کسی که برای اولین بار به مکه مشرف می‌شود، آیا در حجّ تمتع قطعا باید سر را بتراشد (حلق) یا تقصیر کافی است؟
بنا بر احتیاط واجب باید سر بتراشد.
بنا بر احتیاط واجب باید سر بتراشد.
عنوان سوال:
کسی که برای اولین بار به مکه مشرف می‌شود، آیا در حجّ تمتع قطعا باید سر را بتراشد (حلق) یا تقصیر کافی است؟
پاسخ:
بنا بر احتیاط واجب باید سر بتراشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا بین [این دو استفتاء که منسوب به حضرتعالی است تناقضی وجود دارد یا خیر. 1- یکی از محرمات احرام ازاله مو است، شخصی محرم که حج او صروره است و نمی‌تواند در منی سر خود را بتراشد چنانچه محلی هم یافت نشود و یا مشکل باشد پیدا کردن او برای حلق، تکلیف او چیست و آیا فرقی بین یافت نشدن و مشکل بودن هست یا خیر؟ 2- در صورت لزوم حلق، محرم می‌تواند برای خروج از احرام سر خود را بتراشد یا خیر و نیز سر دیگری را قبل از خروج از احرام می‌تواند بتراشد یا خیر؟
- شخصی محرم شد به احرام عمره تمتع، وارد مکه شد اعمال عمره را انجام داد به جز تقصیر، دو مرتبه محرم شد برای حج به عرفات رفت و جمیع اعمال مشعر و منی را بجا آورد و متوجه نشد و به ایران آمد، حالا فهمیده استدعا دارد مشروحا بیان فرمائید اگر جاهل بوده چه حکمی دارد و اگر ناسی بوده چه حکمی؟
- بعضی از کارمندان و کارکنان حجّ، بین عمره تمتّع و حجّ تمتّع از مکه برای کارهای حجاج، به جدّه، عرفات و منی می‌روند، آیا اشکال دارد؟
- زنی چند سال قبل، به زیارت خانه خدا مشرّف شد و در عمره تمتّع استفتائات، ص: 473 بعد از سعی بین صفا و مروه، حالش به هم می‌خورد، به او می‌گویند: (اگر صفا و مروه را تمام کرده‌ای به کناری برو و استراحت کن!) بعد از تمام شدن سعی به محلّ اقامت بر می‌گردد بدون آن که تقصیر کند و از کسی هم سؤال نمی‌کند. چون نمی‌دانسته بعد از سعی باید تقصیر کند یا عمل دیگری انجام دهد و بعد از مراجعت به وطن به او می‌گویند: چون تقصیر را انجام نداده‌ای حجّت باطل است؛ خواهشمند است نظر خود را در این باره بیان فرمایید تا تکلیف این شخص معلوم شود؟
- شخصی مقداری پول، پسرش به او بخشیده و نیز مقداری خودش داشته و با این پولها به مکه مشرف شده است و حج بجا آورده آیا این شخص مستطیع بوده یا نه؟ و آیا دوباره لازم است به حج برود؟
- در فاصله بین عمره تمتع و حج تمتع برای تسهیل امور حجاج به قصد رفت و برگشت به جده یا دیدن خیمه در عرفات و منی راهنما می‌تواند از مکه خارج شود؟
- فرموده‌اید در قربانگاه جدید قربانی کردن صحیح است، آیا تقصیر هم در همان مکان مجزی است یا خیر؟ و چنانچه مجزی نباشد، اگر کسی در آنجا حلق یا تقصیر کرده باشد و پس از اعمال حجّ به وطن باز گشته، تکلیفش چیست؟
- آیا برای تحقق حکم مجاورت دو سال در مکه، قصد مجاورت هم لازم است؟ یا مجرد گذشتن دو سال کافی است؟
- اینجانب به مکه معظمه مشرف شدم، در منی بعد از ذبح گوسفند نیّت کردم و مقداری مو از سر خود چیدم و بعد سرم را هم تراشیدم؛ آیا این عمل صحیح است؟ یا اشکال دارد؟
- حاجی عمره تمتع را خاتمه داده و محل شده قبل از محرم شدن برای حج تمتع در مکه فوت می‌کند آیا برئ الذمه شده یا لازم است برای او نائب بگیرند، و اگر نائب شیعه نباشد و بنا شد نایب بگیرند تکلیف چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] آیا بر کسی که اولین بار حج می کند متعیّن است که حلق کند (سرش را بتراشد) یا آن که میان حلق و تقصیر (کوتاه کردن موی سر) مخیّر است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در حج تمتع کسی که اولین بارش است می‌تواند بجای حلق، تقصیر نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که سال قبل اوّلین سفر حجّ او بوده، و حَجّة الاسلام را انجام داده، و امسال اوّلین سفر حج نیابتی اوست، آیا در سفر دوّم که سفر اوّل حجّ نیابتی اوست حکم صرورة را دارد که باید تمام سر را بتراشد، یا تقصیر کافی است؟
- [آیت الله جوادی آملی] در حج تمتع، برای آقایان که بار اول مشرف می‌شوند انجام عمل تقصیر (به معنای تراشیدن کامل موی سر) واجب است یا نه؟
- [آیت الله جوادی آملی] در حج تمتع، برای آقایان که بار اول مشرف می‌شوند انجام عمل تقصیر (به معنای تراشیدن کامل موی سر) واجب است یا نه؟
- [آیت الله جوادی آملی] در حج تمتع، برای آقایان که بار اول مشرف می‌شوند انجام عمل تقصیر (به معنای تراشیدن کامل موی سر) واجب است یا نه؟
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی در سال نایب شخص دیگری شد و برای اولین بار امد مکه و در مرز بین وادی محسر و منی حلق نمود به اعتقاد این که این جا جزو منی است و یک سال بعد باز به مکه مشرف شد برای خودش به عنوان حجه الاسلام و در منی تقصیر نمود به خیال اینکه حلق قبلی و اعمال حج گذشته او صحیح بوده است و سال باز به مکه مشرف شد و به عنوان مافی الذمه محرم شد در این بین متوجه شد که حلق سال اول در خارج منی بوده است و کافی نیست امسال حلق را در منی بقصد ما فی الذمه انجام می دهد و بقیه اعمال را نیز بقصد ما فی الذمه بجا اورده است ایا این کار کافی است یا نه
- [آیت الله خوئی] اگر بعد از قربانی قبل از سر تراشیدن، تقصیر کند بعداً سر بتراشد جایز است یا خیر؟ و بر فرض وقوع این امر آیا کفاره تقصیر دارد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که به واسطة عذری مثل فراموشی، در منی حلق یا تقصیر نکند و به مکّه برود چنانچه قبل از اعمال مکّه عذر او بر طرف شود، آیا باید به منی بازگردد یا تقصیر در مکّه کافی است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] با توجه به اینکه استفاده از خودتراش‌های متعارف برای حلق سر در حج تمتع مشکلاتی را برای برخی از حجاج بیت‌الله‌الحرام ایجاد می‌نماید. لطفاً به چند سؤال زیر در این مورد پاسخ دهید: الف) در حج تمتع حتماً حلق لازم است یا امکان تقصیر هم وجود دارد؟ ب) در مواردی که حلق تعین دارد حتماً باید از تیغ (موس) برای حلق استفاده نمود یا امکان حلق با وسائل امروزی وجود دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خانه کعبه که در مکه معظمه می باشد قبله است، و باید روبروی آن، نماز خواند. ولی کسی که دور است، اگر طوری بایستد که بگویند رو به قبله نماز می خواند، کافی است. و همچنین است کارهای دیگری که مانند سر بریدن حیوانات بایدرو به قبله انجام گیرد.
- اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبداللّ?ه علیه‌السلام مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسط? عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- دستور سر بریدن حیوان آن است که چهار رگ بزرگ گردن آن را از پایین برآمدگی زیر گلو به طور کامل ببرند، و اگر آنها را بشکافند کافی نیست.
- بعد از غسل واجب است میت را حنوط کنند، یعنی به پیشانی و کف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او کافور بمالند. و مستحب است به سر بینی میت هم کافور بمالند، و باید کافور ساییده و تازه باشد. و اگر به واسطه کهنه بودن، عطر او از بین رفته باشد، کافی نیست.
- پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفر رفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مساله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو را باطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.
- نُه چیز روزه را باطل می‌کند. اول: خوردن و آشامیدن، دوم: جماع، سوم: استمناء، و استمناء آن است که انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید. چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر علیهم‌السلام. پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق. ششم: فرو بردن تمام سر در آب. هفتم: باقیماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. هشتم: اماله کردن با چیزهای روان. نهم: قی کردن، و احکام اینها در مسائل آینده گفته می‌شود.
- اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند،شستن همان مقدار کافی است. ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید، نباید اعتنا کند.
- یک قسمت از چهار قسمت سر که مقابل پیشانی است جای مسح می باشد، و هر جای این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافی است اگر چه احتیاط مستحب آن است که از درازا به اندازه درازای یک انگشت و از پهنا به اندازه پهنای سه انگشت بسته مسح نماید.
- اگر بعد از غسل بفهمد مقداری از بدن را نشسته، چنانچه از طرف چپ باشد شستن همان مقدار کافی است، و اگر از طرف راست باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف چپ را بشوید. و اگر از سر و گردن باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف راست و بعد طرف چپ را بشوید.
- اگر در صورت و دستها و جلوی سر و روی پاها بواسط? سوختن یا چیز دیگر، برآمدگی پیدا شود، شستن و مسح روی آن کافی است. و چنانچه سوراخ شود رساندن آب، به زیرپوست لازم نیست، بلکه اگر پوست یک قسمت آن کنده شود، لازم نیست آب را به زیر قسمتی که کنده نشده برساند ولی چنانچه پوستی که کنده شده گاهی به بدن می‌چسبد و گاهی بلند می‌شود باید آن را قطع کند یا آب را به زیر آن برساند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه به کسی که مال را داده خدمت بنماید؛ حج بر او واجب نمی شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه به کسی که مال را داده خدمت بنماید ، حج بر او واجب نمی‌شود .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مقداری مال که برای حجّ کافی است، به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکّه خدمت کسی که مال را داده بنماید، حجّ بر او واجب نمی‌شود.
- [آیت الله خوئی] اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه به کسی که مال را داده خدمت بنماید، حج بر او واجب نمی‌شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده به مکّه رود و در حرکت با قافله که مقدور بوده تقصیر نکرده و در وقت معیّنی که دستور داده‌اند به عرفات ومشعر الحرام نرسد، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد، حجّ بر او واجب نیست ولی‌اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته، اگرچه به زحمت باشد باید حجّ کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تقصیر در احرام عمره و پیش از انجام سعی در احرام بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مقداری مال که برای حجّ کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکّه خدمتگزاری کسی که مال را داده بنماید، واجب نیست آن را قبول نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه خدمت کسی که مال را داده بنماید، قبول کردن آن مال بر او واجب نمی شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکّه خدمت کسی که مال را داده بنماید، حج بر او واجب نمی شود ولی اگر قبول کند و خدمت، منافات با انجام مناسک حج نداشته باشد حجّ واجب می شود.
- [آیت الله بهجت] اگر به‌علت رسیدن مال به حدّ نصاب، مستطیع شود و رسیدن سالِ زکات بعد از زمان حج باشد، حج واجب می‌شود، و اگر از روی معصیت حج به‌جا نیاورد تا سال زکات فرا برسد، زکات واجب می‌شود، اگرچه به‌سبب تقصیر در انجام حج و پرداخت زکات استطاعت او برای حج، در سالهای آینده از بین برود، و اگر فرارسیدن سال زکات قبل از اولین ماه از ماه‌های سه گانه حج (شوال، ذی‌قعده و ذی‌حجه) باشد در این صورت زکات واجب است و حج واجب نمی‌شود، مگر آنکه با بقیه مال مستطیع برای حج باشد.