فریب
کید در لغت فریب، مکر، و نیرنگ. [۱]
وقف کردن از مال حرام (مالی که برای کسی بوده و با فریب از او گرفته ایم) چه حکمی دارد؟، آیا بعد از این کار (وقف) حق الناسی برگردن ماست یا خیر؟
وقف در صورتی درست است که واقف، مالک مالی که می خواهد وقف کند باشد[1] . در نتیجه وقف اموالی که به زور و فریب و ناحق از دیگران گرفته شده باشد، باطل است و وقف کننده ضامن آن اموال است و حق الناس بر عهده ی او می باشد. به عبارت دیگر با این وقف حق الناس از گردنش ساقط نمی شود. [1] توضیح المسائل مراجع، ج2، ص647 و 648.
وقف در صورتی درست است که واقف، مالک مالی که می خواهد وقف کند باشد[1] . در نتیجه وقف اموالی که به زور و فریب و ناحق از دیگران گرفته شده باشد، باطل است و وقف کننده ضامن آن اموال است و حق الناس بر عهده ی او می باشد. به عبارت دیگر با این وقف حق الناس از گردنش ساقط نمی شود. [1] توضیح المسائل مراجع، ج2، ص647 و 648.
عنوان سوال:
وقف کردن از مال حرام (مالی که برای کسی بوده و با فریب از او گرفته ایم) چه حکمی دارد؟، آیا بعد از این کار (وقف) حق الناسی برگردن ماست یا خیر؟
پاسخ:
وقف در صورتی درست است که واقف، مالک مالی که می خواهد وقف کند باشد[1] . در نتیجه وقف اموالی که به زور و فریب و ناحق از دیگران گرفته شده باشد، باطل است و وقف کننده ضامن آن اموال است و حق الناس بر عهده ی او می باشد. به عبارت دیگر با این وقف حق الناس از گردنش ساقط نمی شود.
[1] توضیح المسائل مراجع، ج2، ص647 و 648.
- [سایر] اگر حق الناسی بر گردن ماست و واقعا امکان جبران نباشد توبه حقیقی به درگاه خدا و تصمیم قاطع بر ترک معاصی و احسان و صدقات( در حد توان) در حق آن فرد یا افراد کفایت می کند؟
- [سایر] چه کار کنیم در خیابان فریب پسران را نخوریم؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی وصیّت کند که مقداری از اموال او برای تلاوت قرآن کریم در نجف اشرف مصرف شود و یا مالی را برای این کار وقف نماید وبرای وصی یا متولی وقف ارسال مال به نجف اشرف جهت اجیر کردن کسی برای قرائت قرآن ممکن نباشد، تکلیف او دراین مورد چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مالی که برای خرید لوازم به حسینیه ها بخشیده می شود، حکم وقف را دارد یا آنکه لوازمی که با آن مال خریداری می گردند احتیاج به اجرای صیغه وقف دارند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا خوردن گل سرخ و محمدی که داخل ماست شده است برای محرم حرام است، کفاره آن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا خوردن گل سرخ و محمدی که داخل ماست شده است برای محرم حرام است، کفاره آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] تقلّب و دروغ و فریب در معامله با غیر مسلمانان برای دستیابی به فائده مالی یا علمی بیشتر (درصورتی که متوجه نباشند) چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر خانواده پسری برای خواستگاری دختری یکی دو مرتبه به خانه دختر بروند و خانواده دختر با ازدواج آنها موافقت کند ولی بعداً خانواده پسر ازدواج را بنا بر عللی بر هم بزند، با توجه به اینکه طیّ این چند روز خاطراتی بین دختر و پسر ایجاد شده امّا ازدواج بر هم خورده و خانواده دختر از خانواده پسر ناراضی است؛ آیا حقّ الناسی برگردن خانواده پسر آمده است؟ اگر جواب مثبت است چه باید کرد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا اصل مال را نیز میتوان وقف نمود که علاوه بر منفعت مال در بعضی شرایط قید شود که اصل مال نیز فروخته و صرف مورد وقف گردد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا تعیین ابتدای سال خمسی به دست خود ماست؟ و کسی که ابتدای شروع به کار و کسب و درآمد خود را نمیداند، چه باید بکند؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که مالی را وقف می کند ؛ باید بنابر احتیاط واجب از موقع خواندن صیغه ، مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلاً بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد ، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده اشکال دارد . و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد ، یا بگوید تا ده سال وقف باشد ، بعد پنج مال وقف نباشد و دوباره وقف باشد ؛ وقف بودنش اشکال دارد .
- [امام خمینی] کسی که مالی را وقف میکند، باید برای همیشه وقف کند پس اگر مثلًا بگوید این مال تا ده سال وقف باشد و بعد نباشد و یا بگوید این مال تا ده سال وقف باشد و بعد تا پنج سال وقف نباشد و بعد دوباره وقف باشد باطل است، و به احتیاط واجب باید وقف از موقع خواندن صیغه باشد پس اگر مثلًا بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده، اشکال دارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که مالی را وقف می کند، باید برای همیشه وقف کند پس اگر مثلا بگوید این مال تا ده سال وقف باشد و بعد نباشد و یا بگوید این مال تا ده سال وقف باشد و بعد تا پنج سال وقف نباشد و بعد دوباره وقف باشد باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که مالی را وقف می کند بنابر احتیاط مستحب باید از همان موقع خواندن صیغه وقف کند، ولی باید برای همیشه مال را وقف کند و اگر مثلاً بگوید این مال بعد از وفات من وقف باشد اشکال دارد، یا بگوید از حالا تا ده سال وقف باشد آن نیز اشکال دارد، ولی می توان مالی را برای همیشه وقت کرد مشروط بر اینکه مثلاً چند سال اوّل منافعش در اختیار واقف یا شخص دیگری باشد و در موقوفه مصرف نشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مالی را وقف می کند باید قصد قربت داشته باشد، و از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند، و اگر مثلاً بگوید: این مال بعد از مردن من وقف باشد، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده، صحیح نیست، و نیز اگر بگوید: تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد، یا بگوید: تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد، و دوباره وقف باشد، وقف صحیح نیست.
- [آیت الله بروجردی] کسی که مالی را وقف میکند، باید قصد قربت داشته باشد و از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلاً بگوید:(این مال بعد از مردن من وقف باشد)، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده، صحیح نیست و نیز اگر بگوید:(تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد)، یا بگوید:(تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد و دوباره وقف باشد)، وقف صحیح نمیباشد.
- [آیت الله سبحانی] کسی که مالی را وقف می کند; باید از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلاً بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده اشکال دارد. و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد، یا بگوید تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد و دوباره وقف باشد; وقف بودنش اشکال دارد.
- [آیت الله سبحانی] کسی که مالی را وقف می کند; باید از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلاً بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده اشکال دارد. و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد، یا بگوید تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد و دوباره وقف باشد; وقف بودنش اشکال دارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که مالی را وقف می کند باید از موقع انشاء وقف مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلا بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده صحیح نیست و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از ان نباشد یا بگوید تا ده سال باشد بعد پنج سال وقف نباشد و دوباره وقف باشد و قف صحیح نیست
- [آیت الله خوئی] کسی که مالی را وقف میکند باید از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلًا بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده صحیح نیست. و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد، یا بگوید تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال نباشد و دوباره وقف باشد، وقف صحیح نیست.