احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر با زن بی‌شوهری که در عدّه نیست زنا کند، بنابر اظهر مکروه است که بعداً آن زن را برای خود عقد نماید، بلکه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج ننماید، مگر اینکه زن از کار خود توبه نموده باشد.
عنوان مسئله:
اگر با زن بی‌شوهری که در عدّه نیست زنا کند، بنابر اظهر مکروه است که بعداً آن زن را برای خود عقد نماید، بلکه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج ننماید، مگر اینکه زن از کار خود توبه نموده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مردی ضمن عقد شرط کرده بود که ازدواج مجدد ننماید، آیا در صورت تخلف و تجدید فراش، زن حق فسخ عقد را دارد یا مرد فقط عمل حرامی مرتکب شده است؟
- اگر شخصی پس از خواستگاری از دخترخاله ی خود و قبل از عقد، با خاله خود زنا کند و پس از متوجّه شدن توبه کند، آیا می تواند با دخترخاله ازدواج کند یا خیر؟ اگر خاله، خواهر صُلبی مادر نباشد، یعنی فقط از جانب مادر مشترکند، آیا حکم تفاوتی می کند و مراد از قبل از ازدواج قبل از عقد است یا قبل از خواستگاری و مراسم مقدّماتی؟
- مردی زنی را به عقد موقّت خود درمی آورد. در بین مباشرت با آن زن شکّ می کند که آیا او از زنانی است که زیاد صیغه می شود و عدّه نگه نمی دارد یا نه؟، آیا تحقیق واجب است؟
- امروزه با استفاده از دارو [خوراکی، تزریقی] یا به کار بردن وسایل پیشگیری، به طور قطع می توان از بارداری زن متعاقب مقاربت، ممانعت کرد، با چنین فرضی آیا برای زنانی که از امکانات فوق الذّکر استفاده می نمایند و در عقد دایم یا متعه می باشند، هنگام متارکه لازم است عدّه نگه دارند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] بعد از عقد نکاح آیا زن در صورت اعسار زوج از پرداخت مهریه میتواند به خاطر دریافت مهریه تمکین ننماید؟
- [سایر] اگر کسی با زن شوهرداری زنا کند و بعداز مدتی شوهر و زن از هم طلاق بگیرند، آیا آن کسی که با زن زنا کرده می تواند بعد از مدت عده با او ازدواج کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا از نظر آیت الله مکارم شیرازی، حرام بودن ازدواج موقت با زن فاحشه بنابر احتیاط مستحب است یا احتیاط واجب؟
- [آیت الله اردبیلی] در ازدواج موقت با زن فاحشه عده آنان به چه صورت است؟ اگر از عرف و طبیعت زنان فاحشه احتمال قوی در عدم رعایت عده از طرف آنان باشد آیا متعه آنان باز هم فقط مکروه می¬باشد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی با زنی زنا کند آیا ازدواج با دختر آن زن صحیح است یا نه و اگر نزدیکی صورت گرفته عدّه لازم است؟
- [سایر] آیا با زنی که عده نگه نمی دارد می شود ازدواج موقت کرد؟ ایا در عقد موقت لازم است بدانیم که زن عده نگه می دارد؟
- [آیت الله سبحانی] مردی با زنی ازدواج موقّت نموده و دخول نیز انجام شده و پس از انقضای مدت، در زمان عده، وی را به عقد دائم خود درمی آورد و لکن قبل از دخول، زن را طلاق می دهد آیا این زن در حکم مطلقه غیر مدخوله از حیث عده می باشد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی با زنی صیغه عقد موقت جاری ساخته باشند و مجامعت نیز واقع شده باشد چنانچه به منظور تبدیل عقد مؤقت به دائم (میان همان مرد و زن) صیغه موقت را فسخ نمایند آیا قبل از جاری ساختن عقد دائم زن می بایستی عده نگه دارد؟ به بیان دیگر آیا برای تبدیل عقد موقت به دائم میان یک زن و مرد واحد نیز می بایستی توسط زن مدت عده رعایت شود؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی با زنی صیغه عقد موقت جاری ساخته باشند و مجامعت نیز واقع شده باشد چنانچه به منظور تبدیل عقد مؤقت به دائم (میان همان مرد و زن) صیغه موقت را فسخ نمایند آیا قبل از جاری ساختن عقد دائم زن می بایستی عده نگه دارد؟ به بیان دیگر آیا برای تبدیل عقد موقت به دائم میان یک زن و مرد واحد نیز می بایستی توسط زن مدت عده رعایت شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای تبدیل ازدواج دائم به موقّت غیر از طلاق و انجام عقد موقّت راهی وجود دارد؟ و اگر ندارد آیا عدّه نگهداشتن لازم است یا شوهر سابق در عدّه می تواند زن را متعه کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر با زنی غیر از عمه و خاله خود زنا کند، بنابر اظهر، میتواند با دختر او ازدواج نماید، ولی احتیاط در عدم ازدواج است، ولی اگر زنی را عقد نماید و با او نزدیکی کند بعد با مادر او زنا کند، آن زن بر او حرام نمیشود، و همچنین است اگر پیش از آنکه با او نزدیکی کند با مادر او زنا نماید.
- نماز خواندن جلوتر یا مساوی قبر پیامبر صلیاللهعلیهوآله و امام علیهالسلام در صورتی که بیادبی نسبت به آنها نباشد، بنابر اظهر مکروه است، ولی احتیاط مستحب این است که بهطور کلی از این کار مخصوصاً از جلوتر ایستادن اجتناب شود.
- اگر انسان بداند زنی شوهر دارد و با او ازدواج کند، باید از او جدا شود و بعداً هم نمیتواند او را برای خود عقد کند، مگر اینکه نداند زن شوهر دارد و با او هم نزدیکی نکرده باشد، که در این صورت فقط عقد باطل است، ولی بعد از طلاق او و تمام شدن ایام عدّه، ازدواج با آن زن، بنابر اظهر مانعی ندارد.
- اگر زن بچهای را با شرایطی که بعداً گفته می‌شود شیر دهد، پدر آن بچه بنابر اظهر و احوط، نمیتواند با دخترهایی که از آن زن بهدنیا آمدهاند ازدواج کند. همچنین نمیتواند با دخترهای شوهر که شیر مال اوست ازدواج نماید، بلکه احتیاط واجب آن است که دخترهای رضاعی او را هم برای خود عقد ننماید، ولی جایز است با دخترهای رضاعی آن زن ازدواج کند.
- بنابر اظهر، ترجمه صیغه عقد به فارسی یا زبان دیگر با وجود قدرت بر عربی کافی است، و احتیاط مستحب عربی بودن صیغه است، و برای کسی که آشنا به معنای عربی صیغه نیست و فقط میداند که صیغه عقد، به این لفظ جاری می‌شود، احتیاط مستحب این است که هم صیغه عربی و هم ترجمهاش را بخواند، و اکتفا کردن او به عربی خالی از تأمل نیست، و اگر نمیتوانند صیغه عربی را بخوانند و یا وکیل بگیرند، قطعاً ترجمه کافی است.
- اگر با زنی که در عدّه طلاق رجعی است زنا کند، آن زن بر او حرام می‌شود، و اگر با زنی که در عدّه طلاق بائن، یا عدّه وفات است زنا کند، بعداً میتواند او را عقد نماید.
- ازدواج دائم با زن پنجم برای کسی که چهار زن دائم دارد جایز نیست، مگر آنکه بعضی از آنها را طلاق دهد، که اگر طلاق رجعی است باید عدّه به سرآید و اگر طلاق بائن است سرآمدن عدّه لازم نیست، اگرچه در زمان عدّه مکروه است و بلکه خلاف احتیاط است.
- اگر با مادر یا خواهر یا دختر کسی ازدواج نماید و بعد از ازدواج، با آن شخص لواط کند، بنابر اظهر آنان بر او حرام نمیشوند، گرچه احوط باطل کردن عقد است بهسبب طلاق.
- اگر کسی در قُبُل زن جماع کند و به اندازه ختنهگاه داخل شود هر دو جنب میشوند؛ و همچنین است بنابر اظهر اگر در دُبُر زن نزدیکی کند، بلکه بنابر اظهر و احوط اگر در دُبُر مردی نزدیکی کند نیز همینطور است و در نزدیکی با حیوان نیز بنابر احتیاط حکم همین است.
- ساختن مجسمه موجودات جاندار حرام است، اما نگهداری آن برای مقاصد غیر حرام بنابر اظهر جایز است، و نیز معامله به همین مقصود مانعی ندارد، اگرچه احتیاط مستحب در ترک آن است، و نقاشی موجودات جاندار بنابر اظهر حرام نیست، اگرچه احتیاط در ناقص یا جدا کشیدن آن است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر با زن بی‌شوهری که در عده نیست زنا کند، بعداً میتواند آن زن را برای خود عقد نماید، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا آن زن حیض ببیند بعد او را عقد نماید، و اگر دیگری بخواهد آن زن را عقد کند این احتیاط مستحب است.
- [آیت الله سیستانی] اگر با زن بی شوهری که در عدّه نیست زنا کند بنابر احتیاط واجب نمیتواند پیش از آنکه او توبه کند با او ازدواج نماید ، ولی شخص دیگری اگر بخواهد با آن زن پیش از توبه کردنش ازدواج کند اشکالی ندارد ، مگر در صورتی که آن زن مشهور به زنا باشد که بنابر احتیاط واجب ازدواج با او قبل از توبهاش جائز نیست ، و همچنین است ازدواج با مرد مشهور به زنا قبل از آنکه توبه کند . و احتیاط مستحب آن است که اگر شخص بخواهد با زن زنا کار ازدواج کند ، صبر نماید تا آن زن حیض ببیند بعد او را به عقد خود در آورد ، خواه خود با او زنا کرده باشد یا دیگری .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر با زن بی‌شوهری که در عدّه نیست زنا کند، بعداً میتواند آن زن را برای خود عقد نماید ولی احتیاط مستحبّ آن است که صبر کند تا آن زن حیض ببیند بعد او را عقد نماید و همچنین است اگر دیگری بخواهد آن زن را عقد کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر با زن بی‌شوهری که در عدّه نیست زنا کند، بعد میتواند آن زن را برای خود عقد نماید، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا آن زن حیض ببیند و بعد او را عقد نماید و همچنین است اگر دیگری بخواهد آن زن را عقد کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر با زن بی‌شوهری که در عده نیست زنا کند، بعداً میتواند آن زن را برای خود عقد نماید، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا آن زن حیض ببیند، بعد او را عقد نماید؛ و همچنین است اگر دیگری بخواهد آن زن را عقد کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر با زنی که در عده طلاق رجعی است زنا کند؛ آن زن - بنا بر اظهر - بر او حرام نمی شود و اگر با زنی که در عده متعه؛ یا طلاق بائن؛ یا عده وفات است زنا کند بعدا می تواند او را عقد نماید؛ اگرچه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند. و معنای طلاق رجعی و طلاق بائن و عده متعه و عده وفات در احکام طلاق گفته خواهد شد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر با زن بی شوهری که در عده نیست زنا کند بعد می تواند ان زن را برای خود عقد نماید ولی احتیاط واجب ان است که از ازدواج با زنی که زنا دادن او علنی است خودداری کند مگر بعد از معلوم شدن توبه ان زن و احتیاط واجب ان است که صبر کند تا ان زن حیض ببیند بعد اورا عقد نماید و اگر دیگری بخواهد ان زن را عقد کند این احتیاط مستحب است
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنای با زن شوهردار موجب حرمت ابدی نمیشود و همچنین اگر با زنی که در عدّه است زنا کند، آن زن بر او حرام ابدی نمیشود - خواه عدّه طلاق رجعی باشد یا طلاق بائن یا عدّه وفات یا عدّه متعه یا غیر آن - لذا بعد از عدّه میتواند با او ازدواج کند، البتّه اگر این کار در عدّه طلاق رجعی رخ داده احتیاط مستحبّ مؤکّد آن است که دیگر با این زن ازدواج ننماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر با زنی که در عده طلاق رجعی است، زنا کند آن زن بر او بنابر احتیاط واجب حرام می شود. و اگر با زنی که در عده متعه، یا طلاق باین، یا عده وفات است زنا کند، بعداً می تواند او را عقد نماید، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند. و معنای طلاق رجعی و طلاق باین و عده متعه و عده وفات در احکام طلاق گفته خواهد شد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر با زنی که در عدّه طلاق رجعی است زنا کند، بنابر احتیاط واجب آن زن بر او حرام می‌شود و اگر با زنی که در عدّه ازدواج موقّت یا طلاق بائن یا عدّه وفات است زنا کند، بعد میتواند او را عقد نماید، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند و معنای طلاق رجعی و طلاق بائن و عدّه ازدواج موقّت و عدّه وفات در احکام طلاق گفته خواهد شد.