بنّایی به عنوان بساز و بفروش، خانه ای می سازد و قبل از فروش، خود در آن خانه ساکن می شود. شبانه خانه ویران و زن و بچه اش کشته می شوند. کارشناس علت تخریب را عدم رعایت اصول معماری و خانه سازی اعلام کرده است. پدر و مادر مقتوله مطالبه دیه می کنند. با توجه به این که، چنین موردی مباشرت در قتل نیست و مقتولین از نقص اعلامی کارشناس بی اطلاع بودند، آیا به چنین موردی تسبیب صدق می کند که دیه لازم آید؟ اگر تسبیب صدق کند، آیا قتل خطای محض است یا شبه عمد؟
احتیاط این است که بنّا، دیه را از مال خودش بدهد، واللّه العالم.
عنوان سوال:
بنّایی به عنوان بساز و بفروش، خانه ای می سازد و قبل از فروش، خود در آن خانه ساکن می شود. شبانه خانه ویران و زن و بچه اش کشته می شوند. کارشناس علت تخریب را عدم رعایت اصول معماری و خانه سازی اعلام کرده است. پدر و مادر مقتوله مطالبه دیه می کنند. با توجه به این که، چنین موردی مباشرت در قتل نیست و مقتولین از نقص اعلامی کارشناس بی اطلاع بودند، آیا به چنین موردی تسبیبصدق می کند که دیه لازم آید؟ اگر تسبیبصدق کند، آیا قتل خطای محض است یا شبه عمد؟
پاسخ:
احتیاط این است که بنّا، دیه را از مال خودش بدهد، واللّه العالم.
شبه عمد از جمله الفاظی است که در فقه بکار رفته است.
مباشرت
نزدیکی کردن را آمیزش می گویند که در فقه احکام بسیار زیادی دارد.
بنایی
واژه بنایی ترکیبی است که در زبان فارسی کاربرد دارد و از واژه «بنّاء» و «یاء» حاصل مصدر ساخته شده است. [۱]
تسبیب
تسبیب، اصطلاحی در فقه و حقوق میباشد.
خانه
به محل سکونت خانه میگویند و از احکام مرتبط با عنوان خانه در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حج، جهاد، تجارت، دین، صلح، اجاره، نکاح، اطعمه و اشربه و دیات سخن گفتهاند.
اصول
واژه اصول ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اصول فقه (علم)، یکی از شاخههای علوم اسلامی• أصول دین، (در مقابل فروع دین)، اصطلاحی کلامی
مادر
در قرآن مجید و روایات، در احسان و نیکی کردن به مادر تاکید بیشتری شده و بعضی از آیات، احساسات و عاطفه انسان را نسبت به مادر به شدت تحریک میکند و به او تذکر میدهد که لزوم شکرگزاری از مادر، این است که او نه ماه سنگینی تو را تحمل کرده است.
فروش
«معاملات» عبارت از احکام شرعی متعلق به امور دنیاست به اعتبار بقای شخص؛ مانند بیع، رهن، اجاره، نکاح و جز آنها... و بالجمله آنچه مقصود اهم از آن دنیا باشد، معامله است. [۱]
صدق
یکى از نام ها و صفات قرآن صدق است ودر جاهای مختلف قرآن به آن اشاره شده است.
عمد
عمد، انجام دادن یا ترک عملی از روی اختیار و قصد، و در مقابل سهو میباشد.
قتل
كشتن
نقص
کم شدن ارزش مالي (بخودي خود يا بواسطه يک چيز ديگر)
پدر
پدر به معنای مردی است که دیگرى از نطفهی او- از طریق شرعی یا وطی به شبهه- به وجود آید یا صاحب شیر را گویند. از این عنوان در بسیارى از ابواب سخن رفته است، نظیر باب های طهارت، صلاة، زکات، خمس، صوم، حج، جهاد، تجارت و... .
دیه
دیه دارای دو معنی لغوی_ به معنای راندن و رد کردن _و اصطلاحی_ به معنای مالی که در صورت وقوع جنایت باید ادا شود_ است و از آن در معنی اصطلاحی به خون بها و دیه مقدَّر نیز تعبیر می شود.
زن
زن مقابل مرد است.
مال
مال همان سرمایه و ثروت انسان است که در آموزههای دینی از احکام ویژهای برخوردار است.
بنا
بناء ممکن است اسم در معانی ذیل به کار رفته باشد: • بناء (فقه)، معانی و کاربردهای بناء در فقه• بناء (نحو)، مقابل اعراب• ساختمان، به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین• ساختن، بنا کردن ساختمان
دیه
دیه دارای دو معنی لغوی_ به معنای راندن و رد کردن _و اصطلاحی_ به معنای مالی که در صورت وقوع جنایت باید ادا شود_ است و از آن در معنی اصطلاحی به خون بها و دیه مقدَّر نیز تعبیر می شود.