عقد نکاح
نکاح در لغت بنابر مشهور به معنی وطی است. پس استعمال آن در عقد و تزویج مجاز خواهد بود.
اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه، آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
در صورتی که معنای صیغه نکاح و قصد انشا را نداند، نکاح باطل است.
در صورتی که معنای صیغه نکاح و قصد انشا را نداند، نکاح باطل است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی دختر 12 ساله را به مرد 39 ساله بدون مشورت او نامزد کرده و مبلغی را از بستگان مرد گرفته است. موقع عقد دختر مخالفت کرده، ولی پدر با تهدید و کتک او را مجبور به عقد کرده، عاقد هم طرفداری از پدر کرده و با گرفتن بله بطور جبر و اکراه صیغه را جاری کرده است، حکم چنین عقدی چیست؟
- آیا ازدواج موقت 99 ساله صحیح است و حکم عقد دائم را پیدا می کند یا خیر؟
- دختری که شوهر کرده و قبل از دخول، طلاق خلع گرفته است، اگر بخواهد به عقد موقّت پسری درآید، آیا صحیح است که پسر شخصاً با موافقت دختر صیغه عقد را بدون اجازه پدر جاری کند؟
- آیا صیغه عقد می تواند صرفاً به قصد محرم شدن باشد نه لذّت بردن؟
- آیا مرد می تواند زنی را که متعه او بوده و مدتش تمام نشده به عقد دائم خود درآورد؟
- در صورت جواز متعه، اهل کتاب در کشورهای غربی، آیا صیغه عقد باید به زبان عربی خوانده شود، یا همان توافق بین دو نفر بر زمان و مهریه معلوم (در قالب هدیّه) کفایت می کند؟
- شخصی از طرف خانمی به نام فاطمه و مردی به نام حسن وکالت داشت که عقد ازدواج آنها را بخواند، در هنگام اجراء صیغه، کلمه موکلتی و موکلی را به زبان نیاورد و فقط گفت انکحت فاطمه لحسن... آیا این عقد صحیح است؟
- شخصی دختری را صیغه کرده و با وی آمیزش کرده و دختر حامله شده است، آیا می تواند مدت صیغه را ببخشد و در زمان حمل آن دختر را به عقد دائم خود درآورد؟
- اگر کسی سواد خواندن و نوشتن داشته باشد و هنگام عقد خواندن، قصد انشاء کند، آیا می تواند صیغه را جاری کند؟
- در عقد متعه شوهر نصف مدت را می بخشد، آیا مهر هم تقسیط می شود یا همه مهریه را باید بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر از طرف عاقد صیغة عقد دائم جاری شود و در تعیین مهریه، نحوة پرداخت آن (اعم از عندالاستطاعه یا عندالمطالبه) ذکر نشود تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر از طرف عاقد صیغة عقد دائم جاری شود و در تعیین مهریه، نحوة پرداخت آن (اعم از عندالاستطاعه یا عندالمطالبه) ذکر نشود تکلیف چیست؟
- [سایر] برای عقد موقت (صیغه، متعه) چه باید خوانده شود؟ و شرایط و احکام آن به چه شکل است؟
- [سایر] برای ازدواج موقت آیا می توان از فردی غیر روحانی برای جاری کردن صیغه عقد استفاده کرد؟ و شرایط لازم برای این عمل چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] پسری با دختری پس از مشورت و جلسات متعدد تصمیم به ازدواج میگیرند و با رضایت پدر و مادر طرفین از یکنفر عاقد درخواست میکنند که عقد ازدواج آنها را بخواند، قبل از خواندنِ عقد، پدر پسر با این اعتقاد که چون زیاد با دختر (عروس او) و مادر دختر رفت و آمد دارند ابتداءً بخاطر آسان شدن رفت و آمدها یک صیغه به مدت 15 دقیقه بدون هیچ اقدامی (اعم از نزدیکی و...) فقط به نیّت محرم شدنِ پدر پسر با مادر دختر صیغه ازدواج موقتی بمدت 15 دقیقه این پدر با دختر ببندد و عاقد اینکار را میکند و بعد از بسته شدن صیغه و اتمام 15 دقیقه عاقد عقد ازدواجی بین دختر و پسر میبندد، حکم مسأله چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در ازدواج موقت، مهر تعیین نشود، عقد موقت صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] در زمان اجرای صیغه عقد، اگر یکی از زوجین حضور نداشته باشد، آیا عقد صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] اسم من در شناسنامه، احمد است و اسمی که با آن در بین اقوام و دوستان شناخته میشوم رضا است، آیا عاقد میتواند صیغة عقد مرا با اسم مستعارم که همسرم و بقیه افراد مرا با آن میشناسند جاری کند؟
- [آیت الله بهجت] بین زوجین اختلاف شده و زوجه می گوید عقد، دایم بوده و زوج و عاقد می گوید موقّت بوده است. قول کدام یک مقدّم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که صیغه شده اگر نداند که حق خرجی و همخوابی ندارد عقد او صحیح است و برای آن که نمی دانسته، حقی به شوهر پیدا نمی کند.
- اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدت و مبلغ معین او را برای خود صیغه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود درآورد یا به غیر از مدت یا مبلغی که معین شده او را صیغه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید راضی هستم عقد صحیح و گر نه باطل است.
- انسان نمی تواند دو مرتبه با زنی که در عقد اوست ازدواج کند لذا اگر زنی در عقد موقت اوست مادامی که مدت عقد موقت تمام نشده یا مرد آن را نبخشیده است نمی تواند او را عقد دائم یا عقد موقت دیگر کند و اگر عقد کند عقد دوم لغو است و بعد از تمام شدن مدت عقد اول به یکدیگر نامحرم می شوند و می توانند مجدداً با یکدیگر ازدواج کنند. احکام نگاه کردن
- اگر زنی را برای خود عقد کند، دائمه باشد، یا صیغه تا وقتی که آن زن در عقد او است نمی تواند با خواهر آن زن ازدواج کند.
- اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند، بعد از آنکه مدّت و مهر را معیّن کردند، چنانچه زن بگوید: زَوَّجْتُکَ نَفْسی فِی المُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعلُوم، بعد بدون فاصله مرد بگوید: قَبِلْتُ، صحیح است. و اگر دیگری را وکیل کنند اوّل وکیل زن به وکیل مرد بگوید: مَتَّعْتُ مُوَکِّلَتِی مُوَکِّلَکَ فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُوم، پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی هکَذَا، صحیح می باشد. شرایط عقد
- عقد ازدواج چند شرط دارد: اوّل: آنکه به عربی صحیح خوانده شود. و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند چنانچه ممکن باشد، احتیاط واجب آن است کسی را که می تواند به عربی صحیح بخواند وکیل کنند، و اگر خودشان بخوانند باید لفظی بگویند که معنی زَوَّجْتُ و قَبِلْتُ را بفهماند. دوّم: مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را می خوانند قصد انشاء داشته باشند یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را می خوانند، زن به گفتن (زَوَّجْتُکَ نَفْسی) قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد بگفتن (قَبِلْتُ التَّزویجَ) زن بودن او را برای خود قبول نماید، و اگر وکیل مرد و زن صیغه را می خوانند، بگفتن (زَوَّجْتُ و قَبِلْتُ) قصدشان این باشد که مرد و زنی که آنان را وکیل کرده اند زن و شوهر شوند. سوّم: کسی که صیغه عقد را می خواند لازم نیست بالغ باشد، بلکه باید مفهوم لفظی را که می گوید دقیقاً بداند پس اگر بچه ممیّز برای خودش با اجازه ولیش و یا برای دیگران عقد بخواند صحیح است. چهارم: اگر وکیل زن و شوهر یا ولیّ آنها صیغه را می خوانند، در عقد، زن و شوهر را معیّن کنند مثلا اسم آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند. پس کسی که چند دختر دارد، اگر به مردی بگوید: زَوَّجْتُکَ اِحَدی بَناتی (یعنی زن تو نمودم یکی از دخترانم را) و او بگوید: قَبِلْتُ یعنی قبول کردم، چون در موقع عقد، دختر معیّن نبوده عقد باطل است. پنجم: زن و مرد به ازدواج راضی باشند ولی اگر زن ظاهراً با کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلباً راضی است، عقد صحیح است.
- وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- صیغه کردن زن اگر چه برای لذّت بردن هم نباشد صحیح است.
- اگر خانه ای را مثلا یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه قرار دهند اجاره صحیح است، اگر چه موقعی که صیغه می خوانند خانه در اجاره دیگری باشد.
- زنی که صیغه می شود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقد و شرط او صحیح است و شوهر فقط می تواند لذتهای دیگر از او ببرد، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود، شوهر می تواند با او نزدیکی نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که صیغه عقد را میخواند، چه برای خود و چه بهعنوان وکیل، بنابر احتیاط واجب، باید بالغ و عاقل باشد و در هنگام خواندن صیغه قصد ایجاد عقد نکاح داشته باشد، و اگر در حال مستی صیغه را بخوانند، عقد صحیح نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در عقد ازدواج خواه دائم باشد یا موقت، خواندن صیغه لازم است و رضایت طرفین به تنهایی کافی نیست و صیغه عقد را طرفین یا وکیل آنها می توانند بخوانند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ازدواج موقّت هر چند برای لذّت بردن هم نباشد صحیح است، همسر موقّت را (متعه) یا (صیغه) نیز میگویند.
- [آیت الله اردبیلی] در زناشویی، چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند و اگر زن و مرد نتوانند صیغه را صحیح بخوانند، باید وکیل بگیرند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به هم حلال می شوند و آن بر دو قسم است: ازدواج دائم که همیشگی است و زنی را که به این عقد در می آید (دائمه) گویند و ازدواج موقت که برای مدت معینی عقد زناشوئی می بندند، خواه این مدت کوتاه باشد یا طولانی و آن را (متعه) و (صیغه) نیز می نامند.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که متعه شده اگرچه ابستن شود حق خرجی ندارد مگر این که در ضمن عقد متعه یا عقد لازم دیگر شرط کند و همچنین در ضمن عقد جایز مادامی که ان عقد باقی باشد
- [آیت الله سیستانی] مرد میتواند زنی را که متعه او بوده و هنوز عدّهاش تمام نشده است ، به عقد دائم خود در آورد ، یا اینکه دوباره متعه نماید ، ولی اگر هنوز مدت ازدواج موقت تمام نشده است و عقد دائم کند ، عقد باطل است ، مگر اینکه مدت باقیمانده را به او ببخشد ، سپس عقد کند .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در عقد دایم مهررا معین نکنند عقد صحیح است و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند باید مهر اورا مطابق مهر زنهایی که مثل او هستند بدهد ولی در متعه چنانچه مهررا معین نکنند عقد باطل است
- [آیت الله بهجت] بنابر اظهر، ترجمه صیغه عقد به فارسی یا زبان دیگر با وجود قدرت بر عربی کافی است، و احتیاط مستحب عربی بودن صیغه است، و برای کسی که آشنا به معنای عربی صیغه نیست و فقط میداند که صیغه عقد، به این لفظ جاری میشود، احتیاط مستحب این است که هم صیغه عربی و هم ترجمهاش را بخواند، و اکتفا کردن او به عربی خالی از تأمل نیست، و اگر نمیتوانند صیغه عربی را بخوانند و یا وکیل بگیرند، قطعاً ترجمه کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی را برای خود عقد کند، دائمه باشد یا صیغه، تا وقتی که آن زن در عقد اوست نمیتواند با خواهر آن زن ازدواج نماید بلکه همچنین است اگر در عدّه متعه باشد.