دفن میت
دَفْنْ در فقه به معنای به خاک‌سپردن میت (شخصِ درگذشته) است. دفن میت پس از غُسل، کفن و خواندن نماز میت، مطابق با احکام شرعی انجام می‌شود. این عمل، واجب کفایی است.
برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بچّه چهار ماهه بعد از تولّد بمیرد - البتّه مانند سایرین – واجب است سه غسل و سه پارچه کفن و حنوط، اگر جاهل به مسأله بودند و او را در یک پارچه سرتا سری إزار، کفن نمودند بدون مئزر و قمیص و حنوط و او را دفن نمودند، همان روز یا روز دیگر ملتفت شدند که اخلال شده به دو پارچه دیگر از کفن و حنوط، آیا واجب است نبش قبر از برای تکمیل کفن و حنوط، یا خیر؟
- میّتی را قبل از تکفین چادری بر او انداختن نماز بر او خواندند از باب جهل به مسأله، بعد از دفن معلوم شد که نماز بعد از تکفین باید بر آن خوانده شده باشد، آیا جایز است برای اعاده نماز نبش قبر نمایند؟
- میّتی را در حال کفن و دفن ممکن نشد حنوط کنند یعنی کافور یافت نشد، بیحنوط دفن نمودند، بعد از دفن یافت شد، آیا واجب است نبش قبر او برای حنوط یا خیر؟
- نماز و غسل در حال غفلت از غصب بودن لباس و مکان و آب غسل، باطل است یا خیر؟
- هرگاه زوج امتناع کند از تکفین زوجه خود، تکلیف چیست؟
- میّتیست که بدن او مجروح شده و گوشت او خون و چرک شده به استخوان رسیده، آیا تکلیف دربارهی او غسل است یا تیمّم و آیا یک تیمّم بدل اغسال ثلاثه کافیست یا سه تیمّم میخواهد؟ و آیا چنین میّتی را هر گاه غسل داده باشند و دفن نموده باشند به تکلیف شرعی واجب کفایی عمل نمودهاند، یا خیر باید نبش قبر او را بنمایند و او را تیمّم بدهند؟ و هر گاه چنین میّتی غسل حیض هم بر ذمّه او بوده همین تیمّم بدل از اغسال ثلاثه او را کفایت میکند، یا این که یک تیمّم هم بدل غسل حیض به او باید داد؟
- هر گاه شخص جنب به یقین یا گمان آن که به نماز میرسد، به نیّت وجوب غسل کرد و بعد از غسل حتّی به مقدار یک رکعت هم نرسید که آفتاب طلوع کرد، غسل او چه صورت دارد؟
- در غیر وقت نماز، شخص جنب بخواهد غسل کند، در صورتی که قصد به جا آوردن کاری که مشروط به غسل است هم ندارد، آیا غسل او صحیح است یا خیر؟
- هر گاه شخص جنب پیش از دخول وقت نماز، به نیّت وجوب غسل کند که بعد از دخول وقت با آن غسل نماز بخواند، آیا غسل او صحیح است یاخیر؟ و آیا فرقی بین کسی که یقین به عدم دخول وقت دارد یا شک دارد، میباشد یا خیر؟
- بر فرض جواز امانت گذاشتن میّت برای نقل به مشاهد مشرّفه باید به طریق دفن کردن باشد یا خیر و تلقین و نماز لیلة الدفن نیز در این صورت وارد است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] نبش قبر میّتی که بدون غسل، کفن، حنوط و نماز دفن شده است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] موارد تجهیز میّت مسلمان از قبیل غسل، کفن، نماز و دفن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه میّتی بدون غسل، کفن و نماز دفن شده باشد تکلیف چه می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا غسل و کفن و دفن بچهای که از زن و مرد کافر متولد شده است (حلال زاده)، مانند غسل و کفن و دفن کافر جایز نیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در توضیح المسائل فرموده اید: برای غسل و کفن و دفن میت باید از ولی او اجازه بگیرند; حال اگر ولی میت غایب باشد، وظیفه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] میتی را بدون غسل و کفن دفن کرده اند و نماز میت را هم نخوانده اند وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] حکم میتی که یقین به باطل بودن غسل یا کفن یا نماز یا دفن او پیدا شده است چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر قسمتی از بدن انسان جداشود آیا غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] میّتی که امکان دفن کردن او وجود ندارد، آیا لازم است که کارهای دیگر او، مثل غسل و کفن را انجام داد؟ اگر امکان غسل و کفن کردن نباشد، آیا نماز خواندن بر میّت لازم است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] میّتی که تکه تکه شده است، آیا باید همه تکهها را با هم غسل دهند و با هم کفن کنند و در یک جا دفن کنند یا هر تکه را باید جداگانه غسل دهند و کفن و دفن نمایند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر میت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولی کس دیگری را معین کند، احتیاط واجب آن است که ولی و آن کس هر دو اجازه بدهند و لازم نیست کسی که میت او را برای انجام این کارها معین کرده، این وصیت را قبول کند، ولی اگر قبول کرد، باید به آن عمل نماید.
- غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان اگر چه دوازده امامی نباشد بر هر مکلفی واجب است و اگر بعضی انجام دهند از دیگران ساقط می‌شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کردهاند.
- اگر کسی بداند غسل، یا کفن یا نماز یا دفن میت را باطل انجام دادهاند، باید دوباره انجام دهد، ولی اگر گمان دارد که باطل بوده یا شک دارد که درست بوده یا نه، لازم نیست اقدام نماید.
- غسل بچّهی مسلمان اگر چه از زنا باشد، واجب است و غسل و کفن و دفن کافر و اولاد او جائز نیست و کسی که از بچّگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده، چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید او را غسل داد و اگر هیچ کدام آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست.
- اگر کسی بگوید:من وصی یا ولی میتم، یا ولی میت به من اجازه داده که غسل و کفن و دفن میت را انجام دهم، چنانچه به حرف او اطمینان دارند و دیگری هم نمیگوید من ولی یا وصی میتم، یا ولی میت به من اجازه داده است، انجام کارهای میت با اوست و اگر به حرف او اطمینان ندارند، یا دیگری میگوید من ولی یا وصی میتم، یا ولی میت به من اجازه داده است، در صورتی که دو نفر عادل به گفتهی اولی شهادت دهند، باید حرف او را قبول کرد.
- کفن کردن با پوست مردار و چیز غصبی، اگر [چه] چیز دیگری هم پیدا نشود جایز نیست و چنانچه کفن میت غصبی باشد و صاحب آن راضی نباشد، باید از تنش بیرون آورند، اگر چه او را دفن کرده باشند.
- اگر مال میت بیشتر از خرج واجب کفن و دفن و بدهی او نباشد، باید مالش را به همین مصرفها برسانند و به وارث او چیزی نمیرسد.
- اگر میت وصیت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند و بخواهند از اصل مال بردارند، احتیاط واجب آن است که مقدار واجب کفن را به ارزانترین قیمتی که ممکن است تهیه نمایند، ولی اگر کسانی از ورثه که بالغ هستند اجازه بدهند که از سهم آنان بردارند، مقداری را که اجازه دادهاند از سهم آنان می‌شود برداشت.
- نماز میت باید بعد از غسل و حنوط و کفن کردن او خوانده شود و اگر پیش از اینها یا در بین اینها بخوانند اگر چه از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد کافی نیست.
- بچّهی سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسل بدهند و اگر چهار ماه ندارد، باید در پارچه ای بپیچند و بدون غسل دفن کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت باید از ولیّ او اجازه بگیرند.
- [آیت الله خوئی] بنابر احتیاط برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [امام خمینی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله وحید خراسانی] برای غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن میت باید از ولی او اجازه گرفت
- [آیت الله بهجت] برای غسل، کفن، نماز و دفن میّت، باید از ولیّ او اجازه بگیرند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بنا بر احتیاط برای غسل و کفن و نماز و دفن میت؛ باید از ولی او اجازه بگیرند.
- [آیت الله سبحانی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت، باید از ولی او که در ارث بردن مقدم بر دیگران است اجازه بگیرند. صفحه 190
- [آیت الله مظاهری] برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت، باید از ولیّ او اجازه بگیرند، گرچه صحّت آنها توقّف بر اذن ولیّ ندارد، و شاهد حال کفایت از اجازه مینماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید رضایت ولیّ را احراز کنند.