اب چاه
آب چاه آب حاصل از کندن گودال عميق است و از آن در باب‌های طهارت و احیاء موات سخن گفته شده است.
اگر حفر چاه مشقّت ندارد، باید برای تهیه آب، چاه حفر کند، مگر اینکه ضرر غیر مالی مهمی در این کار باشد که به‌خاطر آن، دیگر این کار واجب نباشد.
عنوان مسئله:
اگر حفر چاه مشقّت ندارد، باید برای تهیه آب، چاه حفر کند، مگر اینکه ضرر غیر مالی مهمی در این کار باشد که به‌خاطر آن، دیگر این کار واجب نباشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کشاورزانی هستیم که می خواهیم با وامی که از دولت به ما داده می شود، چاه عمیق حفر کنیم و به صورت قسطی، سال به سال وام آن را بپردازیم و سال خمسی نیز داریم، آیا این چاه و موتور آب آن جزو سرمایه زراعت است که بین هر سال که اقساط وام را می دهیم سر سال باید آن را حساب نموده و خمس آن را بدهیم، یا پس از تمام شدن اقساط، مجموع آن را حساب نموده، خمس آن را بدهیم یا این که به آن خمس تعلّق نمی گیرد؟
- اگر غسلی بر انسان واجب باشد، ولی آب گرم و مکان مناسب نباشد، حکم چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] شخصی در زمین اختصاصی خود چاه مستراح حفر کرده است این چاه تقریباً یک متر تا دیوار خانه همسایه فاصله دارد و آن همسایه مدّعیست که آن چاه برای خانهاش سبب خسارت و ایجاد ضرر است، آیا در این صورت رفع ضرر بر آن که حفر چاه نموده لازم است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] قناتی وجود دارد که مقدار از آن موقوفه امام حسین(علیه السلام) می باشد؛ با توجّه به قراین و شواهد، حفر چاه اطراف آن قنات سبب خشک شدن یا کم آب شدن مخزن قنات می شود، آیا صاحبان قنات و متولیّان موقوفه حقّ ممانعت حفر چاه را دارند؟ در صورت حفر چاه استفاده از آب آن جهت وضو و غسل چه صورتی دارد؟
- [سایر] امام حسین و یارانش میتوانستند در کنار خیمههای خود چاه آب حفر کنند و از آن بهرهمند میشدند چرا این کار صورت نگرفت؟
- [سایر] امام حسین و یارانش میتوانستند در کنار خیمههای خود چاه آب حفر کنند و از آن بهرهمند میشدند چرا این کار صورت نگرفت؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چند نفر با هم برای حفر چاهی شریک شدند و در مرحله اوّل حفر چاه سرمایه همه مصرف شد، ولی در مراحل بعدی یک فرد به جهت اینکه سرمایه اضافه ای داشت خود مستقلاً مخارج حفر چاه را داد و از بقیه افراد پول قبول نکرد، تا نهایتاً آب به دست آمد. در فرض سؤال آیا کلیه شرکا در آب حاصله شریک می باشند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی با اخذ مجوّز از اداره کشاورزی مبادرت به حفر چاه کرده و با استفاده از آب چاه به کشت و زرع مشغول بوده است. اینک آیا زوجه متوفی نیز از چاه و آب آن ارث می برد یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به قوانین نظام مقدس جمهوری اسلامی در خصوص منع حفر چاه غیرمجاز کشاورزی و استفاده غیرقانونی از نعمت آب های زیرزمینی، حکم حفر چاه غیرقانونی به لحاظ شرع مقدس چیست؟ درآمد حاصله از استفاده از اینگونه چاه ها چه حکمی دارد؟ در صورت حرمت درآمد حاصله از این طریق، کیفیت ردّ مظالم یا تطهیر مال چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی ده ساعت از آب چاه عمیقی را یک ساله اجاره داده است. مالکین بعد از شش ماه، چاه دیگری با عمق بیشتر کنار آن چاه حفر کرده و دستگاه موتور و پمپ را از چاه اوّل برداشته و روی چاه دوّم گذاشتهاند. اکنون از چاه دوّم دو برابر چاه قبل آب خارج میشود. آیا مستأجر در شش ماه دوّم که از آب بیشتری استفاده کرده، باید اجاره بیشتری بدهد؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی زمینی را برای زراعت اجاره نموده با این شرط که همه کارها و هزینه های حفر چاه عمیق و استخراج آب برای آبیاری زمین بر عهده او باشد، در نتیجه مستأجر بعد از طی مراحل قانونی و گرفتن اجازه برای حفر چاه به نام خودش، مبادرت به حفر چاه و استفاده از آن نموده، ولی مالک بعد از گذشت یک سال عقد اجاره را به طور یک جانبه لغو کرده است، چاه و لوازم و مخارج آن چه حکمی دارد؟ آیا در ملک مستأجر باقی است یا اینکه در ملکیت تابع زمین است؟
- [آیت الله خامنه ای] سکه ای ده تومانی مزین به نام مبارک حضرت ثامن الحجج (ع) از جبیم افتاده و وارد چاه دستشویی شد؛ استدعا دارم وظیفه مرا در این شرایط که دستشوئی دیگری در منزل نداریم و تمکّن مالی چندان مساعدی هم برای پر کردن چاه فعلی و حفر چاه مجدّد وجود ندارد، به طور مستوفی بیان نمایید تا از وسوسه های شیطانی رهایی یابم.
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر برای کشیدن آب از چاه، دلو و ریسمان و مانند اینها لازم دارد و مجبور است بخرد یا کرایه نماید؛ اگرچه قیمت آن چند برابر معمول باشد، در صورتی که اجحاف نباشد باید تهیه کند؛ و همچنین است اگر آب را به چندین برابر قیمتش بفروشند. ولی اگر تهیه آنها بهقدری پول میخواهد که نسبت به حال او آن مقدار ضرر دارد، واجب نیست تهیه نماید.
- اگر بهسبب پیری یا ترس از دزد و جانور و مانند اینها، یا نداشتن وسیلهای که آب از چاه بکشد، دسترسی به آب نداشته باشد، باید تیمّم کند. و همچنین است اگر تهیه کردن آب یا استعمال آن بهقدری مشقت داشته باشد که مردم آن را تحمل نکنند.
- کسی که وقت نماز او تنگ نیست و برای تهیه آب وقت دارد اگر یقین یا اطمینان دارد که در محلی دورتر از مقداری که باید جستوجو کند آب هست، در صورتی که مانعی نباشد و مشقت هم نداشته باشد باید برای تهیه آب برود.
- اگر نجاستی در چاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد، چنانچه تغییر آب چاه از بین برود، بنابر احتیاط واجب، آن آب موقعی پاک میشود که به آبی که از چاه میجوشد متصل باشد.
- اگر در زمینی که غصب کرده بدون اذن مالک چاهی حفر نماید، پس اگر مالک به باقی بودن آن چاه راضی باشد، غاصب ضامن پرکردن آن نیست، و اگر راضی نباشد غاصب باید آن چاه را پر کند، ولی تصرف در پر کردن باید به اذن مالک باشد، و اگر مالک بخواهد خود، چاه را پر کند می تواند اجرت آن را از او بگیرد.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، نمیتواند وضو بگیرد، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگاه دارد، نباید آن را باطل نماید. و همچنین است اگر بداند که تهیه آب برای او ممکن نیست.
- اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلایی دهد یا دو شاهد عادل خبر دهند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه آب برای او ممکن نیست، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگاه دارد، احتیاط در آن است که آن را باطل نکند.
- هرگاه بترسد که اگر آب را به مصرف وضو یا غسل برساند خود او یا عیال و اولاد او، یا رفیقش و کسانی که به او مربوطند، مانند خدمتکار از تشنگی بمیرند یا مریض شوند، یا بهقدری تشنه شوند که تحمل آن مشقت دارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم نماید. و نیز اگر بترسد حیوانی از تشنگی تلف شود در صورتی که ذبح آن حیوان برای او ضرر داشته باشد، باید آب را به آن بدهد و تیمم نماید، اگرچه حیوان مال خودش نباشد؛ و همچنین است اگر کسی که حفظ جان او واجب است، بهطوری تشنه باشد که اگر انسان آب را به او ندهد تلف شود.
- اگر زمین مزارعه بدون آب باشد و امکان جاری کردن آب هم بر آن وجود نداشته باشد، مزارعه باطل است، ولی اگر امکان جاری کردن آب بوده، ولی زارع از موضوع خبر نداشته باشد، در صورتی که تهیه آب و آبیاری زراعت به این صورت برای زارع مستلزم ضرر باشد، میتواند عقد مزارعه را فسخ نماید.
- اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر داشته باشد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد، وگرنه وظیفه او وضوی جبیرهای یا تیمم خواهد بود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کندن چاه مشقت ندارد احتیاط واجب آن است برای تهیة آب چاه بکند .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کندن چاه مشقّت ندارد، باید برای تهیّه آب چاه بکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کندن چاه مشقت ندارد، باید برای تهیه آب چاه بکند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کندن چاه مشقّت زیادی ندارد ، باید برای تهیه آب چاه بکَند .
- [آیت الله بروجردی] اگر کندن چاه مشقّت ندارد، باید برای تهیه آب چاه بکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کندن چاه مشقت غیر قابل تحمل ندارد، باید برای تهیه آب چاه بکند.
- [آیت الله مظاهری] اگر کندن چاه مشقّت ندارد باید برای تهیه آب چاه بکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کندن چاه مشقت ندارد؛ باید برای تهیه آب چاه بکند.
- [آیت الله خوئی] اگر کندن چاه مشقت ندارد، باید برای تهیه آب چاه بکند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کندن چاه مشقّت نداشته باشد، باید برای تهیه آب چاه بکند.