دفن میت
دَفْنْ در فقه به معنای به خاک‌سپردن میت (شخصِ درگذشته) است. دفن میت پس از غُسل، کفن و خواندن نماز میت، مطابق با احکام شرعی انجام می‌شود. این عمل، واجب کفایی است.
برای غسل، کفن، نماز و دفن میّت، باید از ولیّ او اجازه بگیرند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- میتی را دفن کردند، بعد از انجام نماز و غسل و کفن مشخص شد که نماز نمازگزار، باطل بوده است وظیفه چیست؟
- اجرت گرفتن برای انجام امر واجب کفایی مثل غسل میّت و نماز و دفن آن شرعا چه حکمی دارد و اگر برای انجام این فرایض مطالبه ی وجهی شود، آیا به صحّت نماز و غسل و دفن مُضرّ می باشد؟
- شخصی تصادف کرده و مرده است و یک نفر در محل حادثه حاضر شده و نمازش را قبل از غسل و کفن خوانده است، آیا لازم است بعد از غسل و کفن هم نماز خوانده شود؟
- خانمی در حین وضع حمل، در حالی که قسمتی از طفل از رحم خارج شده فوت کرده و بچّه هم در همان حال مرده است، وظیفه از جهت غسل و کفن و دفن چه می باشد؟
- میّت مسلمانی را با کفن نجس، کفن کرده اند. وظیفه دیگران درباره تطهیر آن پیش از دفن، پس از قراردادن در لحد و پیش از پوشاندن قبر و نیز پس از پوشیدن کامل قبر را بیان نمایید.
- شخصی در اثر تصادف به کلّی سر و سینه و شکم او از بین رفته است. وظیفه از نظر غسل و نماز و کفن چیست؟
- کسی که میّت را غسل داده اگر قبل از غسل مسّ میّت بخواهد میّت را کفن کند، چه حکمی دارد؟
- قبرهایی که سه طبقه است، اگر جنازه پایینی با کفن مغصوب دفن شده باشد یا به جهتی ضرورت نبش قبر جنازه پایینی پدید آید، شرعا چه باید کرد؟
- آیا دست زدن به بدن میّت از روی کفن احتیاج به غسل دارد؟
- آیا اگر میتی را بدون غسل دفن کرده باشند، نبش قبر او جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] نبش قبر میّتی که بدون غسل، کفن، حنوط و نماز دفن شده است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] موارد تجهیز میّت مسلمان از قبیل غسل، کفن، نماز و دفن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه میّتی بدون غسل، کفن و نماز دفن شده باشد تکلیف چه می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا غسل و کفن و دفن بچهای که از زن و مرد کافر متولد شده است (حلال زاده)، مانند غسل و کفن و دفن کافر جایز نیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در توضیح المسائل فرموده اید: برای غسل و کفن و دفن میت باید از ولی او اجازه بگیرند; حال اگر ولی میت غایب باشد، وظیفه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] میتی را بدون غسل و کفن دفن کرده اند و نماز میت را هم نخوانده اند وظیفه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر قسمتی از بدن انسان جداشود آیا غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] میّتی که امکان دفن کردن او وجود ندارد، آیا لازم است که کارهای دیگر او، مثل غسل و کفن را انجام داد؟ اگر امکان غسل و کفن کردن نباشد، آیا نماز خواندن بر میّت لازم است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] میّتی که تکه تکه شده است، آیا باید همه تکهها را با هم غسل دهند و با هم کفن کنند و در یک جا دفن کنند یا هر تکه را باید جداگانه غسل دهند و کفن و دفن نمایند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] پس از دفن و کفن مقتول قطعهای از استخوان وی پیدا شده آیا این قطعه نیز غسل میخواهد و آیا مسّ کننده آن، باید غسل مسّ میّت کند و حکم دفن و کفن این قطعه چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر میّت برای غسل، کفن، دفن و نماز خود غیر از ولیّ، شخص دیگری را معین کند، بنابر اظهر لازم است آن شخص از ولیّ میّت برای این کارها اجازه بگیرد.
- اگر کسی بداند غسل یا کفن یا نماز یا دفن میّت را باطل انجام دادهاند، باید دوباره انجام دهد.
- غسل بچه مسلمان اگرچه از زنا باشد، بنابر احتیاط، واجب است. و غسل، کفن، دفن کافر و اولاد او، جایز نیست. و کسی که از بچگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده، چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید او را غسل داد و اگر هیچ کدام از آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست.
- غسل، کفن، نماز و دفن مسلمان (یعنی میتی که بهحسب اظهار شهادتین و عدم منافی، حکم به اسلام او می‌شود) بر هر مکلفی واجب است؛ و اگر بعضی انجام دهند، از دیگران ساقط می‌شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کردهاند.
- اگر به علت نبودن آب، میّت را تیمم دهند و بعد از آن آب پیدا شود، در صورتی که خوفی بر میّت در تأخیر دفن نیست باید آن را غسل بدهند و حنوط و کفن کنند، و اگر نماز بر او خواندهاند بنابر احوط دوباره بخوانند.
- اگر میّت وصیّت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند، میتوانند بهطور متعارف که لایق شأن میّت باشد کفن و چیزهای دیگری را که از واجبات دفن است از اصل مال بردارند.
- اگر مال میت بیشتر از خرج واجب کفن و دفن و بدهی او نباشد، باید مالش را به همین مصرفها برسانند و به وارث او چیزی نمیرسد.
- ولیّ زن که در غسل و کفن و دفن او دخالت میکند، شوهر اوست و در مرتبه بعد از او، مردهایی که از میّت ارث میبرند مقدّم بر زنهای ایشانند و هر کدام که در ارث بردن مقدم هستند در این امر نیز مقدّمند.
- فرمودهاند شکافتن قبر در چند مورد جایز است: 1 میّت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند. 2 کفن یا چیز دیگری که با میّت دفن شده غصبی باشد و صاحب آن راضی نشود که در قبر بماند. و همچنین است اگر چیز گرانبهایی با او دفن شود و بدون نبش قبر نشود آن را بیرون آورد. 3 میّت بدون غسل یا کفن یا حنوط دفن شده باشد، یا بفهمند غسلش باطل بوده، یا به غیر دستور شرع کفن شده، یا در قبر او را رو به قبله نگذاشتهاند. ولی احوط این است که اگر موجب هتک و بیاحترامی میّت شود نبش قبر نشود و اگر برهنه دفن شده باید ملاحظه کنند که کفن کردن مهمتر است یا نبش قبر نکردن، و هر کدام برای میّت اهمیت بیشتری دارد رعایت نمایند. 4 بترسند درندهای بدن میّت را پاره کند، یا سیل او را ببرد، یا دشمن بیرون آورد، یا بخواهند میّت را به مشاهد مشرّفه منتقل کنند، اگرچه وصیّت به این مطلب نکرده باشد، بنابر اظهر.
- کفن کردن میّت با چیز نجس جایز نیست و بنابر احتیاط در چیز نجسی که نماز با آن جایز است نیز کفن نکنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت باید از ولیّ او اجازه بگیرند.
- [آیت الله بروجردی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله خوئی] بنابر احتیاط برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [امام خمینی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله وحید خراسانی] برای غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن میت باید از ولی او اجازه گرفت
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بنا بر احتیاط برای غسل و کفن و نماز و دفن میت؛ باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله سبحانی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت، باید از ولی او که در ارث بردن مقدم بر دیگران است اجازه بگیرند. صفحه 190
- [آیت الله مظاهری] برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت، باید از ولیّ او اجازه بگیرند، گرچه صحّت آنها توقّف بر اذن ولیّ ندارد، و شاهد حال کفایت از اجازه مینماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید رضایت ولیّ را احراز کنند.