حجر اسماعیل
حِجْرِ اسماعیل، فضاى بین کعبه و دیوارى نیم‌دایره که از یال شمالىِ کعبه (رکن عراقى) تا یال غربى آن (رکن شامى) امتداد دارد. برخی نیز آن را حظیره خوانده‌اند.
آیا خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعیل علیه‌السلام جایز است؟ در صورت جواز، نماز خواندن در حجر اسماعیل علیه‌السلام افضل است یا در دیگر نقاط مسجد الحرام؟
خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعیل علیه‌السلام جایز است و افضلیت آن از جاهای دیگر مسجد الحرام ثابت نیست.
خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعیل علیه‌السلام جایز است و افضلیت آن از جاهای دیگر مسجد الحرام ثابت نیست.
عنوان سوال:
آیا خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعیل علیه‌السلام جایز است؟ در صورت جواز، نماز خواندن در حجر اسماعیل علیه‌السلام افضل است یا در دیگر نقاط مسجد الحرام؟
پاسخ:
خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعیل علیه‌السلام جایز است و افضلیت آن از جاهای دیگر مسجد الحرام ثابت نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا تماس با دیواره حجر اسماعیل، در حال طواف جایز است؟
- آیا خواندن شهادت ثالثه (شهادت بر ولایت حضرت علی علیه‌السلام )، در نماز جایز است؟
- آیا خواندن سوره سجده دار، در نماز مستحبّی جایز است یا نماز را باطل میکند؟
- در هنگام ازدحام و یا تشکیل صفوف نماز صبح، مأمورین مسجدالحرام از خواندن نماز طواف در پشت مقام، به ویژه برای خانمها ممانعت میکنند. در چنین شرایطی، نماز خواندن در محدوده مقابل رکن حجر تا مقابل رکن عراقی کافی است یا خیر؟
- آیا تقدّم زن بر مرد، در حال نماز جایز است؟ اگر جایز نیست، در مسجد الحرام که رعایت این امر، قریب به محال است، تکلیف چیست؟
- آیا خواندن عبارت (یا محمّد یا علیّ، یا علیّ یا محمّد، اکفیانی فإنّکما کافیان وانصرانی فإنّکما ناصران) که بخشی از دعای معروف فرج است، جایز است؟
- آیا این حکم شرعی که بعد از شروع به خواندن سوره توحید و کافرون در نماز، نمیتوان این دو سوره را رها کرد و سوره دیگری خواند، مخصوص نمازهای واجب است یا در نماز مستحبّی هم همین حکم وجود دارد؟
- مردی پس از طواف، در پشت مقام ابراهیم علیه‌السلام نماز میخواند و ازدحام جمعیت زیاد است و موقع نماز طواف، زنی در کنار یا در جلو او مشغول نماز خواندن است. آیا در این صورت، اشکالی به نماز طواف و حجّ او وارد می‌شود؟
- این که گفته می‌شود: (بر مرد واجب است قرائتش در نماز ظهر، به غیر از روز جمعه، آهسته باشد)، آیا نظرشان این است که بلند خواندن در نماز ظهر روز جمعه برای مرد ، جایز است یا مستحب یا واجب؟
- آیا لازم است نماز طواف در پشت مقام ابراهیم علیه‌السلام و در نزدیکی مقام باشد؟ اگر کسی با اختیار خود، حدود سی یا چهل متر از مقام فاصله بگیرد و نماز بخواند، چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که برخی از فقهای بزرگوار، حجر اسماعیل را جزو کعبه می دانند، خواندن نمازهای واجب، داخل حجر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به اینکه برخی از فقهای بزرگوار، حجر اسماعیل را جزء کعبه میدانند، خواندن نمازهای واجب داخل حجر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به اینکه برخی از فقهای بزرگوار، حجر اسماعیل را جزء کعبه میدانند، خواندن نمازهای واجب داخل حجر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی نماز طواف را به اعتقاد اینکه حجر اسماعیل مقام ابراهیم است در حجر اسماعیل خوانده چه باید بکند
- [آیت الله خوئی] آیا صحیح است آنچه گفته می‌شود از عدم جواز نماز در حجر اسماعیل چه فریضه باشد و چه نافله؟
- [آیت الله سیستانی] این که می گویند نماز در حجر اسماعیل جایز نیست، صحیح است؟
- [آیت الله خوئی] آیا سبب جایز نبودن نماز در حجر اسماعیل برای خاطر دفن هفتاد پیغمبر یا سبب دیگر است؟
- [آیت الله خوئی] حکم نماز خواندن فریضه یا مستحب در مقام اسماعیل علیه السلام چیست؟
- [آیت الله سبحانی] آیا سجده بر فرشِ مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله) در نمازهای واجب و مستحب جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در هنگام طواف از داخل حجر اسماعیل عبور کند تکلیفش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خواندن نماز میّت در مساجد مکروه است، ولی در مسجدالحرام مکروه نیست.
- شرط مذکور مربوط به موردی است که هر دو نمازگزار بالغ باشند ولی در آن تفاوتی بین نماز واجب و مستحب نیست. البته برای کسانی که در مسجدالحرام نماز میخوانند مراعات این شرط لازم نیست.
- مسافر میتواند در مسجدالحرام و مسجد پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم و مسجد کوفه نماز خود را تمام بخواند، ولی اگر بخواهد در جایی که اوّل جزء این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه شده نماز بخواند، احتیاط مستحب آن است که نماز را شکسته بخواند، اگرچه اقوی صحّت تمام است و نیز مسافر میتواند در حرم و رواق حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام بلکه در مسجد متّصل به حرم نیز نماز را تمام بخواند. این حکم برای هر نماز چهار رکعتی جاری است؛ بنابر این میتواند مثلاً نماز ظهر را تمام و نماز عصر را شکسته بخواند.
- برگرداندن نیّت از نماز قضا به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب جایز نیست.
- زن مستحاضه کثیره و متوسطه بنابر احتیاط مستحب باید از رفتن به داخل مسجد مکّه (مسجدالحرام) و مدینه (مسجدالنّبی صلیاللهعلیهوآلهوسلم ) و توقّف در سایر مساجد و خواندن سورهای که سجده واجب دارد بدون غسل خودداری کند، و چنانچه شوهرش بخواهد با او نزدیکی کند، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند.
- هنگامی که انسان وارد مسجد می‌شود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیّت و احترام به مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری نیز بخواند، کافی است.
- خواندن نماز واجب در خانه کعبه و بر بام آن بنابر احتیاط جایز نیست، ولی در حال ناچاری مانعی ندارد.
- در نماز مستحبّی خواندن سوره لازم نیست، اگرچه آن نماز به واسطه نذر کردن واجب شده باشد؛ ولی در بعضی از نمازهای مستحبّی مثل نماز شب دفن که سوره مخصوصی دارد، اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار کرده باشد، باید همان سوره را بخواند.
- نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام علیه‌السلام واجب است و باید به جماعت خوانده شود و در زمان ما که امام علیه‌السلام غایب است، مستحب است و می‌توان آن را به جماعت یا فرادی خواند.
- مستحب است نمازهای واجب شبانهروزی و نماز میّت و نماز آیات را به جماعت بخوانند و در نمازهای شبانهروزی به ویژه نمازهای صبح، مغرب و عشاء مخصوصا برای همسایه مسجد و کسی که صدای اذان را میشنود، بیشتر سفارش شده است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز خواندن در حرم امامان علیهم السلام مستحب است بلکه از بعضی روایات استفاده می شود که نماز در حرم مطهر حضرت امیر المومنین علیه السلام و سیدالشهداء علیه السلام افضل از مسجد است
- [آیت الله سیستانی] نماز خواندن در حرم امامان علیهمالسلام مستحب ، بلکه بهتر از مسجد است ؛ و روایت شده که نماز در حرم مطهّر حضرت امیر المؤمنین علیه‌السلام برابر دویست هزار نماز است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز در حرم امامان علیهمالسلام مستحب، بلکه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله سبحانی] مسافر می تواند در مسجدالحرام و مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند و تمام افضل و شکسته احوط است. ولی اگر بخواهد در جائی که اول، جزء این مساجد نبوده و بعد از زمان ائمه(علیهم السلام) به این مساجد اضافه شده نماز بخواند، باید شکسته بخواند و نیز مسافر می تواند در حرم حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)در شعاع 25 ذراع(تقریباً 11متر) از ضریح مقدس نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .برگرداندن نیّت از نماز مستحب به نماز واجب و از نماز واجب به نماز مستحب, جایز نیست, مگر برای ادراک نماز جماعت.
- [آیت الله مظاهری] خواندن نماز میّت در مساجد مکروه است ولی در مسجد الحرام مکروه نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] خواندن نماز میت در مساجد مکروه است ، ولی در مسجد الحرام مکروه نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خواندن نماز میت در مساجد مکروه است ولی در مسجد الحرام مکروه نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خواندن نماز میت در مساجد مکروه است ولی در مسجدالحرام مکروه نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] خواندن نماز میّت در مساجد مکروه است ولی در مسجد الحرام مکروه نیست.