وطی به شبهه
مجامعت با كسی كه در واقع بر مكلف حرام است؛ اما يا بخاطر اينكه او را همسر خود می‌پنداشته و يا بخاطر جهل به حكم، مجامعت صورت گرفته است.
اگر زنی علم پیدا کرد که شوهرش مرده است و شوهر کرد و بعداً شوهر اولش پیدا شد، آن زن زوجه شوهر اول است و نسبت به دومی شبهه است و باید عدّه وطی به شبهه نگه دارد.
عنوان مسئله:
اگر زنی علم پیدا کرد که شوهرش مرده است و شوهر کرد و بعداً شوهر اولش پیدا شد، آن زن زوجه شوهر اول است و نسبت به دومی شبهه است و باید عدّه وطی به شبهه نگه دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی شوهرش در دفاع مقدّس مفقودالاثر شده و از قراین و امارات، علم به شهادت زوج پیدا کرد و شوهر نمود اما پس از پایان جنگ تحمیلی، شوهرش از اسارت برگشت، وظیفه ی این زوجه چیست؟
- اگر زنی شرط کرده باشد در صورتی که شوهرش همسر دیگری اختیار کند وکالت در طلاق داشته باشد، آیا در صورتی که شوهر به خاطر ناسازگاری زن، همسر دوّمی اختیار کند، باز هم همسر اوّل وکیل در طلاق است؟
- در احکام هست زنی که در عدّه است و شوهرش مرده، نباید تا زمانی که در عده است خود را خوشبو کند؛ اگر زنی در این حال بمیرد آیا حنوط او واجب است؟
- مردی دارای دو زن است و از هر زنی چند دختر دارد و تمام دخترها را شوهر داده است. آیا شوهر آن دخترهای زن اوّلی به زن دوّمی مرد، و یا شوهر آن دخترهای زن دوّمی به زن اوّلی مرد محرم هستند؟ و آیا نوه های زن اوّلی بر زن دوّمی مرد و هم چنین نوه های زن دوّمی بر زن اوّلی مرد محرم می باشند؟
- هر گاه زوجه مطلّقه رجعیّه فوت کند، آیا شوهر وی در عدّه ی او می تواند با خواهر آن زن ازدواج کند؟
- در صورتی که طلاق پیش از دخول باشد، در حالی که زن حامله است و از راه جذب منی یا تلقیح مصنوعی، منی شوهر در رحمش قرار گرفته باشد، آیا زن باید عدّه نگه دارد؟
- زنی با بذل مهر، طلاق می گیرد و قبل از تمام شدن عدّه، از بذل رجوع می کند. مرد با علم به این که حقّ رجوع دارد، رجوع نکرده تا عدّه منقضی می شود. آیا زن حقّ مهر دارد؟
- زنی به یائسه بودن خود علم داشته و چند مرتبه بدون گرفتن عدّه، ازدواج موقّت نموده است و بعد حامله شده که کاشف از عدم یأس است و در لحوق این ولد به این ازدواج مردّد گشته که شاید هم برای شوهر اوّل باشد. حکم وطی هایی که انجام شده چیست و ولد ملحق به کدام است؟
- مردی زنی را به عقد موقّت خود درمی آورد. در بین مباشرت با آن زن شکّ می کند که آیا او از زنانی است که زیاد صیغه می شود و عدّه نگه نمی دارد یا نه؟، آیا تحقیق واجب است؟
- زنی با شوهرش اختلاف دارد و با هم متارکه کرده اند. شوهر اصلاً طلاق نمی دهد و زن در عسر و حرج به سر می برد، آیا زن می تواند خودش به طلاق اقدام نماید؟ تکلیفش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر به زن شوهرداری تجاوز به عنف شود آیا این زن باید نسبت به شوهر خودش عده نگه دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی از شوهرش طلاق گرفته و در حین عدّه طلاق رجعی، شوهر فوت کرد ولی زن نمیدانست و بخیا این که بعد از عده طلاق شوهر فوت نموده با مرد دیگری ازدواج کرد، فعلاً تکلیف زن نسبت به عده وفات چیست؟ و نسبت به شوهر دوم چه حالی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی از شوهرش طلاق رجعی گرفته بعد از تمام شده عده شوهر کرده ولی در خانه شوهر دوم یقین حاصل کرد که شوهر اولش در اثناء طلاق که هنوز عده تمام نشده بود فوت کرده حال تکلیف این زن در خانه شوهر دوم چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در صورتهای زیر تلقیح زن با نطفه شوهرش که از دنیا رفته، جایز است؟ الف بعد از وفات شوهر ولی قبل از انقضای عدّة ب بعد از وفات او و بعد از انقضای عدّة ج اگر آن زن بعد از فوت شوهرش با مرد دیگری ازدواج نماید، آیا جایز است خود را با نطفه شوهر اولش تلقیح کند؟ و آیا در صورت فوت شوهر دوم، جایز است خود را با نطقه شوهر اولش بارور کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در عقد موقت نزدیکی از پشت باعث می شود تا زن عدّه نگه دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا بدون نزدیکی کردن باز هم باید زن عده نگه دارد ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی شوهرش مرده در حال عدّه وفات است آیا میتواند برای نماز و عمل به مستحبّات از عطر استفاده کند؟
- [سایر] آیا با زنی که عده نگه نمی دارد می شود ازدواج موقت کرد؟ ایا در عقد موقت لازم است بدانیم که زن عده نگه می دارد؟
- [آیت الله مظاهری] زنی پس از فوت شوهرش ازدواج می کند و از شوهر دوم بچه دار می شود. به تازگی متوجه می شود که عده وفات را تا آخر نگه نداشته است و ازدواج کرده است حال تکلیف او چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا با زنی که زناکار هست میتوان ازدواج موقت کرد؟ آیا این زن باید عده نگه دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زنی را که حامله نیست طلاق رجعی داد و قبل از اتمام عدّه طلاق، شوهر وفات کرد، زن باید از زمان مرگ شوهر عده وفات نگه دارد
- اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عدّه وفات، شوهر کند، چنانچه معلوم شود شوهر او بعداً مرده است، باید از شوهر دوم جدا شود، و در صورتی که آبستن باشد، به مقداری که در عدّه طلاق گفته شد، برای شوهر دوم عدّه طلاق و بعد برای شوهر اول عدّه وفات نگاه دارد، و اگر آبستن نباشد، برای شوهر اول عدّه وفات و بعد برای شوهر دوم عدّه طلاق نگاه دارد.
- زنی که شوهرش مرده باید تا چهار ماه و ده روز عدّه نگاه دارد؛ یعنی از شوهر کردن خودداری نماید اگرچه یائسه یا صیغه یا نُه سالش تمام نشده باشد، یا شوهرش با او نزدیکی نکرده باشد، و اگر آبستن باشد، باید تا موقع زاییدن عدّه نگاه دارد، ولی اگر قبل از چهار ماه و ده روز بچهاش بهدنیا آید، باید تا چهار ماه و ده روز از مرگ شوهرش صبر کند و این را عدّه وفات میگویند.
- زنی که نُه سالش تمام نشده یا زن یائسه، اگرچه شوهر با او نزدیکی کرده باشد عدّه ندارد، و بعد از طلاق میتواند فوراً شوهر کند.
- اگر با زن نامحرمی به گمان اینکه همسر خود اوست نزدیکی کند، چه زن بداند که او شوهرش نیست، یا گمان کند شوهرش می‌باشد، باید عدّه نگاه دارد.
- اگر زن پیش از آنکه شوهر با او نزدیکی کند، بهطوریکه در مسئله 19?? گفته شد، مرتد شود، عقد او باطل میگردد، و همچنین است اگر بعد از نزدیکی مرتد شود ولی یائسه باشد، امّا اگر یائسه نباشد، باید به دستوری که در احکام طلاق گفته خواهد شد عدّه نگه دارد، پس اگر قبل از اتمام عدّه مسلمان شود، عقد باقی است و اگر تا آخر عدّه مرتد بماند، عقد باطل است.
- اگر زنی را برای خود عقد کند و بعد معلوم شود که در عدّه بوده، چنانچه هیچ کدام نمیدانستهاند که زن در عدّه است و یا اینکه نمیدانستهاند که عقد کردن زن در عدّه حرام است، در صورتی که مرد با او در زمان عدّه نزدیکی کرده باشد، آن زن بر او حرام می‌شود و اگر نزدیکی کردن بعد از زمان عدّه بوده، عقد باطل است، ولی زن بر او حرام نمیشود، بلکه میتواند بعداً زن را عقد نماید.
- اگر مردی در حال مرض با زنی ازدواج دائم نماید و در آن مرض بمیرد و نزدیکی هم نکرده باشد، زن از آن مرد ارث نمی برد و حق مهر هم ندارد، و اگر نزدیکی کرده باشد و یا از آن مرض خوب شده و به غیر آن مرض از دنیا رفته باشد آن زن هم از او ارث می برد و هم حق مهر دارد، و اگر زنی که شوهرش با او نزدیکی نکرده در زمان مریضی شوهر از دنیا رفت شوهر از آن زن ارث نمی برد و حق مهر هم برای زن نیست بنابر اظهر، اگرچه احتیاط مستحب در صلح است.
- اگر انسان بداند زنی شوهر دارد و با او ازدواج کند، باید از او جدا شود و بعداً هم نمیتواند او را برای خود عقد کند، مگر اینکه نداند زن شوهر دارد و با او هم نزدیکی نکرده باشد، که در این صورت فقط عقد باطل است، ولی بعد از طلاق او و تمام شدن ایام عدّه، ازدواج با آن زن، بنابر اظهر مانعی ندارد.
- زنی که حیض نمیبیند، اگر در سن زنهایی باشد که حیض میبینند، چنانچه شوهرش بعد از نزدیکی کردن او را طلاق دهد، باید بعد از طلاق تا سه ماه عدّه نگاه دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و شوهر اول از سفر برگردد باید از شوهر دوّم جدا شود و به شوهر اول حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عده وطی به شبهه نگهدارد و شوهر دوم باید مهر المثل او را بدهد ولی نفقه زمان عدّه ندارد و بنابر احتیاط به شوهر دوّم نیز حرام ابدی می شود و در مدت عده وطی به شبهه شوهر اول نمی تواند با او همبستر شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه با زن نامحرمی به گمان این که همسر اوست نزدیکی کند، زن باید عدّه نگه دارد (به مقدار عدّه طلاق) خواه زن بداند که او شوهرش نیست یا نه و اگر مرد می داند که آن زن همسرش نیست ولی زن او را شوهر خود می داند در این صورت نیز بنابر احتیاط واجب باید عدّه نگه دارد؛ و مبدأ عدّه¬ی وطی به شبهه از زمان آخرین آمیزش است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که یقین دارد شوهرش مرده، اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و بعد معلوم شود که شوهرش نمرده، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است؛ ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه وطی شبهه که مقدار آن همچون مقدار عدّه طلاق است، نگهدارد و در دوران عدّه، شوهر اوّل نباید با او نزدیکی کند ولی دیگر بهرهگیریهای جنسی جایز است و نفقه او بر شوهر اوّل است. آغاز عدّه وطی شبهه، از آخرین نزدیکی شوهر دوم با زن می‌باشد و شوهر دوم به جهت نزدیکی با وی باید مهر او را بدهد و اگر مهر المسمّی (یعنی مهری که در عقد تعیین شده) با مهر المثل (یعنی مهر زنانی که همچون وی میباشند) تفاوت دارد، در تفاوت آن بنا بر احتیاط با هم مصالحه کنند.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که یقین دارد شوهرش مثلا در سفر مرده اگر بعد از عده وفات که مقدار ان در احکام طلاق می اید شوهر کند و شوهر اول از سفر برگردد باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اول حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد زن باید عده نگه دارد و شوهر دوم باید مهر او را مطابق مهر زنهایی که مثل او هستند بدهد ولی خرج عده ندارد
- [امام خمینی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عده وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و شوهر اول از سفر برگردد باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اول حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عده نگه دارد و شوهر دوم باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد، ولی خرج عده ندارد.
- [آیت الله بروجردی] زنی که شوهرش مرده اگر آبستن نباشد، باید تا چهار ماه و ده روز عدّه نگه دارد یعنی از شوهر کردن خود داری نماید اگر چه یائسه یا صیغه باشد، یا شوهرش با او نزدیکی نکرده باشد و اگر آبستن باشد، باید تا موقع زاییدن عدّه نگه دارد، ولی اگر پیش از گذشتن چهار ماه و ده روز، بچه اش به دنیا آید، باید تا چهار ماه و ده روز از مرگ شوهرش صبر کند و این عدّه را عدّهی وفات میگویند.
- [آیت الله سیستانی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده ، اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد شوهر کند و شوهر اول از سفر برگردد ، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اول حلال است ، ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد ، زن باید عدّه وطی شبهه ، که همان مقدار عدّه طلاق است ، نگهدارد ، و در دوران عدّه ، شوهر اول نباید با او نزدیکی کند ، ولی سایر استمتاعات جایز است و نفقه او بر شوهر اول است ، و شوهر دوم باید مهر او را مطابق زنهائی که مثل او هستند بدهد .
- [آیت الله مظاهری] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّه وفات شوهر کند و شوهر اوّل از سفر برگردد، باید از شوهر دوّم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولی اگر شوهر دوّم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه نگهدارد و شوهر دوّم باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد ولی خرج عدّه ندارد.
- [آیت الله بروجردی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّهی وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و شوهر اوّل از سفر برگردد، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه نگه دارد و شوهر دوم باید مَهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد، ولی خرج عدّه ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عدّه وفات شوهر کند ، چنانچه معلوم شود او بعداً مرده است ، و عقد دوم در زمان حیات شوهر اول ، یا عدّه وفات واقعی او بوده است ، باید از شوهر دوم جدا شود ، و بنابر احتیاط واجب دو عدّه نگهدارد ، پس در صورتی که از شوهر دوم آبستن باشد تا مقدار زائیدن برای شوهر دوم عدّه وطی شبهه که مانند عده طلاق است و بعد برای شوهر اوّل عدّه وفات نگهدارد ، یا عدّه سابق را تکمیل نماید ؛ و اگر آبستن نباشد اگر مرگ شوهر اول قبل از نزدیکی شوهر دوم بوده است ابتداءً عدّه وفات نگهدارد و سپس عدّه وطی شبهه ، و اگر نزدیکی قبل از وفات بوده است عدّه آن مقدم است .