حجر اسماعیل
حِجْرِ اسماعیل، فضاى بین کعبه و دیوارى نیمدایره که از یال شمالىِ کعبه (رکن عراقى) تا یال غربى آن (رکن شامى) امتداد دارد. برخی نیز آن را حظیره خواندهاند.
جاهل در این مسئله حکم تارک عمدی طواف را دارد و تفصیل آن در مسئله 306 مناسک (مناسک حج عربی، چاپ دوازدهم، چاپخانه مهر قم) بیان شده است.