موتور سواری در حال حرکت می‌باشد که ناگهان گوسفندی را در وسط خیابان مشاهده می‌کند (حال یا به این صورت که از قبل گوسفند بوده یا به این صورت که گوسفند ناگهان به وسط خیابان دویده است) و برای اجتناب از برخورد با آن فرمان موتور را کج می‌کند با توجه به اینکه خیابان محل عبور گوسفند نیست، آیا صاحب گوسفند ضامن دیه است؟ در فرض دیگر اگر سکی چاهی را در طریقی حفر کند و عابری برای احتراز از سقوط در آن به سمت دیگری حرکت کند و در نتیجه در دره‌ای بیفتد، آیا حافر ضامن است؟

اجتناب: به معنای دورى گزیدن است.اجتناب از عناوین کلّى است که در همه ی فقه، کاربرد دارد و در این جا، به اجمال، به مباحث آن اشاره مى‌شود.

اجتناب: به معنای دورى گزیدن است.اجتناب از عناوین کلّى است که در همه ی فقه، کاربرد دارد و در این جا، به اجمال، به مباحث آن اشاره مى‌شود.

برخورد و ملاقات جسمی با جسمی دیگر را تماس گویند و از آن در بابهای طهارت، نکاح، طلاق و ظهار سخن گفته شده است.

در قرآن کریم گوسفند با الفاظی مانند غنم آمده است.

دریافتن چیزی با چشم را دیدن (رؤیت؛ مشاهده) گویند. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، تجارت، نکاح و شهادات سخن گفته‌اند.

موتور از القاب حضرت مهدی (علیه‌السلام) است.

امر (انشا) به واداشتن کسی به انجام کاری از طریق دستور اطلاق می‌شود.

سقوط در اصطلاح بر طرف شدن تکلیف یا حق و در لغت فروافتادن را گویند.

آن که ضمانت کسی را در اموال کند ضامن (ضمین) [۱] نامیده می شود، همین ضمانت اگر در امور بدنی باشد از آن تعبیر به کفیل و کفالت می‌شود.

حافر به کسر فاء در دو معنا استعمال شده است. عنوان یاد شده به معنای نخست در باب سبق و رمایه آمده است.

حرکت در دو معنی و در دو علم، در معانی مختلف به کار رفته است.۱. حرکت (فقه): حرکت به این معنی در فقه در دو معنا استعمال شده است.‌۲. حرکت (فلسفه): حرکت به این معنی در فلسفه و به معنای خروج تدریجی شیء از قوه به فعل می ‌باشد.

به کندن زمین و گودکردن آن حفر می گویند که احکام آن در بابهاى طهارت، خمس،غصب،احیاءموات، حدود و دیات آمده است.

دیه دارای دو معنی لغوی_ به معنای راندن و رد کردن _و اصطلاحی_ به معنای مالی که در صورت وقوع جنایت باید ادا شود_ است و از آن در معنی اصطلاحی به خون بها و دیه مقدَّر نیز تعبیر می شود.

حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی را وجوب گویند.

وسیله و علّت ثبوت چیزی برای چیز دیگر را واسطه گویند.

ضمان در لغت به معنی بعهده گرفتن و در اصطلاح فقها بعهده گرفتن شخصی که خود مدیون نیست مالی را از جانب کسی بدیگری. ضامن باید عاقل، بالغ، رشید و آزاد باشد یا اگر بنده بود باذن مولی ضمانت کند. شرط نیست که وی طلب­کار و بدهکار را به نام و نشان بشناسد بلکه کافی است که آن­دو را از یکدیگر تمییز دهد و بایستی عقد ضمانت به ایجاب از طرف ضامن و قبول از سوی طلبکار انجام شود و باید ضامن از نظر مالی متمکن باشد یا اینکه طلب­کار او را در عین فقر قبول داشته باشد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود:«چیزی را که از عهده اداء آن برنیایی ضمانت مکن.»

ـــ سبب، وصف وجودی که حکم دائر مدار آن است، مقابل مباشر و مقابل نسب. مانند روزهای ماه رمضان که سبب وجوب روزه، و یا خویشاوندی که سبب ارث بردن است. ـــ سبب، اماره ثبوت حکم شرعی است.