طبق نظر آیت الله سیستانی، اگر زنی از قوم قریش نباشد و بین سن 50 تا 60 سالگی خون ببیند و آن خون نیز آثار و نشانه های حیض را داشته باشد، بنابر احتیاط مستحب، باید هم به وظیفه ی زن مستحاضه، عمل کند و هم نباید کارهایی را که حائض از آن ها منع شده است، انجام دهد. چطور می شود این را فهمید؟ من مخصوصاً نمی فهمم که اگر آن زن تصمیم گرفت که به این احتیاط مستحب عمل کند، آیا باید آنرا خون حیض حساب کند یا باید مانند قبل از 50 سالگی، عمل کند؟ من نیاز به توضیحات دقیق دارم.
آیت الله العظمی سیستانی در این باره می فرمایند: خونی را که زنها پس از تمام شدن شصت سال می‌بینند حکم حیض را ندارد و احتیاط مستحبّ آن است که زنهایی که قرشیّه نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال چنانچه خون را طوری ببینند که اگر پیش از پنجاه سال می‌دیدند، قطعاً حکم حیض را داشت، میان کارهای مستحاضه و تروک حائض جمع نمایند[1] . همان گونه که ملاحظه می کنید، در این فرمایش احتیاط مستحب آمده است و این یعنی؛ بر زنانی که قرشیه نیستند واجب نیست به این حکم عمل کنند و اگر بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال، خونی ببینند که آثار حیض را داراست، می توانند آن را حیض به حساب آورند و کارهایی که بر حائض حرام است ترک نمایند. اما اگر خواستند احتیاط کنند، باید بین کارهای مستحاضه و تروک حائض جمع کنند، به این صورت که: هم کارهایی که بر حائض حرام است[2] ترک کنند و هم عبادت های خود را بجای آورند[3] ، نمازها را بخوانند و روزها را بگیرند به همان نحوی که مستحاضه این عبادات را بجای می آورد[4] . [1] توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 435، ص 253. [2] مانند: 1- مس خطوط قرآن، اسم خداوند به هر زبانی که باشد و به احتیاط واجب مس اسمای انبیا و امامان معصوم. 2- خواندن آیه ای که سجده ی واجب دارد.3- رفتن به مسجد الحرام و مسجد النبی اگر چه از یک در داخل و از در دیگر خارج شود. 4- توقف در مساجد دیگر اما داخل شدن از یک در و خارج شدن از در دیگر اشکالی ندارد و احتیاط واجب آن است که در حرم امامان هم توقف نکند. 5- گذاشتن چیزی در مسجد و برداشتن چیزی از آن. 6- جماع و همبستری با همسر. البته عبادات مشروط به طهارت ( وضو، غسل ، یا تیمم) هم بر حائض حرام می باشد مانند: نماز ، روزه ، طواف به جز نماز میت، که زن حائض می تواند آن را بجای آورد، اما در این یک مورد خاص، شخص مورد نظر باید به وظیفه ی شخص مستحاضه عمل کند. نک: العروة الوثقی،ج1، فی احکام الحائض؛ همان، فی غایات الوضوء؛ توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 355 ؛ العروة الوثقی، ج1، آداب صلاة المیت. [3] توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 442؛ العروة الوثقی ج1 مسأله 6. [4] مثلا برای خواندن نماز، آیت الله العظمی سیستانی می فرمایند: اگر استحاضه ی قلیله است یعنی؛ خون در پنبه بهداشتی فرو نرفته است، در صورت خون دیدن، برای هر نماز باید وضو بگیرد و عوض کردن پنبه و تطهیر آن واجب نیست، مثلا برای نماز ظهر یک دفعه و در صورت خون دیدن برای نماز عصر هم باید وضو بگیرد. و اگر استحاضه ی متوسطه باشد یعنی؛ خون در پنبه فرو رود اگر چه در یک گوشه آن باشد، باید وضو بگیرد و غسل کند یعنی باید پیش از هر نماز به وظایف قلیله عمل کند و در هر شبانه روز یک غسل قبل از نماز صبح و قبل از اولین نمازی که خون دیده، بجای آورد و باید بنابر احتیاط لازم غسل را اول بجا آورد و بعد وضو بگیرد ولی در مستحاضه کثیره اگر بخواهد وضو بگیرد باید قبل از غسل وضو بگیرد.   و اگر استحاضه ی کثیره باشد یعنی؛ خون پنبه را فرا گرفته و به   دستمالی که معمولًا زنها برای جلوگیری از خون می‌بندند، برسد، باید بنا بر احتیاط واجب زن برای هر نماز پنبه و دستمال را عوض کند یا آب بکشد، و لازم است یک غسل برای نماز صبح و یکی برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا به جا آورد، و بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نیندازد و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر و عشا دوباره غسل کند. اینها همه در صورتی است که خون پی در پی از پنبه به دستمال برسد امّا چنانچه رسیدن خون از پنبه به دستمال با قدری فاصله باشد که زن بتواند در آن فاصله یک نماز یا بیشتر بخواند احتیاط لازم آن است که هر گاه خون از پنبه به دستمال برسد، پنبه و دستمال را عوض کرده و یا آب بکشد و غسل نماید، بنا بر این اگر زن غسل کرد و نماز ظهر را مثلًا خواند ولی قبل از نماز عصر یا در میان آن، خون دوباره از پنبه به دستمال رسید باید برای نماز عصر نیز غسل نماید، ولی چنانچه فاصله به مقداری باشد که زن بتواند در آن میان دو نماز یا بیشتر بخواند مثل این که بتواند نماز مغرب و عشاء را نیز قبل از آن که خون دوباره به دستمال برسد بخواند برای آن نمازها لازم نیست غسل دیگری بکند و در هر صورت در استحاضه کثیره غسل از وضو کفایت می‌کند. نک: توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 394 - 396؛ العروة الوثقی ج1، فی الاستحاضه، مسأله 1و2. برای آگاهی از این که چگونه می تواند سایر عبادات را بجای آورد به رساله ی عملیه ی معظم له مراجعه نمایید.
عنوان سوال:

طبق نظر آیت الله سیستانی، اگر زنی از قوم قریش نباشد و بین سن 50 تا 60 سالگی خون ببیند و آن خون نیز آثار و نشانه های حیض را داشته باشد، بنابر احتیاط مستحب، باید هم به وظیفه ی زن مستحاضه، عمل کند و هم نباید کارهایی را که حائض از آن ها منع شده است، انجام دهد. چطور می شود این را فهمید؟ من مخصوصاً نمی فهمم که اگر آن زن تصمیم گرفت که به این احتیاط مستحب عمل کند، آیا باید آنرا خون حیض حساب کند یا باید مانند قبل از 50 سالگی، عمل کند؟ من نیاز به توضیحات دقیق دارم.


پاسخ:

آیت الله العظمی سیستانی در این باره می فرمایند: خونی را که زنها پس از تمام شدن شصت سال می‌بینند حکم حیض را ندارد و احتیاط مستحبّ آن است که زنهایی که قرشیّه نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال چنانچه خون را طوری ببینند که اگر پیش از پنجاه سال می‌دیدند، قطعاً حکم حیض را داشت، میان کارهای مستحاضه و تروک حائض جمع نمایند[1] . همان گونه که ملاحظه می کنید، در این فرمایش احتیاط مستحب آمده است و این یعنی؛ بر زنانی که قرشیه نیستند واجب نیست به این حکم عمل کنند و اگر بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال، خونی ببینند که آثار حیض را داراست، می توانند آن را حیض به حساب آورند و کارهایی که بر حائض حرام است ترک نمایند. اما اگر خواستند احتیاط کنند، باید بین کارهای مستحاضه و تروک حائض جمع کنند، به این صورت که: هم کارهایی که بر حائض حرام است[2] ترک کنند و هم عبادت های خود را بجای آورند[3] ، نمازها را بخوانند و روزها را بگیرند به همان نحوی که مستحاضه این عبادات را بجای می آورد[4] .
[1] توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 435، ص 253. [2] مانند: 1- مس خطوط قرآن، اسم خداوند به هر زبانی که باشد و به احتیاط واجب مس اسمای انبیا و امامان معصوم. 2- خواندن آیه ای که سجده ی واجب دارد.3- رفتن به مسجد الحرام و مسجد النبی اگر چه از یک در داخل و از در دیگر خارج شود. 4- توقف در مساجد دیگر اما داخل شدن از یک در و خارج شدن از در دیگر اشکالی ندارد و احتیاط واجب آن است که در حرم امامان هم توقف نکند. 5- گذاشتن چیزی در مسجد و برداشتن چیزی از آن. 6- جماع و همبستری با همسر. البته عبادات مشروط به طهارت ( وضو، غسل ، یا تیمم) هم بر حائض حرام می باشد مانند: نماز ، روزه ، طواف به جز نماز میت، که زن حائض می تواند آن را بجای آورد، اما در این یک مورد خاص، شخص مورد نظر باید به وظیفه ی شخص مستحاضه عمل کند. نک: العروة الوثقی،ج1، فی احکام الحائض؛ همان، فی غایات الوضوء؛ توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 355 ؛ العروة الوثقی، ج1، آداب صلاة المیت. [3] توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 442؛ العروة الوثقی ج1 مسأله 6. [4] مثلا برای خواندن نماز، آیت الله العظمی سیستانی می فرمایند: اگر استحاضه ی قلیله است یعنی؛ خون در پنبه بهداشتی فرو نرفته است، در صورت خون دیدن، برای هر نماز باید وضو بگیرد و عوض کردن پنبه و تطهیر آن واجب نیست، مثلا برای نماز ظهر یک دفعه و در صورت خون دیدن برای نماز عصر هم باید وضو بگیرد. و اگر استحاضه ی متوسطه باشد یعنی؛ خون در پنبه فرو رود اگر چه در یک گوشه آن باشد، باید وضو بگیرد و غسل کند یعنی باید پیش از هر نماز به وظایف قلیله عمل کند و در هر شبانه روز یک غسل قبل از نماز صبح و قبل از اولین نمازی که خون دیده، بجای آورد و باید بنابر احتیاط لازم غسل را اول بجا آورد و بعد وضو بگیرد ولی در مستحاضه کثیره اگر بخواهد وضو بگیرد باید قبل از غسل وضو بگیرد.   و اگر استحاضه ی کثیره باشد یعنی؛ خون پنبه را فرا گرفته و به   دستمالی که معمولًا زنها برای جلوگیری از خون می‌بندند، برسد، باید بنا بر احتیاط واجب زن برای هر نماز پنبه و دستمال را عوض کند یا آب بکشد، و لازم است یک غسل برای نماز صبح و یکی برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا به جا آورد، و بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نیندازد و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر و عشا دوباره غسل کند. اینها همه در صورتی است که خون پی در پی از پنبه به دستمال برسد امّا چنانچه رسیدن خون از پنبه به دستمال با قدری فاصله باشد که زن بتواند در آن فاصله یک نماز یا بیشتر بخواند احتیاط لازم آن است که هر گاه خون از پنبه به دستمال برسد، پنبه و دستمال را عوض کرده و یا آب بکشد و غسل نماید، بنا بر این اگر زن غسل کرد و نماز ظهر را مثلًا خواند ولی قبل از نماز عصر یا در میان آن، خون دوباره از پنبه به دستمال رسید باید برای نماز عصر نیز غسل نماید، ولی چنانچه فاصله به مقداری باشد که زن بتواند در آن میان دو نماز یا بیشتر بخواند مثل این که بتواند نماز مغرب و عشاء را نیز قبل از آن که خون دوباره به دستمال برسد بخواند برای آن نمازها لازم نیست غسل دیگری بکند و در هر صورت در استحاضه کثیره غسل از وضو کفایت می‌کند. نک: توضیح المسائل مراجع، ج‌1، مسأله 394 - 396؛ العروة الوثقی ج1، فی الاستحاضه، مسأله 1و2. برای آگاهی از این که چگونه می تواند سایر عبادات را بجای آورد به رساله ی عملیه ی معظم له مراجعه نمایید.





سوال مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین