اعمالی که انسان بدون تقلید انجام داده، چه حکمی دارد؟ آیات عظام امام، بهجت، خامنهای، فاضل و نوری: این اعمال، در یکی از سه صورت صحیح است: 1. شخص بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است. 2. عمل او با فتوای مجتهدی که وظیفهاش تقلید از او بوده، مطابق باشد. 3. عمل او با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.توضیح المسائل مراجع، م 14؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1 س 28 و 33؛ نوری، توضیح المسائل، م 14؛ خامنهای اجوبةالاستفتاءات، س 32 و 7. آیات عظام تبریزی، صافی، مکارم و وحید: عمل او در صورتی صحیح است که بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده و یا با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.توضیح المسائل مراجع، م 14؛ وحید، توضیح المسائل، م 14؛ تبریزی، استفتائات، س 66. آیت الله سیستانی: در یکی از سه صورت صحیح است: 1. بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است. 2. عمل او با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد. 3. جاهل قاصر بوده و نقص عملش به ارکان و مانند آن باز نگردد.توضیح المسائل، م 12. (احکام بلوغ و تقلید، سید مجتبی حسینی، کد: 55/500019)
اعمالی که انسان بدون تقلید انجام داده، چه حکمی دارد؟
آیات عظام امام، بهجت، خامنهای، فاضل و نوری: این اعمال، در یکی از سه صورت صحیح است:
1. شخص بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است.
2. عمل او با فتوای مجتهدی که وظیفهاش تقلید از او بوده، مطابق باشد.
3. عمل او با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.توضیح المسائل مراجع، م 14؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1 س 28 و 33؛ نوری، توضیح المسائل، م 14؛ خامنهای اجوبةالاستفتاءات، س 32 و 7.
آیات عظام تبریزی، صافی، مکارم و وحید: عمل او در صورتی صحیح است که بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده و یا با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.توضیح المسائل مراجع، م 14؛ وحید، توضیح المسائل، م 14؛ تبریزی، استفتائات، س 66.
آیت الله سیستانی: در یکی از سه صورت صحیح است:
1. بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است.
2. عمل او با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.
3. جاهل قاصر بوده و نقص عملش به ارکان و مانند آن باز نگردد.توضیح المسائل، م 12. (احکام بلوغ و تقلید، سید مجتبی حسینی، کد: 55/500019)
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی از اوّل بلوغ بدون توجه به مسأله تقلید، اعمالی انجام داده است و اکنون از حضرتعالی تقلید می کند، تکلیف اعمالی که انجام داده چیست؟
- [آیت الله مظاهری] کسی از اول بلوغ بدون توجه به مسأله تقلید اعمالی انجام داده است واکنون بنا دارد از حضرتعالی تقلید کند،حال تکلیف اعمالی که قبلاً انجام داده و اعمال بعدی او چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی بدون تحقیق کافی از مجتهدی تقلید نموده باشد بعدا آگاه به مسئله تقلید شده حال تکلیفش نسبت به اعمالی که قبلا انجام داده چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که مدتی بدون تقلید اعمال خود را انجام داده و بعدا آگاه به مسئله تقلید شده حال تکلیفش نسبت به اعمالی که قبلا انجام داده چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که بدون اجازه مجتهد زنده به تقلید میّت باقی مانده است اعمالی که انجام داده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] مدتی از تقلید گذشته و مقلِّد شک میکند که آیا اعمالش برطبق تقلیدِ صحیح بوده یا خیر. در این صورت نسبت به اعمال گذشته و اعمالی که از این به بعد میخواهد انجام دهد، چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در اصل مسأله تقلید آیا انسان باید تقلید کند یا اجتهاد؟
- [آیت الله اردبیلی] لطفا قلمرو تقلید را در زندگی انسان بیان فرمایید؛ یعنی در چه مواردی باید از مرجع تقلید تبعیت کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] روشن است که همه مراجع تقلید فعلی بقاء بر تقلید میّت را جائز میدانند،آیا میشود انسان بدون رجوع به مرجع تقلید حیِّ معیّنی، بر تقلید از میّت باقی بماند؟
- [سایر] اگر مرجع تقلید انسان از دنیا برود و تا پیدا کردن مرجع دیگر مدتی را بدون تقلید سپری کند، وظیفه او در این مدت چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می کند، از دنیا برود باید از مجتهد زنده تقلید کند. ولی در مسائلی که آنها را یاد گرفته است می تواند بر تقلید قبلی باقی بماند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مجتهدی که انسان از او تقلید میکند از دنیا برود، بقاء بر تقلید از او جایز است نه واجب. گرچه مجتهدِ میّت، اعلم از مجتهدینِ زنده باشد.
- [آیت الله بهجت] فقها حیات را شرط می دانند؛ یعنی می گویند برای ابتدای تقلید باید از مجتهد زنده تقلید کرد . اما اگر مرجع تقلید انسان از دنیا رفت ، در این که آیا می تواند بر تقلید او باقی بماند یا باید به مجتهد زنده مراجعه نماید، اختلاف است ؛ پس اگر کسی دراین مسأله مجتهد بود، طبق نظر خودش عمل می کند ؛ و گرنه طبق نظر مجتهد زنده اَعلَم عمل می نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مجتهدی که انسان از او تقلید می کند، از دنیا برود باقی ماندن بر تقلید او جایز است؛ بلکه اگر اعلم باشد واجب است، به شرط این که به فتوای او عمل کرده باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 21 مسائلی را که از مرجع اول تقلید کرده بر تقلید او باقی بماند و همچنین مسائلی که از مرجع دوم تقلید کرده و بقیه را به فتوای مجتهدی حی عمل کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مجتهدی که انسان از او تقلید میکند، از دنیا برود احوط این است که از مجتهد زنده تقلید کند، اگر احراز کند که مجتهد زنده اعلم از مجتهد مرده است، واما اگر مجتهد مرده اعلم باشد جائز است باقی ماندن بر تقلید او در مسائل عمل کرده شده و اگر مساوی باشند مخیّر است بین بقأ و عدول، وعدول اولی واحوط است.
- [آیت الله جوادی آملی] .تقلید مجتهد متوفّا در ابتدا جایز نیست؛ ولی بقای بر تقلید میت, اشکال ندارد و بقای بر تقلید مجتهد میت باید به فتوای مجتهد مطلق زنده باشد; خواه فرد به آن عمل کرده باشد یا نه. اگر مجتهد متوفّا اعلم باشد، بقای بر تقلید او احتیاطاً واجب است و اگر مجتهد زنده اعلم باشد، عدول از مجتهد متوفا به مرجع زنده, واجب است.
- [آیت الله سبحانی] اگر مکلف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد، سپس تقلید کند در صورتی اعمال سابق او صحیح است که مطابق فتوای مجتهدی باشد که اکنون از او تقلید می کند و گرنه باید اعاده کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مدتی تقلید کرده اما نمی داند تقلید او صحیح بوده یا نه، نسبت به اعمال گذشته اشکالی ندارد، اما برای اعمال فعلی و آینده باید تقلید صحیح کند.
- [امام خمینی] تقلید میّت ابتداءً جایز نیست، ولی بقاء بر تقلید میّت اشکال ندارد و باید بقاء بر تقلید میّت به فتوای مجتهد زنده باشد و کسی که در بعضی از مسائل به فتوای مجتهدی عمل کرده، بعد از مردن آن مجتهد میتواند در همه مسائل از او تقلید کند.