اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
فرموده اید که وقت نیت روزه قضای روزه رمضان تا قبل از ظهر می باشد حال اگر کسی مثلا درساعت 8 صبح و در حالی که نیت گرفتن روزه قضا داشته است بدون اختیار چیزی وارد گلوی او شود و بعد در ساعت 10 نیت روزه قضاکند آیا چنین روزه ای صحیح است؟
فرموده اید که وقت نیت روزه قضای روزه رمضان تا قبل از ظهر می باشد حال اگر کسی مثلا درساعت 8 صبح و در حالی که نیت گرفتن روزه قضا داشته است بدون اختیار چیزی وارد گلوی او شود و بعد در ساعت 10 نیت روزه قضاکند آیا چنین روزه ای صحیح است؟ رهبری: اگر قبل از خوردن سهوی، نیت روزه نکرده است، روزه صحیح نیست. مکارم: مانعی ندارد. زنجانی: نمی تواند نیت روزه کند. صافی: اگر در ساعت 8 نیت روزه قضا را کرده بود مانعی ندارد و الا اگر در ساعت 10نیت نماید روزه اش صحیح نیست.
فرموده اید که وقت نیت روزه قضای روزه رمضان تا قبل از ظهر می باشد حال اگر کسی مثلا درساعت 8 صبح و در حالی که نیت گرفتن روزه قضا داشته است بدون اختیار چیزی وارد گلوی او شود و بعد در ساعت 10 نیت روزه قضاکند آیا چنین روزه ای صحیح است؟ رهبری: اگر قبل از خوردن سهوی، نیت روزه نکرده است، روزه صحیح نیست. مکارم: مانعی ندارد. زنجانی: نمی تواند نیت روزه کند. صافی: اگر در ساعت 8 نیت روزه قضا را کرده بود مانعی ندارد و الا اگر در ساعت 10نیت نماید روزه اش صحیح نیست.
عنوان سوال:
فرموده اید که وقت نیت روزه قضای روزه رمضان تا قبل از ظهر می باشد حال اگر کسی مثلا درساعت 8 صبح و در حالی که نیت گرفتن روزه قضا داشته است بدون اختیار چیزی وارد گلوی او شود و بعد در ساعت 10 نیت روزه قضاکند آیا چنین روزه ای صحیح است؟
پاسخ:
فرموده اید که وقت نیت روزه قضای روزه رمضان تا قبل از ظهر می باشد حال اگر کسی مثلا درساعت 8 صبح و در حالی که نیت گرفتن روزه قضا داشته است بدون اختیار چیزی وارد گلوی او شود و بعد در ساعت 10 نیت روزه قضاکند آیا چنین روزه ای صحیح است؟
رهبری: اگر قبل از خوردن سهوی، نیت روزه نکرده است، روزه صحیح نیست.
مکارم: مانعی ندارد.
زنجانی: نمی تواند نیت روزه کند.
صافی: اگر در ساعت 8 نیت روزه قضا را کرده بود مانعی ندارد و الا اگر در ساعت 10نیت نماید روزه اش صحیح نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر نیت روزه قضای ماه رمضان، قبل از ظهر واقع شود، کافی است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که ساعت 10 صبح جنب میشود اگر همان ساعت به نیّت نماز ظهر غسل کند آیا صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در غیر ماه رمضان قصد روزه کرد، بعد منصرف شد ولی چیزی نخورده است، آیا می تواند دوباره قبل از ظهر نیت روزه قضای ماه رمضان کند؟
- [آیت الله سیستانی] در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی برای گرفتن روزه نذری و روزه قضا وقت کافی ندارد و مثلاً 10 روز تا ماه رمضان مانده و او مجموعاً 15 روزه قضا و نذر دارد که وقت نذر هم در دهه آخر شعبان است. ابتدا باید کدام یک را نیت کند؟ روزه قضا را نیت نماید یا روزه نذری را؟
- [آیت الله بهجت] می دانیم اگر در یوم الشّک که نمی داند آخر شعبان است یا اوّل ماه رمضان نیّت رمضان کند، روزه ی آن روز باطل است. آیا در مسأله ی فوق تفاوتی بین این که قبل از ظهر یا بعد از ظهر بفهمند وجود دارد به این که اگر ساعت 9 صبح فهمیده باشد که ماه رمضان است و تجدید نیّت کرد، آیا باز هم روزه ی آن روز باطل است و اگر باطل است، آیا می تواند افطار کند؟
- [سایر] فرموده اید که شخص مسافری که به وطن برمی گردد اگر قبل از ظهر به وطن برسد و نیت روزه رمضان کند روزه وی صحیح می باشد. حال اگر این شخص قبل از ظهر به وطن برسد و لیکن خواب بوده است و مثلا بعد از ده دقیقه از خواب بیدار شده است و الان نیت روزه می کند ایا روزه وی صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] کسی غیر ماه رمضان قصد روزه کرده و بعد منصرف شده، ولی چیزی نخورده است. آیا می تواند دوباره قبل از ظهر نیّت روزه قضای ماه رمضان یا استیجاری کند؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده جهت زایمان دخترم میخواهم به کشور انگلیس بروم و مصادف با ماه مبارک رمضان میشود. اذان صبح ساعت 2 صبح است و اذان مغرب ساعت 10 شب. با توجه به طول روز تکلیف روزهام چه میشود؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] در قضای روزه ماه رمضان، اگر از شب نیت روزه را داشته باشد یا وقت قضا تنگ باشد جایز نیست روزه خود را باطل کند؛ خواه پیش از ظهر باشد خواه بعد از ظهر و اگر از شب نیت نکرده باشد و وقت هم داشته باشد میتواند پیش از ظهر روزه خود را باطل نماید ولی بعد از ظهر نمیتواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان صبح محتلم شده، اگر وقت قضای روزه تنگ نیست بنابر احتیاط واجب روز دیگری را روزه بگیرد، اگر وقت قضای روزه تنگ است مثلاً پنج روز قضا به ذمه دارد پنج روز هم بیشتر به ماه رمضان باقی نمانده، همان روز را روزه بگیرد و روزه اش صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] نیت روزة ماه رمضان وقت معین ندارد تا اذان صبح هر وقت نیت روزة فردا بکند اشکال ندارد .
- [آیت الله وحید خراسانی] در قضای روزه ماه رمضان می تواند پیش از ظهر روزه خود را باطل نماید ولی اگر وقت قضا تنگ باشد بنابر احتیاط واجب نمی تواند باطل نماید
- [آیت الله سیستانی] در قضای روزه رمضان میتواند پیش از ظهر ، روزه خود را باطل نماید ؛ ولی اگر وقتِ قضا تنگ باشد ، بهتر آن است که باطل ننماید .
- [آیت الله بهجت] کسی که پیش از اذان صبح در غیر روزه معین واجب، مثل روزه ماه مبارک رمضان، بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و در حال اختیار نیت کند، روزه او صحیح است، چه روزه او واجب باشد چه مستحب، و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمیتواند نیت روزه واجب نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت روزه کند چنانچه روزه واجبی باشد که وقت ان معین است چه روزه ماه رمضان و چه غیر ان مثل این که نذر کرده باشد روز معینی را روزه بگیرد صحت روزه اش محل اشکال است و اگر روزه واجبی باشد که وقت معین ندارد صحیح است و در صورتی که بعد از ظهر بیدار شود نمی تواند نیت روزه واجب کند هر چند غیر معین باشد ولی در قضای روزه ماه رمضان عدم جواز بعد از ظهر تا عصر بنابر احتیاط است
- [امام خمینی] اگر در روزه واجبی غیر روزه رمضان و قضای آن، تا اذان صبح جنب بماند، روزه اش صحیح است، چه وقت آن معین باشد و چه نباشد.
- [آیت الله خوئی] در قضای روزه رمضان میتواند پیش از ظهر روز خود را باطل نماید ولی اگر وقت قضا تنگ باشد، بهتر آن است که باطل ننماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در روزه مستحب یا واجب غیر رمضان و قضای آن تا اذان صبح جنب بماند روزه اش صحیح است چه وقت آن معین باشد و چه نباشد.