در سال جاری بر اثر بارندگی زیاد و کثرت سیل خسارات زیادی به مردم رسید، من جمله باغی را آب برد که اشجار آن سپیدار و بید و چنار و غیره بوده و چنین رسم است که بعد از قلع کردن آن اشجار خمس آن را میپردازند و هر سال نموّ آن را حساب نمیکنند، آیا اشجار نامبرده که بعضی از آنها بدست آمده و بعضی از بین رفته خمس همه اشجار اعم از موجود و مفقود، یا اشجار موجود باید خمس داده شود، و نسبت به اشجار مفقوده برائت ذمه حاصل است، یا خیر؟
در مفروض سؤال که خمس آنها را نداده باید همه را بدهد.
عنوان سوال:
در سالجاری بر اثر بارندگی زیاد و کثرت سیل خسارات زیادی به مردم رسید، من جمله باغی را آب برد که اشجار آن سپیدار و بید و چنار و غیره بوده و چنین رسم است که بعد از قلع کردن آن اشجار خمس آن را میپردازند و هر سال نموّ آن را حساب نمیکنند، آیا اشجار نامبرده که بعضی از آنها بدست آمده و بعضی از بین رفته خمس همه اشجار اعم از موجود و مفقود، یا اشجار موجود باید خمس داده شود، و نسبت به اشجار مفقوده برائت ذمه حاصل است، یا خیر؟
پاسخ:
در مفروض سؤال که خمس آنها را نداده باید همه را بدهد.
فارغ شدن و پاك شدن ذمّهی انسان از آنچه بر عهدهی او بوده است.
برایت
تبرّی، یا برائت به معنای دوری جستن از دشمنان خدا و دشمنان اولیای دین، اصطلاحی کلامی و از آموزههای اعتقادی و رفتاری دینی، به ویژه نزد شیعیان و برخی دیگر از فرقههای اسلامی. این اصطلاح ریشه در قرآن کریم داشته و در ۲۰ سوره قرآن مطرح شده است.
جاری
آب جاری به آب روانِ جوشیده از زمین، مانند آب چشمه و قنات گفته میشود که یکی از پاککنندههای نجاسات است. از احکام این آب در باب طهارت و زکات سخن گفته شده است.
باغی
باغى به معنای خروج کننده بر امام معصوم علیه السّلام است. از این عنوان در باب جهاد بحث شده است.
سیل
سیل به جریان پر تلاطم و شدید آب، پدید آمده از بارش شدید باران یا آب شدن ناگهانى برفها گفته می شود.
نمو
رُشد در دو معنای توانایی حفظ مال و مصرف آن در راه درست و نمو به کار رفته است.از این عنوان در باب حج و به مناسبت در بابهایی نظیر نکاح، وصیت و قضاء سخن گفتهاند.
برد
برد يمني ـ برد عدني)
پارچهاي از پشم شتر که در يمن بافته ميشده است.
بید
بید، درختی معروف و بیبار است و از آن به مناسبت در باب طهارت نام برده شده است.
ذمه
ذمّه از ماده «ذَمَمَ» به معنی عهد، کفالت، امان، حرمت، حق و ضمان میباشد. [۱] [۲] [۳]
سال
سال به سال قمری و شمسی تقسیم میشود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه میباشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفتهاند.
خمس
خُمس، اصطلاحی فقهی به معنای پرداخت یک پنجم مازاد درآمد سالانه و برخی موارد دیگر مانند معدن و گنج با شروطی که در فقه آمده است. خُمس از فروع دین است و آیه ۴۱ سوره انفال و بیش از ۱۱۰ حدیث در کتابهای روایی از آن سخن گفتهاند.
اب
آب، تنها مایعی که در احکام اسلامی جزو پاک کنندههای نجاست است. وضو و غسل نیز فقط با آب صحیح است، چنانکه بعضی از اشیاء متنجس نیز فقط با آب پاک میشوند.
خمس
خُمس، اصطلاحی فقهی به معنای پرداخت یک پنجم مازاد درآمد سالانه و برخی موارد دیگر مانند معدن و گنج با شروطی که در فقه آمده است. خُمس از فروع دین است و آیه ۴۱ سوره انفال و بیش از ۱۱۰ حدیث در کتابهای روایی از آن سخن گفتهاند.