بطلان
بطلان(فساد) مقابل صحّت است. کلمات فقها و اصولیان در تعریف صحّت و بطلان، مختلف است.
در صورتی که صورتم را برای وضو شستم و بعد مشغول دست راست شدم آیا در این صورت قبل از تمام شدن وضو خشک کردن صورت موجب بطلان وضو نمیشود؟
در صورتیکه موالات بین اعضاء بهم نخورد اشکال ندارد.
در صورتیکه موالات بین اعضاء بهم نخورد اشکال ندارد.
عنوان سوال:
در صورتی که صورتم را برای وضو شستم و بعد مشغول دست راست شدم آیا در این صورت قبل از تمام شدن وضو خشک کردن صورت موجب بطلان وضو نمیشود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی قبل از این که مسح سر و پا را بکشد باتر بودن دست چپ باز دست چپ را روی دست راست میکشد و دست‌ها را به هم میمالد، آیا این عمل موجب بطلان وضوء است؟
- در صورت کتیرا زدن به موی سر آیا در هنگام مسح موجب بطلان وضو می‌شود یا خیر؟
- آیا حنا گذاشتن به سر و دست و یا مالیدن روغن به بدن یا کرم یا برای زخم دست و پا دوای مرهم و غیر آن گذاشتن آیا موجب بطلان روزه می‌شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا دعا کردن در قنوت، به زبان فارسی و یا هر زبان دیگری غیر از عربی، صحیح است و موجب بطلان نماز نمیشود؟
- [سایر] انگشتان دست راست من قطع شده است، حال چگونه وضو بگیرم؟ آیا میتوانم با دست چپ به جای دست راست وضو بگیرم؟
- [آیت الله بهجت] انگشتان دست راست من قطع شده است، آیا می توانم با دست چپ به جای دست راست وضو بگیرم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چندین سال پیش به علت شکستگی دست چپم از کف دست تا زیر آرنج را گچ گرفتم. برای وضو گرفتن چنین عمل می کردم: صورت خود را می شستم، دست راستم را شخص دیگری برایم می شست، روی دست چپ پارچه ای می انداختم و روی پارچه را دست خیس می کشیدم، مسح سر و پای راست را خودم با دست راست می کشیدم، برای مسح پای چپ شخص دیگری از انگشتان دست چپم رطوبت می گرفت و پای چپ مرا مسح می نمود. حال سوال من این است که آیا وضو و نمازهایی که آن هنگام می خواندم صحیح بوده یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی با مقدار کمی آب غسل کند و تا طرف چپ را مشغول می شود، آب طرف راست به واسطه گرمی هوا یا باد و یا کمی آب خشک می شود و یا وقتی مشغول شستن قسمت های پایینی طرف راست است، قسمت بالای آن خشک می گردد، آیا غسل او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] در وضوی ارتماسی اگر دست راست را در آب فرو کنیم و دست چپ را نیز در آب فرو نماییم و ارتماسا وضو بگیریم در صورتی که دست راست را به دست چپ نکشد، آیا برای مسح سر و پای راست اشکالی پیش می آید؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جوهر از موانعی است که وجود آن بر روی دست باعث بطلان وضو می‌شود؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که دست راست او سست است، چگونه وضو بگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] قبل از شروع به وضو دست و صورت را شسته ایم، آیا باید آنها را برای وضو خشک کنیم؟
- [آیت الله بهجت] شخصی قبل از وضو دست ها و صورتش را شسته، آیا باید آن ها را برای وضو خشک کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- لازم نیست نیت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند ولی باید در تمام وضو متوجه باشد که وضو می گیرد ، بطوری که اگر از او بپرسند چه می کنی ؟ بگوید وضو می گیرم . شرط نهم-آنکه وضو را به ترتیبی که گفته شد بجا آورد ، یعنی اول صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشوید و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید و باید پای راست را پیش از پای چپ مسح کند و اگر به این ترتیب وضو نگیرد باطل است. شرط دهم-آنکه کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد .
- بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده،مسح کند و احتیاط واجب آن است که با دست راست باشد هر چند لازم نیست که از بالا به پائین مسح نماید .
- کسی که نمی تواند وضو بگیرد باید نائب بگیرد که او را وضو دهد . و چنانچه مزد هم بخواهد ، در صورتی که بتواند باید بدهد ، ولی خود او نیت وضو کند و با دست خود مسح نماید و اگر نمی تواند باید نائبش دست او را بگیرد و به جای مسح او بکشد ، و اگر این هم ممکن نیست باید از دست او رطوبت بگیرد و با آن رطوبت ، سر و پای او را مسح بکند .
- کسی که غائط پی در پی ا ز او خارج می شود ، باید برای هر نمازی وضو بگیرد و فوراً مشغول نماز شود ، ولی برای بجا آوردن سجده و تشهد فراموش شده و نماز احتیاط که باید بعد از نماز انجام داد ، در صورتی که آنها را بعد از نماز فوراً بجا بیاورد ، وضو گرفتن لازم نیست .
- چند چیز در غذا خوردن مستحّب است : اوّل : هر دو دست را پیش از غذا بشوید . دوّم : بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند . سوّم : میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن کند و بعد از همه دست بکشد و پیش از غذا اوّل میزبان دست خود را بشوید ، بعد کسی که طرف راست او نشسته و همینطور تا برسد به کسی که طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل کسی که طرف چپ میزبان نشسته دست خود را بشوید و همینطور تا به طرف راست میزبان برسد . چهارم : در اوّلِ غذا بِسْمِ اَللهِ بگوید ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد ، در وقت خوردن هر کدام آنها گفتن بِسْمِ اَللهِ مستحّب است .پنجم : با دست راست غذا بخورد . ششم : با سه انگشت یا بیشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد . هفتم : اگر چند نفر سر یک سفره نشسته اند هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد . هشتم : لقمه را کوچک بردارد . نهم : سر سفره زیاد بنشیند و غذا خوردن را طول بدهد . دهم : غذا را خوب بجود . یازدهم : بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند . دوازدهم : انگشتها را بلیسد . سیزدهم : بعد از غذا خلال نماید ، ولی با چوب انار یا چوب ریحان و نی برگ درخت خرما خلال نکند . چهاردهم : آنچه بیرون سفره می ریزد جمع کند و بخورد ، ولی اگر در بیابان غذا بخورد ، مستحّب است آنچه میریزد ، برای پرندگان و حیوانات بگذارد . پانزدهم : در اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد . شانزدهم : بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد . هفدهم : در اوّل غذا و آخر آن نمک بخورد . هیجدهم : میوه را پیش از خوردن با آب بشوید . چیزهائی که در غذا خوردن مکروه است
- کسی که وضو می گیرد مستحب است موقعی که نگاهش به آب می افتاد بگوید : ِبسمِ اللهِ و باللهِ و الحمدلِله الذی جَعل الماءَ طهُوراً وَ لم یجَعلهُ نَجِساً و موقعی که پیش از وضو دست خود را می شوید بگوید : اللهّم اجعلنی منَ التوابینَ و اجعلنی مِن المُتطهرینَ و در وقت مضمضه کردن یعنی آب در دهان گردانیدن بگوید : اللهمّ لقنِی حُجتی یومَ القاکَ وَ اطلِق لسانی بذکرکَ و در وقت استنشاق یعنی آب در بینی کردن بگوید : اللُهّم لاتُحرم عَلی ریحَ الجنهِ و اجعلنی ممّن یشُم ریحَها و رو حَها و طیبَها و موقع شستن رو بگوید : اللّهُم بّیض وجهی یومَ تسودُ فیه الوجوهُ و لاتُسَود وَجهی یومَ تبیضُ فیه الوُجوهُ ودر وقت شستن دست راست بخواند : اللهّم اعطنی کتِابی بیَمینی و الخُلد فی الجنانِ بیَساری و حَاسبنی حساباً یسیراً و موقع شستن دست چپ بگوید : اللهُم لاتُعطنی مغلولهً الی عنُقی و اعوذُ بک مِن مقطعاتِ النیرانِ و موقعی که سر را مسح می کند بگوید : اللّهم غَشنی بِرحمتکَ و برَکاتک و عفوکَ و در وقت مسح پا بخواند : اللّهُم ثبَتنی علی الصراط یومَ تزلُ فیه الاقدامُ و اجعَل سعیی فیما یرضیکَ عَنی یا ذالجلالِ و الاکرامِ . شرائط وضو شرائط صحیح بودن وضو سیزده چیز است : شرط آول –آن که آب وضو پاک با شد . شرط دوم – آنکه مطلق باشد و معنای مطلق و مضاف در فصل آبها گذشت . شرط سوم – آنکه آب وضو مباح باشد .
- دوازده چیز نماز را باطل می کند و آنها را مبطلات می گویند . اول : آنکه در بین نماز یکی از شرطهای آن از بین برود ، مثلاً در بین نماز بفهمد مکانش غصبی است . دوم : آنکه در بین نماز عمداًیا سهواً یا از روی ناچاری ، چیزی که وضو یا غسل را باطل می کند پیش آید ، مثلاً بول از او بیرون آید ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند ، اگر در بین نماز بول یا غائط از او خارج شود چنانچه به دستوری که در احکام وضو گفته شد(1) ____ 1-مساله 307صفحه 66. ____ رفتارنماید نمازش باطل نمیشود و نیز اگردر بین نماز از زن مستحاضه خون خارج شود ، در صورتی که به دستور استحاضه رفتار کرده باشد ، نمازش صحیح است .
- خونی که به واسطة کوبیده شدن ، زیر ناخن یا پوست می میرد ، اگر طوری شود که دیگر به آن خون نگویند پاک است ، و اگر به آن خون بگویند در صورتی که ناخن یا پوست سوراخ شود ، اگر مشقت ندارد باید برای وضو و غسل خون را بیرون آورند و اگر مشقت دارد باید اطراف آن را به طوری که نجاست زیاد نشود بشویند و پارچه یا چیزی مثل پارچه بر آن بگذارند و روی پارچه دست تر بکشند و تیمم هم بکنند .
- اگر نمی شود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته پاک است و رسانیدن آب به زخم ممکن است و ضرر و زحمت و مشقت هم ندارد ، باید آب را به روی زخم برساند ، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است ، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم بدون زحمت و مشقت ممکن باشد ، باید آن را آب بکشد و موقع وضو آب را به زخم برساند ، و در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد ، یا آنکه رساندن آب به روی زخم ممکن نیست ، یا زخم نجس است و نمی شود ، آن را آب کشید ، باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است روی آن را مسح کند ، و اگر جبیره نجس است یا نمی شود روی آن را دست تر کشید ، مثلاً دوائی است که به دست می چسبد ، پارچة پاکی را بطوری که جزء جبیره حساب شود ، روی آن بگذارد و دست تر آن بکشد ، و اگر این هم ممکن نیست احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد و تیمم هم بنماید .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی میخواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که میخواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد مثلاً موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، وضو صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می خواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که می خواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد مثلاً موقعی که می خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، بهتر آن است که دوباره وضو را از سر بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی میخواهد جایی را بشوید یا مسح کند، رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلیست که میخواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد، مثلاً موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید، رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، احتیاط واجب آن است که وضو را باطل کند و از سر بگیرد.
- [آیت الله خوئی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی میخواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که میخواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد، مثلًا موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، وضو صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر بین کارهای وضو بهقدری فاصله شود که وقتی میخواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که میخواهد بشوید یا مسح کند، خشک شده باشد مثلاً موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت، تر باشد، احتیاط واجب آن است که وضو را باطل کند و از سر بگیرد.
- [آیت الله جوادی آملی] .حرکت، خمیدگی، تکیه دادن در حال قیام غیررکنی, اگر سهوی باشد, اشکال ندارد و درحال قیام رکنی مانند قیام در زمان تکبیرة الاحرام و قیامِ متصل به رکوع چیزی که با قیام منافات دارد مانند خمیدگی وجود سهوی آن, موجب بطلان است و چیزی که با عنوان قیام منافات ندارد مانند حرکت و تکیه دادن وجود سهوی آن, موجب بطلان نمیشود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می خواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت اعضای قبل خشک شده باشد وضو باطل است و اگر فقط رطوبت جایی که قبل از محلی است که می خواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد مثلا موقعی که می خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد وضویش صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می خواهد جائی را بشوید یا مسح کند؛ رطوبت جاهائی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد؛ وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جائی که جلوتر از محلی است که می خواهد بشوید یا مسح کند؛ خشک شده باشد؛ مثلا موقعی که می خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد؛ وضویش صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در وضوی ارتماسی احوط آن است که انسان صورت و دست راست را به قصد وضو در آب فرو برد و با دست راست دست چپ را به قصد وضو بشوید، و مسح سر و پاها را انجام دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی میخواهد جاییرا بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد به شرط این که موالات عرفاً به هم خورده باشد، وضو باطل است و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلّی است که میخواهد بشوید یا مسح کند، خشک شده باشد مثلاً موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد وصورت تر باشد وموالات به هم نخورده باشد وضو صحیح است، گرچه احتیاط مستحب آن است که وضو را باطل کند و از سر بگیرد.