در حادثه تصادف در شب بین پیکان سواری و موتور سیکلت راننده موتورسیکلت فوت می کند کارشناس هر دو را به میزان پنجاه درصد مقصر می داند. زیرا راننده موتور چراغ نداشته و با بی احتیاطی و عدم رعایت مقررات، رانندگی می کرده و راننده پیکان نیز به علت عدم توجه به جلو و سرعت زیاد، مقصر بوده است. در فرض مسأله، حکم آن چگونه است؟ در همین فرض اگر تقصیر یکی از دو نفر بیشتر باشد، ولی نتوان علت و سبب اصلی تصادف را به طور کامل و تمام به یکی از آنها منتسب دانست، زیرا قسمتی از علت تصادف به طرف مقابل منتسب است، حکم مسأله چگونه است؟
در هردو فرض، نصف دیه به عهده پیکان و نصف به عهده موتورسوار است.
عنوان سوال:
در حادثه تصادف در شب بین پیکان سواری و موتور سیکلت راننده موتورسیکلت فوت می کند کارشناس هر دو را به میزان پنجاه درصد مقصر می داند. زیرا راننده موتورچراغ نداشته و با بی احتیاطی و عدم رعایت مقررات، رانندگی می کرده و راننده پیکان نیز به علت عدم توجه به جلو و سرعت زیاد، مقصر بوده است. در فرض مسأله، حکم آن چگونه است؟ در همین فرض اگر تقصیر یکی از دو نفر بیشتر باشد، ولی نتوان علت و سبباصلیتصادف را به طور کامل و تمام به یکی از آنها منتسب دانست، زیرا قسمتی از علت تصادف به طرف مقابل منتسب است، حکم مسأله چگونه است؟
پاسخ:
در هردو فرض، نصف دیه به عهده پیکان و نصف به عهده موتورسوار است.
واژه شرط در قلمرو عقود و ایقاعات، در باب مسئولیت مدنی و ضمان قهری و نیز در بخش جزایی حقوق اسلامی مورد استفاده فقیهان قرار گرفته است.
رانندگی
کسی که شغلش راندن وسائل نقلیه است و از آن طریق امرار معاش می کندرا رانننده می گویند.
تقصیر
حَلْق (تراشیدن موی سر) و تقصیر (کوتاه کردن موی سر یا ناخن) از واجبات حج و عمرهاند که در موارد مختلف یکی از آنها انجام میشود. حلق و تقصیر مانند سایر اعمال حج و عمره، از عبادات به حساب میآیند و مانند نماز نیاز به قصد قربت دارند.
تصادف
به برخورد وسیله نقلیه با چیزى دیگر تصادف گفته می شود که از عناوین مستحدثه است.این عنوان از مسائل مستحدثه است که احکام آن در استفتائات مطرح شده است.
موتور
موتور از القاب حضرت مهدی (علیهالسلام) است.
میزان
وسیله سنجش و وزن کردن اشیاء را میزان گویند. میزان هر شیء متناسب با خود آن شیء میباشد.
سرعت
تندى و شتاب در حرکت یا کار را سرعت گویند. از احکام مرتبط با آن در بابهایى نظیر طهارت، صلات، حج، اطعمه و اشربه و دیات سخن گفتهاند.
چراغ
چراغ که در زبان عربی به آن مصباح میگویند وسیلۀ روشنایى است و در باب طهارت و صلات از آن سخن رفته است.
اصلی
اصلی مقابل تبعی و عارضی است.
مقصر
رجوع کنيد به: جاهل
سبب
ـــ سبب، وصف وجودی که حکم دائر مدار آن است، مقابل مباشر و مقابل نسب. مانند روزهای ماه رمضان که سبب وجوب روزه، و یا خویشاوندی که سبب ارث بردن است. ـــ سبب، اماره ثبوت حکم شرعی است.
فرض
حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی را وجوب گویند.
فوت
فوت در دو معنای مردن ( مرگ ) و سپری شدن وقت عبادت دارای وقت، همچون نماز و روزه (قضاء شدن) به کار میرود؛ واژه فوت کردن یعنی دمیدن.
نفر
نَفْر در لغت به معنی اعراض كردن، پيش دويدن، پراكنده شدن و رم كردن آمده است. [۱]
شب
شب زمان بین غروب آفتاب تا طلوع فجر صادق و مقابل روز هست؛ و از احکام آن در بابهای زیادی نظیر طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، نکاح، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن گفتهاند.
عهده
عُهده به معنای ظرف مسئوليتها و تعهدات است.
دیه
دیه دارای دو معنی لغوی_ به معنای راندن و رد کردن _و اصطلاحی_ به معنای مالی که در صورت وقوع جنایت باید ادا شود_ است و از آن در معنی اصطلاحی به خون بها و دیه مقدَّر نیز تعبیر می شود.
فرض
حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی را وجوب گویند.