ازادی
یکی از مهمترین شرایط وجوب تکلیف بر انسان ، مختار بودن و مجبور نبودن او توسط دیگران یا شرایط خاص می باشد که از آن به آزادی یا حریت تعبیر می شود .
اگر سکّه بهار آزادی یکسال بماند، آیا خمس به آن تعلّق می گیرد؟
اگر سکّه از درآمد سال تهیه شده باید خمس آن را بپردازد و اگر هبه و بخشش باشد بنابر احتیاط واجب باید خمس آنرا بپردازد.
اگر سکّه از درآمد سال تهیه شده باید خمس آن را بپردازد و اگر هبه و بخشش باشد بنابر احتیاط واجب باید خمس آنرا بپردازد.
پاسخ:
اگر سکّه از درآمد سال تهیه شده باید خمس آن را بپردازد و اگر هبه و بخشش باشد بنابر احتیاط واجب باید خمس آنرا بپردازد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا به سکّه های بهار آزادی زکات تعلّق می گیرد؟
- شخصی مهریه همسر خود را مقدار معینی سکه بهار آزادی و یک حج تمتع با نرخ متعارف قرار داده است، آیا این مهر صحیح است؟
- مهریه خانمی شصت سکه بهار آزادی بوده است، چند سال قبل زن مطالبه کرده، و هر سکه به دوازده هزار تومان قیمت شده است. ولی زوج نپرداخته، حال آیا زوج مکلّف به دادن شصت سکه است یا باید قیمت آن را بدهد؟ و اگر باید قیمت را بدهد، قیمت چه زمانی را؟ آیا آن روز که قیمت گذاری شده یا قیمت روز ادا را؟
- با عنایت به نصاب قطع در باب سرقت که قیمت ربع دینار طلای خالص مسکوک رایج (5/4 نخود طلا مسکوک که به صورت پول معامله می شود یا ارزش آن طبق بند 9 ماده 198 قانون مجازات اسلامی) می باشد و از طرفی در کشور تنها اقسام سکه طلای بهار آزادی به عنوان طلای مسکوک جریان داشته، هیچ یک از آنها اولاً خالص 24 عیار نمی باشد و ثانیاً همانند سایر نقود و مسکوکات، رواج واقعی نداشته آیا قیمت ربع دینار سکه های طلای مسکوک غیرخالص و غیر رایج (مانند سکه تمام بهار آزادی فعلی که ظاهراً 18 عیار می باشد) یا قیمت ربع دینار طلای خالص غیرمسکوک را می توان ملاک قرار داد یا خیر؟ و اصولاً در صورت نبود سکه طلای مسکوک رایج خالص آیا حد سرقت ساقط می شود؟
- اگر اجرای عقد نکاح دائم همراه با فشار و شکنجه روحی اعمال شده باشد از طرف خانواده زوجه نسبت به زوج و زوج بر اثر اکراه و اجبار، حاضر به قبول یک هزار سکه بهار آزادی به عنوان مهریه می شود، آیا این عقد و مهریه صحیح است؟
- لباسی جهت پوشیدن خریداری کرده ام، با وجود اینکه مورد احتیاج بوده یکسال بدون استفاده مانده است، آیا خمس دارد؟
- اگر انسان مقداری پول مخمّس یا پولی که به آن خمس تعلّق نمی گیرد در بانک داشته باشد و سودی مشروع به آن تعلّق بگیرد، آیا این سود متعلّق خمس است، یا همانند اصل پول خمس ندارد؟
- آیا به سرمایه کسب و تجارت خمس تعلّق می گیرد؟
- در مورد شک در تعلّق خمس چه باید کرد؟
- گاو و گوسفندی که بیش از یکسال عمر دارند، اگر در بین سال خمسی فروخته شوند چه موقع متعلّق خمس واقع می شوند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا به سکه بهار آزادی، خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا به سکه طلا (بهار آزادی) خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] 3- آیا به سکه طلا (بهار آزادی) خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا به سکه ی بهار آزادی زکات تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به عنوان پاداش از زحمات انسان در رابطه با مسابقات قرآن، سکّه بهار آزادی بدهند، آیا به این سکّه خمس تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله سیستانی] چون امروز سکه طلا (بهار آزادی) در معاملات استفاده نمی شود غیر از خمس زکات هم به آن تعلق می گیرد یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا به سکّه هایی از قبیل اشرفی، پهلوی، بهار آزادی و... زکات تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا به چیزی که مانند سکه بهار آزادی که آنرا مادرم به من هدیه داده است خمس تعلق می گیرد یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی سال مالی خود را به قیمت طلا محاسبه نماید، به طور مثال اگر همه سرمایه اش معادل با صد سکّه طلا از نوع بهار آزادی باشد که مقدار بیست سکّه از آن را به عنوان خمس پرداخته و هشتاد سکّه مخمّس باقی بماند و در سال بعد اگر قیمت سکّه افزایش یابد (ولی سرمایه او معادل همان هشتاد سکّه است)، آیا به آن خمس تعلّق می گیرد؟ آیا واجب است که خمس افزایش قیمت را بپردازد؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا سکه های بهار آزادی و امثال آن مصداق سکه های مسکوک مشمول زکات می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- سرمایه (یعنی هر چه انسان برای کسب درآمد از آن استفاده می کند مثل زمین کشاورزی، گاو و گوسفند، ماشین سواری یا مغازه و خانه برای اجاره دادن) تا مقداری که انسان برای امرار معاش خود به آن نیاز دارد خمس ندارد و لو از درآمد سال خود یا از پولی تهیه شده که اگر باقی بماند، خمس به آن تعلق می گیرد.
- نصاب گنج بنابر احتیاط (105) مثقال نقره یا (15) مثقال طلا است. یعنی اگر قیمت چیزی را که از گنج بدست می آورد بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به (105) مثقال نقره سکه دار یا (15) مثقال طلای سکّه دار برسد، بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
- کسی که خمس به مالش تعلق گرفته است نمی تواند آن را به ذمّه بگیرد یعنی خود را بدهکار اهل خمس بداند و در تمام مال تصرّف کند و چنانچه تصرّف کند، و آن مال تلف شود باید خمس آن را بدهد.
- اگر مالی به ارث به انسان برسد و انسان بداند که مورث خمس بدهکار است مثلاً با حاکم شرع دستگردان کرده و نپرداخته یا مالی را که خمس به آن تعلق گرفته مصرف کرده بدون این که خمس آن را بدهد، این شخص باید بدهی خمسی او را بدهد. اگر آن مال از درآمد همان سال فوت بوده و خمس آن را نداده باید خمس آن را بدهد و اگر از درآمد سال های قبل بوده و خمس آن را به علت این که به خمس اعتقادی نداشته نپرداخته است بر او واجب نیست خمس آن را بدهد هرچند بهتر است خمس آن را بدهد تا متوفی عذاب اخروی نداشته باشد.
- اگر خمس را با مرجع تقلید خود یا وکیل او دستگردان کند و بخواهد در سال بعد بپردازد اگر عین چیزی که خمس به آن تعلق گرفته باقی باشد باید خمس خمس را هم بدهد و در حقیقت 41 آنچه که موجود است به عنوان خمس بدهد مثلاً اگر صد هزار تومان موجود بوده و خمس آن را دستگردان کرده مبلغ بیست و پنج هزار تومان بدهد. و اگر عین چیز متعلق به خمس مصرف شود و از بین برود پرداخت همان مبلغ کافی است و لازم نیست خمس آن را بدهد.
- کسی که خمس به مالش تعلق گرفته است اگر با مجتهد جامع الشرائط دستگردان کند می تواند در تمام مال تصرف نماید، و بعد از آن منافعی که از آن مال بدست می آید مال خود اوست.
- اگر از مالی که به انسان به ارث می رسد سودی حاصل شود یا آن مال نما داشته باشد سود و نمای آن جزء منافع سال حصول قرار می گیرد که اگر تا آخر سال خمسی باقی ماند به احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد و اگر قیمت این مال افزایش پیدا کند به قیمت افزوده شده خمس تعلق نمی گیرد.
- اگر برای زیاد کردن مال یا خریدن ملکی که به آن احتیاج ندارد قرض کند دادن آن قرض از مخارج زندگی که خمس به آن تعلق نمی گیرد حساب نمی شود، ولی اگر مالی را که قرض کرده و چیزی را که از قرض خریده از بین برود ادای قرض جزو مخارج سال حساب می شود و خمس ندارد.
- اگر از درآمد سال و منفعت کسب (بدون پرداخت خمس) وسیله ای که مورد نیاز اوست بخرد و استفاده کند و در همان سال احتیاجش برطرف شود و تا آخر سال خمسی بماند واجب است خمس آن را بدهد. و اگر احتیاجش به این وسیله در سال های برطرف شود (یعنی در طول سال خرید به آن احتیاج داشته) لازم نیست خمس آن را بدهد. زیور آلات زنانه هم همین حکم را دارد یعنی اگر سال پس از خرید دیگر به آن نیاز نداشته باشد یا وقت زینت آنها گذشته باشد لازم نیست خمس آن را بدهد.
- کسی که حساب سال نداشته و تا به حال خمس نداده است اگر فردی حقوق بگیر، کارمند یا کارگر است و با دستمزد خود اشیایی فراهم کرده که مطابق شأن و مورد نیاز است خمس ندارد و اگر چیزی تهیه کرده که زائد بر شأن اوست یا جزء مؤونه او محسوب نمی شود باید خمس آن را بدهد. و همچنین اگر چیزی تهیه کرده که می داند پول آن را قبل از خرید یک سال داشته است باید خمس آن را بدهد. واگر درآمد اواز سرمایه ای تهیه می شده که به آن خمس تعلق گرفته و پرداخت نشده مثلاً کارخانه ای داشته و خمس آن را نداده است باید خمس تمام اموال خود را بدهد. 2 معدن
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یکسال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله سبحانی] نصاب معدن بنابر احتیاط، 105 مثقال معمولی نقره سکّه دار یا 15 مثقال معمولی طلای سکّه دار است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] نصاب معدن بنابر احتیاط 105 مثقال معمولی نقرة سکّه دار یا 15 مثقال معمولی طلای سکّه دار است ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده ، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقرة سکّه ار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد .
- [آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق میگیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای حجّ واجب ناچار باشد از چند سال قبل ثبت نام کند و هزینه را بدهد، خُمس به آن تعلق نمیگیرد؛ ولی چنانچه ثبتنام برای حجّ، فقط به معنی حقّ اولویّت باشد و پول در ملکیّت او باقی بماند، پس از گذشت سال، بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بپردازد.
- [آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس مانن د زکات نیست که پس از حلول سال، واجب گردد, بلکه با پدید آمدن سود، خمس به آن تعلّق می گیرد, بنابراین اگر کسی تجارت و یا کاری انجام داد و درآمدی به دست آورد، خمس به آن تعلّق میگیرد و می تواند همان زمان خمس آن را بپردازد , نیز می تواند تا پایان سال صبر کرده و هزینههای سال را کسر کند و خمس مانده درآمد را بپردازد. خمس انواع درآمدها
- [آیت الله نوری همدانی] اگر طلا و نقره و چیز دیگری را که زکوه آن واجب است قرض کند و یکسال نزد او بماند ، باید زکوه آن را بدهد و بر کسی که قرض داده چیزی واجب نیست . زکوه گندم و جوئ و خرما و کشمش:
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در ظرفهای متعدّدی که در یک جا دفن شده مالی پیدا کند که قیمت آنها رویهم 105 مثقال نقرة سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار باشد ، بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد . ولی چنانچه چند گنج پیدا کند ، هر کدام آنها که قیمتش به این مقدار برسد ، بنا بر احتیاط خمس آن واجب است و گنجی که قیمت آن به این مقدار نرسیده خمس ندارد .
- [آیت الله سبحانی] اگر در ظرف های متعددی که در یکجا دفن شده، مالی پیدا کند که قیمت آنها روی هم 105 مثقال نقره سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار باشد، باید خمس آن را بدهد. ولی چنانچه چند گنج در جاهای مختلف پیدا کند. اگر قیمت هر کدام به حدّ نصاب رسید خمس آن را بدهد، و اگر همه آنها روی هم به این مقدار برسد، بنابراحتیاط خمس آن را نیز بپردازد.
- [آیت الله سبحانی] اگر حکومت اسلامی معدنی را استخراج کند، خمس به آن تعلق نمی گیرد. 3 گنج