روز قدس چرا و چگونه و به دست چه کسی پایه گذاری شد؟ در اولین ماه رمضان، پس از پیروزی انقلاب، امام خمینی رحمه الله که از ابتدای قیام، علیه رژیم پهلوی و آمریکا از آزادی فلسطین و مردمش دفاع می کرد آخرین جمعه ماه رمضان را به عنوان روز قدس اعلام کرد تا مسلمانان، آزادگان و مستضعفان جهان، در این روز، ندای آزادی قدس را علیه مستکبران سر دهند و با تظاهرات و راهپیمایی و هر گونه اقدام ممکن، به جهاد برخیزند. این اقدام مهم و تاریخی حضرت امام رحمه الله برای زنده نگه داشتن مسئله فلسطین و جلب توجه مسلمین و دولت های اسلامی به خطر صهیونیسم بود. همچنین عکس العمل ناشی از بصیرت و غیرت اسلامی، در برابر خیانت های سازشکارانه برخی دولت های عربی مانند انور سادات بود. امام در 16 مرداد 1358 در پیام مهمی برای اعلام روز قدس، فرمود: (من در طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را گوشزد مسلمین نمودم که اکنون این روزها به حملات وحشیانه خود، به برادران و خواهران فلسطینی شدت بخشیده است و به ویژه در جنوب لبنان به قصد نابودی مبارزان فلسطینی، پیاپی خانه و کاشانه ایشان را بمباران می کند. من از عموم مسلمانان جهان و دولت های اسلامی، می خواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آنان، به هم بپیوندند و جمیع مسلمانان جهان را دعوت می کنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می تواند تعیین کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد به عنوان روز قدس انتخاب و طی مراسمی، همبستگی بین المللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند. از خداوند پیروزی مسلمانان را بر اهل کفر خواستارم).[1] و در پیام دیگری فرمود: (روز قدس یک روز جهانی است، روزی نیست که فقط اختصاصی به قدس داشته باشد. روز مقابله مستضعفین با مستکبرین است. روز مقابله ملت هایی است که در زیر فشار ظلم آمریکا و غیرآمریکا بودند ... روزی است که باید مستضعفین مجهز بشوند، در مقابل مستکبرین و دماغ مستکبرین را به خاک بمالند ... روز قدس روز اسلام است. روز قدس، روزی است که اسلام را باید احیا کرد و احیا بکنیم و قوانین اسلام در ممالک اسلامی اجرا بشود. روز قدس روزی است که باید به همه ابرقدرت ها هشدار بدهیم که اسلام دیگر تحت سیطره شما به واسطه عمال خبیث شما واقع نخواهد شد. روز قدس، روز حیات اسلام است. باید مسلمین به هوش بیایند، باید بفهمند قدرتی را که مسلمین دارند، قدرت های مادی، قدرت های معنوی مسلمین که یک میلیارد جمعیت هستند و پشتوانه خدایی دارند و اسلام پشتوانه آنها است و ایمان پشتوانه آنها است از چه باید بترسند؟ ... اسلام دین خدا است و باید در همه اقطار، اسلام پیشروی کند. روز قدس، اعلام یک همچو مطلبی است. اعلام این مطلب است که مسلمین به پیش؛ برای پیشرفت در همه اقطار عالم. روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است، روز حکومت اسلامی است. روزی است که باید جمهوری اسلامی در سرتاسر کشورها، بیرقش افراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرت ها فهماند که دیگر آنها نمی توانند در ممالک اسلامی، پیشروی کنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اکرم می دانم. روزی است که باید ما، تمام قوای خودمان را مجهّز کنیم و مسلمین از آن انزوایی که آنها را کشانده بودند، خارج شوند و با تمام قدرت و قوت در مقابل اجانب بایستند ...)[2]. دستاوردها اعلام روز جهانی قدس از سوی حضرت امام رحمه الله و گسترش آن به سایر کشورهای اسلامی، فلسطین را از مسئله داخلی بودن، خارج نموده و آن را به عنوان یکی از مهم ترین مسائل جهان اسلام، تبدیل کرده است. این امر باعث آگاهی، بیداری و اتحاد جهان اسلام، در مقابل اهداف شوم آمریکا و صهیونیسم بین الملل شد و افکار عمومی جهان اسلام را به کانون این توطئه ها، سوق داد. این موضوع و اهتمام حضرت امام رحمه الله به موضوع فلسطین، در داخل آن کشور نیز دارای تأثیرات بسیار ارزنده ای بود؛ پس از دهه های 50 تا 70 که اسلام از صحنه فلسطین خارج بود مجددا به مرکزیت نهضت اسلامی معاصر منتقل شد و با این پشتوانه جدید، به مقابله با پدیده اسرائیل رفت.[3] از این به بعد جهاد، شهادت و فداکاری در راه هدف که نمادهای شعارهای انقلاب اسلامی ایران بود به عنوان اصول اساسی جهاد اسلامی فلسطین مطرح شد. شیخ عبدالعزیز عوده می گوید: (انقلاب خمینی رحمه الله مهم ترین و جدیدترین تلاش در بیدارسازی اسلامی، برای اتحاد ملت های مسلمان بود... ایران تنها کشوری بود که واقعا بر روی مسئله فلسطین متمرکز شد).[4] جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد: (مسئله فلسطین، یک مسئله اسلامی است، نه یک مسئله ملی که تنها مربوط به فلسطینیان باشد و یا یک مسئله عربی که فقط به اعراب ارتباط داشته باشد. این مسئله، مسئله جهان اسلام است).[5] احیای اسلام اصیل و اقبال مردم فلسطین به آن، شکل گیری گروه های مبارز فلسطین با تکیه بر آموزه های اصیل اسلامی، گسترش روز افزون انتفاضه و در پی آن ایجاد وحشت و ناامنی برای اشغالگران متجاوز، به چالش کشاندن سیاست های رژیم صهیونیستی و ... از دیگر نتایج این موضوع مهم است. منابع [1]. صحیفه نور، ج 8، ص 229. [2]. همان، ج 5، ص 286. [3]. شقاقی، فتحی ابراهیم، انتفاضه و طرح اسلامی معاصر، تهران، انتشارات بینالمللی الهدی، 1371، ص 4. [4]. جمیله، کدیور، رویارویی انقلاب اسلامی ایران و آمریکا، انتشارات اطلاعات، 1374، ص 114. [5]. همان.
روز قدس چرا و چگونه و به دست چه کسی پایه گذاری شد؟
در اولین ماه رمضان، پس از پیروزی انقلاب، امام خمینی رحمه الله که از ابتدای قیام، علیه رژیم پهلوی و آمریکا از آزادی فلسطین و مردمش دفاع می کرد آخرین جمعه ماه رمضان را به عنوان روز قدس اعلام کرد تا مسلمانان، آزادگان و مستضعفان جهان، در این روز، ندای آزادی قدس را علیه مستکبران سر دهند و با تظاهرات و راهپیمایی و هر گونه اقدام ممکن، به جهاد برخیزند. این اقدام مهم و تاریخی حضرت امام رحمه الله برای زنده نگه داشتن مسئله فلسطین و جلب توجه مسلمین و دولت های اسلامی به خطر صهیونیسم بود. همچنین عکس العمل ناشی از بصیرت و غیرت اسلامی، در برابر خیانت های سازشکارانه برخی دولت های عربی مانند انور سادات بود. امام در 16 مرداد 1358 در پیام مهمی برای اعلام روز قدس، فرمود: (من در طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را گوشزد مسلمین نمودم که اکنون این روزها به حملات وحشیانه خود، به برادران و خواهران فلسطینی شدت بخشیده است و به ویژه در جنوب لبنان به قصد نابودی مبارزان فلسطینی، پیاپی خانه و کاشانه ایشان را بمباران می کند. من از عموم مسلمانان جهان و دولت های اسلامی، می خواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آنان، به هم بپیوندند و جمیع مسلمانان جهان را دعوت می کنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می تواند تعیین کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد به عنوان روز قدس انتخاب و طی مراسمی، همبستگی بین المللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند. از خداوند پیروزی مسلمانان را بر اهل کفر خواستارم).[1]
و در پیام دیگری فرمود: (روز قدس یک روز جهانی است، روزی نیست که فقط اختصاصی به قدس داشته باشد. روز مقابله مستضعفین با مستکبرین است. روز مقابله ملت هایی است که در زیر فشار ظلم آمریکا و غیرآمریکا بودند ... روزی است که باید مستضعفین مجهز بشوند، در مقابل مستکبرین و دماغ مستکبرین را به خاک بمالند ... روز قدس روز اسلام است. روز قدس، روزی است که اسلام را باید احیا کرد و احیا بکنیم و قوانین اسلام در ممالک اسلامی اجرا بشود. روز قدس روزی است که باید به همه ابرقدرت ها هشدار بدهیم که اسلام دیگر تحت سیطره شما به واسطه عمال خبیث شما واقع نخواهد شد. روز قدس، روز حیات اسلام است. باید مسلمین به هوش بیایند، باید بفهمند قدرتی را که مسلمین دارند، قدرت های مادی، قدرت های معنوی مسلمین که یک میلیارد جمعیت هستند و پشتوانه خدایی دارند و اسلام پشتوانه آنها است و ایمان پشتوانه آنها است از چه باید بترسند؟ ... اسلام دین خدا است و باید در همه اقطار، اسلام پیشروی کند. روز قدس، اعلام یک همچو مطلبی است. اعلام این مطلب است که مسلمین به پیش؛ برای پیشرفت در همه اقطار عالم. روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است، روز حکومت اسلامی است. روزی است که باید جمهوری اسلامی در سرتاسر کشورها، بیرقش افراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرت ها فهماند که دیگر آنها نمی توانند در ممالک اسلامی، پیشروی کنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اکرم می دانم. روزی است که باید ما، تمام قوای خودمان را مجهّز کنیم و مسلمین از آن انزوایی که آنها را کشانده بودند، خارج شوند و با تمام قدرت و قوت در مقابل اجانب بایستند ...)[2].
دستاوردها
اعلام روز جهانی قدس از سوی حضرت امام رحمه الله و گسترش آن به سایر کشورهای اسلامی، فلسطین را از مسئله داخلی بودن، خارج نموده و آن را به عنوان یکی از مهم ترین مسائل جهان اسلام، تبدیل کرده است. این امر باعث آگاهی، بیداری و اتحاد جهان اسلام، در مقابل اهداف شوم آمریکا و صهیونیسم بین الملل شد و افکار عمومی جهان اسلام را به کانون این توطئه ها، سوق داد.
این موضوع و اهتمام حضرت امام رحمه الله به موضوع فلسطین، در داخل آن کشور نیز دارای تأثیرات بسیار ارزنده ای بود؛ پس از دهه های 50 تا 70 که اسلام از صحنه فلسطین خارج بود مجددا به مرکزیت نهضت اسلامی معاصر منتقل شد و با این پشتوانه جدید، به مقابله با پدیده اسرائیل رفت.[3]
از این به بعد جهاد، شهادت و فداکاری در راه هدف که نمادهای شعارهای انقلاب اسلامی ایران بود به عنوان اصول اساسی جهاد اسلامی فلسطین مطرح شد. شیخ عبدالعزیز عوده می گوید: (انقلاب خمینی رحمه الله مهم ترین و جدیدترین تلاش در بیدارسازی اسلامی، برای اتحاد ملت های مسلمان بود... ایران تنها کشوری بود که واقعا بر روی مسئله فلسطین متمرکز شد).[4]
جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد: (مسئله فلسطین، یک مسئله اسلامی است، نه یک مسئله ملی که تنها مربوط به فلسطینیان باشد و یا یک مسئله عربی که فقط به اعراب ارتباط داشته باشد. این مسئله، مسئله جهان اسلام است).[5]
احیای اسلام اصیل و اقبال مردم فلسطین به آن، شکل گیری گروه های مبارز فلسطین با تکیه بر آموزه های اصیل اسلامی، گسترش روز افزون انتفاضه و در پی آن ایجاد وحشت و ناامنی برای اشغالگران متجاوز، به چالش کشاندن سیاست های رژیم صهیونیستی و ... از دیگر نتایج این موضوع مهم است.
منابع
[1]. صحیفه نور، ج 8، ص 229.
[2]. همان، ج 5، ص 286.
[3]. شقاقی، فتحی ابراهیم، انتفاضه و طرح اسلامی معاصر، تهران، انتشارات بینالمللی الهدی، 1371، ص 4.
[4]. جمیله، کدیور، رویارویی انقلاب اسلامی ایران و آمریکا، انتشارات اطلاعات، 1374، ص 114.
[5]. همان.
- [سایر] راهپیمایی روز قدس چه اثراتی دارد؟
- [سایر] چرا روز قدس مهم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] حکم شرکت کردن در راهپیمایی روز قدس چیست؟
- [سایر] جهانخواران و استکبار جهانی چه زمان دست از سر مسلمانان بر می دارند؟
- [سایر] آیا پروژه جهانی سازی یا فرایند جهانی شدن با حکومت جهانی امام مهدی هم گرایی دارد یا واگرایی؟
- [سایر] دیدگاه قرآن در مورد جهانی شدن چیست و جهانی سازی مطلوب کدام است؟
- [سایر] چند کارکرد مهم دین در زندگی این جهانی و فرا این جهانی چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] خارج شدن معتکف از مسجد در موارد ذیل چه حکمی دارد ؟ الف) برای وضو، ب) غسل مستحبی و مسواک زدن، ج) جهت تلفن زدن به خانواده در موارد غیر ضروری و امور متعارف،د) جهت دیدار با خانواده در بیرون از محدوده مسجد، ه) برای شرکت در دروس حوزه یا دانشگاه،و) نماز جماعت یا نماز جمعه،ز) راهپیمایی (روز قدس یا 22 بهمن)؟
- [سایر] دیدگاه قرآن در مورد جهانی شدن چیست؟ و جهانی سازی مطلوب کدام است؟
- [سایر] آیا فرایند جهانی شدن با حکومت جهانی امام مهدی، هم گرایی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز نیست نیّت شستن دست چپ در وقتی که فرو میبرد آن را در آب بلکه باید نیت شستن آن را در حال بیرون آوردن بنماید با محافظه عدم ریزش آب از طرف آرنج بر کف دست تا مختلط نشود آب دست با آب کف دست و همچنین است حال دست راست اگر نشوید به آن دست چپ را.
- [آیت الله سبحانی] هر گاه پرستار و یا طبیب ناچار باشد دست به عورت بیمار بزند باید دستکش در دست کند که دست او به عورت آنها نرسد و همچنین است اگر پرستار و یا طبیب مرد ناچار شود دست به بدن زن بزند یا پرستار و طبیب زن دست به بدن مرد بزند باید دستکش در دست کنند، مگر این که ضرورتی در کار باشد.
- [آیت الله مظاهری] در تیمّم چهار چیز واجب است: اوّل: نیّت. دوّم: زدن کف دو دست بر چیزی که تیمّم به آن صحیح است. سوّم: کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی از جایی که موی سر میروید تا ابروها. چهارم: کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
- [آیت الله سبحانی] هر گاه پرستار و یا طبیب ناچار باشد دست به عورت بیمار بزند باید دستکش در دست کند که دست او به عورت آنها نرسد و همچنین است اگر پرستار و یا طبیب مرد ناچار شود دست به بدن زن بزند یا پرستار و طبیب زن دست به بدن مرد بزند باید دستکش در دست کنند، مگر این که ضرورتی در کار باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر دست را تر کند و به صورت و دست ها بکشد، چنانچه تری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دست را تر کند و به صورت و دستها بکشد، چنانچه رطوبت دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود و عرفا بگویند که دست یا صورت را شسته است، کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] بعد از شستن هر دو دست، باید جلوی سر را با کف دست مسح کند و بنابر احتیاط واجب باید مسح سر با دست راست باشد و بنابر احتیاط مستحب باید دست را از بالا به پایین بکشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر دست را تر کند و به صورت و دست ها بکشد، چنان چه تری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود کافی است.
- [آیت الله بهجت] اگر دست را تر کند و به صورت و دست ها بکشد، باید بنا بر احتیاط تری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، کمی آب بر آنها جاری شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] قرارداد بیمه چند رکن و پایه دارد: 1 - ایجاب از بیمه کننده یعنی انشأ عقد بیمه بر طبق بیمهنامه به وسیله بیمه کننده. 2 - قبول بیمهگر یعنی آنچه بیمهگر انشأ کند، او قبول کند. 3 - معلوم کردن آنچه بیمه میشود: حیات وسلامتی بدن اموال ماشین و یا چیزهای دیگر. 4 - تعیین بیمه ماهیانه و یا سالیانهأ