره آل عمران ، درباره وجوب حج به شرط استطاعت• آیات حج، آیات متعدد در باره حج در سوره‌های قرآن کریم کاربردهای دیگر• حج (فقه)، از مهم‌ترین احکام عبادی و از فروع دین و نیز یکی از ارکان اسلام

از عنوان آزار در منابع فقهی به معنای اذیت استفاده شده است و از آن در بابهای صلات، صوم، حج و صید و ذباحه به مناسبت سخن رفته است.

نماز (واژه‌ای فارسی و معادل کلمه عربی «صَلاة») عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را خوانده و اعمال ویژه‌ای مانند رکوع و سجده را به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.

طَواف به معنای هفت بار چرخیدن به دور کعبه، یکی از اعمال واجب حج و عمره است. هر دور از این چرخیدن «شَوط» نام دارد. تمام اقسام حج و عمره دارای دو طواف زیارت و طواف نساء هستند به جز عمره تمتع که طواف نساء ندارد. در غیر حالت احرام نیز می‌توان طواف مستحبی انجام داد. پس از هر طواف، دو رکعت نماز طواف پشت مقام ابراهیم خوانده می‌شود.

مکه، مقدس‌ترین شهر مسلمانان و زادگاه اسلام و پیامبر اکرم(ص)، واقع در شبه جزیره عربستان. بکّه، بلدالحرام، بلدالامین و ام‌القری از نام‌های دیگر آن است.

ظلم یکی از رذایل اخلاقی و مذموم است.

عِدّه مدت زمان معینی است که زن پس از جدایی از شوهر و یا کسی که به اشتباه با وی آمیزش کرده، باید صبر کرده و تا پایان آن مدت ازدواج نکند.

سال ۹ هجری قمری نهمین سال از سال‌شمار هجری قمری است. در این سال هیئت‌های بسیاری به نمایندگی از قبیله‌های مختلف به مدینه نزد پیامبر(ص) آمدند و اظهار اسلام و تبعیت کردند و به همین جهت به سنة الوفود (به‌معنای سال گروه‌ها) نامیده شده است.

خلف ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • خلف بن ابی القاسم براذعی، بَراذِعی‌، ابوسعید خلف‌ بن‌ ابی‌ القاسم‌ اسدی‌ قیروانی‌، فقیه‌ مالکی‌ سده چهارم، و مؤلف‌ کتاب‌ التهذیب‌• خلف بن عباس زهراوی قرطبی، ابوالقاسم خلف بن عباس زهراوی قرطبی، از پزشکان نامدار قرن چهارم هجری• خلف بن مسلم بن عوسجه، یکی از نوجوانان شهید در کربلا

آن (دم- وقت)، یکی از مباحث فلسفه می‌باشد.

شب زمان بین غروب آفتاب تا طلوع فجر صادق و مقابل روز هست؛ و از احکام آن در بابهای زیادی نظیر طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، نکاح، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.

امامان شیعه به دوازده امام و جانشین پس از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، اطلاق می‌شود. • امام علی، ابوالحسن، علی بن ابی‌طالب، امیرالمؤمنین علیه‌السلام• امام حسن، ابومحمّد، حسن بن علی، المجتبی علیه‌السلام• امام حسین، ابوعبدالله، حسین بن علی، سیدالشّهدا علیه‌السلام• امام سجاد، ابومحمّد، علی بن حسین، زین‌العابدین علیه‌السلام• امام محمدباقر، ابوجعفر، محّمد بن علی، باقرالعلوم علیه‌السلام• امام جعفرصادق، ابوعبدالله، جعفر بن محمّد، الصّادق علیه‌السلام• امام موسی کاظم، ابوالحسن، موسی بن جعفر، الکاظم علیه‌السلام• امام رضا، ابوالحسن، علی بن موسی، الرّضا علیه‌السلام• امام محمدتقی، ابوجعفر، محمّد بن علی، التّقی الجواد علیه‌السلام• امام هادی، ابوالحسن، علی بن محمّد، الهادی علیه‌السلام• امام حسن عسکری، ابومحمّد، حسن بن علی، العسکری علیه‌السلام• امام مهدی، امام مهدی منتظر، حجّة بن الحسن عجل‌الله‌فرجه‌الشریف

مراعات نزديكترين و پس از آن نزديكتر؛ به عنوان مثال در باب ارث، در صورت وجود طبقه‌ی اول، ارث به طبقه‌ی دوم نمی‌رسد و يا در باب زكات فطره، پرداخت فطريه، به نزديكترين فقير خويشاوند ترجيح دارد.

حج، عملی عبادی در اسلام، به معنای سفر به شهر مکه در عربستان و زیارت خانه کعبه و انجام دادن اعمال عبادی مخصوص آن است. حج افزون بر بُعد عبادی دارای ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز هست و از مهم‌ترین شعائر اسلام به شمار می‌رود.

فاصله یعنی جدایی یا مقدار دوری دو یا چند چیز از هم می‌باشد.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

رجوع در دو معنای مراجعه کردن به کسی و برگشتن به حالت قبلی استعمال شده که در فقه در ابواب مختلف به آن پرداخته شده است. رجوع‏

نماز (واژه‌ای فارسی و معادل کلمه عربی «صَلاة») عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را خوانده و اعمال ویژه‌ای مانند رکوع و سجده را به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.

کَعْبه بنایی مکعب‌شکل واقع در مسجدالحرام در شهر مکه، که مهم‌ترین عبادت‎گاه و قبله مسلمانان است. مسلمانان در هنگام نماز رو به سوی این بنا می‌ایستند و طواف کردن بر گرد آن، از جمله ارکان فریضه حج است.

طَواف به معنای هفت بار چرخیدن به دور کعبه، یکی از اعمال واجب حج و عمره است. هر دور از این چرخیدن «شَوط» نام دارد. تمام اقسام حج و عمره دارای دو طواف زیارت و طواف نساء هستند به جز عمره تمتع که طواف نساء ندارد. در غیر حالت احرام نیز می‌توان طواف مستحبی انجام داد. پس از هر طواف، دو رکعت نماز طواف پشت مقام ابراهیم خوانده می‌شود.

مسجدالنّبی، مسجد پیامبر اکرم(ص) در شهر مدینه در کشور عربستان سعودی که مرقد پیامبر نیز در آن جای دارد. این مسجد پس از مسجدالحرام دومین مسجد از مقدس‌ترین مساجد اسلام است و پیامبر اکرم(ص) در سال اول هجرت آن را ساخته است. خانه پیامبر(ص) و خانه علی(ع) و فاطمه(س) نیز در کنار این مسجد بوده که در توسعه‌های مسجد، به آن ملحق شده است. مسجدالنبی از مهمترین زیارتگاه‌های مسلمانان است و نزد شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد.

خلف ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • خلف بن ابی القاسم براذعی، بَراذِعی‌، ابوسعید خلف‌ بن‌ ابی‌ القاسم‌ اسدی‌ قیروانی‌، فقیه‌ مالکی‌ سده چهارم، و مؤلف‌ کتاب‌ التهذیب‌• خلف بن عباس زهراوی قرطبی، ابوالقاسم خلف بن عباس زهراوی قرطبی، از پزشکان نامدار قرن چهارم هجری• خلف بن مسلم بن عوسجه، یکی از نوجوانان شهید در کربلا

صحن به معنای حیاط خانه یا مسجد ؛ محوطه محصور داخل ساختمان می‌باشد.

آخِر، واژه‌ای عربی به معنی انجام، سرانجام، بازپسین، پسین، واپسین، فرجام و کران است.