سنگریزه
دانه ریز سنگ را سنگ ریزه می نامند که از احکام آن در بابهای طهارت، صلات و حج سخن گفته‌اند.
عشایر و چادرنشین ها به خصوص در هنگام کوچ ، آب کافی برای تطهیر ندارند، آیا چوب و سنگریزه برای تطهیر مخرج بول آن ها کفایت می کند؟ و آیا آن ها با این حال می توانند نماز بخوانند؟
خیر، کافی نیست و باید برای نماز، خود را با آب تطهیر کنند چنان چه در مسأله ی 71 رساله بیان شده است و در صورت ناچاری، حکم نمازخواندن با بدن و لباس نجس در حال اضطرار جاری است.
خیر، کافی نیست و باید برای نماز، خود را با آب تطهیر کنند چنان چه در مسأله ی 71 رساله بیان شده است و در صورت ناچاری، حکم نمازخواندن با بدن و لباس نجس در حال اضطرار جاری است.
عنوان سوال:
عشایر و چادرنشین ها به خصوص در هنگام کوچ ، آب کافی برای تطهیر ندارند، آیا چوب و سنگریزه برای تطهیر مخرج بول آن ها کفایت می کند؟ و آیا آن ها با این حال می توانند نماز بخوانند؟
پاسخ:
خیر، کافی نیست و باید برای نماز، خود را با آب تطهیر کنند چنان چه در مسأله ی 71 رساله بیان شده است و در صورت ناچاری، حکم نمازخواندن با بدن و لباس نجس در حال اضطرار جاری است.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] حکم تطهیر مخرج بول و غائط با آب قلیل چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی به علت اضطرار مجبور به تطهیر مخرج بول با سنگ یا چوب و یا هر چیز دیگری می شود و هنگامی که به منزل مراجعت می کند، آن را با آب تطهیر می نماید، آیا هنگام نماز باید لباس زیر خود را عوض کرده یا تطهیر نماید؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی بول کرد و خود را طاهر نکرد و برای نماز وضو گرفت و نماز خواند و بعد از نماز یادش آمد. آیا صرف تطهیر مخرج بول کافی است یا باید وضو نیز بگیرد؟ و در هر دو صورت، نمازی که خوانده، صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر بچه ممیّزی که آشنای به احکام است، چیز نجسی را آب بکشد، تطهیر دوباره لازم است یا همان تطهیر اول، کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] مقدار کمی آب داریم که فقط برای تطهیر بدن میّت یا تطهیر مواضع تیمّم کافی است و چیزی هم برای کفن کردن نداریم، در این صورت وظیفه ما چیست؟
- [آیت الله مظاهری] برای تطهیر آب نجس، آیا مخلوط شدن با آب کر، باران یا جاری شرط است؟ و یا صرف اتّصال کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] نماز میّتی که بدون اجازه ولیّ میّت خوانده می‌شود، اما بعدا ولیّ میّت میگوید که راضی هستم، کافی است یا باید نماز را دوباره بخوانند؟
- [آیت الله اردبیلی] زنی که از خون حیض پاک شده و میخواهد نماز بخواند، ولی آب کافی برای غسل و وضو ندارد، بلکه آب، برای انجام دادن یکی کافی است، چه کند؟ اگر آب کافی دارد، ولی وقت انجام دادن هر دو را ندارد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] در مواردی که برای پاک کردن چیز نجس، لازم است آن را فشار دهند تا غساله آن خارج شود (مثل تطهیر فرش و تطهیر لباس با آب قلیل)، اگر به جای فشار دادن، آن را رها کنند تا خشک شود، آیا کافی است و باعث تطهیر می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله وحید خراسانی] در لیالی مقمره در مکه کسانی که نماز صبح را به جماعت با سایر مسلمین می خوانند ایا باید بعد از روشن شدن هم دوباره بخوانند یا همان نماز که به جماعت خوانده اند کافی است
مسائل مرتبط از این مرجع
- مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود ، و اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است . ولی کسانی که بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید و یا اینکه از مخرج طبیعی می آید ولی از محلی که معمولاً نجس می شود به جاهای دیگر نیز برسد ، احتیاط واجب آن است که بعد از برطرف شدن بول دو مرتبه بشویند . و زن نیز حکم مرد را دارد .
- کسی که بول او قطرهقطره میریزد باید برای نماز بهوسیله کیسهای که در آن، پنبه یا چیز دیگری است که از رسیدن بول به جاهای دیگر جلوگیری میکند، خود را حفظ نماید؛ و احتیاط واجب آن است که پیش از هر نماز مخرج بول و کیسهای را که نجس شده آب بکشد یا عوض کند. و نیز کسی که نمیتواند از بیرون آمدن غائط خودداری کند، چنانچه ممکن باشد به مقدار نماز از رسیدن غائط به جاهای دیگر باید جلوگیری نماید؛ و احتیاط واجب آن است که اگر مشقت ندارد، برای هر نماز مخرج غائط را آب بکشد.
- اگر بعد از نماز شک کند که قبل از نماز ، مخرج را تطهیر کرده یا نه ، نمازی که خوانده صحیح است ، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر کند . استبراء استبراء عملی است مستحب ، که مردها بعد از بیرون آمدن بول انجام می دهند و آن دارای اقسامی است و یک قسم آن که مطابق احتیاط است به این صورت می باشد که بعد از قطع شدن بول، اگر مخرج غائط نجس شده، اول آن را تطهیر کنند، بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تا بیخ آلت بکشند و بعد شست را روی آلت و انگشت پهلوی شست را زیر آن بگذارند و سه مرتبه تا ختنه گاه بکشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشار دهند .
- لازم نیست با سه سنگ یا سه پارچه مخرج را پاک کنند بلکه با اطراف یک سنگ یا یک پارچه هم کافی است، بلکه اگر با یک مرتبه هم غائط برطرف شد کفایت می کند ، و اگر با سرگین یا استخوان پاک کنند بنا بر اظهر پاک می شود .
- تنوری که به بول نجس شده است، اگر دو مرتبه از بالا آب در آن بریزند به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد پاک می شود. و در غیر بول اگر بعد از برطرف شدن نجاست یک مرتبه به دستوری که گفته شده آب در آن بریزند کافی است. و بهتر است که گودالی ته آن حفر کنند تا آب ها در آن جمع شود و بیرون بیاورند ، بعد آن گودال را با خاک پاک پر کنند .
- هفت چیز وضو را باطل میکند: 1 بول؛ و در حکم بول است رطوبتی که انسان نداند بول است یا نه، اگر قبل از استبراء کردن از او خارج شود؛ 2 غائط؛ 3 باد معده و روده که از مخرج غائط خارج می‌شود، و یا از غیر مخرج اگر این عنوان بر آن صدق نماید؛ 4 خوابی که بهواسطه آن چشم نبیند و گوش نشنود؛ ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمیشود؛ و همچنین است اگر گوش هم نشنود، ولی نخوابیده باشد، مثل اینکه به ادامه فکر سابق مشغول باشد؛ 5 چیزهایی که عقل را از بین میبرد: مانند دیوانگی، مستی و بیهوشی؛ 6 استحاضه زنان که بعداً گفته می‌شود؛ 7 جنابت؛ و بنابر احوط مس میت. اگر غسل برای آن کافی نبوده و نیاز به وضو نیز داشته باشد.
- ظرفی که به غیر بول نجس شده اگر یک مرتبه شسته شود پاک می شود حتی اگر با آب قلیل باشد بنا بر اقوی ؛ ولی ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن ، آب یا چیز مایع دیگر خورده ، اظهر این است که اگر با خاکِ ممزوج با آب، خاک مالی شود، و بعد از آن دو مرتبه با آب قلیل، یا یک مرتبه با آب کر یا جاری شسته شود کافی است. و احوط آن است که قبل از همه اینها با خاک تنها خاک مالی شود. و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته شود بنا بر احتیاط باید پیش از شستن خاک مال کرد .
- اگر در صورت یا دستها بریدگی یا زخمی است که خون آن بند نمیآید و آب برای آن ضرر ندارد، باید در آب کر یا جاری فرو برد و قدری فشار دهد که خون بند بیاید، بعد به دستوری که گفته شد وضوی ارتماسی بگیرد. و اگر بعد از بند آمدن دو مرتبه خون جاری شد، وضو بهطور ارتماسی صحیح است و اگر خون جاری نشد بهصورت ترتیبی هم می‌شود وضو گرفت. شرط هفتم: وقت برای وضو و نماز کافی باشد.
- در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را به قصد امید ثواب بخوانند: (اَللّهُمَّ اَهْلَ الْکبْریاءِ وَ الْعَظَمَةِ، وَ اَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَروتِ، وَ اَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَ اَهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ، أَسألُک بِحَقِّ هذَا الْیوْمِ، الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً، وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اَللّه عَلَیهِ وَ آلهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کرامَةً وَ مَزِیداً، اَنْ تُصَلِّی عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اَنْ تُدْخِلَنِی فِی کُلِّ خَیرٍ اَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ، وَ اَن تُخْرِجَنِی مِنْ کلِّ سُوءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ، صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلَیهِم، اَللّهُمَّ اِنّی أَسْأَلُکَ خَیرَ ما سَأَلَکَ بِهِ عِبادُکَ الْصّالِحُونَ، وَ اَعُوذُ بِک مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُک الْمُخْلَصُوْنَ).
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود. و با آب قلیل باید دو مرتبه شست ولی اگر با شیلنگ متصل به کرّ بشوید یک مرتبه کافی است.
- [آیت الله مظاهری] مخرج بول با غیر آب پاک نمیشود، و اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است، بلکه اگر بعد از بر طرف شدن بول باز هم آب روی آن بیاید کفایت میکند و لازم نیست قطع کنند و دوباره بریزند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای تطهیر چیزی که نجس شده خواه با بول باشد یا غیر بول یک مرتبه شستشو کافی است، خواه با آب کر باشد یا با آب قلیل ولی در بول با آب قلیل دومرتبه بهتر است.
- [آیت الله بروجردی] مخرج بول با غیر آب پاک نمیشود و در کر و جاری اگر بعد از برطرف شدنِ بول، یک مرتبه بشویند کافی است، ولی با آب قلیل باید دو مرتبه شست و بهتر است سه مرتبه شسته شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در شستن مخرج بول و غائط فرق میان مجرای طبیعی و غیرطبیعی نیست، ولی در مخرج غیرطبیعی غیر آب کفایت نمی کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مخرج بول با غیر آب پاک نمیشود و در غیر آب قلیل اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند، کافی است، ولی با آب قلیل بنا بر احتیاط باید دو مرتبه شست و بهتر آن است که سه مرتبه شسته شود و در هر صورت اگر پس از برطرف شدن عین، آب به قسمتهای نجس برسد، یک مرتبه شستن به حساب میآید و لازم نیست برای محاسبه آب قطع گردد و دوباره بر مخرج بول جریان پیدا کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر شک کند که مخرج را تطهیر کرده یا نه، باید خود را تطهیر نماید. اگرچه همیشه بعد از بول یا غائط فوراً تطهیر می کرده، ولی اگر بعد از نماز شک کند که قبل از نماز، مخرج را تطهیر کرده یا نه، نمازی که خوانده صحیح است، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر کند.
- [آیت الله سیستانی] مخرج بول با غیر آب پاک نمیشود ، و یک بار شستن کافی است ، گر چه احتیاط مستحب این است که دو بار شسته شود ، و افضل آن است که سه بار شسته شود .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود. و در کر و جاری اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است؛ ولی با آب قلیل بنا بر احتیاط واجب باید دو مرتبه شست و بهتر آن است که سه مرتبه شسته شود.
- [آیت الله خوئی] مخرج بول با غیر آب پاک نمیشود. و در کر و جاری اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است، ولی با آب قلیل بنابر احتیاط واجب باید دو مرتبه شست و بهتر آن است که سه مرتبه شسته شود.