در چه مواردی واجب است معتکف از مسجد خارج شود؟ اگر در مواردی که واجب است خارج شود این کار را نکند، آیا به اعتکاف او ضرری می‌زند؟
در موردی که مثلاً در مسجد جنب شود اگر خارج نشود اعتکافش باطل است ولی اگر مثلاً وجوب خروج برای اداء دین واجب الأداء و یا انجام واجب دیگری که متوقّف بر خروج است باشد گناه کرده ولی اعتکاف باطل نمی‌شود.
در موردی که مثلاً در مسجد جنب شود اگر خارج نشود اعتکافش باطل است ولی اگر مثلاً وجوب خروج برای اداء دین واجب الأداء و یا انجام واجب دیگری که متوقّف بر خروج است باشد گناه کرده ولی اعتکاف باطل نمی‌شود.
عنوان سوال:
در چه مواردی واجب است معتکف از مسجد خارج شود؟ اگر در مواردی که واجب است خارج شود این کار را نکند، آیا به اعتکاف او ضرری می‌زند؟
پاسخ:
در موردی که مثلاً در مسجد جنب شود اگر خارج نشود اعتکافش باطل است ولی اگر مثلاً وجوب خروج برای اداء دین واجب الأداء و یا انجام واجب دیگری که متوقّف بر خروج است باشد گناه کرده ولی اعتکاف باطل نمی‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- معتکف وقتی برای توالت و یا گرفتن وضو به خارج مسجد میرود گاهاً اتفاق میافتد که تقریباً 10دقیقه یا بیشتر در صف نوبت میایستد. آیا این عمل ضرری به اعتکاف می‌زند؟ و آیا در آن مدّت میتواند کارهایی را انجام دهد مثلاً ظرف بشوید؟
- در چه مواردی معتکف میتواند از مسجد خارج شود؟
- آیا معتکف میتواند قسمتی از اعتکاف را در یک مسجد جامع و قسمت دیگر را در مسجد جامع دیگری بجا بیاورد؟
- معتکف در روز سوم اعتکاف بدون مجوز شرعی از مسجد خارج میشود. آیا تنها قضاء لازم است یا کفّاره هم باید بدهد؟
- شخصی نذر کرده در ایام البیض ماه رجب، در مسجد مقدّس جمکران معتکف شود و نذر کرده در فرض مسافرت روزه هم بگیرد. آیا نذرش منعقد است؟ آیا اعتکاف او صحیح است؟(هر چند مسافر باشد)
- اگر شخص معتکف در اثناء اعتکاف واجب (به نذر یا مثل آن) بمیرد، آیا قضای آن بر ولیّ او واجب است؟
- آیا معتکف میتواند شش روز یا ده روز نیّت اعتکاف بکند؟
- آیا زن باید برای اعتکاف از شوهرش اجازه بگیرد؟ حتی اگر معتکف شدن او با حقّ شوهر، منافات نداشته باشد.
- آیا اعتکاف در مسجد مقدّس جمکران و زیرزمین آن، صحیح است یا خیر؟
- معتکف برای موارد ضروری چه مدّتی میتواند در خارج از مسجد بماند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] توقف با حال جنابت در مسجد، آیا ضرری به اعتکاف می‌زند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نیّت کرده مثلاً در شبستان مسجد معتکف شود، آیا خارج شدن از شبستان و ورود به حیاط یا دیگر قسمتهای مسجد، ضرری برای اعتکاف او دارد یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] در چه مواردی معتکف میتواند از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله بهجت] در چه مواردی جایز است معتکف از مسجد خارج شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا اگر معتکف در روز سوم اعتکاف جهت انجام غسل مستحبی از مسجد خارج شود، اعتکاف او باطل است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا شخص معتکف می تواند برای شرکت در نماز جمعه از مسجد محل اعتکاف خارج شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا اعتکاف در دو مسجد به هم چسبیده، به صورتی که معتکف ساعاتی را در این مسجد و ساعاتی را در مسجد دیگر باشد، اشکال دارد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر معتکف عمداً و بدون هیچ عذری از مسجد خارج شود، اعتکاف او در صور ذیل چه حکمی دارد:
- [آیت الله نوری همدانی] معتکف در روز سوم اعتکاف از مسجد خارج میشود آیا تنها قضاء لازم است یا کفاره هم باید بدهد؟
- [آیت الله نوری همدانی] معتکف در روز سوّم اعتکاف از مسجد خارج میشود آیا تنها قضاء لازم است یا کفّاره هم باید بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر وقت نماز وسعت دارد و طلبکار هم طلب خود را مطالبه می کند، در صورتی که ممکن است، باید اول قرض خود را بدهد، بعد نماز بخواند و هم چنین است اگر کار واجب دیگری که باید فوراً آن را به جا آورد پیش آمد کند، مثلاً ببیند مسجد نجس است، باید اول مسجد را تطهیر کند، بعد نماز بخواند و چنان چه اول نماز بخواند، معصیت کرده ولی نماز او صحیح است.
- . مستحب است نمازهای واجب خصوصاً نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند. و در نماز صبح و مغرب و عشا، خصوصاً برای همسایه مسجد و کسی که صدای اذان مسجد را می شنود بیشتر سفارش شده است.
- . کسی که نماز قضا دارد، باید در خواندن آن کوتاهی نکند. ولی واجب نیست فوراً آن را به جا آورد.
- . زینت کردن مسجد به طلا حرام است بنابر احتیاط واجب، و هم چنین است نقش کردن مسجد به صورت چیزهایی که مثل انسان و حیوان روح دارد، و نقاشی چیزهایی که روح ندارد، مثل گل و بوته مکروه است.
- . وقتی انسان وارد مسجد می شود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند کافی است.
- . واجب است که شوهر بیش از چهار ماه نزدیکی با متعه خود را اگر جوان باشد ترک نکند، و بنابر احتیاط بیش از این مدت، نزدیکی با متعه پیر خود را نیز ترک نکند.
- . مسافر می تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله بلکه در تمام شهر مکه معظمه و مدینه طیبه و مسجد کوفه نماز را تمام بخواند. ولی اگر بخواهد در جایی که اول جزء مسجد کوفه نبوده، و بعد به این مسجد اضافه شده نماز بخواند، احتیاط واجب آن است که شکسته بخواند. و نیز مسافر می تواند در حائر حضرت سید الشهداء علیه السلام نماز را تمام بخواند، ولی احتیاط واجب آن است که اگر دورتر از اطراف ضریح مقدس نماز بخواند، شکسته به جا آورد.
- . واجب است که شوهر بیش از چهار ماه نزدیکی با متعه خود را اگر جوان باشد ترک نکند. و بنابر احتیاط بیش از این مدت، نزدیکی با متعه پیر خود را نیز ترک نکند.
- . اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد، یا کار واجب یا مستحبی را ترک کند، نذر او صحیح نیست.
- . اگر زن در استحاضه کثیره یا متوسطه، بخواهدپیش از وقت نماز، سوره ای را که سجده واجب دارد بخواند، یا مسجد برود، بنابر احتیاط واجب، باید غسل نماید، و هم چنین است اگر شوهرش بخواهد با او نزدیکی کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] - اگر زنی که معتکف شده است بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف، حائض شود واجب است فوراً از مسجد خارج شود و قضاء اعتکاف بر او بنا بر احتیاط واجب لازم میباشد، مگر آنکه در ابتدای اعتکاف شرط رجوع (شرط رها نمودن اعتکاف در اثنای آن) کرده باشد که تفصیل آن در مسأله (1759) گذشت.
- [آیت الله سبحانی] هرگاه در مسجدی معتکف شود ولی ادامه اعتکاف، ممکن نباشد، مشهور این است که اعتکاف او باطل می شود. و نمی تواند بقیه را در مسجد دیگر به پایان برساند، ولی احوط این است که در صورت واجب بودن به مسجد دیگر منتقل شود و اعتکاف را به آخر برساند.
- [آیت الله سیستانی] - اگر معتکف به خاطر کار ضروری از مسجد خارج شود ولی مدّت خروجش طولانی گردد، به گونهای که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکافش باطل است، هرچند خروجش از روی اکراه یا اجبار یا اضطرار و یا فراموشی باشد.
- [آیت الله سیستانی] - در اعتکاف اموری معتبر است: اوّل: معتکف مسلمان باشد. دوّم: معتکف عاقل باشد. سوّم: اعتکاف با قصد قربت انجام شود.
- [آیت الله سیستانی] - در مدّت زمانی که معتکف روزه است یعنی از اذان صبح تا مغربِ هر روز، هر کاری که روزه را باطل میکند، موجب بطلان اعتکاف نیز میگردد، بنابراین معتکف باید در هنگام روزه از ارتکاب عمدی مبطلات روزه خودداری نماید. ششم: اعتکاف در مساجد چهارگانه یا در مسجد جامع باشد.
- [آیت الله سیستانی] - اگر معتکف از روی فراموشی از مسجد خارج شود، اعتکاف باطل میشود و اگر معتکف از روی اکراه و اجبار از مسجد خارج شود، اعتکافش باطل نمی‌شود مگر مدّت خروجش طولانی گردد، به گونهای که صورت اعتکاف از بین برود که در این فرض، اعتکافش باطل میشود.
- [آیت الله سبحانی] هرگاه فرد معتکف فرد دیگری را که در نقطه ای از مسجد اعتکاف کرده، به زور از جایش بلند کند و خود به جای أو بنشیند اعتکاف او باطل می شود، و همچنین اگر با جانماز غصبی اعتکاف کند، ولی اگر لباس او غصبی باشد، کار او حرام ولی اعتکافش صحیح می باشد.
- [آیت الله سیستانی] - اگر شخص معتکف به وسیله ارتکاب یکی از مُفسداتی که در مسائل پیش بیان شد، اعتکافش را باطل کند، پس اگر اعتکاف واجبِ معین باشد، بنا بر احتیاط واجب باید اعتکاف را قضاء کند، و اگر اعتکاف واجبِ غیر معین باشد مثل آنکه اعتکاف را بدون آنکه در وقت معیّنی باشد نذر کند، واجب است که اعتکاف را دوباره از سر گیرد، و اگر در اعتکاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف را باطل کند، بنا بر احتیاط وجوبی اعتکاف را قضاء کند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتکاف مستحب را باطل کند، چیزی بر عهده او نیست و قضاء ندارد. دهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج شرعاً جایز است.
- [آیت الله سیستانی] - در مواردی که جایز است از مسجد بیرون رود، بیشتر از زمانی که برای انجام آن امر لازم است، نباید خارج مسجد نماند. خروج از محل اعتکاف
- [آیت الله سبحانی] هرگاه در مسجد مشخصی معتکف شد و بخواهد به مسجد دیگر منتقل شود، اعتکاف او باطل می شود، مگر این که این دو مسجد به هم پیوسته باشند به گونه ای که مسجد واحدی به شمار آیند.