کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
اگر غسل فرد جنب، به دلیل جهل به مسأله، دارای خللی بوده که مبطل بوده است و با همان غسل، روزه گرفته باشد، آیا کفاره دارد؟
عمل او تعمّد بر صبح کردن با جنابت نیست تا موجب قضا یا کفاره شود و این غیر از جهل به اصل وجوب غسل است که تعمّد صادق است.
عمل او تعمّد بر صبح کردن با جنابت نیست تا موجب قضا یا کفاره شود و این غیر از جهل به اصل وجوب غسل است که تعمّد صادق است.
عنوان سوال:
اگر غسل فرد جنب، به دلیل جهل به مسأله، دارای خللی بوده که مبطل بوده است و با همان غسل، روزه گرفته باشد، آیا کفاره دارد؟
پاسخ:
عمل او تعمّد بر صبح کردن با جنابت نیست تا موجب قضا یا کفاره شود و این غیر از جهل به اصل وجوب غسل است که تعمّد صادق است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- روزه داری که به وجوب غسل جنابت یا اصل جنابت جهل دارد (جاهل مقصّر)، آیا باید کفاره روزه هایی را که در حال جنابت گرفته بدهد؟
- حکم نماز جماعتی که به امامت جماعت فرد ریش تراش از روی جهل به مسأله برگزار شده است، چیست؟
- روزه کسی که جنب شده و بدون غسل و تیمم روزه گرفته، چگونه است؟
- چندین سال روزه گرفتم و نماز خواندم در حالی که نمی دانستم جنب باید غسل کند، اکنون تکلیف نمازها و روزه های من چیست؟
- شخصی در ماه رمضان قبل از طلوع فجر، مایعی از خود دیده و خیال کرده که محتلم شده، اما عملاً غسل نکرده است، ولی قبل از ظهر فهیمده که جنب نبوده و آن مایع منی نبوده و مفطری هم انجام نداده، آیا می تواند آن روز را روزه بگیرد؟ و در صورت بطلان حکم این شخص در روزه و کفاره و قضا چیست؟
- اگر در ماه رمضان کسی بعد از اذان بیدار شود و متوجه گردد که جنب است و غسل را تا عصر تأخیر بیندازد، روزه اش صحیح است؟
- فردی در سحرگاه ماه مبارک رمضان گمان می کند وقت برای غسل وجود دارد و شروع به غسل جنابت می کند؛ اما در اثنای غسل، وقت صبح داخل می شود.آیا روزه اش صحیح است یا قضا و کفاره دارد؟
- روزه داری پس از اذان صبح متوجه می شود که غسل او باطل بوده است، آیاروزه اش صحیح است یا قضا و کفاره دارد؟
- کسی که در شب آخر ماه رمضان به امید این که فردا عید می شود غسل جنابت نکرد و در روز به خیال این که روزه اش باطل شده افطار کرد، آیا کفاره بر او واجب است؟
- نماز و روزه هایی از اینجانب به جهت جهل به بعضی احکام غسل جنابت، محکوم به قضا می باشد و در زمان فوت ادایی آن، مقلّد مرجع متوفّی بودم، آیا وظیفه ی قضای آن ها، طبق فتوای مرجع متوفّی باید باشد یا بر طبق فتوای مجتهد زنده؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان می‌گویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان می‌گویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا قصد خوردن و افطار کردن مبطل روزه است و قضا و کفّاره دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعلت جهل به مساله غسل ارتماسی را زیر دوش انجام داده حال تکلیف اعمال گذشته چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] نظر شریف جنابعالی درباره شخصی که بر اثر جهل به مسأله، عمداً روزه اش را افطار کرده، چیست؟ آیا فقط قضا بر او واجب است یا اینکه کفّاره هم باید بدهد؟
- [آیت الله بروجردی] کسی که قبل از رسیدن به سن پانزده سالگی جنب شده و بعد از رسیدن به پانزده سالگی از باب جهل به مسأله غسل نکرد و دو رمضان روزه گرفت و بعد عالم به حکم شد، آیا قضای آن دو رمضان واجب است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که پنج سال در ماه مبارک رمضان با داشتن توانایی، روزه نگرفته و به دلیل جهل به مسأله فکر میکرده که بعدا فقط باید قضای روزهها را بگیرد، نسبت به قضا و کفّاره، چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فرد جنب نزدیک اذان صبح از خواب بیدار شده و اقدام به غسل نماید اما قبل از اتمام غسل اذان گفته شود، روزه او چه حکمی پیدا می نماید؟
- [آیت الله سیستانی] آیا فرد غیر جنب می تواند برای خواندن نماز غسل جنابت کند ؟
- [سایر] باسلام اگر در خواب فرد روزه دار جنب شود باطل است یا نه؟؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که جنب است و میخواهد روزه واجبی بگیرد که وقت آن معین است، مثل روزه رمضان، اگر عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، باید با تیمم روزه بگیرد و روزه او بنابر اظهر صحیح است.
- کسی که در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین، جنب است و میداند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمیشود، در صورتی که در نخوابیدن عسر و حرج برای او نباشد، نباید بخوابد مگر بعد از غسل، و چنانچه بخوابد و تا صبح بیدار نشود، روزهاش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.
- اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، روزهاش باطل می‌شود و کسی که وظیفه او تیمم است اگر عمداً تیمم ننماید، روزهاش باطل است و حکم قضای روزه ماه رمضان بعداً خواهد آمد.
- کسی که در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین دیگری، برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد، نباید خود را جنب کند، و همچنین است بنابر اظهر اگر فقط برای تیمم وقت دارد، و اگر معصیت کرد و خود را جنب نمود، روزهاش با تیمم بنابر اظهر صحیح است.
- کسی که در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین جنب است و میداند یا اطمینان دارد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، چنانچه تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند و با این تصمیم بخوابد و تا اذان خواب بماند، باید روزه بگیرد و روزهاش صحیح می‌باشد.
- اگر جنب در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین بعد از جنب شدن خوابید و بیدار شد، در صورتی که اطمینان دارد که اگر دو مرتبه بخوابد قبل از اذان صبح بیدار می‌شود، خوابیدن دفعه دوم بر او حرام نیست، ولی خلاف احتیاط است؛ و اگر دوباره خوابید و بیدار نشد، باید قضای آن را بگیرد و بنابر احتیاط واجب کفاره هم بدهد و اگر بیدار شد باز دفعه سوم خوابید و تا اذان صبح بیدار نشد قضای آن روز را باید بگیرد و وجوب کفّاره مطابق احتیاط، بلکه اقوی است.
- هرگاه جنب در شب ماه رمضان یا روزه واجب معین بخوابد و بیدار شود، اگر اطمینان به بیدار شدن پیش از اذان صبح برای غسل را ندارد، باید نخوابد اگرچه احتمال بدهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود.
- غیر از مواردی که در مسائل گذشته بیان شد در چند صورت دیگر هم فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست: 1 در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسائل قبلی گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود، ولی چنانکه گفته شد علاوه بر قضا، احتیاط واجب نیز در دادن کفاره است. 2 کسی که میتواند از صبح شدن مطلع شود، بدون تحقیق، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود که صبح بوده است، ولی اگر چنین کسی تحقیق کرد و اطمینان پیدا کرد که صبح نشده، ولی بعد معلوم شد که صبح شده بود، قضا بر او واجب نیست. 3 کسی که قادر به تحقیق است، به قول کسی که میگوید: صبح نشده، اعتماد کند، اگرچه از حرف او اطمینان پیدا کند که شب است، و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است؛ و همچنین است اگر دو نفر عادل شهادت دهند صبح نشده و انسان یقین به شب بودن نداشته باشد، حتی اگر از حرف آنها اطمینان پیدا کند. 4 اینکه کسی بگوید صبح شده و انسان گمان کند شوخی میکند یا دروغ میگوید و چیزی بخورد بعد معلوم شود صبح بوده است، درحالیکه خودش بهتنهایی میتوانست تحقیق کند. 5 دو نفر عادل یا شخص موثقی بگوید که مغرب شده است، و انسان از گفته آنان اطمینان پیدا کند و افطار نماید، اما بعداً بفهمد مغرب نشده بود. 6 انسان بهخاطر تاریکی افطار کند، بعد بفهمد مغرب نبوده است، ولی بنابر احتیاط واجب نیز در این صورت باید کفاره بدهد، ولی اگر بهخاطر تاریکی اطمینان داشت مغرب شده و افطار کرد، بعد معلوم شد مغرب نبوده، کفاره ندارد، بلکه بنابر اظهر قضا هم واجب نیست. 7 کسی که غسل جنابت را فراموش کند و روزه بگیرد، یا اینکه تمام روز را خواب باشد و نیت روزه نکرده باشد، یا روزه گرفتن را فراموش کند. 8 شخص نابینا یا زندانی بدون سؤال و تحقیق از صبح شدن، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] انچه در مساله قبل گذشت که روزه واجب معین را باطل می کند در روزه واجبی که وقت ان معین نباشد مانند روزه کفاره یا نذر غیر معین مبطل نیست و چنانچه پیش از ظهر دوباره به نیت خود برگردد روزه او صحیح است
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد ، اگر خود را جنب کند ، روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می شود ولی اگر برای تیمم وقت دارد ، چنانچه خود را جنب کند ، باتیمم روزه او صحیح است ولی گناهکار است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد اگر خود را جنب کند روزه اش باطل است، و قضا و کفاره بر او واجب می شود. ولی اگر برای تیمم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند با تیمم روزه او صحیح است، گناهکار هم حساب نمی شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمداً تیمّم ننماید روزهاش باطل است ولی اگر از روی سهو یا جهل یا اجبار غسل یا تیمّم ننماید روزهاش صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد؛ اگر خود را جنب کند؛ روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می شود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر به واسطة ندانستن مساله کاری انجام دهد که روزه را باطل میکند ، چنانچه می توانسته مساله را یاد بگیرد بنابر احتیاط کفاره بر او واجب می شود و اگر نمی توانسته مسئله را یاد بگیرد یا اصلاً ملتفت مساله نبوده یا یقین داشته که فلان چیز روزه را باطل نمی کند ، کفاره بر او واجب نیست . کفاره روزه
- [آیت الله سبحانی] کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می شود ولی اگر برای تیمم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، با تیمم روزه او صحیح ولی گناهکار است.
- [امام خمینی] کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد،اگر خود را جنب کند روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می شود، ولی اگر برای تیمم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، با تیمم روزه او صحیح است، ولی گناهکار است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در شب ماه رمضان برای هیچکدام از غسل و تیمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزه او باطل است و قضا و کفّاره بر او واجب می‌شود؛ امّا اگر برای تیمّم وقت داشته باشد، چنانچه خود را جنب کند گناهکار است و باید تیمم کند و علاوه بر روزه آن روز، احتیاطا قضای آن را نیز بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر به واسطهی ندانستن مسأله کاری انجام دهد که روزه را باطل میکند، چنانچه میتوانسته مسأله را یاد بگیرد، بنا بر احتیاط کفاره بر او واجب می‌شود و اگر نمیتوانسته مسأله را یاد بگیرد کفاره بر او واجب نیست.