حد
حدّ یکی از اقسام احکام، در اسلام است.
پدرم اصرار دارد که من بیش از حد معمول حجابم را رعایت کنم، چه کنم؟
پدرم اصرار دارد که من بیش از حد معمول حجابم را رعایت کنم، چه کنم؟ آیات عظام امام خمینی، بهجت، تبریزی، فاضل، مکارم، نوری و وحید: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن - جز گردی صورت و کف دست‌ها - است. اگر شما کمتر از این مقدار بدن خود را می‌پوشانید، اطاعت از پدرتان در این مورد واجب است؛ ولی اگر بیش از این از شما حجاب می‌خواهند اطاعت از او واجب نیست؛ مگر آنکه نافرمانی شما باعث آزار و اذیت او شود. پس سعی کنید به گونه‌ای رفتار کنید که پدرتان از شما آزرده خاطر نشود.امام خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406 و استفتاءات، ج3، (متفرقه)، س78 و 81؛ آیت اللّه وحید، توضیح‌المسائل، م1414؛ آیت اللّه تبریزی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406 و استفتاءات، س2240؛ آیت اللّه مکارم، استفتاءات، ج1، س1604 و 1709 و 1711؛ آیت اللّه فاضل، توضیح‌المسائل مراجع، م1406؛ آیت اللّه نوری، توضیح‌المسائل، م1403 و استفتاءات، ج1، س1054؛ دفتر آیت اللّه بهجت و آیت اللّه خامنه‌ای. آیت اللّه صافی: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن است. نسبت به گردی صورت و دست‌ها احتیاط واجب در پوشاندن آن است؛ بنابراین اطاعت پدرتان در این مورد واجب است.آیت اللّه صافی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406. آیت اللّه سیستانی: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن - جز گردی صورت و کف دست‌ها - است. اگر شما خود را کمتر از این مقدار می‌پوشانید، اطاعت پدرتان در این مورد واجب است. اما اگر بیش از این از شما حجاب می‌خواهد، اطاعت او واجب نیست؛ مگر آنکه امر پدر ناشی از دو عامل باشد: 1. شفقت و دل‌سوزی نسبت به شما باشد 2. نافرمانی شما باعث آزار و اذیت او شود. بگویید به گونه‌ای رفتار کنید که پدرتان از شما آزرده خاطر نشود.آیت اللّه سیستانی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406. تبصره 1. اطاعت پدر و مادر در انجام دادن واجبات و ترک محرمات، در حقیقت اطاعت خداوند محسوب می‌شود و رعایت آن واجب است. (احکام نگاه و پوشش، سید مجتبی حسینی، کد: 147/500018)
پدرم اصرار دارد که من بیش از حد معمول حجابم را رعایت کنم، چه کنم؟ آیات عظام امام خمینی، بهجت، تبریزی، فاضل، مکارم، نوری و وحید: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن - جز گردی صورت و کف دست‌ها - است. اگر شما کمتر از این مقدار بدن خود را می‌پوشانید، اطاعت از پدرتان در این مورد واجب است؛ ولی اگر بیش از این از شما حجاب می‌خواهند اطاعت از او واجب نیست؛ مگر آنکه نافرمانی شما باعث آزار و اذیت او شود. پس سعی کنید به گونه‌ای رفتار کنید که پدرتان از شما آزرده خاطر نشود.امام خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406 و استفتاءات، ج3، (متفرقه)، س78 و 81؛ آیت اللّه وحید، توضیح‌المسائل، م1414؛ آیت اللّه تبریزی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406 و استفتاءات، س2240؛ آیت اللّه مکارم، استفتاءات، ج1، س1604 و 1709 و 1711؛ آیت اللّه فاضل، توضیح‌المسائل مراجع، م1406؛ آیت اللّه نوری، توضیح‌المسائل، م1403 و استفتاءات، ج1، س1054؛ دفتر آیت اللّه بهجت و آیت اللّه خامنه‌ای. آیت اللّه صافی: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن است. نسبت به گردی صورت و دست‌ها احتیاط واجب در پوشاندن آن است؛ بنابراین اطاعت پدرتان در این مورد واجب است.آیت اللّه صافی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406. آیت اللّه سیستانی: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن - جز گردی صورت و کف دست‌ها - است. اگر شما خود را کمتر از این مقدار می‌پوشانید، اطاعت پدرتان در این مورد واجب است. اما اگر بیش از این از شما حجاب می‌خواهد، اطاعت او واجب نیست؛ مگر آنکه امر پدر ناشی از دو عامل باشد: 1. شفقت و دل‌سوزی نسبت به شما باشد 2. نافرمانی شما باعث آزار و اذیت او شود. بگویید به گونه‌ای رفتار کنید که پدرتان از شما آزرده خاطر نشود.آیت اللّه سیستانی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406. تبصره 1. اطاعت پدر و مادر در انجام دادن واجبات و ترک محرمات، در حقیقت اطاعت خداوند محسوب می‌شود و رعایت آن واجب است. (احکام نگاه و پوشش، سید مجتبی حسینی، کد: 147/500018)
پاسخ:
پدرم اصرار دارد که من بیش از حد معمول حجابم را رعایت کنم، چه کنم؟
آیات عظام امام خمینی، بهجت، تبریزی، فاضل، مکارم، نوری و وحید: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن - جز گردی صورت و کف دست‌ها - است. اگر شما کمتر از این مقدار بدن خود را می‌پوشانید، اطاعت از پدرتان در این مورد واجب است؛ ولی اگر بیش از این از شما حجاب می‌خواهند اطاعت از او واجب نیست؛ مگر آنکه نافرمانی شما باعث آزار و اذیت او شود. پس سعی کنید به گونه‌ای رفتار کنید که پدرتان از شما آزرده خاطر نشود.امام خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406 و استفتاءات، ج3، (متفرقه)، س78 و 81؛ آیت اللّه وحید، توضیح‌المسائل، م1414؛ آیت اللّه تبریزی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406 و استفتاءات، س2240؛ آیت اللّه مکارم، استفتاءات، ج1، س1604 و 1709 و 1711؛ آیت اللّه فاضل، توضیح‌المسائل مراجع، م1406؛ آیت اللّه نوری، توضیح‌المسائل، م1403 و استفتاءات، ج1، س1054؛ دفتر آیت اللّه بهجت و آیت اللّه خامنه‌ای.
آیت اللّه صافی: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن است. نسبت به گردی صورت و دست‌ها احتیاط واجب در پوشاندن آن است؛ بنابراین اطاعت پدرتان در این مورد واجب است.آیت اللّه صافی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406.
آیت اللّه سیستانی: حجاب کامل زن در برابر مرد نامحرم، پوشاندن تمام بدن - جز گردی صورت و کف دست‌ها - است. اگر شما خود را کمتر از این مقدار می‌پوشانید، اطاعت پدرتان در این مورد واجب است. اما اگر بیش از این از شما حجاب می‌خواهد، اطاعت او واجب نیست؛ مگر آنکه امر پدر ناشی از دو عامل باشد:
1. شفقت و دل‌سوزی نسبت به شما باشد 2. نافرمانی شما باعث آزار و اذیت او شود. بگویید به گونه‌ای رفتار کنید که پدرتان از شما آزرده خاطر نشود.آیت اللّه سیستانی، توضیح‌المسائل مراجع، م1406.
تبصره 1. اطاعت پدر و مادر در انجام دادن واجبات و ترک محرمات، در حقیقت اطاعت خداوند محسوب می‌شود و رعایت آن واجب است. (احکام نگاه و پوشش، سید مجتبی حسینی، کد: 147/500018)
- [سایر] پدرم بر خلاف میل من ، اصرار به ازدواج فامیلی دارد؛ چکار کنم تا قانع شود؟
- [آیت الله مظاهری] پدرم اعتقاد چندانی به مسائل دینی ندارد، و فقط نماز و روزه را به جا می آورد، آن هم کاملاً سرسری، امّا بقیّه تکالیف مانند خمس و زکات و مانند آن را رعایت نمی کند. نمی خواهم اموال ایشان در مسائل زندگی من داخل شود، امّا اصرار دارند که به من کمک کنند. لطفاً در این مورد به سؤالات زیر پاسخ دهید:
- [سایر] چگونه می توانیم میان امیال خود حد تعادل را رعایت کنیم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] رعایت حجاب بر دختران نابالغ در فیلم و غیر فیلم تا چه حدّ لازم است؟
- [سایر] فلسفه حجاب، حد واقعی آن و راهکارهای ترغیب دختران به رعایت حجاب را فرمائید.
- [آیت الله سیستانی] آیا رعایت موالات میان شوط های سعی معتبر است؟ و حد آن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] دیدن تصویر زنانی که حدّ پوشش شرعی را رعایت نمیکنند چه حکمی دارد؟
- [سایر] همسر من بر انتخاب نامی نامناسب برای فرزندمان اصرار دارد. نام کودک تا چه حد میتواند بر شخصیت او در آینده اثرگذار باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر محلّ زخم بیش از حدّ معمول با پارچه بسته شده است آیا وضوی جبیره احتیاج به تیمّم هم دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا رعایت حجاب در مقابل پسر خاله و پسر عمو لازم است، اگر چه مسنتر از خودم و جای پدرم باشند؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] پول طلا و نقره ای که بیشتر از اندازه معمول فلز دیگر دارد؛ اگر به آن پول طلا و نقره بگویند؛ در صورتی که به حد نصاب برسد زکاتش واجب است هر چند خالصش به حد نصاب نرسد؛ ولی اگر به آن پول طلا و نقره نگویند وجوب زکاه در آن محل اشکال است هر چند خالصش به حد نصاب برسد.
- [آیت الله سیستانی] پول طلا و نقرهای که بیشتر از اندازه معمول فلز دیگر دارد ، اگر به آن پول طلا و نقره بگویند ، در صورتی که به حدّ نصاب برسد زکاتش واجب است ، هر چند خالصش به حدّ نصاب نرسد ، ولی اگر به آن پول طلا و نقره نگویند ، زکاتش واجب نیست ، هر چند خالصش به حدّ نصاب برسد .
- [آیت الله وحید خراسانی] پول طلا و نقره ای که بیشتر از اندازه معمول فلز دیگر دارد اگر به ان پول طلا و نقره بگویند و خالصش هم به حد نصاب برسد زکات به ان تعلق می گیرد و همچنین بنابر احتیاط واجب در صورتی که خودش به حد نصاب برسد و خالصش به حد نصاب نرسد ولی اگر به ان پول طلا و نقره نگویند هر چند خالصش به حد نصاب برسد اقوی ان است که زکات به ان تعلق نمی گیرد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مخارجی را که برای گندم و جو و خرما و انگور کرده و معمول است که آن مخارج را از خود زراعت می دهند می تواند از حاصل کسر کند و چنان چه باقی مانده آن به حد نصاب برسد، باید زکات آن را بدهد و آنچه معمول نیست از خرمن بدهند بنابر احتیاط لازم جزء نصاب حساب نمایند لکن زکات آن واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مخارجی را که برای گندم و جو و خرما و انگور کرده و معمول است که آن مخارج را از خود زراعت میدهند، میتواند از حاصل کسر کند، و چنانچه باقیمانده آن به حد نصاب برسد، باید زکات آن را بدهد، و آنچه معمول نیست از خرمن بدهند، بنابر احتیاط لازم جزء نصاب حساب نمایند، لکن زکات آن واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که دست یا زانوی او با دست و زانوی دیگران فرق دارد، مثلاً دست او به قدری بلند است که اگر کمی خم شود، به زانو میرسد یا زانوی او به قدری پایینتر از حدّ معمول است که باید خیلی خم شود تا دستش به زانو برسد، باید به اندازه معمول افراد عادی خم شود.
- [آیت الله سبحانی] وقت نماز جمعه از اوّل ظهر است به مقداری که اذان و خطبه ها و نماز مطابق معمول انجام گیرد. از این جهت نباید خطبه ها را به قدری طول داد که از حدّ متعارف بیشتر باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر پیشانی و پشت دست‌ها مو داشته باشد اشکال ندارد، ولی اگر موی سر روی پیشانی آمده باشد و بیش از حدّ معمول باشد، باید آن را عقب بزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر صورت یا دست کسی کوچکتر یا بزرگتر از حدّ معمول باشد باید ملاحظه کند که افراد معمولی تا کجای صورت خود را می شویند و او هم تا همانجا را بشوید، و اگر دست و صورتش هردو بر خلاف معمول باشد امّا با هم متناسب باشند لازم نیست ملاحظه معمول را بکند بلکه به دستوری که در مسأله پیش گفته شد وضو بگیرد، و نیز اگر در پیشانی او مو روئیده یا جلوی سرش مو ندارد باید به اندازه معمول پیشانی را بشوید.
- [آیت الله وحید خراسانی] هرگاه شهر در بلندی باشد که از دور اهل ان دیده شود یا به قدری گود باشد که اگر انسان کمی دور شود اهل ان را نبیند کسی که از اهالی ان شهر مسافرت می کند برای ان که یقین کند به حد ترخص که در شرط هشتم معنی ان گذشت رسیده است باید به اندازه ای دور شود که اگر ان شهر در زمین هموار بود اهلش از ان جا دیده نمی شد و نیز اگر پستی و بلندی راه بیشتر از معمول باشد باید برای حصول یقین به حد ترخص ملاحظه معمول را بنماید