زیدی مقداری از زمین منزل مسکونی خود را یک یا دو باب اطاق ساخته که بعداً خود در آن کاسبی کند و یا به دیگری به اجاره بدهد اما سال خمس زید به آخر رسیده و این دکان درب و پنجره ندارد و از لحاظ دکان قابل استفاده نیست ولی از جهت گذاردن لوازم اضافی خانهء زید، قابل استفاده و مثل انبار او میباشد بفرمائید آیا این مقدار از ساختمان با این وصف خمس دارد یا نه؟ و بر فرض وجوب خمس مصالح و آهن و آجر و غیره که در این بنا به کار رفته متعلق خمس است یا ارزش روز؟
در صورت مفروضه خمس دارد، و آن ساختمان را با آن وصف، قیمت میکند خمس آن را بیرون مینماید.
عنوان سوال:
زیدی مقداری از زمینمنزل مسکونی خود را یک یا دو باباطاق ساخته که بعداً خود در آن کاسبی کند و یا به دیگری به اجاره بدهد اما سالخمس زید به آخر رسیده و این دکان درب و پنجره ندارد و از لحاظ دکان قابل استفاده نیست ولی از جهت گذاردن لوازم اضافی خانهء زید، قابل استفاده و مثل انبار او میباشد بفرمائید آیا این مقدار از ساختمان با این وصفخمس دارد یا نه؟ و بر فرضوجوبخمسمصالح و آهن و آجر و غیره که در این بنا به کار رفته متعلق خمس است یا ارزش روز؟
پاسخ:
در صورت مفروضه خمس دارد، و آن ساختمان را با آن وصف، قیمت میکند خمس آن را بیرون مینماید.
ساختمان به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین می باشد.از این عنوان به مناسبت در بابهاى طهارت، تجارت، صلح، شفعه و ارث سخن گفتهاند.
مصالح
اجاره
اجاره در لغت از ریشه اجر به معنای رهانیدن، به فریاد رسیدن، چیزی را به فرد دادن میباشد.در اصطلاح عقدی است که به موجب آن مستأجر، در برابر مالی که به موجر میدهد، برای مدت معین مالک منافع عین مستأجره میشود. یعنی همان سلطه و اختیار استفاده مالک را از عین مورد اجاره دارد. بنابراین اجاره عقدی تملیکی و معوض و موقت میباشد.
پنجره
زمین
زمین جایی است که همه موجودات زنده روی آن زندگی می کنند.
اطاق
به قسمتی از خانه اتاق اطلاق میشود و احکام آن در بابهای طهارت و صلات آمده است.
زیدی
زیدیه یکی از فِرَق شیعه است که پیروان آن معتقدند پس از امامت حضرت علی، امام حسن، امام حسین، امام سجاد(ع) و زید بن علی، امامت به هر مردی از اولاد حضرت فاطمه(س) میرسد که مردم را به امامت خود دعوت کند و در ظاهر، عادل، عالم و شجاع باشد و مومنان با او برای جهاد بیعت کنند. این فرقه در سالهای آغازین قرن ۲ هجری قمری/هشتم میلادی از شیعه منشعب شد. اعتقاد به قیام و مبارزه از ویژگیهای مهم زیدیه است. زیدیان در طول تاریخ در طبرستان، مغرب، یمن حکومت تشکیل دادند. امامان زیدیه در یمن در حدود یازده قرن بر یمن حکومت کردند. آخرین دولت امامان زیدیه در یمن در کودتای جمهوری خواهان و سکولارها در سال ۱۹۶۲میلادی از بین رفت و جمهوری یمن تشکیل شد.
وجوب
واجب، در اصطلاح فقهی به عملی گفته میشود که انجامدادن آن لازم و ترک آن، موجب توبیخ و عذاب الهی است. واجب دارای اقسام و دستهبندیهای مختلفی است. مهمترین واجبات شرعی، با عنوان فروع دین معروفاند که معروفترین آنها، ده مورد است.
منزل
به محل سکونت خانه میگویند و از احکام مرتبط با عنوان خانه در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حج، جهاد، تجارت، دین، صلح، اجاره، نکاح، اطعمه و اشربه و دیات سخن گفتهاند.
وصف
وصف، قید عارض بر موضوع و دارای صلاحیت برای تضییق آن میباشد.
اخر
آخِر، واژهای عربی به معنی انجام، سرانجام، بازپسین، پسین، واپسین، فرجام و کران است.
سال
سال به سال قمری و شمسی تقسیم میشود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه میباشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفتهاند.
فرض
حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی را وجوب گویند.
باب
باب ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
خمس
خُمس، اصطلاحی فقهی به معنای پرداخت یک پنجم مازاد درآمد سالانه و برخی موارد دیگر مانند معدن و گنج با شروطی که در فقه آمده است. خُمس از فروع دین است و آیه ۴۱ سوره انفال و بیش از ۱۱۰ حدیث در کتابهای روایی از آن سخن گفتهاند.
اهن
آهن به فلز معروف به همین نام اطلاق می شود.
بنا
بناء ممکن است اسم در معانی ذیل به کار رفته باشد: • بناء (فقه)، معانی و کاربردهای بناء در فقه• بناء (نحو)، مقابل اعراب• ساختمان، به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین• ساختن، بنا کردن ساختمان
اجر
پاداش بر نیکی را ثواب ميگويند و از آن در بابهايي نظير طهارت، صلات، خمس، صوم،جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و ارث سخن رفته است.
درب
در یا درب وسیلهای است باز و بسته شونده که برای حفاظت مکانها از آن استفاده میشود.
ساختمان
ساختمان به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین می باشد.از این عنوان به مناسبت در بابهاى طهارت، تجارت، صلح، شفعه و ارث سخن گفتهاند.
وصف
وصف، قید عارض بر موضوع و دارای صلاحیت برای تضییق آن میباشد.
خمس
خُمس، اصطلاحی فقهی به معنای پرداخت یک پنجم مازاد درآمد سالانه و برخی موارد دیگر مانند معدن و گنج با شروطی که در فقه آمده است. خُمس از فروع دین است و آیه ۴۱ سوره انفال و بیش از ۱۱۰ حدیث در کتابهای روایی از آن سخن گفتهاند.