ما ترک
آنچه متوفی از خود باقی گذارده، اعم از حقوق و اموال
شخصی زوجه او وفات نموده و آن زن طفل صغیری دارد، پدر و مادر آن زن مبلغی به مخارج عزای او رسانیده‌اند، آیا می‌توانند از سهم صغیر از ما ترک آن زن بردارند یا خیر؟
مخارجات عزاداری میت بر عهده کسی نیست، هر یک از کبار ورثه مختارند که از مال خود هر اندازه بخواهند خرج نمایند بدون این که از مال صغیر محسوب دارند.
مخارجات عزاداری میت بر عهده کسی نیست، هر یک از کبار ورثه مختارند که از مال خود هر اندازه بخواهند خرج نمایند بدون این که از مال صغیر محسوب دارند.
عنوان سوال:
شخصی زوجه او وفات نموده و آن زن طفل صغیری دارد، پدر و مادر آن زن مبلغی به مخارج عزای او رسانیده‌اند، آیا می‌توانند از سهم صغیر از ما ترک آن زن بردارند یا خیر؟
پاسخ:
مخارجات عزاداری میت بر عهده کسی نیست، هر یک از کبار ورثه مختارند که از مال خود هر اندازه بخواهند خرج نمایند بدون این که از مال صغیر محسوب دارند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی زوجه او بیوصیت وفات نموده و یک طفل صغیر دارد، آیا پدر و مادر از مهریه و جهازیه زوجه حقّی دارند یا خیر؟
- شخصی وفات نموده، در وارث او صغیر هم میباشد و وصیّت هم ننموده، ورثه کبارِ او می‌توانند او را در خانه او غسل دهند یا خیر؟
- شخصی وصیّت نموده که او را بعد از وفات در نجف دفن نمایند و مبلغی هم برای مخارج معیّن نموده، او را بعد از وفات در بلد او دفن نمودهاند و فعلاً قبر او معلوم نیست و مبلغی را هم که برای حمل جنازه معیّن نموده وافی نیست، تکلیف وصی در این صورت چیست؟
- شخصی خود را بیمه کرده به ده هزار شیلینگ و پس از بیست روز وفات نموده و در وقت وفات زوجه او حامل بوده و عیالش دختری زنده زاییده و پس از چند دقیقه مرده و پدر و مادر آن شخص باقی هستند، آیا این وجه بیمه که از بیمه چی گرفته می‌شود مال چه کسی است؟
- شخصی زوجه او وفات نموده وارث او منحصر است به زوج و یک طفل صغیر از همین زوج و زوجه متوفّیه مقدار وجهی امانت داشته نزد زیدی، حال زید این وجه امانتی را بدهد به زوج از جهت آن که رُبع آن ارثاً تَعَلُّق دارد به او و سه رُبع دیگرش که مال صغیر است از جهت ولایت بر صغیر و این زوج هم مدّعیست بر این که وجهی که زوجه من نزد زید امانت گذارده مال خودِ من است که از زیادی خرج خانه جمع نموده و زیدِ امین یقین دارد که اگر تمام وجه را بدهد به زوج - چون زوج معتقد است که مالِ خودِ من میباشد - تمام آن را تصرّف مینماید و چیزی به صغیر نمیدهد. آیا با این علم زیدِ امین میتواند وجه را به زوج بدهد از جهت آن که ولی است؟ و بر فرض نتوانستن، تکلیف زید در این وجه چیست با این که زوج مذکور از اهل علم و متدین و موثّق است؟
- شخصی در وصیت، محلّی را برای ثُلث خود معین نموده که از عواید آن مصارفی که مقرّر نموده در مدّت بیست سال بعد از وفات صرف شود و پس از گذشتن بیست سال عیناً و منفعتاً علی ما فرض اللَّه بین ورثه موصی تقسیم شود، آیا زوجه او بعد از بیست سال حق ثُمنیه دارد یا خیر؟ و اگر زوجه بمیرد ورثه زوجه بعد از انقضای بیست سال حقِّ ثُمنیه آن زن را دارند یا خیر؟
- زنی وفات نموده و ما تَرَکی از منقول و غیر منقول از ارثیه پدر و مهریه دارد و وارث او منحصر به زوج و مادر است، آیا طریقه تقسیم ارث او به چه نحو است؟ و مطلب دیگر: زوجِ این زن در ایام مرضش مخارجاتی برای طبیب و دوای او نموده میتواند به آن مقداری که خرج نموده از ماتَرَک او بردارد یا خیر؟
- شخصی وفات نموده و مظالم و خمس و زکات و دیون دیگر بر ذمّه او میباشد، آیا ورثه پیش از ادای این دیون می‌توانند در ما ترک او تصرّف بنمایند؟ و در این صورت میتوان او را در خانهاش غسل داد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] بیمه مبلغی به عنوان دیه به خانواده مقتول پرداخت نموده که زن میّت و دخترش و مادرش هر کدام طبق قانون بیمه سهم خود را دریافت نمودند. آیا مبلغی را که بیمه به مادر مرحوم داده است جزء ما ترک میّت محسوب می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که در اثر تصادف فوت نموده دارای پدر و مادر و زوجه میباشد در صورت پرداخت دیه به وسیله شرکت بیمه یا غیره آیا زوجه هم حقی از دیه دارد و در صورت ذی حق بودن چند یک از دیه را میبرد؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی همه دارایی خود از قبیل مسکن، ماشین، فرش و لوازم منزلش را به همسرش صلح کرده است و همچنین او را وصیّ و قیم اولاد صغیر خود نیز قرار داده است، آیا پدر و مادر او بعد از وفات وی حق مطالبه چیزی از ترکه او را دارند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی از دنیا رفته و بجز یک خواهر مادری و چند خواهر زاده پدر و مادری وارثی ندارد. البتّه متذکّر می‌شود که این مرحوم ارث پدری را تنها تصاحب نموده و در قید حیات، ارث خواهر خود را نداده است و همین خواهر چند سال قبل فوت نموده است، آیا فرزندان خواهر فوت شده می‌توانند از ترکّه متوفّی، حقِّ مادرشان را مطالبه نمایند و در صورت داشتن حق، سهم آنان چقدر میباشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی هفت سال زن و بچّههای خود را ترک کرده و با زن دوّم ازدواج نموده است و در این مدّت نفقه و مخارج همسر اوّلش را نداده است و بعد از این مدّت آمده آیا همسر اولّش میتواند نفقه خودش و فرزندانش را از شوهرش مطالبه نماید و آیا بعد از این مدّت بر زن تمکین شوهر لازم است و در صورتی که تمکین نکند حکم چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی قبل از رفتن به جبهه برای مبارزه حق علیه باطل و قبل از اینکه نهایتاً به شهادت برسد، وصیت نموده است یک قطعه زمینی که دارم برای همسرم باشد، از او ورثهای که باقیمانده: زن و یک دختر و پدر و مادر و دو برادر و چهار خواهر میباشد، مرقوم فرمایید وصیت آن شهید در بیشتر از ثلث نافذ است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که مردی زوجه اش را عمداً به قتل برساند و ورّاث مقتوله منحصر به مادر و یک دختر باشد و با عنایت به عدم امکان قصاص پدر توسط دختر و تقاضای قصاص قاتل توسّط مادر مقتوله: الف) با عنایت به لزوم پرداخت نصف دیه توسط متقاضیّه قصاص به قاتل، آیا نسبت به سهم دختر باید دیه پرداخت کند یا خیر و با توجّه به این که قاتل دارای پدر می باشد که جدّ صغیره محسوب می شود، آیا رعایت غبطه صغیر، و تقاضای دیه یا عفو به عهده جد می باشد یا خیر؟ ب) در صورت امتناع و یا عدم توانایی مالی متقاضی قصاص نسبت به پرداخت دیات متعلّقه، آیا حقّ قصاص ساقط یا تبدیل به دیه می گردد یا اجرای آن به تأخیر می افتد و در صورت اخیر، آیا محکوم از زندان آزاد می گردد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که مردی زوجه اش را عمداً به قتل برساند و ورّاث مقتوله منحصر به مادر و یک دختر باشد و با عنایت به عدم امکان قصاص پدر توسط دختر و تقاضای قصاص قاتل توسّط مادر مقتوله: الف) با عنایت به لزوم پرداخت نصف دیه توسط متقاضیّه قصاص به قاتل، آیا نسبت به سهم دختر باید دیه پرداخت کند یا خیر و با توجّه به این که قاتل دارای پدر می باشد که جدّ صغیره محسوب می شود، آیا رعایت غبطه صغیر، و تقاضای دیه یا عفو به عهده جد می باشد یا خیر؟ ب) در صورت امتناع و یا عدم توانایی مالی متقاضی قصاص نسبت به پرداخت دیات متعلّقه، آیا حقّ قصاص ساقط یا تبدیل به دیه می گردد یا اجرای آن به تأخیر می افتد و در صورت اخیر، آیا محکوم از زندان آزاد می گردد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بچّه دار شدن تعدادی از زوجین به دلایل طبّی، به طور طبیعی مشکل بوده، و لازم است که از روشهای درمانی مختلف برای کمک به آنها استفاده شود. یکی از این روشها، لقاح خارج از رحمی می باشد; به این معنا که تخمک را از زوجه و نطفه را از شوهرش گرفته و آنها را با هم مخلوط نموده، تا از اختلاط و امتزاج تخمک و نطفه، جنین حاصل شود، سپس این جنین به رحم زوجه منتقل شود، تا حاملگی و بعد زایمان صورت گیرد. لازم به تذکّر است که جنین ها هنگام انتقال به رحم، فقط 24 تا 48 ساعت از زمان لقاحشان گذشته، و دارای 4 الی 8 سلول می باشند. گاهی از اوقات، تعداد جنین های حاصل از نطفه زن و شوهر بیش از حدّ نیاز است، که در این صورت اضافه بر نیاز منجمد شده، و پس از زایمان زن با رضایت زوجین، جنین ها از رده خارج و دور ریخته می شود. از طرف دیگر، تعدادی از زوجها وجود دارند که به دلایل طبّی، به هیچ وجه صاحب فرزند نمی شوند; امّا برای برخی از آنها، این امکان از نظر طبّی وجود دارد که جنین های مازاد دسته اوّل را در صورت عدم نیاز زوجین، به رحم آنان انتقال داد. سؤالاتی که در این زمینه مطرح می شود عبارتند از: 1. انتقال این جنین های بارور نشده به رحم زن ثالث از نظر شرعی چگونه است؟ 2. در صورت عدم نیاز زوجین به جنین خود، آیا موافقت آنها برای هدیه جنین به غیر لازم است؟ 3. آیا والدین صاحب جنین می توانند در ازای اهدای جنین خود وجهی دریافت نمایند؟ 4. آیا ارائه مشخّصات اهداکنندگان جنین به دریافت کنندگان و برعکس لازم است؟ 5. در صورتی که فرزند پسر باشد، آیا با زنی که در رحم او بزرگ شده، محرم است؟ 6. در صورت دختر بودن فرزند، آیا با شوهر مادر جانشین محرم است؟ 7. والدین فرزند حاصل چه کسانی هستند؟ 8. ارث این بچّه ها پس از تولّد چگونه است؟ 9. در صورت موافقت قبلی والدین صاحب جنین (صاحب نطفه و تخمک) در اهدای جنین خود، آیا می توانند پس از تولّد نوزاد و یا سالها بعد، از شخص ثالث متقاضی استرداد طفل شوند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد