از قضیه مورد سؤال اطلاع ندارم، ولی خداوند متعال می فرماید: (انما جزاء الذین یحاربون اللّه و رسوله و یسعون فی الارض فساداً أن یقتلوا أو یصلبوا أو تقطع ایدیهم و ارجلهم من خلاف أوینفوا من الأرض ذلک لهم خزی فی الدنیا و لهم فی الآخرة عذاب عظیم) .و خلاصه، این قبیل افراد چه دسته جمعی یا به تنهایی چنانچه بالغ و عاقل و توانا باشند و با آلت کشنده، ولو مثل چوبی که به آن صدق آلت کشنده بکند، و به قصد ترساندن و بهم زدن نظم و افساد و اخلال اجتماع یا کشتن و ترور اشخاص یا غارت اموال مردم، علناً به آنان حمله و یورش آورند، مفسد و محارب هستند و تحت عنوان محارب و مفسد مجازات می شوند و فرقی نیست که مرد باشد یا زن، در شب باشد یا در روز، در شهر باشد یا روستا، در خشکی و بیابان و صحرا باشد یا دریا و همچنین است اگر کسی بدین منظور به خانه و کاشانه و محل کسب و کار مردم هجوم آورد و خانه و زندگی آنها را به هم بزند، یا به آتش بکشد و آنان را بترساند، و حکم و مجازات چنین اشخاصی، طبق همان آیه شریفه که نقل شد و مطابق روایات معتبره، این است که آنها را بکشند، یا به دار آویزند، یا دست راست و پای چپ آنها را قطع کنند یا از وطنشان آواره و تبعید کنند و احتیاط این است که مجازات هر مفسد و محاربی متناسب با جرم او باشد، پس اگر با سلاح یورش آورده و کسی را کشته او را بکشند یا به دار آویزند، و اگر مال مردم را غارت کرده مال را بگیرند و دست و پای او راببرند، و اگر کسی را مجروح کرده پس از قصاص تبعیدش کنند، و اگر هم مال مردم را غارت کرده و هم کشته پس از گرفتن مال دست و پایش را ببرند و سپس او را بکشند و یا فقط بکشند، و اگر یورش آورده ولی موفق به کاری نشده فقط تبعیدش کنند و حداقل تبعید یک سال است و باید به مردم شهری که به آنجا تبعید می شود اعلام کرد که با او معاشرت و رفت و آمد نکنند و او را در تنگنای اقتصادی و اجتماعی قرار دهند.
چند نفر با کارد و چاقو و چوب به مغازه و منزل شخصی حمله کرده و مغازه را به هم زده اند و اثاث و وسایل آن را از بین برده و شکسته اند، و زن و بچه او را ترسانده و تهدید به تکرار کرده اند، حکم این افراد چیست و مجازاتشان چگونه و تحت چه عنوانی است؟
از قضیه مورد سؤال اطلاع ندارم، ولی خداوند متعال می فرماید: (انما جزاء الذین یحاربون اللّه و رسوله و یسعون فی الارض فساداً أن یقتلوا أو یصلبوا أو تقطع ایدیهم و ارجلهم من خلاف أوینفوا من الأرض ذلک لهم خزی فی الدنیا و لهم فی الآخرة عذاب عظیم) .و خلاصه، این قبیل افراد چه دسته جمعی یا به تنهایی چنانچه بالغ و عاقل و توانا باشند و با آلت کشنده، ولو مثل چوبی که به آن صدق آلت کشنده بکند، و به قصد ترساندن و بهم زدن نظم و افساد و اخلال اجتماع یا کشتن و ترور اشخاص یا غارت اموال مردم، علناً به آنان حمله و یورش آورند، مفسد و محارب هستند و تحت عنوان محارب و مفسد مجازات می شوند و فرقی نیست که مرد باشد یا زن، در شب باشد یا در روز، در شهر باشد یا روستا، در خشکی و بیابان و صحرا باشد یا دریا و همچنین است اگر کسی بدین منظور به خانه و کاشانه و محل کسب و کار مردم هجوم آورد و خانه و زندگی آنها را به هم بزند، یا به آتش بکشد و آنان را بترساند، و حکم و مجازات چنین اشخاصی، طبق همان آیه شریفه که نقل شد و مطابق روایات معتبره، این است که آنها را بکشند، یا به دار آویزند، یا دست راست و پای چپ آنها را قطع کنند یا از وطنشان آواره و تبعید کنند و احتیاط این است که مجازات هر مفسد و محاربی متناسب با جرم او باشد، پس اگر با سلاح یورش آورده و کسی را کشته او را بکشند یا به دار آویزند، و اگر مال مردم را غارت کرده مال را بگیرند و دست و پای او راببرند، و اگر کسی را مجروح کرده پس از قصاص تبعیدش کنند، و اگر هم مال مردم را غارت کرده و هم کشته پس از گرفتن مال دست و پایش را ببرند و سپس او را بکشند و یا فقط بکشند، و اگر یورش آورده ولی موفق به کاری نشده فقط تبعیدش کنند و حداقل تبعید یک سال است و باید به مردم شهری که به آنجا تبعید می شود اعلام کرد که با او معاشرت و رفت و آمد نکنند و او را در تنگنای اقتصادی و اجتماعی قرار دهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] دختری بعد از عقد رسمی و آشنایی با روحیات شوهر حاضر به عروسی و رفتن به خانه همسر نشده و از دادگاه تقاضای طلاق میکند در این خلال وی از خیابان به عنف ربوده و به محلّی مخفی برده میشود بعد از تفحّص مشخص میشود رباینده همسر او بوده و برای اجبار وی به تمکین و تشکیل زندگی مشترک دست به چنین اقدامی زده است با توجّه به مادّه 621 قانون مجازات اسلامی که مقرّر میدارد : (هر کس به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصایا توسط دیگری شخصی را برباید یا مخفی کند به حبس از پنج تا پانزده سال محکوم خواهد شد) بفرمائید : الف - آیا در این ایّام عقدبستگی، نشوز زن صدق میکند؟ ب - آیا این کار شوهر جرم و متسحقّ تعزیر شرعی است؟ ج - بر فرض لزوم تعزیر، آیا گذشت دختر و خانودهاش بعد از مرافعه، مسقط تعزیر خواهد بود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در عرف عشایر رسم بر این است که اگر فامیلی قصد درگیری و نزاع با فامیل دیگری داشته باشد، و بخواهد از طرف مقابل کسی را بکشد، یا حتّی مجروح نماید، با کلیّه افراد فامیل خود مشورت نموده، و آنها را در جریان موضوع قرار داده، و سپس هم قسم می شوند، و چنین جرمی را انجام می دهند. با عنایت به مقدّمه فوق به سؤال زیر پاسخ دهید: مقتول با کسانی بر اثر کینه و دشمنیهای قبلی اختلاف داشته، حتّی چندین مورد ضرب و جرح بین فامیل مقتول و آنها به وجود آمده، و بارها مقتول توسّط این فامیل مورد آزار و اذیّت و تهدید و ارعاب قرار گرفته بود، تا این که شبانه دو نفر از آنها به منزل وی حمله کرده، و او را جلوی چشم زن و فرزندان خردسالش به قتل رسانده، و متواری می شوند! زمانی که مقتول هنوز جان داشت، عمویش بربالین او حاضر می شود. مقتول به عمویش می گوید: (فلانی مرا با اسلحه مجروح نموده است.) و از طرفی دو سه نفر از فامیل قاتل (برادر و پسر عموی قاتل) شهادت داده اند که قاتل این کار را انجام نداده است. آیا شهادت فامیل قاتل،که در برنامه ریزی قتل مشورت و مشارکت داشته، و از روی غرض شهادت می دهند، مورد قبول است؟
- [آیت الله نوری همدانی] پسر بچه پانزده ساله ای که شب هنگام پس از بیدار شدن از خواب ، فردی اجنبی را به صورت برهنه با مادرش در اتاق خواب می بیند ، با این اعتقاد که فرد خائن و متجاوز به ناموس باید کشته شود ، فرد مزبور را که مبادرت به فرار نموده به قتل می رساند . لازم به ذکر است زن مدّعی است که اولا : با تهدید فرد مقتول مبنی بر آبرو ریزی او در صورت تن ندادن به رابطه ، مجبور به باز کردن درب منزل به روی او شده است . ثانیا رابطه نامشروع در حد کمتر از زنا بوده است .الف ) قتل ارتکابی توسط نامبرده با اعتقاد به لزوم کشتن اینگونه افراد ، مشمول کدامیک از عناوین قتل عمد یا شبه عمد می شود ؟ب ) با توجه به ادعای زن مبنی بر اینکه از روی تهدید مجبور به برقراری رابطه با اجنبی شده است ، آیا عمل ارتکابی از سوی فرزند تازه بالغ وی می تواند مشمول عنوان دفاع از ناموس و در نتیجه عدم شمول ادله قتل عمد در مورد وی باشد ؟ج ) با توجه به اینکه اطلاعات فقهی نوجوان در احکام شرعی کم بوده ، آیا جهل وی به مسائل می تواند رفع مسئولیت کند ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] پسر بچّه پانزده سالهای که شب هنگام پس از بیدار شدن از خواب فرد اجنبی را به صورت برهنه با مادرش در اتاق خواب میبیند با این اعتقاد که فرد خائن و متجاوز به ناموس باید کشته شود فرد مزبور را که مبادرت به فرار نموده به قتل میرساند لازم به ذکر است که زن مدّعی است که اولابا تهدید فرد مقتول مبنی بر آبروریزی او درصورت تن ندادن به رابطه، مجبور به باز کردن درب منزل به روی او شده است، ثانیاً رابطه نامشروع در حدّ کمتر از زنا بوده است، با توجّه به فرض فوق بفرمائید : الف - قتل ارتکابی توسط نامبرده با اعتقاد به لزوم کشتن اینگونه افراد مشمول کدامیک ازعناوین قتل عمد یا شبه عمد میشود؟ ب - با توجّه به ادّعای زن مبنی بر اینکه از روی تهدید مجبور به برقراری رابطه با اجنبی شده است آیا عمل ارتکابی از سوی فرزند تازه بالغ وی میتواند مشمول عنوان دفاع از ناموس و در نتیجه عدم شمول ادّله قتل عمد در مورد وی باشد؟ ج - با توجّه به اینکه اطّلاعات فقهی نوجوان در احکام شرعی کم بوده آیا جهل وی به مسئله میتواند رافع مسئولیت باشد؟