من متأسفانه چشمم دنبال حرام زیاد است، مثلاً عکس‌های نیمه عریان زنان را می‌بینم؛ گاهی کتاب‌هایی را در مورد پزشکی زنان و تولد کودک و زایمان فقط به خاطر هوس نگاه کرده‌ام! در خیابان‌ها گشته‌ام و سری به مغازه‌های لوازم آرایش فروشی زده‌ام ؛ شاید چشمم به زنی نیمه عریان بیفتد ؛ لطفاً مرا راهنمایی کنید.

من متأسفانه چشمم دنبال حرام زیاد است، مثلاً عکس‌های نیمه عریان زنان را می‌بینم؛ گاهی کتاب‌هایی را در مورد پزشکی زنان و تولد کودک و زایمان فقط به خاطر هوس نگاه کرده‌ام! در خیابان‌ها گشته‌ام و سری به مغازه‌های لوازم آرایش فروشی زده‌ام ؛ شاید چشمم به زنی نیمه عریان بیفتد ؛ لطفاً مرا راهنمایی کنید.

رفتار هر انسانی متأثر از ویژگی‌های شخصیتی او است، اگر روح تقوا بر شخصیت فردی حاکم باشد، رفتار او نیز رنگ معنوی اخلاقی دارد و نگاه کردن از این قاعده مستثنا نیست بنابراین کنترل چشم تابعی از روح تقوا است که اگر در آدمی پدیدار شد، به تبع آن کنترل چشم نیز به دنبال آن خواهد آمد. راهی که گناه نکردن را در طول زندگی تضمین کند، برای افراد عادی بشر سهل نیست؛ زیرا انسان موجودی مختار و دارای تمایلات گوناگون است. در عین حال با عزمی آهنین و مبارزه‌ای دائمی و تدریجی با نفس، می‌توان به چنین جایگاه رفیعی دست یافت.
موارد زیر در این زمینه بسیار سودمند است؛ ولی نمی‌توان هیچ یک را تضمین قطعی به حساب آورد! بلکه تضمین نهایی، در عزم راسخ خود انسان است:
1. مطالعه پیوسته در عوالم پس از مرگ و احوال برزح و قیامت و جدیت در ترس از عوالم پس از مرگ؛
2. مطالعه و اندیشه درباره عواقب وخیم گناهان؛
3. ارتباط پیوسته و قلبی با خداوند، خواندن قرآن، دعاها، نماز شب و...؛
4. داشتن حالت انابه، خضوع، و تضرع دائمی، توبه و استغفار؛
5. دوری از عواملی که انسان را به گناه متمایل می‌سازد (مانند محیط های آلوده به گناه)؛
6. از بین بردن زمینه‌های گناه (مثلاً کسی که انحرافات جنسی دارد باید هر چه سریع‌تر ازدواج کند)؛
7. نشست و برخاست با انسان‌های مؤمن و خدا ترس واقعی؛
الف. در برخورد با نامحرم، به حداقل ارتباط اکتفا کنید. سخن کوتاه بگویید و از اطاله کلام با آنها بپرهیزید.
ب. هنگام صحبت به صورت نامحرمان نگاه نکنید و به طور کلی نگاه خود را فروکاهید؛ چنان که قرآن می‌فرماید: (قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ)(نور (24)، آیه 30 ) (به مؤمنان بگو چشم‌های خود را فرو بندند و پایین بیندازند).
ج. از قرار گرفتن با نامحرم در یک محیط خلوت خودداری کنید.
د. آیات و روایاتی که انسان را از نگاه به نامحرم باز می‌دارد، در مقابل چشم و دیدگان خود نصب کنید.
ه . جملات مربوط به زشتی گناه و پیامدهای آن را جلوی خود نصب کنید و هر از چند گاهی آنها را تغییر دهید و جملات جدیدتر با الفاظ دیگری را جایگزین کنید. این جملات را هر روز چند بار بخوانید.
حضرت علی(ع) فرمود: (کسی که چشم خود را پایین اندازد، دلش آسوده گردد، تأسف کمتر خورد و از نابودی در امان ماند)(غرر الحکم، ص 9122- 9125. ).
همچنین می‌فرماید: (هر که نگاه‌هایش پاک باشد، اوصافش نیکو شود) ؛ و (کسی که عنان چشم خود را رها کند، زندگی‌اش را به زحمت می‌اندازد) و (کسی که نگاه‌هایش پیاپی باشد، حسرت‌هایش دائمی و . پیاپی خواهد بود)(تحف العقول، ص 97.)

تقویت اراده و استفاده از یک برنامه اخلاقی و محاسبه نفس (تشویق و تنبیه)، به تدریج منجر به کنترل دقیق و کامل چشم می‌شود. بنابراین هر روز صبح با خود عهد کنید: (امروز به نامحرم نگاه نمی‌کنم، ولی اگر نگاه شهوت آلود کردم، خود را جریمه خواهم کرد)، در طی روز نیز مراقب همین عهد خود باشید.
در پایان روز به محاسبه رفتار و نگاه‌های خود بپردازید؛ اگر موفّق بودید، خود را تشویق کنید و شکر خدا را به جا آورید. اما اگر در مواردی مرتکب خلاف شدید، استغفار کنید و برنامه تنبیهی‌تان را به اجرا گذارید.
این برنامه را هر روز عملی کنید؛ مطمئن باشید به تدریج خواهید توانست چشم خود را کنترل کرده و موارد خطا را کاهش دهید.
البته کنترل چشم از نگاه حرام، دشوار ولی ممکن و شدنی است. این کار نیز مثل هر کار دشوار دیگری، با تمرین، جدیّت، و مراقبت و اراده قوی، آسان و راحت می‌شود. بزرگان و عرفا، پس از سال‌ها کوشش و ریاضت علمی و عملی و ارتباط با اهل کمال و معرفت به این مرحله از تسلّط بر نفس و کنترل اعضا و خواهش‌ها رسیده‌اند. این کاری نیست که بدون آگاهی‌های نظری و علمی و بدون تکرار و تمرین ممکن و عملی باشد.
انسان باید درک کند که عالم محضر خداوند است و بداند که هیچ امری از او و اعمال و حرکاتش از دید الهی پنهان نیست و این مطلب را بارها و بارها به خود بفهماند و به نفسش تلقین کند تا به مرحله لمس و احساس و باور قلبی برسد. پس ترک خلاف و عملی که موجب خوشنودی خداوند است، کاری ممکن و شدنی است.
پیامبر بزرگ اسلام(ص) می‌فرماید: (یابن آدم... و ان نازعک بصرک الی بعض ما حرمت علیک فقد اعنتک علیه بطبقتین فاطبق) (الفیه، ج 4، ص 18، ح 4969. ) (ای فرزند آدم... اگر چشمت بخواهد تو را به نگاه حرام بکشاند من دو پلک در اختیار تو قرار داده‌ام، پس آنها را فرو بند).
و نیز فرمود: (هر چشمی در روز قیامت گریان است ؛ مگر سه چشم: چشمی که از خوف خداوند بگرید و چشمی که از محارم الهی بسته گردد و چشمی که در راه خدا بیدار بماند).
حضرت صادق(ع) می‌فرماید: (النظر سهم من سهام ابلیس مسموم، مَن ترکها للَّه عزوجل لا لغیره اعقبه امنا و ایمانا یجد طعمه) (همان. ) (نگاه ناروا تیری مسموم از تیرهای شیطان است. هر کس آن را تنها به خاطر خدا ترک کند، خداوند آرامش و ایمانی به او می‌دهد که طعم گوارای آن را در خود می‌یابد).
حال اگر انسان با وجود مواظبت و پاسداری از دل و چشم خود، گاهی فریب خورد و نگاهی نابجا انداخت؛ می‌تواند با توبه فوری، این خطا را جبران کند و اثر سوء آن را از جان و روحش پاک سازد هر چند این خطا و توبه کردن تکرار شود، باز از پای نیفتد و نهراسد تا به درجه‌ای برسد که احساس کند مالک و اختیار دار نفس و چشم خود شده است و می‌تواند به راحتی از دیدن ناروا، چشم فرو بندد.
مهم این است که نگاه حرام به صورت عادت در نیاید و قبح و زشتی آن شکسته نگردد؛ یعنی، باید هوشیار باشد و از دل و چشم خود نگهبانی کند و اگر گرفتار خطا شد، با سلاح توبه دشمن را ناکارا سازد. اگر چشم رها و آزاد گردد و به هر صورت و منظره‌ای نگاه کند، این کار عادت و ملکه انسان می‌شود که برگشت از آن سخت است! در روایتی از امام عسکری(ع) آمده است: (برگرداندن صاحب عادت از عادتش مانند معجزه است) (بحارالانوار، ج‌14، ص 38.)
در پایان توصیه می‌شود هر چه زودتر شرایط ازدواج را فراهم کنید؛ زیرا یکی از مهم‌ترین علل این انحرافات عدم ارضای نیازهای جنسی - عاطفی است. وقتی نیازهای انسان از راه صحیح و مشروع ارضا نگردد، به انحراف کشیده می‌شود که یکی از آنها هرزه نگاری و نگاه به تصاویر و صحنه‌های تحریک کننده جنسی است. انسان موظف است همه اعضا و جوارح خود را کنترل کند. چنان که قرآن . می‌فرماید: (شما در مقابل چشم، گوش، دل و... مسئول هستید و باید پاسخ ‌گو باشند)(اسراء (17)، آیه 36.)
بنابراین ایمان خود را به حدّی برسانید که هنگام امتحان دچار لغزش نشوید.
نویسنده: ابوالقاسم بشیری