گاهی اوقات به دوستم که با من هم کلاس است، در مورد درس و دستمال کشی (پاچه خواری) اساتید حسودی ام می شود. گاهی اوقات به خاطر دستمال کشی، اساتید در نمره های درسی به او ارفاق می کنند. حالا من به خاطر از بین نرفتن پیوند دوستی مان، می خواهم حسادتم را کنترل کنم؛ ولی نمی دانم چطوری ؟ لطفا راهنمایی ام کنید. شاید بگویید باید بروم به سراغ سایت های مشاوره و روانشناسی . اما متاسفانه نتوانستم سایت مشاوره پیدا کنم.
از اینکه مرکز ما را برای حل دغدغه های فکریتان انتخاب کردید بسیار خوشحالیم و امیدواریم این ارتباطی که تازه شکل گرفته، همواره ادامه داشته باشد و راهنمای خوبی برای شما باشیم. در ضمن این مرکز به مخاطبان خود در زمینه های روانشانسی و تربیتی هم مشاوره می دهد، پس شما درست آمده اید و به یک مرکز مشاوره مکاتبه ای مراجعه کرده اید. از این به بعد می توانید این گونه سوالاتتان را با ما در میان بگذارید.
پرسشگر گرامی؛ هر فردی باید نسبت به هم نوع خودش ( خاصه کسی که هم وطن و هم دین و دوست و همکلاسی انسان است) حسن ظن داشته باشد و رفتارهای او را به خوبی و زیبایی تعبیر کند. البته حسن ظن داشتن را نباید با ساده لوحی و ساده اندیشی و خوش بینی بی اساس یکی دانست؛ ولی وقتی رفتاری از فردی در اجتماع می بینید و یقین به نادرستی آن ندارید و می توانید برداشت های مختلفی از آن بکنید، باید آن را به خوبی تعبیر کنید و با توجیه های مختلف رفتار فرد مورد نظر را پیش خود موجه جلوه دهید. این وظیفه دینی هر انسانی است و باعث رویش مهر و محبت و فضای اعتماد بین افراد جامعه می شود. مثلا اگر شما فردی را در خیابان می بینید که یک بسته اسکناس از روی زمین برداشت و در جیبش گذاشت، نباید پیش خود بگویید که او این پول را برای خودش برداشته است و کار گناهی انجام داده، بلکه باید به او حسن ظن داشته باشید؛ مثلا پول خودش بوده و برگشته و آن را برداشته، یا می خواهد آن را به صاحبش بر گرداند و ...
اینکه می گویید می خواهم پیوند دوستی مان را از بین نبرم کار بسیار زیبا و پسندیده ای است ؛ در مورد دوستتان هم بهتر است گمان بد نبرید و برچسب منفی به او نزنید. اینکه می گویید او دستمال کشی ( یا همان تملق گویی و به زبان مردم عوام : پاچه خواری) می کند شاید در مورد او صدق نکند و این گونه ارتباط با اساتید جزو ویژگی های رفتاریش باشد نه به قصد فریب آن ها و گرفتن نمره. شما هم اینگونه تعبیر کنید.
گفتید به خاطر درس به او حسادت می کنم. پس معلوم است که او نمره های درسی اش از شما بهتر است. این را بدانید که کسی که تلاش نکند هر چقدر هم متملق باشد نمی تواند نمره های درسی بالا بگیرد. پس دوستتان برای گرفتن نمره های بالا تلاش می کند. در ضمن بسیاری از اساتید هستند که از افراد متملق و چاپلوس خوششان نمی آید و این رفتارها را نمی پسندند؛ این را هم در نظر بگیرید.
لازم به ذکر است که نمره گرفتن باید با تلاش و کوشش علمی خود فرد باشد و راه هایی که غیر از این طریق باشد (تقلب، تملق و چاپلوسی و ...) جایز نیست و مناسب شأن یک دانشجو هم نیست. شما هم بی توجه به رفتار اشتباه برخی افراد در زمینه گرفتن نمره، سعی کنید همواره با تمرکز در کلاس حضور داشته باشید، زیرا این حضور و تمرکز شما در کلاس علاوه بر فهم دقیق مطالب درسی ( که فهم درس بسیار مهمتر از گرفتن نمره است و در آینده برایتان کارایی خواهد داشت و البته فهمیدن درست درس، نمره خوب گرفتن را هم به دنبال دارد)، نمادی از علاقه شما به درس است و استاد این را می بیند و متوجه می شود و تأثیری مثبت بر روی نگاه او به شما دارد و شما را به عنوان دانشجویی منظم و علاقه مند به درس می شناسد؛ همچنین در فعالیت های کلاسی همواره شرکت کنید و خواسته های علمی استاد در کلاس (ارائه مقاله، کنفرانس، کارهای عملی و ...) را جامعه عمل بپوشانید تا از نمره های کلاسی که معمولا اکثر اساتید لحاظ می کنند بهره ببرید و با تلاش و کوشش خودتان و مطالعه دروس مربوطه در پایان ترم نمره های خوب و قابل قبولی بگیرید.
اما در ارتباط با پرسش اصلی تان که حسادت و چگونه کنترل کردن آن است، توجه شما را به مطالب زیر در این زمینه جلب می کنیم، با این امید که با خواندن این مطالب و کاربست آن ها بتوانید بر این مشکل فائق آیید :
پرسشگر گرامی؛ همه ما ، به دلایل متفاوت و با مجموعه ای از احساسات مختلف، در مرحله ای از زندگی خود حس حسادت را تجربه کرده ایم. به گفته آیالا مالاک پاینز (Ayala Malach Pines) روانشناس بالینی، حسادت، واکنشی پیچیده است که در زمان مشاهده شرایطی که یک رابطه با ارزش یا کیفیت خاص موجود در آن را تهدید می کند، در شخص ایجاد می شود. در تعریف حسد در کتاب مفردات راغب و کتب اخلاقی آمده است : (الحسد تمنی زوال نعمه من مستحق لها) حسد عبارت است از اینکه انسان در دلش خواهان زوال یک نعمت و امتیاز از دیگری باشد، به شرط اینکه دیگری این نعمت را با استحقاق به دست آورده باشد نه با زور. در صورتی که انسان از نعمتی که خداوند به دیگری داده است ، ناخرسند باشد و آرزوی زوال و نابودی آن را نماید، دچار عقده روانی و رذیله اخلاقی حسد گشته است . چه خود او نیز دارای آن نعمت باشد یا نباشد. از دیدگاه روان شناسان، ریشه حسادت، ضعف اعتماد به نفس است؛ یعنی به دلایل روان‌شناختی، افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند و هویت خود را از درون خویش دریافت نمی‌کنند و نیازمند و وابسته به تایید دیگران هستند. در واقع افراد حسود به دنبال ضعف اعتماد به نفس و احساس نداشتن امنیت در شرایطی که هستند به رقابت‌های ناسالم دست می‌زنند. برای مثال، همه ما دوست داریم در روابط اجتماعی نسبت به هم ردیف‌های خودمان رشد کنیم و برای این رشد و ترقی همواره تلاش می‌کنیم و موفقیت‌های دیگران را علاوه بر تحسین کردن، گاهی به صورت الگوی خود قرار می‌دهیم، اما افراد حسود سعی می‌کنند با خراب کردن چهره کسانی که در سطح بالاتری از آنها هستند و در واقع با کاستن ارزش آن اشخاص در نظر دیگران، خود را بالاتر و بهتر جلوه دهند. آنها به جای کوشش برای رسیدن به سطوح بالاتر، آنهایی را که در سطح بالا هستند، به پایین می‌کشند تا به اصطلاح با هم در یک مقطع قرار بگیرند. این تلاش ناسالم، انرژی زیادی از آنها میگیرد و بسیار آزارشان می‌دهد. در خانواده هایی که بین فرزندان خود تبعیض قائل می شوند و در این کار زیاده روی می کنند، فرزندان آنان به آسیب پذیری حاد دچار شده و به حسادت بدخیم می رسند؛ آنان حالتی جبران کننده و تلافی جویانه می گیرند و علاقمند هستند آنچه دیگری دارد از او بگیرند و او را از داشتن آن چیز یا موقعیت محروم کنند.
آثار حسادت را می‌توان به 4 گروه زیر تقسیم کرد :
الف)آثار روانی : تاثیری که بر حالات روانی و خلق و خوی فرد می‌گذارد و در او به صورت یک عقده ظاهر می‌شود.
ب) آثار رفتاری : شخص را وادار به صدمه زدن می‌کند؛ مانند بدگویی، افترا، گروکشی اطلاعات؛ در مجموع حسادت، آن بخش فعال روان را که همیشه آماده آزار رسانی و تجاوز به حقوق دیگران است، تقویت می‌کند.
ج) آثار ذهنی : حسادت مانند هر احساس منفی دیگری، انرژی‌ای از خود ساطع می‌کند که دیگران نسبت به آن بی‌تفاوت نمی‌مانند.
د) آثار اجتماعی : این آثار معمولا باعث می‌شود فرد در اجتماع منفور شود.
قبل از اینکه راهکارهای درمانی را بطور جداگانه بررسی نماییم باید بیان داریم که در درجه اول، باید نحوه تفکر و نگرش خود را تغییر دهیم. باید در خودمان انگیزه ایجاد کرده و اثرات منفی حسادت را به خود یادآوری کنیم. باید متوجه منافع حسادت نکردن باشیم؛ منافعی مانند داشتن یک زندگی توأم با آسایش. سبکی و زشتی این ضعف و حرکات ناشی از آن را مرتبا به یاد آوریم. به خودمان تلقین کنیم که هرگز نسبت به هیچ‌کس حسادت نکنیم. به نعمت‌ها و امتیازها و نقاط مثبت خودمان بیشتر توجه کنیم. روی ارزش‌ها تعمق کنیم و از خودمان بپرسیم که اصلا موضوع مورد فکر ما چه‌قدر ارزش دارد؟ با کار کردن روی عدم دلبستگی، حسادت خودمان را فرو بنشانیم. به عدالت خداوند و استحقاق خودمان بیندیشیم. از رقابت‌های بی‌ثمر بپرهیزیم. وقتی دچار حسادت می‌شویم آن را مدیریت کنیم؛ به این ترتیب که توانایی‌های خودمان را شناخته و در جهت آن حرکت کنیم و اگر نتیجه‌ای حاصل نشد، از روانشناس یا روان‌پزشک کمک بگیریم تا مشکل‌مان ریشه‌یابی و راههای رفع آن روشن شود. زیرا از آنجا که حسادت بیمارگونه طرز فکر فرد را خراب می‌کند، می‌تواند اثرات منفی قابل ملاحظه‌ای بر کیفیت زندگی او بگذارد.
راهکارهای درمان حسادت
1- اعتراف :
آگاهی و پذیرش بیماری، اولین قدم برای درمان آن است. چه بسیارند بیمارانی که در اثر عدم آگاهی و یا عدم پذیرش بیماری ، فرصت علاج و درمان را از خود سلب می نمایند. همین که شما به وجود این حس بسیار خطرناک و به تعبیر روایات، هلاک کننده اخلاقی، واقف گشته و به آن اعتراف نموده اید، اولین گام اساسی برای درمان آن را برداشته اید.
2- توجه به ضررهای حسادت :
تلقی حسادت به عنوان یک بیماری خطرناک، می تواند زمینه را برای درمان آن فراهم آورد. همان‌گونه که گذشت، حسد آثار منفی فراوانی دارد و باعث رنج و اندوه فراگیر و طولانی می شود. توجه به این که حسادت ، اولین ضربه و مهلک‌ترین آنها را بر حسود وارد می آورد و او را اسیر غم و اندوه می سازد، می تواند به عنوان زنگ بیدار باش مورد توجه قرار گیرد.
بنابر این باید این نکته را که (حسد جز زیان حاسد ( حسد کننده) چیزی در بر ندارد) را خوب درک نمود. حسد نه تنها زیانی برای محسود (مورد حسد واقع شده) ندارد بلکه به نفع اوست، زیرا که حسادت دیگران نوعا موجب غیبت او یا تهمت به او می گردد (و حتی گاه به مراحلی بالاتر) و این کار موجب از بین رفتن گناهان او و به دوش کشیده شدن آنها توسط حسادت کننده می گردد. انسان خردمند هیچ گاه ضرر خود را نمی خواهد و چه ضرری از حسادت بالاتر.
3- توجه به حکمت الهی :
بداند که خداوند نظام جهان را بنابر حکمت بالغه خود به گونه‌ای قرار داده که انسان ها از هر نظر با یکدیگر متفاوت باشند. از نظر استعداد و هوش، قیافه، مال، خانواده و .... و این به جهت امتحان و ابتلایی است که باید برقرار باشد. اگر آدمی حقیقت این مطلب را برای خود تصور نماید و به عمق آن دست یابد، آن گاه بر موقعیت دیگران رشک نخواهد برد، چرا که همه این مواهب و تفاوت‌ها را به جهت جریان حرکت زندگی و فلسفه‌ای که در ورای آن است می داند.
4- توجه به معاد :
با توجه به معاد و نعمت ها و درجات والایی که پرهیزکاران در قیامت و آخرت دارند چشم و دل از متاع دنیا باز دارد و تا می تواند دل در خدای و عنایت او ببندد. قرآن خطاب به پیامبر (ص) می فرماید : (لاَ تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَی مَا مَتَّعْنَا بِهِ ...) چشم از این متاع ناقابل دنیوی که به برخی داده‌ایم (برای امتحان) بازگیر و بر اینان اندوه مخور (سوره مبارکه طه آیه شریفه 131). اگر آدمی به حقیقت معنای آیه (... رِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَ أبْقی) بدان که روزی پروردگارت که در آخرت به تو می دهد، بهتر و پاینده تر است (همان) را دریابد، دیگر چشم به امکانات و برخورداری های این و آن نخواهد دوخت و عمر خود را بر سر این غصه گزاف نخواهد گذاشت. قرآن و احادیث، کتابهای اخلاقی، خصوصا آنچه که مربوط به مذمت دنیا و تقویت ایمان به خدا می شود، زیاد بخوانید.در این زمینه آگاهی نسبت به زیانهای حسد که قبلا مذکور شد بسیار لازم و نافع است.
5- توجه به رحمت خدای متعال :
توجه به گستردگی نعمت‌ها و نیز رحمت خدای متعال، که هر کاری را از روی رحمت انجام می دهد، می تواند چاره بدبینی در حسود باشد. اگر نعمت‌های الهی را به دریایی از آب شیرین و گوارا تشبیه کنیم، هیچ کس بر سر سیراب شدن از آن، به دیگری حسد نخواهد برد. از سوی دیگر، محدودیت هایی که در بهره‌مندی از این دریای عظیم وجود دارد، به دلیل حکمت‌هایی است که خداوند در اداره این عالم به کار گرفته است.توجه به این دو مطلب زمینه را برای قناعت و راضی بودن فرد به آنچه از امکانات برایش فراهم شده آماده می کند و او را از حسادت نسبت به نعمت‌هایی که در دست دیگران است، باز می دارد.
6- توجه به کمال نبودن بهره مندی مادی :
همچنین توجه به فضیلت صبر بر تلخی محرومیت‌ها و نیز تلاش برای به دست آوردن خواسته‌ها از راه صحیح، از دیگر اندیشه‌های سودمند برای مبارزه با حسادت است. اسلام پیروان خود را همواره به بی‌اعتنایی نسبت به آنچه در دست مردم قرار دارد و بی‌ارزش شمردن و اصالت ندادن به بهره‌مندی های مادی و بسنده نمودن به قدر کفایت، همراه با پاکی و عفاف، دعوت نموده است.
7- توجه به موقعیت ها و امکانات شخصی :
علاوه بر توجه به گستردگی نعمت‌های الهی در این جهان مادی و محدود و توجه به نعمت‌های فراوانی که خداوند، به هر یک از ما داده است، توجه به آنچه را که حسود به صورت بالفعل دارد، می تواند راه عملی دیگری برای مبارزه با حسادت باشد؛ همین‌که فرد محاسبه کند (من چه نعمت‌های زیادی دارم که دیگران ندارند و می توانم با تلاش و به کارگیری توان خود، بیش از این هم به دست آورم) ، او را کمک می کند تا ریشه حسادت را در درون خود بخشکاند.
8- شناخت و مبارزه با انگیزه های حسد :
توجه به انگیزه های حسد و مبارزه با ریشه های آن یکی از راههای مهم درمان است. می دانیم بسیاری از صفات رذیله از یکدیگر سرچشمه می گیرند، یا به تعبیر دیگر تأثیر متقابل دارند. حسد نیز از صفاتی است که از صفات زشت دیگری ناشی می شود و خود نیز سرچشمه رذایل فراوانی است.
علمای اخلاق برای حسد سرچشمه های زیادی ذکر کرده اند که عبارتند از :
1. گاهی عداوت و کینه باعث می شود که انسان آرزوی زوال نعمت از کسی که مورد عداوت اوست کند. معنای حقیقی حسد بدخواهی برای دیگران است؛ کسی که انسان به نحوی نسبت به او دشمنی می ورزد و از او کینه و نفرت دارد.
2. سبب دیگر کبر و خود برتربینی است؛ به همین جهت اگر ببیند دیگران مشمول نعمت های بیشتری شده اند آرزو دارد و بلکه تلاش می کند که نعمت آنان زایل گردد تا برتری او نسبت به دیگران به خطر نیفتد.
3. حبّ ریاست و مقام طلبی نیز در برخی موارد سبب می شود کسی آرزوی زوال نعمت دیگران را داشته باشد، تا بتواند از این طریق بر آنها حکومت نماید؛ زیرا اگر امکانات محسود از نظر مال ، ثروت ، قدرت و علم باقی بماند ، پایه های ریاست او سست می شود.
4. یکی از اسباب حسد، ترس از نرسیدن به مقاصد مورد نظر است؛ چرا که گاه انسان تصوّر می کند نعمت های الهی محدود است و اگر دیگران به آن دست یابند، امکان رسیدن او به آن نعمت ها کم می شود.
5. در برخی افراد، احساس حقارت و خود کم بینی، سبب بد خواهی آنها نسبت به دیگران است؛ افرادی که در خود لیاقت رسیدن به مقامات والایی را نمی بینند و از این نظر گرفتار عقده حقارت اند، آرزو می کنند دیگران هم به جایی نرسند تا همانند یکدیگر شوند.
6. اسباب دیگر حسد، بخل و خباثت نفس است؛ زیرا بخیل نه تنها حاضر نیست از نعمت های خود در اختیار دیگران بگذارد، بلکه از رسیدن دیگران به نعمت های الهی نیز بخل می ورزد و ناراحت می شود، آری تنگ نظری و کوته بینی آدمی را به حسد می کشاند.
البته گاهی می شود که همه این امور ششگانه دست به دست هم می دهند و گاه دو یا سه منشأ شخصی دیگر هم به آن ضمیمه می شوند، که در این صورت به نسبت افزایش انگیزه، خطر حسد فزونی می یابد.
ولی فراتر از اینها حسد ریشه هایی در عقاید انسان نیز دارد؛ کسی که ایمان به قدرت خدا و لطف و عنایت او و حکمت و تدبیر و عدالتش دارد چگونه می تواند حسد بورزد؟
شخص حسود با زبان حال دارد به خداوند اعتراض می کند که چرا فلان نعمت را به فلان کس دادی؟! این چه حکمتی است و چه عدالتی؟! چرا به من نمی دهی؟! و نیز به زبان حال می گوید : هرگاه خدا به دیگری نعمتی دهد ممکن است از دادن مثل آن به من اَلْعِیَاذُ بِاللهِ عاجز باشد، پس چه بهتر که نعمت از او سلب گردد تا به من برسد!
بنابراین حسودان در واقع گرفتار نوعی تزلزل در پایه های ایمان به توحید افعالی پروردگار و حکمت و قدرت او هستند، چه اینکه انسانی که به این اصول مؤمن باشد می داند تقسیم نعمت ها از سوی خداوند حسابی دارد و بر طبق حکمتی است و نیز می داند خداوند توانایی دارد که بیشتر و بهتر به او ببخشد، هرگاه آنها را شایسته نعمت بداند، پس باید کسب شایستگی کند.
در گوشه و کنار عالم کسانی را می یابی که از گرفتاری و رنج و مصیبت بندگان شاد و خوشدل می شوند، و از راحتی و نیکویی حال و وسعت معاش آنان ناراحت و محزون می گردند. چنین شخصی هر گاه نگرانی و اضطراب احوال مردم و گرفتاری و ادبار و تنگی معیشت آنان را بشنود به سبب خبث باطن و رذالت طبع در خود احساس شکفتگی و شادمانی می کند، هر چند میان او و ایشان هیچ گونه سابقه دشمنی و رابطه آشنائی نبوده باشد.
9- تمرین بر ترتیب اثر ندادن به حسادت و رفتار بر ضد آن :
مثلا فرد به جای بدگویی، آگاهانه به مدح و ثنای طرف مقابل بپردازد و به جای تکبر، تواضع نسبت به او را در پیش گیرد.
10- ایجاد رابطه عاطفی مثبت بین خود و فرد مورد حسادت :
به این صورت که وقتی حسود رفتار خود را اصلاح کند، طرف مقابل این مساله را درک خواهد کرد و دلش نسبت به او نرم می گردد و زمینه روانی مناسبی برای محبت و دوستی فراهم می شود. واکنش طبیعی فرد مورد حسادت در این هنگام، نیکی و احسان خواهد بود. بدین‌سان، حسود نیز به سمت احسان و نیکی تمایل پیدا می کند و زمینه توافق قلبی و برطرف شدن حسادت و از بین رفتن آثار روانی نامطلوب آن فراهم می گردد.
اگر حسد به شما می گوید تعریف فلانی را نکن شما حتما تعریف او را بکنید. اگر حسد مانع بخشش مال می شود شما حتما ببخشید؛ در این صورت ریشه‌های حسد در درون شما خواهد خشکید.
در برابر بدگویی‌های دیگران درباره فرد مورد حسادت مقاومت کنید و اجازه ندهید دیگران درباره افراد به بدگویی و بدبینی روی آورند. بدین وسیله زمینه بروز حسادت و نگرش منفی به دیگران در ذهن از میان خواهد رفت.
11- شرایط و احساسات موجود را با واقع بینی بررسی کنید :
به مواردی که حس حسادت شما را بر می انگیزند خوب فکر کنید و از خودتان بپرسید که این موارد تهدید کننده تا چه حد واقعگرایانه هستند. نگرانی شما از در خطر بودن موقعیت تان تا چه حد بر پایه شواهد واقعی است؟ و آیا رفتار خودتان موقعیت را بدتر نمی کند؟
12- شک و تردید خود را برطرف کنید :
یکی از بهترین راههای مبارزه با حسادت این است که از طرف مقابل خود بخواهید اطمینان شما را جلب کند. مراقب باشید که حالت عیب جویی، تکه پرانی یا قلدری پیدا نکنید. بلکه احساس عدم امنیت خود را توضیح داده و از او بخواهید در رفع این مشکل به شما کمک کند.
13- به نیازهای واقعی خودتان متعهد شوید نه نیازهای دیگران :
حسادت ، افراد را به انجام کارهایی وادار می کند که نیاز درونی خودشان نیست. هر انسانی منحصر به فرد است و نیازها و آرزوهای خود را دارد، اما بیشتر ما وقتی به دیگران حسادت می ورزیم از نیازهای منحصر به فرد خود غافل می شویم. برای مثال چون یکی از افراد خانواده یا دوستان در رشته پزشکی مشغول به تحصیل می شود ما نیز به شدت به تحصیل در این رشته متمایل می شویم در حالی که وقتی خوب به نیازها و علائق خود می نگریم شاید نه تنهاعلاقه ای به این رشته نداشته باشیم بلکه حتی به خاطر برخی مسائل از آن متنفر نیز باشیم.
بنابراین وقتی نسبت به موضوعی احساس حسادت می کنید، ابتدا از خود بپرسید آیا واقعا می خواهم در این موقعیت باشم؟ موقعیت را با همه جزئیات خوب و بدش مجسم کنید و پس از ارزیابی، چنانچه واقعا بدان علاقه مند بودید و هدفی دست یافتنی و ممکن به نظر می رسید، آن را به صورت یک هدف شخصی در نظر بگیرید و برای رسیدن به آن گام بردارید در غیر این صورت انرژی خود را صرف کار دیگری کنید.
14- برای آنچه در زندگی دارید اهمیت و ارزش قائل شوید :
وقتی در زندگی با افرادی مواجه می شوید که شرایط و امکانات بهتری دارند، بلافاصله به کسانی بیندیشید که موقعیت پایین تری از شما دارند . به این ترتیب به یاد خواهید آورد که اگر چه به برخی از خواست های خود نرسیدید، هنوز از بیشتر مردم جهان خوشبخت ترید. در واقع ما بسیاری از چیزهایی که به طور طبیعی داریم یا به دست آورده ایم، نادیده می گیریم و فراموش می کنیم؛ چیزهایی نظیر ایمان، سلامتی، امنیت، خانواده خوب و سالم ، تحصیلات مناسب، دوستان خوب، شغل مناسب، همکار خوب، حداقل امکانات زندگی و... همین حالا قلم و کاغذی بردارید و فهرستی از آنچه در زندگی دارید تهیه کنید . ملاحظه چنین فهرستی، داشته های ما را به ما یادآوری می کند؛ امتیازات و امکانات زیادی که در زندگی خود داریم ، اما به سبب عادی شدن آنها ارزش و اهمیت واقعی آنها را از یاد برده ایم. بی تردید، نداشتن هر یک از چیزهایی که یادداشت کرده اید کمبودی برای شما به حساب می آید.
15- این واقعیت را بپذیرید که کمال مطلق در زندگی وجود ندارد :
زندگی مجموعه ای از موضوعات مختلف است؛ خوب و بد . اگر کسی دارای امکاناتی است که شما ندارید، شما نیز در عوض امتیازاتی دارید که دیگران ندارند. خیلی از افرادی که در درس مشخصی قوی هستند و نمره بالایی می گیرند، ممکن است در درس دیگری ضعیف یا معمولی باشند. همه ما نقاط قوت و ضعفی داریم که قابل تامل است. هر یک از ما امکانات و موقعیت های خانوادگی، مالی، شغلی و تحصیلی ویژه ای داریم که ممکن است در مقایسه با دیگری در وضعیتی بالاتر یا پایین تر قرار بگیرد. بنابراین باید به آنچه خود داریم و آنچه دیگران دارند نگرش کلی داشته باشیم و حاصل جمع را ببینیم، نه فقط یکی از موارد را؛ آنگاه متوجه خواهیم شد که در دنیا کمال مطلق وجود ندارد.
16- نسبت به موقعیت دیگران نگاه واقع بینانه داشته باشید :
یکی از اشتباهات رایج افراد حسود این است که تصورمی کنند دیگران به آسانی و بدون هیچ زحمت و دغدغه ای به موقعیت فعلی رسیده اند. در واقع مردم در ازای چیزهایی که بدست می آورند، ممکن است چیزهایی را ازدست بدهند. بنابراین هر فرد براساس اولویت ها و اهداف خود بهایی برای رسیدن به این هدفها می پردازد. برای مثال، وقتی می بینید فردی به تحصیلات عالی، شغل مناسب یا امکانات مالی گسترده دست یافته، مطمئن باشید که با سخت کوشی به این امکانات رسیده است؛ اکنون او در جایی قرار دارد که شما در حسرت آن هستید، اما معلوم نیست که خود او از موقعیتش کاملا راضی باشد. پشت سر هریک از ما تجربیاتی قرار دارد که در نوع خود ارزنده و قابل تامل است.
17- نوع تفکر و ویژگیهای شخصیتی افراد غیر حسود را شناسایی کنید :
با اندکی تامل، فهرستی از افرادی تهیه کنید که بطور واقعی از موفقیت های شما خوشحال می شوند . حالا سعی کنید منطقی را که باعث می شود این افراد از خوشحالی شما خوشحال شوند را درک کنید. ویژگی شخصیتی آنها را بشناسید و شیوه تفکر آنها را در باره خودتان کشف کنید. این افراد چه ویژگی ها و چه طرز تفکر خاصی دارند؟ آیا از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند؟ آیا واقع نگر هستند؟ آیا نسبت به نیازهای خود آگاهند؟ آیابه قدرت و حکمت خدا ایمان کافی دارند؟ آیا قلبا دیگران را دوست دارند و برای شان آرزوی خوشبختی دارند؟ در باره این سوالات فکر کنید و بیندیشید که آنها چگونه به این آرامش و لذت نوع دوستی دست یافته اند.
موفق باشید. بی صبرانه منتظر مکاتبات بعدی شما هستیم. نویسنده : علی حسینعلی پور
