سلام. چطور میتونم به همسرم کمک کنم که بفهمه معنویت تو زندگی خوبه. نماز نمی خونه، خمس نداده و حرف منطقی در مورد مضرات ماهواره رو قبول نداره. آرامش داریم، بهم محبت داره و منم دوستش دارم ولی دارم اذیت می شم. بهش هم گفتم این بی توجهی هات به این مسائل منو آزار میده، ولی هر چی هم بهش می گم و هر کاری هم می کنم تاثیری روش نداره. وضع کارش هم بد شده. تو این موقعیت ها بهش میگم برو از خدا کمک بگیر، خدا دوست داره صدای بنده اش رو بشنوه. سخته سخت؛ اما خدا صبر و تحمل زیادی بهم داده. سه ساله عروسی کردیم. پسر نجیب و خانواده داریه. جو خونه شون اینطوریه. بچه که بوده، پدرشوهرم فوت کرده و سرپرست خانواده بوده. تو خانوادشون روی تربیت معنوی بچه ها کار نشده. خودم کارمندم و شوهرم مهندس و بچه نداریم. شما بگید با این وضعیت من چکارکنم؟

سلام. چطور میتونم به همسرم کمک کنم که بفهمه معنویت تو زندگی خوبه. نماز نمی خونه، خمس نداده و حرف منطقی در مورد مضرات ماهواره رو قبول نداره. آرامش داریم، بهم محبت داره و منم دوستش دارم ولی دارم اذیت می شم. بهش هم گفتم این بی توجهی هات به این مسائل منو آزار میده، ولی هر چی هم بهش می گم و هر کاری هم می کنم تاثیری روش نداره. وضع کارش هم بد شده. تو این موقعیت ها بهش میگم برو از خدا کمک بگیر، خدا دوست داره صدای بنده اش رو بشنوه. سخته سخت؛ اما خدا صبر و تحمل زیادی بهم داده. سه ساله عروسی کردیم. پسر نجیب و خانواده داریه. جو خونه شون اینطوریه. بچه که بوده، پدرشوهرم فوت کرده و سرپرست خانواده بوده. تو خانوادشون روی تربیت معنوی بچه ها کار نشده. خودم کارمندم و شوهرم مهندس و بچه نداریم. شما بگید با این وضعیت من چکارکنم؟

با سلا م و عرض ارادت خدمت شما پرسشگر گرامی؛ با خواندن سوال شما از ته دل به شما آفرین گفتم. از اینکه می بینم اینقدر به فکر اصلاح رفتار شوهرتان هستید احساس خوبی دارم، مطمئن هستم که شما در کار خود موفق می شوید، چراکه مرد در این امور از زن خود تاثیر پذیری زیادی دارد. در طول تاریخ بودند مردانی که در پرتو وجود یک زن، بهشتی شدند و سرنوشت تاریک آنان به روشنی مبدل شد.
پرسشگر گرامی قبل از اینکه به بررسی راهکارهای تغییر رفتار همسرتان اشاره کنم لازم است نکته ای را ذکر کنم :
زن و مرد زمانی که با یکدیگر پیمان زندگی مشترک بستند تحت هیچ شرایطی نباید با رفتار خود موجب آسیب زدن به کانون خانواده شوند، شما نیز گرچه در برخی موارد با شوهر خود اختلاف نظر دارید (گرچه در این اختلاف نظر حق با شماست) اما نباید به گونه ای عمل کنید که این اختلاف نظر موجب آسیب زدن به خانواده شما شود،‌ بلکه با تدبیر، صبر و تحمل و به کارگیری روش های مختلف برای تغییر رفتار همسر خود تلاش کنید.

اهمیت هدایت افراد جامعه
از دیدگاه اسلام، افراد جامعه باید نسبت به سرنوشت یکدیگر حساس باشند و چنانچه فردی به جای انتخاب مسیر بندگی، برای زندگی خود شیوه ای دیگری را انتخاب کرد به گونه ای که رفتارهای نادرست او رفته رفته فرد مورد نظر را از مسیر بندگی خدا خارج کند، سایر افراد جامعه اسلامی نباید نسبت به این امر ساکت باشند و با جدیت نسبت به اصلاح رفتار و نگرش فرد مورد نظر اقدام کنند. به قدری هدایت اهمیت دارد که اگر کسی موجب هدایت فردی شود، ثواب او بی حد و حصر خواهد بود. امام صادق علیه السلام از امیر مؤمنان علیه السلام نقل کردند: (هنگامی که پیامبر مرا به یمن روانه کرد، گفت: ای علی! با کسی پیش از آن که وی را دعوت به اسلام کرده باشی کار زار مکن. به خدا سوگند که اگر خداوند مردی را به دست تو هدایت کند، برای تو بهتر است از همه آنچه خورشید بر آن طلوع و غروب کرده است و حق دوستی او با خداوند از آن تو است) (الحیاة با ترجمه احمد آرام/ ج‌1/ص: 693).

چند نکته مهم
1. برای اینکه تلاش های تربیتی شما به نتیجه برسد باید در زمینه ویژگی های شوهرتان اطلاعات کاملی را داشته باشید. از این رو لازم است با دقت رفتارهای او را زیر نظر بگیرید و بیشتر با ویژگی های شخصیتی او آشنا شوید. خواندن کتابهایی که در رابطه با روان شناسی جوانی و تفاوت های روان شناختی زن و مرد چاپ شده است به شما در این کار کمک می کند.
2. به عقیده روان شناسان، دوران جوانی، دوره بروز احساسات مذهبی و شکفته شدن تمایلات ایمانی و اخلاقی است. همه جوانان فطرتا کنجکاو و خداجو هستند، اما باید به خاطر داشت که همیشه با زبان منطق و استدلال نمی توان این استعداد فطری را بیدار نگاه داشته و پرورش داد؛ بلکه علاوه بر زبان منطق، می توان آنان را با تجربه درونی دین آشنا کرد تا لذت یاد خدا را با تمام وجود درک کنند.
3. امر تربیت به صورت تدریجی شکل می گیرد؛ بنابراین توقع نداشته باشید که با به کارگیری شیوه های مختلف تربیتی شوهرتان یک شبه تغییر اساسی پیدا کند؛ بلکه باید این امر با صبر و حوصله انجام پذیرد و باید از هرگونه عجله و برخوردهای تند و غیر تربیتی پرهیز شود.
4. علل رفتار او را شناسایی کنید. ممکن است رفتارهای او اعتراضی باشد در برابر نابسامانی هایی که در جامعه مشاهده کند، یعنی اینکه رفتارهای او بیش از اینکه ریشه عقیدتی داشته باشد و یا اینکه از تنبلی نشات بگیرد، ریشه روانی دارد و مسائل روانی موجب بروز چنین مشکلی شده است، که در اینصورت همسرتان بیش از اینکه به یک راهنما نیاز داشته باشد به همدلی نیازمند است.

اکنون که تا حدی با نکات کلی و مهمی که در این مسیر باید به آن توجه شود آشنا شدید، به بررسی راهکارهای عملی موضوع مد نظر شما می پردازیم:
1. در اولین گام لازم است تا ارتباط عاطفی خود را با شوهرتان تقویت کنید، زیرا تا زمانی که ارتباط عاطفی قوی بین شما و شوهرتان بر قرار نشود، به کارگیری شیوه های تربیتی نمی تواند تاثیر چندانی داشته باشد. اگر ذهن و قلب فرد را به صندوقچه ای تشبیه کنیم که در آن قفل می باشد، تنها راه باز کردن در این صندوقچه ارتباط عاطفی با فرد است؛ پس تمام همت خود را بکار گیرید تا ارتباط عاطفی خود را با او بیشتر کنید؛ هر چقدر شما در این مرحله موفق شوید، موفقیت شما در رسیدن به هدفتان بیشتر خواهد شد.
2. از شیوه های تربیتی غیر مستقیم استفاده کنید. در این شیوه به جای اینکه محتوای تربیتی به صورت مستقیم به مخاطب انتقال داده شود؛ به صورت غیر مستقیم مخاطب در معرض پیام های تربیتی قرار می گیرد. تهیه و اهدا کتبی که درباره مسائل دینی می باشد؛ نوشتن روایاتی که در این زمینه است و قرار دادن آن در جایی که مخاطب با آن روبرو شود و یا هر چیزی که احتمال می دهید در تشویق او برای ترک اینگونه رفتارها مفید است.
3. دوست در شکل گیری شخصیت فرد نقش مهمی دارد، تاثیر دوست بر رفتارهای فرد نا محسوس است، بگونه ای که حتی خود فرد هم از این تاثیر آگاه نمی شود؛ بنابراین در برنامه تربیتی خود سعی کنید، شوهرتان با افراد متدین معاشرت داشته باشد.
4.در صورت همکاری با شما و لو یک گام و یا انجام داددن کوچک ترین رفتار مثبت، او را مورد تشویق قرار دهید.
5.سعی کنید او را با لذت یاد خدا آشنا کنید؛ زمانی که فردی با لذت یاد خدا آشنا شد، محال است از یاد خدا غافل شود. شرکت در مراسم مذهبی، مسافرت های مذهبی مانند زیارت امام رضا علیه السلام و... می تواند در این راه مفید باشد، بنابراین او را تشویق کنید تا در مراسم مذهبی شرکت کند و از این طریق نسبت به مسایل مذهبی آگاهی پیدا کند.
6.از لحن آمرانه (تحکم آمیز)، توهین و تحقیر به شدت پرهیز کنید.
7. شناختن تمایلات طبیعی و تمنیات فطری فرد و ارضای صحیح هر یک از آنها، اساسی ترین پایه تربیت دینی است؛ بنابراین باید این تمایلات و خواسته های درونی او را شناسایی کنید و برنامه تربیتی خود را بر اساس آن قرار دهید.
8. هر شخصی یک نقطه پذیرش و به قول معروف (رگ خوابی) دارد؛ سعی کنید این رگ خواب و نقطه پذیرش را به دست آورید و از این کانال وارد شوید و هدف خود را تعقیب کنید و لذا به صرف این که باید شخصی را هدایت کرد بسنده نکنید، بلکه با مطالعه بر روی خصوصیات وی، راه نفوذ در او و جلب نظر او را به دست آورید، سپس زیر بناهای فکری وی را مورد بررسی قرار داده و در اصلاح آن بکوشید. دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و ... اموری است که دارای نتیجه مستقیم بر عملکرد افراد می باشد. پس باید به تقویت و اصلاح این مبانی کوشید.
9. سعی کنید نقطه نظرات و دیدگاههای خویش را بر او تحمیل نکنید زیرا مردان سخن کسی را که بخواهد عقیده‌اش را بر آنان تحمیل کند نمی‌ پذیرند و با کسی که همچون یک سرپرست با ایشان رفتار کند دوستی نمی‌ورزند و به او اعتماد نمی‌کنند.
10. به اقتدار او در خانواده احترام بگذارید. زمانی که اقتدار مرد توسط زن در محیط خانواده به رسمیت شناخته شود، مرد در جهت خواسته های زن تغییر می کند؛ پس برای موفقیت در کار خود لازم است که اقتدار او در محیط خانواده به رسمیت شناخته شود.
از صمیم قلب برای موفقیت خودتان و برای هدایت او دعا کنید و بدانید که اگر در کارتان جدیت و اخلاص داشته باشید ، حتما موفق می شوید. امیدوارم با بکارگیری دقیق راه کارهای بالا بتوانید گام موثری در علاقه مند کردن شوهرتان به مسائل دینی بردارید و ما را در ثواب این کار بزرگ سهیم کنید.
موفق باشید. منتظر مکاتبات بعدی شما هستیم.
نویسنده : محمدصادق آقاجانی