موقوف علیهم
ارباب وقف(اصحاب وقف یا موقوف عليهم) صاحبان موقوفه را گویند.
زمینی موقوفه اولاد ذکور سادات می باشد و در وقفنامه متولی تعیین نشده است و فعلا کسی را امام جمعه و اداره اوقاف به عنوان متولی منصوب کرده اند، آیا موقوف علیهم در این مورد وظیفه ای ندارند؟ یا باید طبق نظر متولی عمل کنند؟
چنانچه از طریق حاکم شرع یا سازمان اوقاف متولّی تعیین شود، اگر چه با پیشنهاد و معرفی برخی از موقوف علیهم باشد، همان متولی شرعی خواهد بود و لازم است طبق نظر وی عمل شود.
چنانچه از طریق حاکم شرع یا سازمان اوقاف متولّی تعیین شود، اگر چه با پیشنهاد و معرفی برخی از موقوف علیهم باشد، همان متولی شرعی خواهد بود و لازم است طبق نظر وی عمل شود.
عنوان سوال:
زمینی موقوفه اولاد ذکور سادات می باشد و در وقفنامه متولی تعیین نشده است و فعلا کسی را امام جمعه و اداره اوقاف به عنوان متولی منصوب کرده اند، آیا موقوف علیهم در این مورد وظیفه ای ندارند؟ یا باید طبق نظر متولی عمل کنند؟
پاسخ:
چنانچه از طریق حاکم شرع یا سازمان اوقاف متولّی تعیین شود، اگر چه با پیشنهاد و معرفی برخی از موقوف علیهم باشد، همان متولی شرعی خواهد بود و لازم است طبق نظر وی عمل شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی وصیت کرده است که ملک و آبی صرف روضه حضرت سیدالشهداء (علیه السلام)بشود و اولادش را نسلا بعد نسل متولی قرار داده، اکنون اداره اوقاف می خواهد آنها را بصورت موقوفه درآورد، اگر چنین کند، آیا باید مثل سابق عمل گردد و تولیت اولاد چگونه خواهد بود؟
- شخصی زمینی را وقف کرده است، و مؤمنین در آنجا مسجد ساخته اند; ولی این شخص خود را متولی قرار داده است و نسبت به تعیین امام جماعت و هیأت امنا، دخالت می کند، آیا رعایت نظر او که خود در جماعت شرکت نمی کند، لازم است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] برخی از افراد موقوف علیهم مدعی هستند که متولی موقوفه به جهت کِبَر سن قادر به اداره موقوفه نیست آیا ادعای آنان مسموع است؟ و آیا بین وقف عام و وقف خاص فرقی است؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی زمینی را بر اولاد ذکورش وقف کرده و بعد از وفات او اداره ثبت اوقاف بدون اطلاع از کیفیت آن اقدام به ثبت زمین مذکور به نام فرزندان ذکور و اناث نموده، آیا این کار موجب مشارکت اولاد اناث با اولاد ذکور در انتفاع از این زمین می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر ملکی وقف بر اولاد ذکور نسلاً بعد از نسلٍ شده باشد، آیا اگر موقوف علیهم به هر دلیلی از حقوق خود صرفنظر کنند، وقف زائل می شود؟ و در صورتی که موقوف علیهم موجود در طبقه قبل از حقوق خود صرفنظر کنند، طبقات بعدی چه تکلیفی دارند؟ و همچنین متولّی شرعی املاک موقوفه در چنین حالتی نسبت به حقوق بطن های بعدی چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر متولّی منصوب برای اداره امور وقف به علتی در انجام وظیفه خود کوتاهی و سهل انگاری کند، آیا برکناری او از منصب خود و تعیین فرد دیگری برای تصدّی تولیت وقف جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فردی زمین خود را وقف عام کند و تولیت آن را تا زنده است برای خودش و بعد از مردن برای اکبر اولاد ذکورش قرار دهد و اختیارات خاصی هم در اداره موقوفه برای او قرار دهد، آیا مدیریت اداره اوقاف و امور خیریه حق دارد همه یا بعضی از آن صلاحیتها و اختیارات را از متولّی سلب کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] دو موقوفه است از دو واقف: موقوفه اوّلی با هزینه کم و در آمد بسیار که فرضاً هشتاد درصد از در آمد آن اضافه می آید و دوّمی در آمد کم و هزینه زیاد دارد، آیا اداره اوقاف محل یا متولّی که هر دو موقوفه زیر نظر آنها اداره می شود مجازند که از مازاد در آمد اوّلی برای موقوفه دوّمی با رعایت سایر موازین شرعی صرف نمایند یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] در سال 914 هق شخصی تمامی شش دانگ قریه ای را بر سید علاء الدین ابن قاضی امیر نجم الدین محمود الطالقانی و اولاد ذکور سادات نسلاً بعد نسل وقف می کند و از آن سنه تا دوران تقسیمات اراضی ستمشاهی وقف عمل میشد و اجازه نامچههای زیادی گواه این است به عنوان نمونه 55 برگ اجازه نامچه اصل طبق رسید موجود در کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی نگهداری می‌شود و اصل وقفنامه در بخش مخطوطات کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود واقف در آن زمان متولی منصوص نکرده است اما در سال 1369 هش سازمان اوقاف و امور خیریه یکی از موقوف علیهم را طی حکمی به عنوان متولی تعیین میکند و یکی از مراجع معزز در مورد موقوفه مذکور چنین مرقوم فرمودهاند: (وقفنامه قریه سوهان طالقان که در سال 914 هجری قمری خان احمد گیلانی بر سید علاء الدین ابن قاضی نجم الدین محمود الطالقانی وقف نموده و به امضاء شیخ بهایی و میرداماد وقاضی خان و علماء و قضات لاهیجان رسیده و صحیح و معتبر میباشد اکنون و قفیه مزبور به نام آقای سید نصر الدین کیائی است.)
- [آیت الله خامنه ای] بر طبق نظر امام راحل(قدّس سرّه) که مسجد متولّی ندارد، آیا این حکم شامل املاکی که برای مسجد وقف شده اند مثل املاکی که برای اقامه مجالس وعظ و ارشاد و تبلیغ احکام در مسجد وقف شده اند هم می شود؟ و بر فرض شمول، با توجه به اینکه بسیاری از مساجد، املاک موقوفه ای دارند که متولّی قانونی و شرعی دائمی دارند و اداره اوقاف هم با آنان به عنوان متولّی رفتار می کند، آیا جایز است متولّیان این اوقاف از تولیت آنها دست بردارند و از انجام وظائف خود نسبت به اداره آنها خودداری کنند با آنکه در استفتایی از حضرت امام(رضوان الله علیه) نقل شده که متولّی حق اعراض از تولیت وقف را ندارد بلکه واجب است طبق آنچه واقف مقرر کرده عمل کند و در این باره کوتاهی ننماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی جایی را برای عزاداری وقف کرده است که از درآمد آن عزاداری کنند و در زمان حیات، خود متولّی وقف بود و بعد از وفات او اداره اوقاف عدّه ای را به عنوان متولّی تعیین کرده است که اینها مدّعی هستند از طرف فقها هم مأذونند در حالی که معروف است که اینها آدمهای موثّقی نیستند، آیا این اوقاف بر وقفیّت خود باقی هستند و باید زیر نظر حاکم شرع باشند یا تبدیل به مجهول المالک می شوند چون که متولّی فعلی آنها غیر شرعی هستند؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی در حدود صد سال است که ملک خود را بر اولاد ذکورش وقف کرده و در وقفنامه ذکر نموده که اگر یکی از اولاد ذکور او فقیر شود، شرعاً حق دارد سهم خود را به ورثه دیگر بفروشد و بعضی از فرزندان او چند سال پیش مبادرت به فروش سهم خود به بعضی از موقوف علیهم نمودند و اخیراً گفته می شود که چون کلمه وقف درمیان است، بنا بر این شروطی که واقف ذکر کرده صحیح نبوده و خرید و فروش آن
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد