عقد دایم
قرارداد ازدواج دائم، پيمان ازدواج دائم
آیا زن و مرد می توانند دو بار صیغه عقد دائم را جاری سازند؟ یک بار خودشان و بعد از مدتی (حدود 2 سال) توسط روحانی و با ثبت و موازین قانونی؟
در صورتی که شرایط و خصوصیات هر دو عقد یکی باشد، خواندن عقد جدید از باب احتیاط مانعی ندارد و اگر خصوصیات مثل شرط ضمن عقد یا مهریه تفاوت پیدا کند، باید عقد اول با طلاق به هم بخورد و بعد دوباره عقد جدید خوانده شود و برای خواندن عقد این زن برای همین شوهر، لازم نیست عده رعایت شود، یعنی اشکال ندارد که بلافاصله پس از طلاق عقد جدید بین این دو خوانده شود.
در صورتی که شرایط و خصوصیات هر دو عقد یکی باشد، خواندن عقد جدید از باب احتیاط مانعی ندارد و اگر خصوصیات مثل شرط ضمن عقد یا مهریه تفاوت پیدا کند، باید عقد اول با طلاق به هم بخورد و بعد دوباره عقد جدید خوانده شود و برای خواندن عقد این زن برای همین شوهر، لازم نیست عده رعایت شود، یعنی اشکال ندارد که بلافاصله پس از طلاق عقد جدید بین این دو خوانده شود.
عنوان سوال:
آیا زن و مرد می توانند دو بار صیغه عقد دائم را جاری سازند؟ یک بار خودشان و بعد از مدتی (حدود 2 سال) توسط روحانی و با ثبت و موازین قانونی؟
پاسخ:
در صورتی که شرایط و خصوصیات هر دو عقد یکی باشد، خواندن عقد جدید از باب احتیاط مانعی ندارد و اگر خصوصیات مثل شرط ضمن عقد یا مهریه تفاوت پیدا کند، باید عقد اول با طلاق به هم بخورد و بعد دوباره عقد جدید خوانده شود و برای خواندن عقد این زن برای همین شوهر، لازم نیست عده رعایت شود، یعنی اشکال ندارد که بلافاصله پس از طلاق عقد جدید بین این دو خوانده شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- در ازدواج موقت بین مرد و دختری 28 ساله اگر مرد مقلد مرجعی باشد که احتیاط واجب در ازدواج موقت دختر باکره بدون اذن پدر داده و دختر مقلد مرجعی باشد که عقد بدون اذن را بیاشکال می داند، آیا پسر می‌تواند او را عقد موقت بدون اذن پدر دختر نماید؟
- اگر از طرف عاقد صیغة عقد دائم جاری شود و در تعیین مهریه، نحوة پرداخت آن (اعم از عندالاستطاعه یا عندالمطالبه) ذکر نشود تکلیف چیست؟
- اگر از طرف عاقد صیغة عقد دائم جاری شود و در تعیین مهریه، نحوة پرداخت آن (اعم از عندالاستطاعه یا عندالمطالبه) ذکر نشود تکلیف چیست؟
- اسم من در شناسنامه، احمد است و اسمی که با آن در بین اقوام و دوستان شناخته میشوم رضا است، آیا عاقد می‌تواند صیغة عقد مرا با اسم مستعارم که همسرم و بقیه افراد مرا با آن میشناسند جاری کند؟
- مرد متأهلی با زنی متأهل رابطة نامشروع داشته ولی عمل دخول اتفاق نیفتاده است. چنانچه در آینده به هر دلیلی زن بیوه شد و همان مرد قصد ازدواج دایم یا موقت با آن زن کند، آیا این امر جایز است یا اینکه آن زن تا آخر عمر بر مرد حرام است و ازدواج صحیح نیست؟
- مرد متأهلی با زنی متأهل رابطة نامشروع داشته ولی عمل دخول اتفاق نیفتاده است. چنانچه در آینده به هر دلیلی زن بیوه شد و همان مرد قصد ازدواج دایم یا موقت با آن زن کند، آیا این امر جایز است یا اینکه آن زن تا آخر عمر بر مرد حرام است و ازدواج صحیح نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی با زنی صیغه عقد موقت جاری ساخته باشند و مجامعت نیز واقع شده باشد چنانچه به منظور تبدیل عقد مؤقت به دائم (میان همان مرد و زن) صیغه موقت را فسخ نمایند آیا قبل از جاری ساختن عقد دائم زن می بایستی عده نگه دارد؟ به بیان دیگر آیا برای تبدیل عقد موقت به دائم میان یک زن و مرد واحد نیز می بایستی توسط زن مدت عده رعایت شود؟
- [سایر] برای ازدواج موقت آیا می توان از فردی غیر روحانی برای جاری کردن صیغه عقد استفاده کرد؟ و شرایط لازم برای این عمل چیست؟
- [آیت الله بهجت] فرق صیغه عقد موقت و زنا چیست و آیا مرد خودش می تواند عقد را جاری کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مرد بخواهد صیغه موقت را جاری کند و زن قبول کند، صحیح است؟ متن صیغه چگونه می شود؟ اگر مردی بخواهد زنی را وکالتاً برای خود عقد موقت کند چه باید بگوید؟
- [سایر] آیا به درخواست زنی که عقد موقت نموده است می توان مرد را ملزم به ثبت ازدواج نمود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا مرد سنّی می تواند با زن شیعه عقد موقت جاری کند، با توجه به این که اهل سنّت عقد موقت را حرام می دانند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] صیغه محرمیّت بین زن و مرد نامحرم (صیغه برادری و خواهری) چگونه است؟
- [آیت الله خامنه ای] برای عقد موقت اگر مرد خودش وکیل زن شود باید چگونه صیغه را قرائت کند تا صحیح باشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا نحوه ازدواج موقت با زن مسلمان و غیر مسلمان متفاوت است؟ اگر زن و مرد از دو جای متفاوت و با زبان مختلف باشند، نحوه جاری ساختن صیغه موقت چگونه است؟
- [سایر] آیا جاری نمودن صیغه نکاح موقت بر زن یا مردی که از ماهیت و احکام متعه آگاه نیست،جایز است و آیا در صحت عقد اشکال وارد می کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- وکیل لازم نیست مرد باشد و زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- با عقد ازدواج، زن به مرد و مرد به زن حلال میشوند. عقد ازدواج بر دو قسم است: =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 1 از (أبواب مقدّمات النکاح)،ج20،ص13 و ما بعد آن. 2 نور(24):32. 3 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 3 از (أبواب مقدّمات النکاح)،ح4 و 5،ج20،ص22 و 23. 4 همان، باب 8،ح8،ص40. 5 همان، باب 27،ح2 و 3،ص72 و 73. اوّل: (عقد دائم) و آن عقدی است که مدّت ندارد و به واسطه آن زن و مرد تا پایان زندگی به هم حلال میشوند و همسری را که به این صورت عقد می‌شود، (همسر دائم) میگویند. دوم:(عقد موقّت) و یا (مُتْعه) و آن عقدی است که با آن زن و مرد به طور موقّت و تا زمان محدودی به هم حلال میشوند و زنی را که به این صورت عقد می‌شود، (همسر موقّت) میگویند.
- در ازدواج موقّت بین زن و شوهر ارث نیست مگر این که در ضمن عقد شرط کنند که از یکدیگر ارث ببرند و یا فقط مرد از زن و یا فقط زن از مرد ارث ببرد؛ ولی فرزندی که از ازدواج موقّت به دنیا میآید، مانند فرزندان زن دائم ارث میبرد.
- زن مسلمان نمیتواند به عقد کافر درآید، مرد مسلمان هم نمیتواند با زنهای کافر غیر اهل کتاب یهودی، مسیحی و زرتشتی ازدواج کند، ولی ازدواج دائم یا موقّت با زنهای اهل کتاب مانعی ندارد؛ البته چنانچه مردی همسر مسلمان داشته باشد، بدون اجازه او نمیتواند با زن کتابی ازدواج نماید مگر آن که او را متعه نماید و مدّت ازدواجش بسیار کوتاه باشد.
- عقد ازدواج چند شرط دارد: اوّل:بنابر احتیاط مستحب به عربی خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، به هر لفظی که صیغه را بخوانند صحیح است و لازم نیست که وکیل بگیرند؛ ولی باید لفظی بگویند که معنای (زَوَّجْتُ) و (قَبِلْتُ) را بفهماند. دوم: مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را میخوانند، قصد انشا یعنی ایجاد پیوند زناشویی داشته باشند؛ مثلاً اگر خود مرد و زن صیغه را میخوانند، قصد زن از گفتن: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی) این باشد که خود را زن او قرار دهد و قصد مرد از گفتن: (قَبِلْتُ التَّزْویجَ) این باشد که زن بودن او را برای خود قبول نماید و اگر وکیل مرد و زن صیغه را میخوانند، قصد آنها با گفتن: (زَوَّجْتُ) و (قَبِلْتُ) این باشد که مرد و زنی که آنان را وکیل کردهاند، زن و شوهر شوند. سوم:کسی که صیغه را میخواند، بالغ و عاقل باشد؛ ولی اگر به وکالت از دیگری میخواند، بالغ بودن او لازم نیست. چهارم:اگر صیغه عقد را وکیل زن و شوهر یا ولیّ آنها میخوانند، باید زن و شوهر را با نام بردن یا با اشاره و مانند آن معلوم کنند؛ پس کسی که چند دختر دارد، اگر به مردی بگوید: (زَوَّجْتُکَ إحْدی بَناتی) یعنی: (یکی از دخترانم را زن تو نمودم) و او بگوید: (قَبِلْتُ) یعنی: (قبول کردم)، چون در هنگام عقد، دختر را معیّن نکردهاند، عقد باطل است. پنجم:زن و مرد به ازدواج راضی باشند، ولی اگر ظاهراً با کراهت اذن دهند و معلوم باشد قلباً راضی هستند، عقد صحیح است. ششم: توالی عرفی بین ایجاب و قبول وجود داشته باشد، یعنی عرفا بین ایجاب و قبول فاصله زیادی نشود.
- اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اوّل زن به قصد انشا بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ) یعنی: (خود را زن تو نمودم به مهری که معیّن شده) و بدون فاصله مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزوِیجَ عَلَی الصَّداقِ المَعْلُومِ) یعنی: (قبول کردم ازدواج را به مهری که معین شده) عقد صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه مثلاً اسم مرد (احمد) و اسم زن (فاطمه) باشد و وکیل زن خطاب به وکیل مرد با قصد انشا بگوید: (زَوَّجْتُ مُوکِّلَتِی فاطِمَةَ مُوَکِّلَکَ أحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ)، یعنی: (موکّل خودم فاطمه را به زوجیّت موکّل تو احمد در آوردم به مهری که معین شده) و بدون فاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزوِیجَ لِمُوَکِّلِی أحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ المَعلُومِ) یعنی: (قبول کردم ازدواج را برای موکّلم احمد به مهری که معین شده)، عقد صحیح می‌باشد.
- اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدّت و مبلغ معیّنی او را برای خود متعه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد یا به غیر از مدّت یا مبلغی که معیّن شده او را متعه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید: (راضی هستم)، عقد صحیح است وگرنه باطل است.
- اگر زنی را برای خود عقد کند، دائم باشد یا موقّت، تا وقتی که آن زن در عقد اوست، نمیتواند با خواهر آن زن ازدواج نماید.
- مرد می‌تواند زنی را که متعه او بوده، پس از تمام شدن مدت متعه و یا بخشیدن مدت آن و در حالی که هنوز عدّهاش تمام نشده، به عقد دائم یا موقّت خود در آورد.
- زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آنها صیغه را خوانده است، نمیتوانند به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است، کفایت نمیکند؛ ولی اگر وکیل بگوید: (صیغه را خواندهام) کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] در زناشویی چه دائم وچه غیر دائم باید صیغه خوانده شود وتنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله بهجت] در زناشویی دائم یا غیر دائم، باید صیغه عقد خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود؛ بلکه بچه ممیّز نیز می‌تواند برای خواندن صیغه وکیل شود.
- [آیت الله مظاهری] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] وکیل لازم نیست مرد باشد و زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود
- [آیت الله نوری همدانی] وکیل لازم نیست مرد باشد ، زن می تواند برای خواندن صیغة عقد از طرف دیگری وکیل شود .
- [آیت الله سبحانی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . وکیل لازم نیست مرد باشد؛ زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [امام خمینی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.