تبدیل
تبدیل یعنی تغییر دادن و عوض کردن یک چیز با چیز دیگر.
با توجه به نیاز محلّ به مدرسه، آیا می توانیم قبرستان متروکه محل را که بیش از سی سال است کسی در آن دفن نشده به مدرسه تبدیل کنیم؟
در فرض مذکور قسمتی که به عنوان خیابان جدا می شود، از وقف بودن خارج نشده است بلکه برای استفاده بهتر از وقف به این صورت تفکیک شده است. لذا قسمتی که توسط مستأجر ساخته شده است کماکان وقف است و از وقف بودن خارج نمی شود.
در فرض مذکور قسمتی که به عنوان خیابان جدا می شود، از وقف بودن خارج نشده است بلکه برای استفاده بهتر از وقف به این صورت تفکیک شده است. لذا قسمتی که توسط مستأجر ساخته شده است کماکان وقف است و از وقف بودن خارج نمی شود.
عنوان سوال:
با توجه به نیاز محلّ به مدرسه، آیا می توانیم قبرستان متروکه محل را که بیش از سی سال است کسی در آن دفن نشده به مدرسه تبدیل کنیم؟
پاسخ:
در فرض مذکور قسمتی که به عنوان خیابان جدا می شود، از وقف بودن خارج نشده است بلکه برای استفاده بهتر از وقف به این صورت تفکیک شده است. لذا قسمتی که توسط مستأجر ساخته شده است کماکان وقف است و از وقف بودن خارج نمی شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مدرسه ای حدود 40 سال پیش توسّط مرد خیّری بنا و به عنوان دبستان وقف گردیده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، متولّی منصوص نامبرده، کلیه حقوق مدرسه را (اعمّ از ساختمانی، آموزشی و غیره) به آموزش و پرورش واگذار کرده. اکنون با توجّه به ساخته شدن مدرسه ای در مجاورت آن که دخترهای این دبستان را در خود جای داده و رفع نیاز کرده، و نبود دبیرستان دخترانه در محلّ، آموزش و پرورش احساس ضرورت کرده تا محلّ دبستان مزبور را به دبیرستان تبدیل کند، آیا این عمل صحیح است؟
- با توجه به اینکه محلّ برگزاری نماز جمعه در این شهر کوچک است و گنجایش نمازگزاران را ندارد، مسؤولین امر تشخیص داده اند که بهترین محلّ برای مصلّی قبرستان متروکه این شهر است که لازم است مسطح شده و وضوخانه و سایر تاسیسات لازم در آن احداث گردد، آیا این عمل صحیح است؟
- زمینهای متروکه ای که قبلاً قبرستان عمومی بوده و اداره اوقاف آن را تصرف کرده و آنها را به صورت اجاره طویل المدت برای ساختن منزل مسکونی به اشخاص می دهد و یا در بعضی جاها شهرداری محل آنها را برداشته و به فروش می رساند، اجاره آنها برای ساختن منزل مسکونی و یا خرید آنها از شهرداری و اداره اوقاف جایز است یا خیر؟
- شخصی به منظور احداث یک باب ساختمان جهت استقرار مدرسه غیر انتفاعی با نظارت اداره آموزش و پرورش محل، مبلغی را بعنوان وام از بانک گرفته و به تعهد خود بر احداث مدرسه عمل می کند ولی به علت نبود محصّل، مدرسه تعطیل و غیر قابل انتفاع می گردد. با توجه به اینکه ملکیت ساختمان رسماً به وام گیرنده منتقل شده، در چنین وضعیّتی آیا وام گیرنده مالک است یا اداره آموزش و پرورش؟
- شهرداری قبرستان قدیمی را جهت راه سازی تخریب و خاک برداری می کند، که در قسمتی از آن چند سال قبل میت دفن شده آیا جایز است آن چند قبر را نبش و استخوان آنها را به جای دیگر منتقل کنیم؟
- زمینی است به صورت بایر و بلا استفاده که در سی سال گذشته تنها چند جنازه کودک در آن دفن گردیده است و هیچ مدرکی مبنی بر وقف بودن آن وجود ندارد. آیا اهالی می توانند دور آن را حصارکشی کرده و حسینیه ایجاد کنند؟
- اینجانب متولی قطعه زمینی موقوفه به مساحت 113 متر مربع می باشم، که موقعیت آن طوری است که فاقد درآمد می باشد، و صرف هزینه جهت بهره برداری از آن مقرون به صرفه نیست. لذا تصمیم گرفته ام زمین مورد بحث را که جنب مسجد جامع واقع شده، جهت ساختن وضوخانه و دستشویی که نیاز مبرم به آن می باشد، به مسجد واگذار کنم. در غیر اینصورت آن را به مسجد فروخته و کل وجه دریافتی آن را در محل دیگری زمین بهتری خریداری و تبدیل به احسن کنم. عنایت فرمایید در صورت امکان مجوز شرعی صادر کرده، تا بتوانم به وظیفه شرعی خود در این رابطه عمل کنم؟
- پدرم در سال 1363 برای حج ثبت نام کرده و در همان سال مستطیع هم بوده است. ایشان وصیت کرده اند که بعد از فوت، اینجانب به نیابت از ایشان به حج بروم. حال که پدرم فوت کرده است با توجه به اینکه خودم ماهیانه سی هزار تومان حقوق می گیرم و فیش پدرم را نیز به نام خودم منتقل کرده ام و قبلاً نیز مستطیع نبوده ام و فعلاً هم قادر بر پرداخت مبلغی بالغ بر چهار صدهزار تومان نیستم. و با توجه به اینکه با اجازه حضرتعالی بر تقلید از حضرت امام(ره) باقی هستم و با توجه به شرایط مذکور آیا می توانم به نیابت از پدرم حج به جا آورم؟
- قطعه زمینی جهت احداث مؤسسه ای عام المنفعه از طرف موجر در قبال مبلغ معینی مال الاجاره و برای مدت 29 سال اجاره داده شده و در مقدمه عقد اجاره آمده است که در ضمن عقد خارج لازم، شرایط ذیل بین مؤجر و مستأجر تعهد و مورد قبول طرفین واقع شده است، یکی از شرایط اینکه کلیه تأسیسات و ساختمانهای احداثی که طبق معمول محل در زمین مورد اجاره نصب و احداث می گردد پس از انقضاءمدت اجاره مجاناً و بلاعوض متعلق به عین مستأجره می باشد. سؤال این است: 1 با توجه به عبارت ضمن عقد خارج لازم شرط شده است... آیا تحقق چنین شرایط نیاز به تحقق عقد خارج لازم دارد یا با انعقاد قرارداد اجاره مستقر می شود؟ 2 با توجه به اینکه ساختمان در زمان انعقاد عقد از نظر کمی و کیفی مشخص نبود آیا این شرط باطل و مبطل است یا فقط مبطل است؟ 3 وقتی که شرط شود ساختمان باید در ظرف سه سال در زمین مستأجر ساخته شود آیا شرط تملیک ساختمانهای احداثی به صاحب عین مستأجره بلاعوض به ساختمانهای احداثی بعد از انقضای سه سال سرایت می کند؟ و آیا شرط تملیک مجاناً و بلاعوض هر چه روی زمین ساخته شود در انتهای مدت اجاره بدون اینکه در زمان انعقاد قرارداد مشخص و یا وجود خارجی داشته باشد و یا اینکه در مالکیت شرط دهنده درآمده باشد صحیح است؟
- مرحوم پدرم حدود دو سال قبل از فوت، در حضور چند نفر شاهد، اینجانب را که فرزند ذکور و ارشد می باشم وصیّ خود قرار داد و طبق اظهاراتش همه اولاد را مطابق شرع مقدّس اسلام به سهم پسری و دختری از ماترک خود تعیین سهم کرد و ثلث از منزل مسکونی را برای مخارج خویش قرار داد. ولی محلّ وصیتنامه را مشخص نکرد گویا توسط سایر ورّاث از بین رفت. ولی بعد از فوت وصیتنامه دیگر که اصالت آن محرز نیست توسّط ورثه دیگر (برادرانم) مطرح گردید، که با اظهارات مرحوم پدرم مغایرت دارد. در صورت صحت آیا پدرم می تواند مرا از ارث محروم کند؟ و آیا اصولا بیش از میزان ثلث اموالش را می تواند وصیّت کند؟ و با توجه به اینکه متوفی از محل دفن خویش در باغ بهشت از شش سال قبل اطلاع داشته، و می دانسته که خرید قبر در صحن حضرت معصومه (علیها السلام) برای ورّاث از نظر مالی مقدور نمی باشد، آیا وصیّت به چنین چیزی می کند؟ و آیا این وصیتنامه جدید که فاقد شهود و تاریخ تنظیم بوده و اثر انگشت در آخر صفحه نیز تیره و تار است و امضا ندارد وجه شرعی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] دفن کردن میّت مسلمان در قبرستان متروکه ای که در سال های بسیار دور متعلق به کفّار بوده است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] زمینی را برای دفن اموات وقف نمودهاند که فعلاً نیز در آن محل کسی را دفن نمیکنند و آن مکان به زباله دانی تبدیل شده و قبرستان بجای دیگری منتقل گشته، تکلیف در مورد زمین مذکور چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] ساختمان کنونی اداره ای که در آن کار می کنم، در گذشته قبرستان بود که چهل سال قبل متروکه شده و سی سال است که این ساختمان در آن ایجاد شده است. در حال حاضر ساختمان همه زمین های اطراف اداره تمام گردیده و اثری از قبرستان باقی نمانده است. با توجه به مطالب مذکور امیدواریم پاسخ فرمایید که آیا اقامه نماز در این اداره توسط کارمندان آن از نظر شرعی صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] زمین موقوفه ای در کنار قبرستانی که برای دفن اموات اهالی کافی نیست، وجود دارد و موقعیت آن برای تبدیل به قبرستان مناسب است، آیا تبدیل آن به قبرستان جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] یک قطعه زمین متعلق به قبرستان قدیمی و متروکه می‌باشد که هیچ گونه اثاری از قبر در آن مشاهده نمی شود و به گفته اهالی محل حدود 50 الی 60 سال است که دیگر کسی یاد نمی دهد که میت در این محل دفن شده باشد .زمین فوق از طرف اهالی و معتمدین محل در اختیار یک مرکز خیریّه باشد . آیا از نظر شرعی جهت ساخت و ساز مشکلی ندارد ؟
- [سایر] نصف ملکی را مالک به یک مؤسسه خیریه می فروشد و نصف دیگر را با آنجا صلح می کند و شرط می گذارد آنجا مدرسه باشد یا محل تبدیل آن، حال اگر مؤسسه بخواهد از آنجا برای غیر مدرسه استفاده کند، آیا منظور از محل تبدیل که در شرط آمده بود، این است که این محل فروخته شود و محل دیگری خریداری شود؟ یا این که مؤسسه می تواند مکان دیگری را که مال خودش است به مدرسه تبدیل نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] قبرستان قدیمی که سالهاست هیچ میّتی در آن دفن نگردیده، مدفن عدّه زیادی از بزرگان می باشد و از سوی دیگر با توجّه به مخروبه بودن آن، محلّ مناسبی برای گرد آمدن افراد خلافکارگردیده است. با توجّه به لزوم زیباسازی شهر با تبدیل این منطقه به فضای سبز و یا مرکز فرهنگی عام المنفعه، به گونه ای که به هیچ یک از قبور مؤمنین در این قبرستان بی احترامی نشود در این رابطه نظر مبارک را ابلاغ فرمایید.
- [آیت الله علوی گرگانی] نظر به اینکه امواتی که در قبرستان وادیالسلام قم مدفون گردیدهاند در زمان دفن زمین قبر به اولیای اموات فروخته نشده است و فقط وجهی که گرفته شده است به عنوان حقّالدفن گرفته شده حال بعد از سی و چند سال آیا میتوان قبور را باز کرد و کسانی دیگر را در آن دفن کرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی مدرسه علمیّه بنا نهاده و از سهم امام و کمکهای مردمی زمین خریده آیا میتواند محلّ دفن خود را مدرسه علمیّه قرار دهد، البته زمین مدرسه وقفی نیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در بحث متروک بودن قبرستان و احکام مرتبت با آن مراد آن است که در کل زمین قبرستان نشود کسی را دفن کرد؟ یا اگر در یک جانبی مثلا غربی نشود کسی را دفن کرد فقط آن قسمت متروکه خواهد بود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی به عنوان (وقف عام ) درآمدی نصیبش شده , این درآمد ه مانند هبه است که اگر ق بول و قبض کرده، مالکش می شود و در صورتی که قابل توجه باشد , پس از گذشت سال و کسر هزینه , باید خمس آن را بپردازد ; همچنین اگر درآمدی به عنوان (وقف خاص ) به او رسیده، این همچنین اگر درآمدی به عنوان (وقف خاص) به او رسیده، این درآمد مانند ارث است که به قبول نیاز ندارد و شخص مالکش می شود و پس از کسر هزینه های سال، باید خمس آن را بپردازد. خمس مهریه
- [آیت الله مکارم شیرازی] زکات را در یکی از هشت مورد زیر باید صرف کرد: 1 و 2 (فقرا) و (مساکین) و آنها کسانی هستند که مخارج سال خود و عیالاتشان را ندارند. تفاوت فقیر و مسکین در این است که فقیر روی سؤال از کسی ندارد، اما مسکین نیازمندی است که روی سؤال دارد، کسانی که صنعت و ملک و سرمایه و کسبی دارند که زندگی آنها را اداره نمی کند فقیر محسوب می شوند و کمبود زندگی خود را می توانند از زکات بگیرند. 3 کسی که از طرف امام یا نایب او مأمور جمع آوری زکات یا نگهداری یا رسیدگی به حساب آن و یا رساندن آن به امام و نایب او، یا رساندن به مصارف لازم هستند می توانند به اندازه زحمتی که می کشند از زکات استفاده کنند. 4 افراد ضعیف الایمانی که با گرفتن زکات تقویت می شوند و تمایل به اسلام پیدا می کنند. 5 خریدن برده ها و آزاد کردن آنها. 6 اشخاص بدهکاری که نمی توانند قرض خود را ادا کنند. 7 (سبیل الله) یعنی کارهایی مانند ساختن مسجد که منفعت دینی عمومی دارد و همچنین مدارس علوم دینی، مراکز تبلیغاتی، اعزام مبلغین، نشر کتابهای مفید اسلامی و خلاصه آنچه برای اسلام نفع داشته باشد به هر نحو که باشد، مخصوصاً جهاد در راه خدا. 8 (ابن السبیل) یعنی مسافری که در سفر مانده و محتاج شده که به مقدار نیازش می تواند از زکات استفاده کند، هر چند در محل خود غنی و بی نیاز باشد.