بیت الله الحرام
از آغاز اسلام تاکنون کعبه و مسجد الحرام حوادثی را با خود دیده اند که به مقداری از آن در این نوشتار اشاره می شود.
در مسجد النّبی‌صلی الله وعلیه وآله وسلم و بیت اللّه الحرام برای نماز جماعت به خصوص برای بانوان اتصال نیست. آیا اقتدا کردن به این نحو جایز است؟
در صورت اقتدا و شرکت در نماز جماعت با شرایطی که آنها صحیح می‌دانند برای ما هم صحیح است.
در صورت اقتدا و شرکت در نماز جماعت با شرایطی که آنها صحیح می‌دانند برای ما هم صحیح است.
عنوان سوال:
در مسجد النّبی‌صلی الله وعلیه وآله وسلم و بیت اللّه الحرام برای نماز جماعت به خصوص برای بانوان اتصال نیست. آیا اقتدا کردن به این نحو جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در مسجد النّبی‌صلی الله وعلیه وآله وسلم و بیت اللّه الحرام برای نماز جماعت به خصوص برای بانوان اتصال نیست. آیا اقتدا کردن به این نحو جایز است؟
- زائرانی که در ماه مبارک رمضان به مکه مکرمه و مدینه منوره سفر می‌کنند اگر هنگام غروب در مسجد الحرام و مسجد النبیصلی الله وعلیه وآله وسلم حضور یابند به لحاظ این که اهل سنت زودتر از ما افطار می‌کنند، آیا زائران ایرانی میتوانند همراه آنان افطار کنند یا خیر؟
- اگر هنگام غروب در مسجد الحرام و مسجد النبی صلی الله وعلیه وآله وسلم حضور یابند به لحاظ این که اهل سنت بلافاصله پس از اذان افطار می‌کنند، آیا زائران ایرانی میتوانند همراه آنان افطار کنند یا نه؟ و آیا افطار کردن بر اساس تقیّه این مورد را نیز شامل می‌شود یا نه؟
- نشان دادن چهره کامل پیامبرصلی الله وعلیه وآله وسلم و حضرت زهراعلیهاالسلام و سایر ائمه علیهم السلام در حالات زیر چه حکمی دارد؟
- در شرع مقدس چه نوعی از تعزیر (شلّاق، حبس و...) معمول، متعارف و غالب بوده است؟ به عبارت دیگر سوابق تاریخی پیغمبر اکرمصلی الله وعلیه وآله وسلم و ائمه اطهار علیهم السلام غالباً چه نوع تعزیری را اعمال میکردند؟
- آیا در شرع مقدس اسلام و احادیث و روایات وارده از حضرت رسول اکرمصلی الله وعلیه وآله وسلم و ائمه معصومینعلیهمالسلام بر زیاد بودن مقدار مهریه یا کم بودن مقدار مهریه تاکید زیاد شده است؟ و آیا جایز است مهریه دختر را مهریه حضرت فاطمه زهراء علیهاالسلام قرار داد و در فرض جواز، مستحب نیز میباشد؟ و مهریّه حضرت فاطمه زهراعلیهاالسلام (مهر السنه) چه مقدار بوده است؟
- تعدادی از دراویش از مردم پولی تحت عنوان عشریه اخذ مینمایند (به جای خمس آل محمدصلی الله وعلیه وآله وسلم) اولاً آیا اخذ عشریه به این کیفیت بدعت محسوب می‌شود یا خیر؟ و ثانیاً فعل حرام محسوب می‌شود یا خیر؟ لطفاً ارشاد فرمایید.
- اقتدا به نماز اهل سنّت در ایّام حج جایز است یا خیر؟
- اقتدا به نماز اهل سنّت در ایّام حج جایز است یا خیر؟
- بر فرض که جمع آوری فرشهای شبستان مسجد و ورود عزداران با کفش به داخل مسجد جایز باشد، لطفاً بفرمایید آیا جایز است همزمان با وقت برگزاری نماز جماعت در ایوان مسجد که حکم مسجد را ندارد، در شبستان مسجد نیز برنامه شبیه خوانی و عزاداری برگزار شود یا اینکه این امر نوعی بی توجهی به جماعت و نماز جماعت میباشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] در جریان شرکت در نماز جماعت مسجدالنبی و مسجدالحرام، بعضاً اتصال برقرار نیست، آیا بدون اتصال، نماز اقامه شده صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا سجده بر فرشِ مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله) در نمازهای واجب و مستحب جایز است؟
- [آیت الله بهجت] در مسجد الحرام و مسجد النبی صلّی اللّه علیه وآله وسلّم و سایر مساجد مکّه و مدینه بعضی از قسمت ها مفروش است و بعضی غیر مفروش و با سنگ ساخته شده است. آیا لازم است برای انجام نماز جماعت به قسمتی بروند که بر سنگ سجده کنند و یا می توانند بر فرش سجده نمایند؟
- [آیت الله جوادی آملی] در جریان شرکت در نماز جماعت مسجد النبی و مسجدالحرام، بعضاً اتصال برقرار نیست، آیا بدون اتصال، نماز اقامه شده صحیح است؟ هم‌چنین است پیشانی گذاشتن بر فرش به جای مُهر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در مکه و مدینه خصوصاً مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله) هنگام اقتدای به اهل سنّت لازم است مهر بگذاریم یا بدون آن مجزی است؟
- [آیت الله خامنه ای] تحیّت مسجدالحرام، نماز است یا طواف کعبه؟
- [آیت الله خامنه ای] تحیّت مسجدالحرام، نماز است یا طواف کعبه؟
- [آیت الله سبحانی] آیا زن مستحاضه می تواند وارد مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله) بشود؟
- [آیت الله بهجت] خوردن تربت رسول اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم و ائمه علیهم السّلام ، همانند تربت امام حسین علیه السّلام جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در طبقه بالای مسجدالحرام و مسجدالنبی که نماز جماعت تشکیل می شود و ایرانی ها در آن شرکت می کنند. با وصف اینکه اتصال به هیچ وجه مراعات نشده و جای تقیه هم نیست. زیرا می توانند نماز را در طبقه پایین که لااقل اتصال حفظ می شود بخوانند. آیا نماز در طبقه فوقانی صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است ، که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همة مسجد ها مسجد الحرام است و بعد از آن مسجد پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدس و بعداز مسجد بیت المقدس ، مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محله و بعد از محله ، مسجد بازار است .
- مسافر می تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر ( صلی الله علیه و آله و سلم )بلکه در تمام شهر مکه و مدینه و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند . ولی اگر بخواهد در جائی که اول جزء مسجد کوفه نبوده و بعد به این مسجد ا ضافه شده نماز بخواند ، احتیاط واجب آن است که شکسته بخواند و نیز مسافر می تواند در حائز حضرت سیدالشهداء (علیه السلام ) نماز را تمام بخواند ولی احتیاط واجب آن است که اگر دورتر از اطراف ضریح مقدس نماز بخواند شکسته بجا آورد .
- پیش از داخل شدن در حرم مکه ، شهر مکه ، مسجد الحرام ، خانة کعبه ، حرم مدینه ، شهر مدینه مسجد پیغمبر ( صلی الله علیه و آله ) مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان ( علیهم السلام ) رجاءً غسل نماید و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجد الحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه ، یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر ( صلی الله علیه و آله ) شود ، یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و هم‌چنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفر رفتن خصوصاً سفر زیارت حضرت سید الشهداء ( علیه السلام ) مستحب است انسان غسل کند و اگر یکی از غسل هائی را که در این مساله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو را باطل می نماید مثلاً بخوابد ، غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد .
- نافلة ظهر و عصر را در سفر نباید خواند ، ئلی ولی نافله عشا را که نماز وُتیره نامیده می شود به نیت اینکه شاید مطلوب خداوند باشد ، می تواند بجا آورد . فضلیت سحر خیزی ونماز شب باید توجه داشت که وقت سحر ، وقت بسیار مبارکی است ، وقت تهجد و عبادت خدا است وقت انس گرفتن با محبوب حقیقی در خلوت شب است ، وقتی است که پیشوایان معصوم اسلام (سلام الله علیهم )مسلمانان را به بیداری و تهجد د ر آن ترغیب می نمودند ، وقتی است که وقتی است که علمای بزرگ و صلحای روزگار همیشه در آن وقت از خواب بر می خاستند و در پیشگاه حضرت حق به نماز خواندن و تلاوت قرآن و استغفار می پرداختند و حل کمشکلات و قضای حوایج مهم خود را در این ساعت از آن ذات مقدس می خواستند و به مقصود می رسیدند .خداوند در دو جای قرآن ، کسانی را که در سحرگاهان به استغفار می پردازند و از خداوند کریم و رحیم بخشایش گناهان خود را می خواهند مورد تمجید قرار داده است .وقت سحربنابر اظهر ، آخرین قسمت از یک ششم شب میباشد .هر چند وقت نماز شب از نصف شب به بعد آغاز می شود و تا طلوع فجر ادامه پیدا می کند ، ولی هر چه به طلوع فجر نزدیکتر باشد ، ثواب بیشتری دارد .برای نماز شب فضلیت های فراوانی و تاکید بسیاری در احادیث اهل بیت عصمت (علیهم السلام) ذکر شده است.حضرت رسول اکرم (صلی الله غلیه وآله وسلم ) در ضمن وصیتهای خود به حضرت امیر المؤمنان (علیه السلام ) فرمودند : ( عَلیکَ بِصَلوهِ اللّیلِ ، بِصلوهِ الّلیلِ ، بِصلوهِ اللّیلِ ) یعنی سه مرتبه فرمودند : نماز شب خواندن را بر خود لازم بشمار . حضرت صاذق (علیه السلام)فرمودند :( شرافت مؤ من در نماز شب خواندن و عزت مؤ من در این است که متعرض اعراض مردم چیزهایی که مردم عنایت به پنهان ماندن آن دارند ، نشود ، به این معنا که تفحص در امور مردم نداشته باشد و غیبت آنان را نکند .) و نیز حضرت صادق (علیه السلام ) فرمودند : ( مال دنیا و فرزندان ، زینت زندگی این دنیا و نماز شب ، زینت آخرت است . ) در احادیث اسلامی برای نماز شب علاوه بر اینکه ثواب و فضیلت فراوان اخروی ذکر شده است ، فواید دنیوی بسیاری نیز برای آن بیان شده است .که حضرت صادق ( علیه السلام ) فرمود : ( نماز شب بخوانید که آن سنت پیغمبر و رسم صلحایی است که پیش از شما می زیستند و آن درد و مرض را از بدن شما دور می کند . ) و نیز فرمودند : ( نماز شب خواندن روی انسان را سفید و نورانی وخلق انسان را نیکو و بوی وی را پاکیزه می کند و روزی را فراوان می سازد و موجب ادای قرض انسان می گردد و غم و اندوه را بر طرف می نماید و به چشم انسان جلوه و روشنی می بخشد . )حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند : ( خانه هایی که در آنها نماز شب و قرآن خوانده می شود ، برای اهل آسمان روشنایی می دهند به همان طوری که ستارگان آسمان برای مردم زمین ، روشنایی می دهند . ) حضرت رضا ( علیه السلام ) فرمودند : ( نماز شب خواندن را بر خود لازم بدانید زیرا هر بندة مؤ منی که هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وتر بخواند و در قنوت وتر 70مرتبه استغفار کند خداوند او را از عذاب قبر و از عذاب آتش نجات می دهد وعمرش را در دنیا طولانی میکند و در زندگی اقتصادی خداوند به او وسعت و گشایش میدهد وهر خانه ای که در آن نماز شب خوانده شود آن خانه برای مردم آسمان روشنایی می دهد همانطورکه ستارگان آسمان برای مردم روی زمین روشنایی می بخشند . ) برای د ستیابی به این توفیق لازم است از اول شب تصمیم بگیرند و مخصوصاً با کم غذا خوردن در شب خود را برای بیداری آماده سازند که حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام ) فرمودند : ( در سه چیز با سه چیز طمع مکن : 1-در بیداری شب با پرخوردن .2-در نور صورت با خوابیدن در جمیع شب .3-در امان ماندن در دنیا با همنشینی با فاسقان و فاجران .) کیفیت نماز شب و اما کیفیت نماز شب به این ترتیب است که : هشت رکعت که هر دو رکعت به یک سلام انجام بگیرد به قصد نماز نافلة شب خوانده شود و بعد از آن دو رکعت نماز به قصد نماز شفع می خواند و از آن پس یک رکعت به نیت نماز وتر بجا می آورد و بهتر این است که قنوت نماز وتر را به این ترتیب بجا بیاورد : 1- دعای فرج را که عبارت از این دعا است : لا اله الله الحلیم الکریم لا اله الا الله العلی العظیم سبحان الله رب السموات السبع و سبحان الله رب الارضین السبع و ما فیهن و ما بینهن و رب العرش العظیم و سلام علی المرسلین بخواند . 2-هفت مرتبه بگوید : استغفر الله الذی لا اله الا هو الحی القیوم ذوالجلال و الاکرام من جمیع ظلمی و جرمی و اسرافی علی نفسی و اتوب الیه .بعد از آن 70مرتبه بگوید : استغفرالله ربی و اتوب الیه .پس از آن 300مرتبه بگوید : العفو . سپس برای چهل مؤمن دعا کند ( به زبان غیر عربی هم اشکال ندارد ، مثلاً بگوید : خداوندا! فلانی را بیامرز ) .از آن پس برای خود و پدر و مادر خود دعا کند و در خاتمة قنوت 7مرتبه بگوید : هذا مقامُ الغائذِ بکَ مِنَ النارِ . فضیلت نماز جعفر طیار نماز جعفر طیار ، دارای ثواب و فضیلت بسیار است و بر اساس روایاتی که از اهل بیت عصمت(سلام الله علیهم ) رسیده است تاثیر زیادی در بخشیده شدن گناهان انسان دارد . حضرت صادق ( علیه السلام ) فرمودند : ( روزی که قلعة خیبر ، دژ محکم یهودانی که در برابر پیشرفت اسلام جوان ، سنگ اندازی می کردند و هر روز نقشه ای می کشیدند و تر فندهایی برای متوقف ساختن ، بلکه بر انداختن نظام اسلامی ، طرح می کردند به دست سپاه اسلام فتح شد ، جعفر از کشور حبشه که به سر پرستی جمعی از مسلمانان که در نتیجة فشار سردمداران کفر به آنجا مسافرت کرده بودند که تا در محیطی آزاد به اقامه مراسم دین قیام کنند و هم به تبلیغ اسلام پرداخته ، درخت دین را در آن سر زمین بنشانند ، مسافرت کرده بود مراجعت کرد .حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) از شنیدن این جریان بسیار خرسند گردید و فرمود : ( والله ما ادری بایهما انا اشد سروراً بقدوم جعفر ام بفتح خیبر ) . قسم به خداوند از این دو جریانی که امروز برای ما پیش آمده است نمی دانم برای کدام یک بیشتر خشنود باشم ، آیا برای فتح خیبر یا برای بازگشت جعفر ؟ و از جای خود برخاست و جعفر را به آغوش کشید و میان دو چشم وی را بوسید و فرمود هدیه ای به تو بدهم .چون این کلام را مسلمانان شنیدند افراد بسیاری در میان جمع گرد آمدند و چنین فکر می کردندکه این هدیه طلا ونقرة قابل توجهی خواهد بود. حضرتش به جعفر فرمودند : ( چهار رکعت نماز به تو تعلیم می دهم اگر بتوانی در هر روز و اگر نه در دو روز و گرنه در هر جمعه و اگر نتوانستی در هر ماه یک مرتبه و اگر نتوانستی در هر سال یک مرتبه بخوان ، خداوند متعال گناهانی را که ما بین آن دو نماز انجام گرفته باشد می آمرزد .سپس آن را بیان فرمود و توضیح آن به این ترتیب است : چهار رکعت است به تشهد و دو سلام . در رکعت اول بعد از سوره حمد سورة (اذا زلزلت ) و در رکعت دوم بعد از سورة ( و العادیات) و در رکعت سوم پس از حمد ، سورة ( اذا جاء نصرالله ) و در رکعت چهارم بعد از حمد سورة ( قل هو الله احد) و در هر رعت بعد از فراغ از قرائت پانزده مرتبه می گوید سبحان الله و الحمد الله و لا اله الا الله و الله اکبر و در رکوع همین تسبیحات را ده مرتبه می گوید و چون سر از رکوع بر می دارد ده مرتبه و در سجدة دوم ده مرتبه و بعد از سر بر داشتن پیش از اینکه برخیزد ، ده مرتبه می گوید و هر چهار رکعت را به همین تر تیب می خواند که مجموعاً 300مرتبه می شود . اگر نتواند این سوره ها را بخواند بجای آنها هم سورة قل هو الله احد را بخواند ، ثواب و فضیلت این نماز را بدست می آورد .خواندن نماز جعفر در هر موقع مستحب است ، ولی بهترین اوقات آن در روز جمعه هنگامی است که آفتاب در سطح زمین گسترش یافته باشد .علمای بزرگ اسلام و صلحای روزگار در این وقت برخواندن آن مواظبت داشته اند .نماز های مستحبی غیر از اینها نیز بسیار است به کتاب مفاتیح الجنان و غیر آن مراجعه بفرمایید . وقت نافله های یومیه
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] مسافر در شهر مکه قدیم که از عقبه مدنیین است تا ذی طوی و مدینه زمان حضرت رسول صلی الله علیه واله وسلم و شهر کوفه و حرم حضرت سید الشهداء علیه السلام مخیر است نمازش را شکسته یا تمام بخواند و تمام افضل است هر چند احوط ان است که در خارج از مسجد الحرام و مسجد النبی صلی الله علیه واله وسلم حتی ملحقات ان دو مسجد بعد از زمان ایمه علیهم السلام و خارج مسجد کوفه و دورتر از اطراف ضریح مقدس نماز را تمام نخواند
- [آیت الله وحید خراسانی] در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همه مسجدها مسجد الحرام است و بعد از ان مسجد پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم و بعد از ان مسجد کوفه و بعد از ان مسجد بیت المقدس و بعد از ان مسجد جامع هر شهر و بعد از ان مسجد محله و بعد از ان مسجد بازار است
- [آیت الله سبحانی] مسافر می تواند در مسجدالحرام و مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند و تمام افضل و شکسته احوط است. ولی اگر بخواهد در جائی که اول، جزء این مساجد نبوده و بعد از زمان ائمه(علیهم السلام) به این مساجد اضافه شده نماز بخواند، باید شکسته بخواند و نیز مسافر می تواند در حرم حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)در شعاع 25 ذراع(تقریباً 11متر) از ضریح مقدس نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله مظاهری] پیش از داخل شدن در حرم مکّه، شهر مکّه، مسجد الحرام، کعبه، حرم مدینه، شهر مدینه، مسجد پیغمبرصلی الله علیه وآله وسلم و حرم امامانعلیهم السلام، مستحب است انسان غسل کند، و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است، و کسی که میخواهد در یک روز داخل حرم مکّه و مسجدالحرام و کعبه شود، اگر به نیّت همه یک غسل کند کافی است. و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبرصلی الله علیه وآله وسلم شود، یک غسل برای همه کفایت میکند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و هم‌چنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفر رفتن خصوصاً سفر زیارت حضرت سیّد الشهداءعلیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگر یکی از غسلهایی را که در این مسئله گفته شد به جا آورد و بعد کاری کند که وضو را باطل مینماید مثلاً بخوابد، غسل او تا یک شبانه روز باطل نمیشود ولی برای نماز و مانند آن باید وضو بگیرد. _______ 1) شهادت میدهم بر اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست، و بر اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده خداوند و پیامبر اوست. خداوندا درود فرست بر محمد و آل محمد و مرا از توبه کنندگان و پاکان قرار ده.
- [آیت الله مظاهری] نماز در حرم مطهر پیامبر اکرمصلی الله علیه وآله وسلم و حرم و رواق و صحن امامانعلیهم السلام مستحب بلکه بهتر از مسجد است و برابر با دویست هزار نماز است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در شرع مقدّس اسلام بسیار سفارش شده است که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همه مسجدها مسجدالحرام است و بعد از آن مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله) و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدّس و بعد مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محلّه، و بعد از مسجد محلّه، مسجد بازار است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است انسان نماز را در مسجد بخواند و بسیار روی آن تاکید شده و بهتر از همه مساجد، مسجدالحرام است، سپس مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله) و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدس است و در درجه بعد مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محله و مسجد بازار است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر صفهای جماعت تا در مسجد برسد کسی که مقابل در پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و هم‌چنین نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد بلکه نماز کسانی که در دو طرف ایستاده اند و اتصال به جماعت دارند نیز صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر صفهای جماعت تا در مسجد برسد؛ کسی که مقابل در؛ پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد؛ بلکه نماز کسانی که در دو طرف ایستاده اند و از جهت ماموم دیگر اتصال به جماعت دارند نیز صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل در، پشت صف ایستاده نمازش صحیح است، و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می‌کنند صحیح میباشد، بلکه نماز کسانی که دو طرف ایستادهاند و از جهت مأموم دیگر اتصال به جماعت دارند نیز صحیح است.