اشتباه
مردّد شدن چیزی میان چند چیز را اشتباه گویند. از این موضوع در باب‌های مختلف از جمله طهارت، صلات، جهاد، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
اگر نماز گزار در هنگام نماز و یا بعد از فراغت از آن متوجه شود که ذکر رکوع یا سجده را اشتباه گفته است، چه حکمی دارد؟
اگر بعد از رکوع و سجود متوجه شود، چیزی بر او واجب نیست.
اگر بعد از رکوع و سجود متوجه شود، چیزی بر او واجب نیست.
عنوان سوال:
اگر نماز گزار در هنگام نماز و یا بعد از فراغت از آن متوجه شود که ذکر رکوع یا سجده را اشتباه گفته است، چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی سهواً در سجده ذکر رکوع را بگوید و یا بر عکس، در رکوع ذکر سجده را بگوید و در همان حال متوجه اشتباه خود شده و آن را اصلاح نماید، آیا نماز او باطل است؟
- می خواستم بدانم اگر در نماز ذکری را بجای ذکر دیگر بگوییم مثلاً ذکر سجده را بجای رکوع یا بجای تسبیحات اربعه حمد را بخوانیم حکم چیست؟
- اگر امام جماعت در حین نماز اشتباه کند مثلاً در رکعت دوم پس از سجده دوم بدون خواندن تشهد بلند شود در این صورت چگونه باید او را متوجه اشتباه کرد؟
- در نماز جماعت برای اینکه مأموم به سجده امام برسد، آیا میتواند در ذکر رکوع یک بار (سبحان الله) بگوید و به سجده برود یا خیر؟
- اگر امام جماعت در اثنای نماز در کیفیت تلفظ کلمه پس از ادای آن شک کند و بعد از فراغت از نماز علم پیدا کند که در تلفظ آن کلمه اشتباه کرده است، نماز او و مأمومین چه حکمی دارد؟
- در سجده و رکوع بعد از قرائت ذکر واجب، گفتن چه ذکری افضل است؟
- اگر مأموم در قرائت رکعت اول اقتدا کند و به علت جمعیت زیاد جماعت یا به علل دیگر رفتن رکوع امام را متوجه نشود و موقعی متوجه می شود که امام به سجده رفته در این حال رکوع را انجام داده و خود را به سجده اول یا دوم امام می رساند آیا در این صورت نماز وی باطل است یا خیر؟ اگر به سجده دوم امام هم نرسد و در تشهد به امام رسید چه صورت دارد؟
- اینجانب تعدادی نماز قضا داشتم که در خواندن آنها به جای ذکر سجده و رکوع یک (سبحان الله) میگفتم، بعداً فهمیدم یک (سبحان الله) برای رکوع و سجده کفایت نمیکند. حال میخواهم بدانم تکلیف نمازهای قضای خوانده شده و همچنین بعضی از نمازهای صبح که در تنگی وقت به این طریق خوانده شده، چیست؟ آیا باید دوباره اعاده گردد یا خیر؟
- می دانیم که یک رکعت از نماز متشکل از نیت، تکبیرةالاحرام، حمد، سوره، رکوع و سجده است، و از طرف دیگر در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت سوم و چهارم نماز عشا آهسته خواندن واجب است. ولی در نماز جماعتی که از رادیو و تلویزیون مستقیماً پخش می کنند، مشاهده می شود که امام جماعت ذکر رکوع و سجده رکعت سوم را بلند می خواند. با توجه به اینکه آن رکوع و سجده دو جزء رکعتی هستند که آهسته خواندن در آن واجب است، این مسأله چه حکمی دارد؟
- اگر کسی سهواً یا جهلاً ذکر رکوع یا سجده یا اذکار در حال قیام را در حال حرکت بدن بگوید و یا کسی میدانسته که نباید در حال حرکت بدن ذکر رکوع یا سجود و یا هر ذکر دیگری را بگوید ولی آن را فراموش کرده باشد و یا بر اثر بیتوجهی و غفلت و عادت، قسمتی از اذکار را در حال حرکت ادا کرده باشد؛ مثلاً قبل از اینکه سر بر سجده گذارده و بدنش آرام گیرد، ذکر سجده را شروع کرده یا قبل از اینکه ذکر سجدهاش را بهطور کامل تمام کند سر از سجده برداشته باشد، در موارد فوق چه حکمی دارد؟ ج) اگر از روی جهل یا سهو یا فراموشی اذکار نماز را در حال حرکت بگوید، نمازش صحیح است و در غیر این صورت نماز اشکال پیدا میکند. س: برخی بهطور عرفی یاد گرفتهاند که در حال برخاستن از رکوع یا سجده ذکر (الله اکبر) بگویند و چه بسا توجهی هم به این ندارند که از باب استحباب میگویند یا به قصد ذکر مطلق و یا تفاوت مستحب بودن ذکر و قصد ذکر مطلق را نمیدانند، در این موارد که در حال حرکت بدن ذکر (الله اکبر) را میگویند، نمازشان چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأموم در رکعت دوّمِ نماز جمعه پس از قنوت اشتباهاً به رکوع رفت و متوجّه شد که اشتباه کرده و باید همراه جماعت به سجده می رفت، لذا سر از رکوع برداشته و به سجده رفت، آیا این زیادی رکوع مبطل نماز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] من قبلا ذکر سجده سهو را اشتباه می گفتم، یعنی همان ذکر سجده را می گفتم. تکلیف چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در رکوع و سجود افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود به نماز صدمه میزند؟
- [سایر] «رب صل علی محمد و آل محمد» بعد از ذکر سجده یا رکوع نماز، به چه معنا است؟
- [سایر] فراموش کردن گفتن ذکر رکوع یا سجده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا رعایت تجوید در ذکر رکوع و سجده واجب است؟
- [آیت الله بهجت] حداقل مقدار ضروری ذکر رکوع و سجود چه مقدار است؟
- [آیت الله بهجت] اگر در رکوع و سجود پس از ذکر واجب، دعا و ذکری به غلط خوانده شود، به نماز صدمه می زند؟
- [آیت الله اردبیلی] در بسیاری از اوقات دیده می‌شود که افرادی مقداری از اول یا آخر ذکر رکوع و سجود را در حال حرکت میگویند. نماز این افراد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] می دانیم که در نماز جماعت، اگر انسان سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع یا سجده بر دارد، باید دوباره خود را به رکوع یا سجده امام برساند. از بعضی افراد شنیده ام که وقتی مأموم دوباره به رکوع یا سجده رفت نباید ذکر بگوید. زیرا نمازش مشکل پیدا می کند، آیا این مطلب صحیح است ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در حال سجده متوجه شود پیشانی را بر چیزی گذارده که سجده بر آن جایز نیست، اگر ممکن است و منافات با صورت نماز گزار ندارد پیشانی را به روی چیزی که سجده بر آن صحیح است بکشد و اگر دسترسی ندارد و وقت تنگ است به دستور مسأله پیش عمل کند.
- [آیت الله اردبیلی] بر نمازگزار واجب است که در حال رکوع و سجود و همچنین در رکعتهای سوم و چهارم نمازهای سه رکعتی و چهار رکعتی ذکر بگوید. احکام ذکر رکوع و سجود در مسائل آینده خواهد آمد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد، سهوا ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده، باید دوباره ذکر را بگوید و بنابر احتیاط واجب اگر قبل از آرام گرفتن بدن نیز سهوا ذکر سجده را بگوید، باید پس از آرام گرفتن بدن دوباره ذکر سجده را بگوید.
- [آیت الله اردبیلی] حکم ذکر سجده مانند حکم ذکر رکوع است که در مسأله 1052 بیان شد، با این تفاوت که در سجده به جای ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الاَعْلی وَبِحَمْدِهِ) گفته می‌شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه پیش از تمام شدن ذکر واجب عمداً سر از رکوع بردارد نمازش باطل است و اگر سهواً باشد چنانچه پیش از خارج شدن از حال رکوع متوجه شود باید در حال آرامی بدن دوباره ذکر را بگوید و اگر بعد از آن که از حال رکوع خارج شد متوجه گردد، نمازش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پیش از آنکه پیشانی به زمین برسد و بدن آرام گیرد سهواً ذکر سجده را بگوید و پیش از آنکه سر از سجده بردارد بفهمد اشتباه کرده باید دوباره در حال آرام بودن، ذکر را بگوید.
- [آیت الله مظاهری] اگر پیش از آنکه پیشانی به زمین برسد سهواً ذکر سجده را بگوید و پیش از آنکه سر از سجده بردارد بفهمد اشتباه کرده، باید دوباره در حال آرام بودن ذکر را بگوید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پیش از آنکه پیشانی به زمین برسد سهوا ذکر سجده را بگوید و پیش از آنکه سر از سجده بردارد؛ بفهمد اشتباه کرده است؛ باید دوباره در حال آرام بودن؛ ذکر را بگوید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پیش از آنکه پیشانی به زمین برسد و بدن آرام گیرد ، سهواً ذکر سجده را بگوید و پیش از آنکه سر از سجده بردارد ، بفهمد اشتباه کرده باید دوباره در حال آرام بودن ، ذکر را بگوید.
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد و بدن آرام گیرد، سهواً ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد بفهمد اشتباه کرده است، باید دوباره در حال آرام بودن ذکر را بگوید.