چگونه می توان پدر خود را به عمل کردن یا اجرای بهتر واجبات و مستحبات ترغیب کرد و در زمینه های رفتاری-تربیتی و روحی-معنوی ایشان را یاری کرد؟ (برخی مشخصات ایشان: 46 ساله، حدود 15-20 سال سابقه وکالت، دارای اکثر خصوصیات افراد گرم مزاج!! که شاید بیش از حد به خودشان متکی هستند و به سادگی تغییر پذیر نیستند.)
از آنجا که معمولاً فرزندان کمتر می‌توانند در افکار و اندیشه‌ها و رفتار والدین خود تأثیرگذار باشند، به خاطر وجود تفاوت سنی بین فرزند پدر و وجود رابطه پدری، فرزندی بهتر است از اقدامات غیرمستقیم بهره بگیرید و مستقیماً سعی نکنید پدر خود را به کاری وادار نمایید، بنابراین می‌توانید از مادرتان و یا یکی از اقوام و افرادی که مورد اعتماد و پذیرش پدرتان هست کمک بگیرید و از آنها بخواهید که درباره انجام بهتر وظایف دینی ایشان را متقاعد کنند.
اگر برخی اعمال و رفتار والدین نیاز به اصلاح داشته باشد مانند این که: پدری خمس مال و درآمد خود را نپردازد، یا حق‌الناس بر عهده‌اش باشد، یا... امر به معروف و نهی از منکر ایشان باید با نهایت ظرافت و کارشناسی صورت گیرد تا حقوق ایشان محفوظ بماند. لذا توصیه می‌شود فرزندان خانواده پیش از این که خودشان مستقیم. به این امر اقدام کنند، از برخی بستگان نزدیک مانند عمو، دایی، پدر بزرگ، مادربزرگ و یا یک شخص آگاه و سرشناس و کاردان به عنوان واسطه استفاده کنند و در کمال امانت‌داری مسائل خود را بازگو کنند تا آن شخص با ملایمت و خیرخواهی به امر به معروف و نهی از منکر ایشان اقدام نماید.
یکی از راه‌های اصلاح‌طلبی برای والدین، دعا و توسل در حق ایشان است. ما باید قبول کنیم که مقلب‌القلوب و هدایت کننده همگان خداوند است. پس خدا را به حق خود پدر و مادر قسم دهیم تا برایشان رحم آورد و امور دنیا و آخرت ایشان را به صلاح و سداد آورده و سعادت را نصیب ایشان گرداند.
یکی دیگر از طرق دعوت پدر و مادر به (اصلاح امور)، هدیه برخی کتابهای اخلاقی و دینی به آنان است. گاهی مطالعه یک مقاله یا یک کتاب ممکن است به تحول و انقلابی درونی بیانجامد. ترتیب دادن مجالس وعظ، دعا و توسل و گرایش دادن افراد به سمت مناسبت‌های مذهبی نیز می‌تواند به اصلاح شخص کمک نماید. در مجموع نسبت به ایجاد شرایط مناسب برای مخاطب باید اهمیت داده شود.
بعد از طی این مراحل، اگر فرزندان خانواده توان ایجاد ارتباطی موفق را در خود احساس کردند
با توجه به ویژگی‌های پدرتان، پیشنهاد ما به شما در راهنمایی ایشان چند چیز است که ان‌شاءاللّه و بادقت، سعی در انجام آن داشته باشید:
الف) سعی کنید افرادی که صحبت آنها بر روی پدرتان نافذ است، پیدا کنید و از آنان بخواهید که با مهارت و شگردشایسته‌ای، با پدرتان درباره نماز صحبت کنند. این کار را می‌توان از طریق جلسه میهمانی یا در طول مسافرت به انجام رساند.
ب ) با عمل خویش انگیزش دینی را در او ایجاد کنید. سعی کنید شما، مادر، برادر و دیگر اعضای خانواده، نمازتان را هنگام حضور پدر در خانه برگزار کنید و شور اشتیاق خود به نماز و راز و نیاز با خدا را هر چه بهتر به منصه ظهوربرسانید.
ج ) فلسفه عبادت را در فرصت‌های مناسب بیان کنید؛ مثلاً سؤال و جواب‌هایی که قبلاً تهیه دیده‌اید، بین شما و برادرتان و یاهر کس دیگری مطرح و جواب داده شود. البته لازمه‌اش مطالعه و پیش بینی قبلی است. به عنوان نمونه در اینجا به چند جمله اشاره می‌شود: فطرت انسان خواهان تشکر از ولی نعمت است. (جبلّت القلوب علی حبِّ من احسن الیها ؛ قلب‌ها بر اساس دوستی و محبت کسی که به انسان احسان کند، آفریده شده است و از آنجا که در اصل خدای سبحان خالق و هستی بخش ماست و از سویی همه نعمت‌ها و برکاتی که در زندگی ما وجود دارد از آن اوست. بنابر این لازم است به اقتضای تکلیف فطری خودمان از قادر منّان تشکر کنیم. حال این تشکر باید به چه شکل و کیفیتی باشد؟انبیای الهی روشنگر این حقیقت بوده‌اند و نبیّ مکرّم اسلام نیز به نوبه خویش نماز را با این شکل و هیئت خاص به مامعرفی فرموده‌اند. بنابر این همان گونه که پروردگار مهربان هر شب و روز، ما را رهین الطاف و برکات خویش گردانیده است، ما به عنوان بندگان او نیز موظّفیم هر چند ساعت یک بار در برابر محبوب قلب و عزیز دلمان بایستیم و از او نهایت سپاسگزاری و تشکر را بنماییم. نماز تشکر است، تواضع است، تجدید عهد با خداست، ابراز نیاز در برابر بی‌نیاز مطلق است. نماز زنده نگاه داشتن یاد خدا در دل است. نماز انسان را به خدا نزدیک و با او مأنوس می‌کند و اصولاً اگر نماز باتوجه و خشوع و حضور قلب ادا شود، به یقین در روح و جان ما اثر گذاشته و انسان را از زشتی‌ها و گناهان مصونیّت می‌بخشد.
د ) پیشنهاد دیگر اینکه تلاش کنید به هر کیفیت و طریقی شده، ایشان را به نماز جمعه و جماعت ببرید که با دیدن عبادت و نماز دیگران تحت تأثیر قرار گیرد.
و ) تلاش کنید از عبادت بزرگان و شخصیت‌ها در نزد ایشان صحبت کنید؛ مثلاً حضرت علی(ع) با همه شخصیت وگرفتاری‌هایی که داشتند، چگونه و با چه اشتیاقی به اقامه نماز می‌پرداختند. همچنین گرایش رجال بزرگ سیاسی،علمی و... به نماز را، به ایشان گوشزد کنید.
ه ) سفرهای زیارتی همان گونه که اشاره کرده‌اید نظیر سفر مشهد، سوریه و حج می‌تواند در ایشان نقش مؤثری داشته باشد. بنابر این سعی کنید ایشان را به این گونه مسافرت‌ها تشویق نموده و انگیزه او را افزایش دهید دهید. در خاتمه توصیه ما به شمااین است که زمینه اصلاح و ارشاد در ایشان زیاد است وبدون اینکه ناامید باشید با حوصله و به تدریج به تلاش خود ادامه دهید.
چند نکته اساسی دیگر وجود دارد که رعایت آنها به شما کمک می کند تا به هدف خود نایل شوید:
- همیشه به او احترام بگذارید.
- دردعوت او اصرار و پافشاری نداشته باشید.
- محبت خود را به او با زبان و عمل به او عرضه کنید و با زبان محبت و احترام او را در برابر دعوتتان شرمسار سازید.
- پر خاشگری و عصبانیت هرگز نداشته باشید
- به عقیده او احترام بگذارید به خصوص در اجتماع بستگان و دوستان
- اگر خود در صدد دعوت ایشان بر امدید یقینا با زبان کنایه و در خلوت و با احترام و ادب عمل نمایید.
- بر خواسته ی خود اصرار نداشته و تکرار نکنید.
- به صورت غیر مستقیم با بیان داستان های اموزنده و یا نقل احادیث اهل بیت علیهم السلام و تأثیر بندگی او را ابتدا به خود اورید و سپس ارام ارام در فضای محبت و عشق حرفتان را بزنید
- همیشه ادب همیشه و همه حال احترام احترام فراموش نشود مبادا برای یک کار ساده دنیا و اخرت ود را تباه سازید و پدرتان از شما رنجیده شوند.
ان‌شاءاللّه نتیجه جالبی در این زمینه خواهیدگرفت.
در ضمن مطالعه کتابهای ذیل در این زمینه مفید است:
1- راز نماز، محسن قرائتی
2- پاداش‌های نمازگزاران
3- داستانها و حکایت‌های نماز (1)
نویسنده: علی زینتی
