سادات
سادات در لغت به معنای مِهتران و بنابر تعریف فقهی، عنوانی است برای کسانی که نسب‌شان به هاشم بن عبد مناف (جدّ رسول الله) میرسد.
آیا اشخاصی که مادرشان سیّده است از سادات محسوب می شوند؟
هرچند شرف انتساب به حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای ایشان وجود دارد، امّا احکام سیادت مانند جواز استفاده از سهم سادات در مورد آنها جاری نیست. همچنین انجام اموری که نشان دهنده سیادت شخص است مانند استفاده از عمامه سیاه یا شال سبز جایز نیست.
هرچند شرف انتساب به حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای ایشان وجود دارد، امّا احکام سیادت مانند جواز استفاده از سهم سادات در مورد آنها جاری نیست. همچنین انجام اموری که نشان دهنده سیادت شخص است مانند استفاده از عمامه سیاه یا شال سبز جایز نیست.
پاسخ:
هرچند شرف انتساب به حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای ایشان وجود دارد، امّا احکام سیادت مانند جواز استفاده از سهم سادات در مورد آنها جاری نیست. همچنین انجام اموری که نشان دهنده سیادت شخص است مانند استفاده از عمامه سیاه یا شال سبز جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا مرد می تواند به زن سیّده اش خمس مالش را بدهد؟
- آیا غیر سید میتواند؛ کفاره روزه، و رد مظالم را به سادات بدهد؟
- آیا به اشخاصی که شغلشان تکدی گری نیست اما مطمئن نیستیم که فقیر و محتاج باشند و احتمال می دهیم معتاد باشند، می توانیم کمک مالی کنیم؟
- دلیل شرعی برای اثبات سیادت یک شخص چیست؟ اگر سیادت شخصی از طریق خبر دادن یکی از علمای انساب که به وثاقت و خبره بودن مشهور است، ثابت شود، آیا قول آن عالم حجّت است؟
- کجا وطن انسان محسوب می شود؟ کودکی که بعد از تولد در وطن اصلی پدر و مادر به وطن اتخاذی پدر و مادر می‌رود، آیا زادگاهش وطن او محسوب می‌شود؟
- آیا مکلف میتواند سهم سادات را خودش بدون اجازه مرجع تقلید به فقیر سیّد بدهد؟
- دلیل شرعی برای اثبات سیادت یک شخص چه چیزی می تواند باشد؟
- آیا ازدواج موقت به مدت طولانی مثل هفتاد سال صحیح است و موقت محسوب می‌شود؟
- در فرضی که همه می دانند شخصی رشوه بگیر است. اگر در جمعی بگوییم: دیروز فلان شخص فلان مبلغ رشوه گرفت، غیبت محسوب می شود؟
- نماز و روزه طلبه، دانشجو و سرباز، در محل تحصیل و سربازی چگونه است؟ آیا آنجا وطن او محسوب می شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چرا افرادی که مادرشان سید است، سید محسوب نمی شوند، در صورتی که تمام فرزندان حضرت فاطمه زهرا (س) سید محسوب می شوند؟ با تشکر
- [آیت الله بهجت] خواهشمند است نظر مبارکتان را در مورد سؤالات ذیل مرقوم فرمایید: 1) آیا افرادی که مادرشان و یا مادر بزرگشان [چه از طریق مادر و یا پدر هر چند، چند نسل گذشته [سیّده بوده اند، سیّد می باشند و از فرزندان حضرت فاطمه ی زهرا علیهاالسّلام محسوب می شوند؟
- [سایر] آیا محرم شدن به حضرت زهرا(س) از طریق مادر- کسانی که مادرشان سیده هستند- امکان دارد؟ از طریق ازدواج با خانم سیده، چطور؟
- [آیت الله جوادی آملی] فرق کسانی که مادرشان سید است با کسانی که پدرشان سید است، چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ازدواج غیر سیّد با زن سیّده جایز است؟ چون بعضی معتقدند که در ازدواج کفو بودن شرط است و سیّده با غیر سیّد کفو نیست و ثانیاً اگر احتمال درگیری باشد حکم مسأله چیست؟
- [آیت الله بهجت] سیّده ای دارای سه فرزند غیر سیّد است که شوهر او فوت کرده و اکنون فقیر هستند حال کسانی که سیّد نیستند می توانند زکات فطره را به زن سیّده بدهند تا آن زن خرج بچّه ها کند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا مردی که زوجهاش سیده است باید فطریه زن را جدا به سادات و مابقی را به عام بدهد یا ملاک سید و عام سرپرست خانواده است (همینطور مرد سیدی که زوجهاش سیده نیست)
- [آیت الله اردبیلی] آیا مردی که زوجهاش سیده است باید فطریه زن را جدا به سادات و مابقی را به عام بدهد یا ملاک سید و عام سرپرست خانواده است (همینطور مرد سیدی که زوجهاش سیده نیست)
- [آیت الله اردبیلی] آیا مردی که زوجهاش سیده است باید فطریه زن را جدا به سادات و مابقی را به عام بدهد یا ملاک سید و عام سرپرست خانواده است (همینطور مرد سیدی که زوجهاش سیده نیست)
- [آیت الله بهجت] زن سیّده با مرد غیر سیّد می تواند ازدواج کند یا خیر؟ آیا کفو یکدیگر هستند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- سیّد میتواند از غیر سیّد زکات مستحبّی بگیرد ولی نمیتواند از غیر سیّد زکات واجب بگیرد، البتّه اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و ناچار باشد که از زکات واجب غیر سیّد استفاده کند، مانعی ندارد.
- کسی که سیّد نیست، نمیتواند به سیّد فطره بدهد، حتّی اگر سیّدی نانخور او باشد، نمیتواند فطره او را به سیّد دیگر بدهد.
- به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او مخارج آن سیّد را نمیدهد و نمیتوان او را به پرداخت مخارج وادار کرد، می‌شود خمس داد.
- اگر کسی بگوید سیّدم نمیشود به او خمس داد، مگر آن که دو نفر عادل، سیّد بودن او را تصدیق کنند یا از راه دیگری سیّد بودن او ثابت گردد
- به کسی که در محلّ خود مشهور به سیّد بودن است می‌شود خمس داد و لازم نیست انسان به سیّد بودن او مطمئن باشد، بلکه همین مقدار که گمان قوی به آن داشته باشد کافیست
- جایز نیست که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس بدهند.
- انسان نمیتواند به عنوان نفقه همسر، به زن سیّده خود خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند، ولی اگر زن سیّده به خاطر نداشتن شوهر یا ندادن نفقه از سوی شوهر، یا داشتن هزینههایی که پرداخت آن بر شوهر وی واجب نیست، فقیر باشد، میتواند برای تأمین نفقه خود یا هزینههایی که شوهر وی نمیپردازد، از شوهر خود یا دیگران خمس دریافت کند، البتّه شوهر نمیتواند خمسی را که میپردازد به عنوان حقّ نفقه زن به شمار آورد، بلکه نفقه زن را به وی بدهکار است.
- سیّد یتیمی که به او خمس میدهند، باید فقیر باشد، ولی به سیّدی که در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد، می‌شود خمس داد.
- چشمهای که مثلاً در زمستان میجوشد و در تابستان از جوشش میافتد، فقط وقتی که میجوشد آب جاری محسوب می‌شود.
- زنهای قرشیه بعد از تمام شدن شصت سال قمری یائسه میشوند؛ یعنی خون حیض نمیبینند و زنهایی که قرشیه نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری یائسه میشوند. باید توجّه داشت که زنهای سیده یکی از اقسام زنهای قرشیه میباشند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] زنهای سیده بعد از تمام شدن شصت سال یائسه میشوند، یعنی خون حیض نمیبینند و زنهایی که سیده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال یائسه میشوند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مخارج سید یا سیده ای که زن انسان نیست بر انسان واجب باشد نمی تواند خوراک و پوشاک و سایر نفقات واجبه او را از خمس بدهد ولی اگر مقداری خمس به او بدهد که در نفقات غیر واجبه اش که موونه اوست صرف نماید مانعی ندارد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مخارج سید یا سیده ای که زن انسان نیست بر انسان واجب باشد؛ بنا بر احتیاط واجب؛ نمی تواند خوراک و پوشاک و سائر نفقات واجبه او را از خمس بدهد؛ ولی اگر مقداری خمس به او بدهد که به مصرف دیگری (غیر از نفقات واجبه) برساند مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] دادن سهم سادات به سادات به خاطر آن است که آنها از گرفتن زکات محرومند بنابراین تبعیضی محسوب نمی شود و محروم بودن آنها از زکات دلایلی دارد که در جای خود گفته شده.
- [آیت الله خوئی] زنهایی که سیده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال یائسه میشوند بنابر مشهور، ولکن واجب است بر زنهای غیر سیّده و زنهای سیده بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصتسال چنانچه با نشانههای حیض یا در روزهای عادت خون ببینند احتیاط کنند.
- [آیت الله مظاهری] زنهای سیّده بعد از تمام شدن شصت سال قمری یائسه میشوند یعنی خون حیض نمیبینند، و زنهایی که سیّده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری یائسه میشوند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زنهائی که سیده نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال و نیز زنهای سیده بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال چنانچه با نشانه های حیض یا در روزهای عادت خود خون ببینند احتیاط کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنان سیّده، بعد از تمام شدن شصت سال، یائسه می شوند یعنی: خون حیض نمی بینند و زنانی که سیّده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال، یائسه می شوند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنهای سیّده بعد از تمام شدن شصت سال قمری یائسه می شوند یعنی خون حیض نمی بینند و زنهایی که سیّده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری یائسه می شوند.
- [امام خمینی] زنهای سیده بعد از تمام شدن شصت سال یائسه می شوند، یعنی خون حیض نمی بینند. و زنهایی که سیده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال یائسه می شوند.