سال خمسی
يكسال تمام كه از تاريخ شروع به كار يا حصول درآمد، و برای كسانی كه مدت زمانی خمس نپرداخته‌اند، از تاريخ نخستين رسيدگی به حساب اموال آغاز می‌گردد.
اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرد واریز شدن حقوق در حساب بانکی‌شان، در حالی که قبض نکرده‌اند و سال خمسی آنها برسد، بر آن خمس تعلق می‌گیرد و یا اینکه تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟
اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرد واریز شدن حقوق در حساب بانکی‌شان، در حالی که قبض نکرده‌اند و سال خمسی آنها برسد، بر آن خمس تعلق می‌گیرد و یا اینکه تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟ همه مراجع: به مجرد واریز شدن به حساب بانکی، خمس تعلق می‌گیرد؛ هر چند دریافت نکند.نوری، استفتاءات، ج 1، س 273؛ دفتر: سیستانی، بهجت، مکارم، خامنه‌ای، امام، تبریزی، صافی، وحید و فاضل. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 12/500010)
اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرد واریز شدن حقوق در حساب بانکی‌شان، در حالی که قبض نکرده‌اند و سال خمسی آنها برسد، بر آن خمس تعلق می‌گیرد و یا اینکه تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟ همه مراجع: به مجرد واریز شدن به حساب بانکی، خمس تعلق می‌گیرد؛ هر چند دریافت نکند.نوری، استفتاءات، ج 1، س 273؛ دفتر: سیستانی، بهجت، مکارم، خامنه‌ای، امام، تبریزی، صافی، وحید و فاضل. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 12/500010)
عنوان سوال:
اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرد واریز شدن حقوق در حساب بانکی‌شان، در حالی که قبض نکرده‌اند و سال خمسی آنها برسد، بر آن خمس تعلق می‌گیرد و یا اینکه تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟
پاسخ:
اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرد واریز شدن حقوق در حساب بانکی‌شان، در حالی که قبض نکرده‌اند و سال خمسی آنها برسد، بر آن خمس تعلق می‌گیرد و یا اینکه تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟
همه مراجع: به مجرد واریز شدن به حساب بانکی، خمس تعلق می‌گیرد؛ هر چند دریافت نکند.نوری، استفتاءات، ج 1، س 273؛ دفتر: سیستانی، بهجت، مکارم، خامنه‌ای، امام، تبریزی، صافی، وحید و فاضل. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 12/500010)
- [سایر] من کارمند دولت هستم و هر ماه حقوقم را به حساب جاریام در بانک واریز می‌کنند. دو روز پیش از سر سال خمسی، حقوقم را به بانک ریختهاند و من از آن بیخبر بودهام و ده روز پس از سال خمسی متوجه شدم و اگر میدانستم آن را در نیازهای زندگی صرف میکردم، آیا به آن خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا به هزینه سفر زیارتی کربلا و یا حج و عمره واجب یا مستحب که به حساب واریز کردهایم و قبل از تشرّف، به سال خمسی برخورد کرده، خمس تعلّق می‌گیرد یا خیر؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده امسال به حج تمتّع مشرّف میشوم، به این منظور، حدود سه سال پیش ثبتنام کرده و مبلغ یک میلیون تومان به حساب سازمان حج و زیارت واریز کردم، با توجه به اینکه هیچگونه اختیاری وجود نداشته و برای تشرّف، ملزم به مقررات دولت بودهام، آیا به پول واریز شده خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده امسال به حج تمتّع مشرّف میشوم، به این منظور، حدود سه سال پیش ثبتنام کرده و مبلغ یک میلیون تومان به حساب سازمان حج و زیارت واریز کردم، با توجه به اینکه هیچگونه اختیاری وجود نداشته و برای تشرّف، ملزم به مقررات دولت بودهام، آیا به پول واریز شده خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده امسال به حج تمتّع مشرّف میشوم، به این منظور، حدود سه سال پیش ثبت نام کرده و مبلغ یک میلیون تومان به حساب سازمان حج و زیارت واریز کردم، با توجه به اینکه هیچ گونه اختیاری وجود نداشته و برای تشرّف، ملزم به مقررات دولت بودهام، آیا به پول واریز شده خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده امسال به حج تمتّع مشرّف میشوم؛ به این منظور، حدود سه سال پیش ثبتنام کرده و مبلغ یک میلیون تومان به حساب سازمان حج و زیارت واریز کردم، با توجه به اینکه هیچگونه اختیاری وجود نداشته و برای تشرّف، ملزم به مقررات دولت بودهام، آیا به پول واریز شده خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده امسال به حج تمتّع مشرّف میشوم، به این منظور، حدود سه سال پیش ثبت نام کرده و مبلغ یک میلیون تومان به حساب سازمان حج و زیارت واریز کردم، با توجه به اینکه هیچ گونه اختیاری وجود نداشته و برای تشرّف، ملزم به مقررات دولت بودهام، آیا به پول واریز شده خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که قبلاً سال خمسی نداشته آیا به پول فیش مکّهاش خمس تعلّق می‌گیرد؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که کارمندی از دولت یا اشخاصی مطالباتی داشته باشد که تا سر سال خمسی وصول نکرده باشد، آیا پس از وصول خمس به آن تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در بین سال از دنیا میرود خمس مال او را چگونه حساب کنند؟ و آیا بین کسی که حساب سال دارد و کسی که حساب سال ندارد، فرقی وجود دارد؟ و در این فرض اگر حقوق بگیری باشد که تنها با حقوقش میتواند نیازهای زندگی را تأمین کند، چنانچه در آخر ماه از دنیا برود، آیا به حقوق وی خمس تعلّق می‌گیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالی به ارث به انسان برسد و انسان بداند که مورث خمس بدهکار است مثلاً با حاکم شرع دستگردان کرده و نپرداخته یا مالی را که خمس به آن تعلق گرفته مصرف کرده بدون این که خمس آن را بدهد، این شخص باید بدهی خمسی او را بدهد. اگر آن مال از درآمد همان سال فوت بوده و خمس آن را نداده باید خمس آن را بدهد و اگر از درآمد سال های قبل بوده و خمس آن را به علت این که به خمس اعتقادی نداشته نپرداخته است بر او واجب نیست خمس آن را بدهد هرچند بهتر است خمس آن را بدهد تا متوفی عذاب اخروی نداشته باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از مالی که به انسان به ارث می رسد سودی حاصل شود یا آن مال نما داشته باشد سود و نمای آن جزء منافع سال حصول قرار می گیرد که اگر تا آخر سال خمسی باقی ماند به احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد و اگر قیمت این مال افزایش پیدا کند به قیمت افزوده شده خمس تعلق نمی گیرد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی مال مخلوط به حرامی را با کسب به دست آورده و خمس آن را پ رداخته است ، در پایان سال خمسی، پس از کسر هزینه سال، اگر از آن مال چیزی مانده باشد، به عنوان ارباح مکاسب خمس دارد. عدم لزوم پرداختن خمس از عین مال مورد تعلّق خمس
- [آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس مانن د زکات نیست که پس از حلول سال، واجب گردد, بلکه با پدید آمدن سود، خمس به آن تعلّق می گیرد, بنابراین اگر کسی تجارت و یا کاری انجام داد و درآمدی به دست آورد، خمس به آن تعلّق می‌گیرد و می تواند همان زمان خمس آن را بپردازد , نیز می تواند تا پایان سال صبر کرده و هزینههای سال را کسر کند و خمس مانده درآمد را بپردازد. خمس انواع درآمدها
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بچه صغیر سرمایهای داشته باشد و از آن منافعی به دست آید، بنابر احتیاط واجب خمس به آن تعلّق می‌گیرد وبر ولیّ صغیر است که خمس آن را بدهد.
- [آیت الله مظاهری] اگر قضای روزه چند رمضان بر او واجب باشد و در نیّت معیّن نکند روزهای را که می‌گیرد قضای کدام رمضان است، قضای سال اوّل حساب می‌شود.
- [آیت الله بروجردی] اگر قضای روزهی چند رمضان بر او واجب باشد و در نیت معین نکند روزهای را که می‌گیرد قضای کدام رمضان است، قضای سال اوّل حساب می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که چند رشته کسب دارد، مثلاً اجاره ملک می‌گیرد و خرید و فروش و زراعت نیز می‌کند، چه برای هر رشته، سرمایه و دخل و خرج و حساب صندوق جداگانه داشته باشد و چه دخل و خرج و حساب صندوق آنها یکی باشد، میتواند همه را آخر سال یک جا حساب کند و اگر نفع داشته باشد، خُمس آن را بدهد.
- [آیت الله خوئی] کسی که از مستحق طلبکار است و میخواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند، بنابر احتیاط واجب باید خمس را به او بدهد و بعداً مستحق بابت بدهی خود به او برگرداند. و میتواند از مستحق وکالت گرفته و خود از جانب او قبض نموده و بابت طلبش دریافت کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که از کسب وتجارت فائدهای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، میتواند مخارج سال خود را فقط از فائده کسب حساب کند.