گاه تغییر جنسیت یکی از زوجین، در عقد دایم است، و گاه در عقد موقت. هرگاه عقد دایمی منعقد شود و پس از آن، تغییر جنسیت یکی از زوجین واقع شود، طبیعی است ازدواج سابق، باطل و منحل می شود. در مورد پرداخت مهریه، چهار احتمال (نظریه) وجود دارد. به نظر می رسد: (پرداخت کل مهریه در صورت دخول و پرداخت نصف مهریه در صورت عدم دخول) متقن تر و موافق نظر مشهور فقیهان اسلامی و روایات کثیره است. هرگاه پس از عقد موقت، مرد تغییر جنسیت دهد، طبیعی است ازدواج موقت باطل می شود. همچنین مرد سابق موظف است تمام مهریه را به زوجه سابق خویش پرداخت کند، ولی هرگاه زن تغییر جنسیت دهد، بر او واجب است که به مقدار زمان تخلف، مهر را برگرداند، البته اگر زوجه با اجازه شوهر، تغییر جنسیت داده باشد ضامن نیست و مرد بایستی تمام مهریه را به او پرداخت کند.
چنانچه زن، پس از ازدواج، تغییر جنسیت دهد، آیا می تواند مهریه ازدواج پیشین را مطالبه نماید؟ همچنین اگر مرد تغییر جنسیت دهد، آیا موظف به دادن مهریه ازدواج پیشین می باشد یا نه؟
گاه تغییر جنسیت یکی از زوجین، در عقد دایم است، و گاه در عقد موقت. هرگاه عقد دایمی منعقد شود و پس از آن، تغییر جنسیت یکی از زوجین واقع شود، طبیعی است ازدواج سابق، باطل و منحل می شود. در مورد پرداخت مهریه، چهار احتمال (نظریه) وجود دارد. به نظر می رسد: (پرداخت کل مهریه در صورت دخول و پرداخت نصف مهریه در صورت عدم دخول) متقن تر و موافق نظر مشهور فقیهان اسلامی و روایات کثیره است. هرگاه پس از عقد موقت، مرد تغییر جنسیت دهد، طبیعی است ازدواج موقت باطل می شود. همچنین مرد سابق موظف است تمام مهریه را به زوجه سابق خویش پرداخت کند، ولی هرگاه زن تغییر جنسیت دهد، بر او واجب است که به مقدار زمان تخلف، مهر را برگرداند، البته اگر زوجه با اجازه شوهر، تغییر جنسیت داده باشد ضامن نیست و مرد بایستی تمام مهریه را به او پرداخت کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن یا مرد پس از ازدواج تغییر جنسیت دهد، حکم ازدواج قبلی چگونه است؟ در صورت بطلان آیا مرد باید مهریه زن را تماماً بپردازد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی با مردی ازدواج کند و مرد تغییر جنسیت بدهد حکم ازدواج و مهریه همسر او چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر بر فرض پس از تغییر جنسیّت مرد، زن شود آیا ازدواج با او جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زنی با تغییر جنسیت مرد شود چه مقدار از مهریه به او می دهند؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی ازدواج کند و پس از ازدواج تغییر جنسیت دهد حکم ازدواج و مهریه او چگونه است؟
- [آیت الله نوری همدانی] تغییر جنسیت مرد به زن و زن به مرد با عمل جراحی چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا شخصی که زن بوده و ازدواج کرده و بعد تغییر جنسیّت داده، و مرد شده و با زن دیگری ازدواج کرده حق طلاق دادن زنش را دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر یکی از زوجین تغییر جنسیّت دهد لطفاً بفرمایید: 1. حکم ازدواج آنها چیست؟ 2. مهریّه زوجه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر یکی از زوجین تغییر جنسیّت دهد لطفاً بفرمایید: 1. حکم ازدواج آنها چیست؟ 2. مهریّه زوجه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا افراد خنثی می توانند تغییر جنسیت بدهند؟ یعنی به زن یا مرد تبدیل شوند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر صیغه دائم را خود زن و مرد بخوانند و اوّل زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی خود را به همسری تو درآوردم با مهریه معیّن) پس از آن مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْویجَ). (یعنی قبول کردم این ازدواج را) عقد صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مَوکِّلَتی مُوَکِّلَکَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی وکیل خودم را به ازدواج وکیل تو درآوردم با مهریه معین) و وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی عَلَی الصَّداقِ). (یعنی قبول نمودم این ازدواج را برای وکیل خودم با مهریه معین) صحیح میباشد. دستور خواندن عقد غیر دائم:
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن مهریه خودش را نگرفته باشد ونبخشیده باشد بعد از مرگ شوهر میتواند انرا مطالبه کتد و ورثه باید از اصل مال میت مهریه زن رامثل بقیه دیون میت بدهند.
- [آیت الله مظاهری] اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند، بعد از آنکه مدّت و مهر را معیّن کردند، چنانچه زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ). (یعنی خود را به همسری تو درآوردم برای مدّت معین، با مهریه معین) بعد مرد بگوید: (قَبِلْتُ) صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند و وکیل زن به وکیل مرد بگوید: (زَوَّجْتُ مَوَکِّلَتی مُوَکِّلَکَ فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ). (یعنی وکیل خودم را به ازدواج وکیل تو درآوردم در مدّت معین، با مهریه معین) و وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی هکَذا). صحیح میباشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن بداند مردی برادر رضاعی اوست نمی تواند با او ازدواج کند و اگر ازدوج کند باطل است و اگر زن بعد از ازدواج بگوید مرد برادر رضاعی اوست و مرد نیز آن را قبول کند باید بلافاصله از یکدیگر جدا شوند و در این فرض اگر همبستر نشده باشند زن استحقاق مهریه را ندارد و لی اگر همبستر شده باشند چنانچه زن نمی دانسته ازدواج با برادر رضاعی باطل است یا فراموش کرده استحقاق مهر المثل را دارد والا خیر.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن مهریّه خود را با شوهر صلح کند که زنِ دیگری نگیرد، زن نباید مهریّه را بگیرد و شوهر هم نباید با زن دیگری ازدواج کند، مگر این که با رضایت یکدیگر، صلحِ انجام شده را به هم بزنند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] وکالت مرد از طرف زن، یا زن از طرف مرد، برای خواندن صیغه مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] در زناشویی، چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند و اگر زن و مرد نتوانند صیغه را صحیح بخوانند، باید وکیل بگیرند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در زناشویی؛ چه دائم و چه غیر دائم، باید صیغه خوانده شود، و تنها راضیبودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زناشویی چه دائم وچه غیر دائم باید صیغه خوانده شود وتنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله بهجت] در زناشویی دائم یا غیر دائم، باید صیغه عقد خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.