بدل از غسل
تيمّمی كه جايگزين غسل می‌شود.
شخصی نزدیک صبح جنب شده و زمانی که از خواب بیدار می شود می بیند وقت غسل و تطهیر کردن ندارد، لذا بدل از غسل تیمم می کند، آیا می تواند با همان لباس نماز به جای آورد؟
اگر ساتر و پوشاننده عورت پاک دارد، آن لباس نجس را باید بیرون آورد و در غیر این صورت با همان لباس نماز بخواند و آن نماز را بعدا دوباره احتیاطا بخواند.
اگر ساتر و پوشاننده عورت پاک دارد، آن لباس نجس را باید بیرون آورد و در غیر این صورت با همان لباس نماز بخواند و آن نماز را بعدا دوباره احتیاطا بخواند.
عنوان سوال:
شخصی نزدیک صبح جنب شده و زمانی که از خواب بیدار می شود می بیند وقت غسل و تطهیر کردن ندارد، لذا بدل از غسل تیمم می کند، آیا می تواند با همان لباس نماز به جای آورد؟
پاسخ:
اگر ساتر و پوشاننده عورت پاک دارد، آن لباس نجس را باید بیرون آورد و در غیر این صورت با همان لباس نماز بخواند و آن نماز را بعدا دوباره احتیاطا بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی شب جنب شود، آیا نماز صبح، ظهر و عصر را می تواند با تیمم بدل از غسل بخواند؟
- شخص جنب که به جهت رفع کراهتِ خواب تیمّم می کند، آیا باید بدل از غسل نیّت کند؟ یا هنگام تیمم عنوان دیگری را نیّت نماید؟
- کسی که صبح از خواب بیدار می شود و شک می کند که جنب هست یا نه، آیا می تواند غسل کند؟
- آیا شخص جنب می تواند به بهانه ی این که در صبح از حمام می ترسد، تیمّم بدل از غسل نماید؟
- شخصی به علت بیماری، هر شب محتلم می گردد و قادر نیست هر روز غسل کند و لباس خود را تطهیر نماید، آیا می تواند با تیمم و لباس نجس نماز بخواند؟
- اگر کسی خواب باشد، لازم است او را برای نماز صبح بیدار کنیم؟
- آیا شخصی که جنب شده است می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن نماز بخواند؟
- اگر با تیمم بدل از غسل نماز خواندیم آیا برای نمازهای بعدی باید غسل کنیم؟
- آیا شخص جنب می تواند به بهانه ی این که از نزدیکان خود یا همسرش خجالت می کشد، تیمّم بدل از غسل نماید؟
- شبی در ماه مبارک رمضان جنب شدم و چون امکان حمام کردن برایم نبوده، تصمیم گرفتم بعد از خوردن سحری و قبل از اذان صبح تیمّم بدل از غسل نمایم. ولی متأسفانه پس از خوردن سحری یادم رفت که تیمّم نمایم و هنگام اذان یادم افتاد و سریعا تیمّم کردم. آیا روزه ای که گرفتم صحیح بوده است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] رطوبتی از انسان در حال خواب خارج می شود و بعد از بیداری چیزی به یاد نمی آورد ولی لباس خود را مرطوب می بیند و وقت هم برای به یاد آوردن ندارد زیرا نماز صبح او قضا می شود. وظیفه انسان در این حالت چیست؟ چگونه نیت تیمم بدل از غسل نماید؟ حکم اصلی در این باره چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی قبل از اذان صبح یا بعد از آن بخوابد و در خواب جنب شده و بعد از اذان بیدار شود، چه مدتی برای غسل کردن وقت دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی از خواب بیدار شود و یا از خواب اوّل بعد از جنابت بیدار شود و وقت تا اذان صبح برای غسل و تیمّم تنگ است تکلیف روزه معیّنآن روز چه می‌شود؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شخص جنب می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن و لباس نماز بخواند یا این که باید بعد از تطهیر و غسل، نماز را قضا نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی جنب در ماه مبارک رمضان از خواب بیدار شود و وقت تا اذان صبح تنگ است که اگر بخواهد سحری بخورد نمیرسد غسل کند و از آن طرف بدون سحری روزه برای او دشوار است آیا میتواند سحری بخورد و قبل از اذان تیمّم کند؟
- [آیت الله سبحانی] شخص جنب، ساعاتی قبل از اذان صبح بیدار می شود و عمداً می خوابد به قصد اینکه غسل نکند ولی قبل از اذان تیمم کند اما خواب می ماند آیا روزه اش صحیح است؟
- [سایر] اگر به دلیل خجالت، نتوانیم غسل جنابت کنیم، آیا تیمم بدل از غسل برای نماز صبح کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر شخصی در ماه رمضان یک ربع ساعت مانده به اذان صبح بیدار شود و ببیند جنب است و در این وقت برای خوردن سحری یا غسل فقط وقت هست، وظیفه او چیست؟ آیا میتواند سحری بخورد و روزه را با تیمم بگیرد یا باید غسل کند و روزه را بدون سحری بگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که پیش از اذان صبح، با حالت احتلام از خواب بیدار می شود، آیا می تواند تا نزدیک اذان، غسل نکند و تیمم کند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان می‌گویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در تمام مواردی که غسل واجب است، اگر نتوانست غسل کند، وجوب تیمّم خالی از وجه نیست، و بنابر احتیاط واجب بعد از تیمّم باید تا اذان صبح بیدار بماند. اِماله کردن
- هرگاه جنب در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین بخوابد و بیدار شود، اگر اطمینان به بیدار شدن پیش از اذان صبح برای غسل را ندارد، باید نخوابد اگرچه احتمال بدهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود.
- کسی که در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین جنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند، یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه، در صورتی که بخوابد و بیدار نشود، روزهاش باطل است و قضا و کفّاره لازم است.
- کسی که در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین، جنب است و میداند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمیشود، در صورتی که در نخوابیدن عسر و حرج برای او نباشد، نباید بخوابد مگر بعد از غسل، و چنانچه بخوابد و تا صبح بیدار نشود، روزهاش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.
- اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، روزهاش باطل می‌شود و کسی که وظیفه او تیمم است اگر عمداً تیمم ننماید، روزهاش باطل است و حکم قضای روزه ماه رمضان بعداً خواهد آمد.
- کسی که در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین دیگری، برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد، نباید خود را جنب کند، و همچنین است بنابر اظهر اگر فقط برای تیمم وقت دارد، و اگر معصیت کرد و خود را جنب نمود، روزهاش با تیمم بنابر اظهر صحیح است.
- کسی که جنب است و میخواهد روزه واجبی بگیرد که وقت آن معین است، مثل روزه رمضان، اگر عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، باید با تیمم روزه بگیرد و روزه او بنابر اظهر صحیح است.
- کسی که غیر از لباس نجس، لباس دیگری ندارد و در اثر تنگی وقت یا بهعلت دیگری نمیتواند آن را تطهیر کند، باید با آن نماز بخواند و نمازش صحیح است.
- اگر جنب از حرام ، بدون عذر به جای غسل تیمم نماید و بعد از تیمم عرق کند ، بنا بر احتیاط واجب باید از عرق خود در حال نماز اجتناب نماید.
- هرگاه وقت بهقدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند، تمام نماز بعد از وقت خوانده می‌شود، باید تیمم کند. و در صورتی که اگر وضو بگیرد یک رکعت از نماز را در وقت میخواند و بقیه را خارج وقت، ولی اگر تیمم کند تمام نماز را در وقت میخواند، میتواند بنابر اظهر هر کدام را خواست انجام دهد، ولی احتیاط مستحب در تیمم و خواندن تمام نماز در وقت است. و اگر با تیمّم هم تمام نماز را نمیتواند در وقت بخواند، باید بنابر احوط بلکه اقرب وضو بگیرد و یک رکعت نماز را در وقت با وضو بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل یا تیمم کند، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، بنا بر احتیاط مستحب روزه آن روز را قضا کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل یا تیمم کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند؛ همچنین اگر از خواب دوم بیدار شود و برای مرتبه سوم بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند و بنا بر احتیاط مستحبی کفاره نیز بدهد، بلکه بنا بر احتیاط مستحب در خواب دوم و همچنین در خواب اول در صورتی که عادت به بیدار شدن نداشته باشد، کفاره بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که جنب است و میخواهد روزه بگیرد گرچه روزه مستحبّی باشد چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود میتواند با تیمّم روزه بگیرد و صحیح است و لازم نیست تا اذان صبح بیدار بماند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل یا تیمم کند، اگر بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند روزهاش باطل و قضا و کفاره لازم است؛ و اگر تردید داشته باشد که غسل یا تیمم کند یا نه، بنا بر احتیاط روزهاش باطل و قضا و کفاره لازم است.
- [آیت الله اردبیلی] خواب دوم و سوم حائض یا نفساء در شب ماه رمضان پس از پاک شدن، حکم خواب دوم و سوم جنب را ندارد، بلکه اگر برای بیدار شدن و غسل کردن کوتاهی نکرده باشد، خواب سوم او نیز اشکال ندارد؛ وچنانچه تا اذان صبح بیدار نشود، روزه او صحیح است و در صورتی که کوتاهی کرده باشد، خواب اوّل او نیز اشکال دارد و چنانچه تا اذان صبح بیدار نشود، روزه او باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود و تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند، ولی کفّاره ندارد و اگر از خواب دوم بیدار شود و با احتمال بیدار شدن برای مرتبه سوم بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود، علاوه بر قضا احتیاطا کفّاره نیز بر او واجب می‌شود و خوابهای بعد از خواب سوم که تا اذان صبح ادامه پیدا میکنند نیز حکم خواب سوم را دارند.
- [آیت الله خوئی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، باید تیمم نماید و بنابر احتیاط واجب باید تا اذان صبح بیدار بماند و همچنین است حکم جنب درصورتی که وظیفهاش تیمم باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، باید تیمم نماید، ولی لازم نیست تا اذان صبح بیدار بماند. و همچنین است حکم جنب در صورتی که وظیفهاش تیمم باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد باید تیمم نماید و بنابر احتیاط واجب تا اذان صبح بیدار بماند و همچنین است حکم جنب در صورتی که وظیفه اش تیمم باشد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود، و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید آن روز را قضا کند، و همچنین است اگر از خواب دوم بیدار شود و برای مرتبه سوم بخوابد، و بنابر احتیاط واجب در خواب سوم کفاره هم لازم است.