احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
احتیاط مستحب آن است که زن، بچّه دختر خود را شیر کامل ندهد همچنین بچّه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد.
عنوان مسئله:
احتیاط مستحب آن است که زن، بچّه دختر خود را شیر کامل ندهد همچنین بچّه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زن و شوهری به مسافرت رفته، و فرزند شیرخوار خود را به مادر آن زن می سپارند. او از شیر خود یک ماه تمام به آن بچّه شیر می دهد. با توجّه به این که تمام شرایط نشر حرمت حاصل شده، طبق فتاوای موجود، دامادش بر دخترش، نامحرم است، و باید از یکدیگر جدا شوند. لطفاً بفرمایید: اوّلا: اگر مادر زن به کلّی نسبت به این حکم جاهل بوده، چه صورتی دارد؟ ثانیاً: در فرض ایجاد حرمت، اگر دختر با شوهرش همبستر شود و فرزندی منعقد گردد، چه حکمی دارد؟
- من از شیر زن دایی ام نوشیده ام آیا من به دختر دایی هایم محرم هستم؟
- پولی را که پدر دختر از داماد جهت جهیزیّه دخترش می گیرد در صورتی که از جهیزیّه زیاد بیاید آیا برای پدر دختر حلال است؟
- اگر مردی دو زن به نام های فاطمه و زهرا داشته باشد، و از هر کدام دختری داشته باشد، و دختران آن مرد شوهر کنند، لطفاً بفرمایید: 1 آیا داماد آن مرد با هر دو زن او محرم هستند؟ مثلا حسن داماد فاطمه، با زهرا هم محرم است؟ 2 اگر شیر یکدیگر را خورده باشند، چطور؟ مثلا لیلا، که دختر فاطمه است، شیر زهرا را هم خورده باشد. آیا حسن که با فاطمه، مادر خانمش، محرم است، با زهرا که همسرش را شیر داده نیز محرم می شود؟3 اگر داماد دوّمی پیدا شود; مثلا حسین با سکینه ازدواج کند و سکینه فقط شیر مادرش را (که زهرا است) خورده باشد و شیر فاطمه را نخورده باشد، آیا حسین با فاطمه محرم می شود؟
- آیا اطاعت نکردن زن از شوهر در غیر مسائل واجب و مستحب، حرام است؟
- شخصی از خانمی، طبق شرایطی که در رساله های عملیّه بیان شده، شیر خورده است. این زن پس از فوت همسرش، شوهر دیگری انتخاب نموده، و از هر دو شوهر دارای فرزندانی است. لطفاً در این مورد به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید: الف) آیا فرزندانی که این خانم از هر دو شوهر دارد بر آن شخص محرم هستند؟ ب) آیا فرزندانی که از شوهر دوّم دارد، می توانند با فرزندان این شخص که از خانم مذکور شیر خورده، ازدواج نمایند؟
- اگر زنی از اموال شوهر خود بدون اجازه او بردارد ولی آن اموال را در راه خانواده خرج کند مثلا برای دخترش جهیزیه بخرد، آیا اشکال دارد؟( شوهر در بعضی مسایل مثل مسئله مذکور بی تفاوت است.)
- مردی نعوذ بالله با زنی زنا می کند، و زن حامله می شود. قبل از این که بچّه به دنیا بیاید، زن با مرد دیگری ازدواج می نماید، پس از ازدواج پسر بچّه ای به دنیا می آید، سپس همان زن از مردی که با او ازدواج کرده، صاحب دختری می شود. آیا آن پسر و این دختر بر یکدیگر محرمند؟ اگر پسر دیگری که بالغ است، با آن پسر لواط کند، آیا دختر مذکور بر او حرام می شود؟
- دختری قبل از نه سالگی به عقد شخصی در آمده است در حالی که دختر از موضوع خبر نداشته و عقد را پدر دختر جاری کرده است و در ضمن، فاصله سنّی بین این دختر و آن مرد حدود 25 سال است و آن مرد زن دیگری نیز دارد و حتی دخترش با این زن دوّم هم سن است. وقتی دختر بالغ می شود عدم رضایت خود را از این عقد اعلام می کند و اصرار می کند که این ازدواج به مصلحت من نیست و من طلاق می خواهم ولی مرد حاضر به طلاق نمی شود، آیا این عقد درست است و باید به این عقد ملتزم باشد یا می تواند با کسی دیگر ازدواج کند با توجّه به این که دختر به حدّی رسیده که احتیاج به شوهر کردن دارد؟
- پوشش دختر بچّه در حال طواف، چه اندازه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پدری در عقد دخترش حاضر نبود و دسترسی به او نباشد و دختر احتیاج به شوهر کردن دارد آیا دختر میتواند بدون اذن پدر، شوهر کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا زن می تواند اگر شوهر مبلغ درخواستی که بابت شیردادن از او طلب می کند به او نداد، به فرزند شیر ندهد؟
- [آیت الله خامنه ای] بر فرض جواز باروری مصنوعی زن با اسپرم غیر شوهر، پدر بچه کیست؟ شوهر یا فرد صاحب اسپرم؟ و بر فرض اگر صاحب اسپرم پدر تلقی شود و فرزند نیز دختر باشد، آیا شوهر زن به این دختر محرم است؟ در صورتی که پسر باشد آیا زن به این پسر محرم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی دختری را عقد دائم کرده از زنی، آیا میتواند دختر بچّه چهار ساله از زن دیگر را عقد موقت کند به جهت محرم شدن مادر این زن یعنی یک شوهر دو زن دارد این دو زن هر یک دختری دارند آیا در این صورت جمع اختین میشود اگر جواز عقد دختر بچّه مشکل داشته باشد راهی برای محرم شدن دارد یا خیر؟
- [سایر] با سلام، مادر و دختری باردار هستند و تقریبا همزمان فرزندشان به دنیا آمده است. در ایام شیر دهی مادر به حج واجب میرود و دختر بچه مادر که خواهر خود اوست را به مدت یک ماه شیر میدهد. حکم این موضوع چیست؟ و حکم شوهر این دختر با او چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه زن، فرزند دختر خود را شیر بدهد، ازدواج او باطل می شود. آیا این حکم شامل دختر رضاعی هم می شود و اگر زن، فرزند دختر رضاعی را شیر بدهد، ازدواج باطل شود؟
- [سایر] خوردن شیر زن توسط شوهر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] خوردن شیر زن توسط شوهر خود چه حکمی دارد؟
- [سایر] لطفاً نظر مراجع معظم به ویژه آیت الله هادوی دام ظله را در مورد مسئله زیر بیان فرمایید: اگر زنی از شوهر اول خود به بچه ای، با شرایط رضاع، شیر دهد، آیا این بچه با بچه های این زن از شوهر دوم محرم می شود؟
- [آیت الله بهجت] شخصی با دختری ازدواج می کند و شیربها را پرداخت می کند، پس از مراسم عروسی والدین و سایر اقوام هدایایی را به آنان اهدا می کنند، پدر دختر نیز هدایایی به دخترش می دهد که مقدار این هدایا به مبلغ شیربهای پرداخت شده بستگی دارد و چنین کاری در بین مردم مرسوم است، آیا هدایایی که پدر به دخترش می دهد، جزو اموال زن محسوب می شود یا زن و شوهر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- : زن می تواند بدون اجازه شوهر بچه دیگری را شیر دهد، به شرط آن که حق شوهر از بین نرود، و احتیاط مستحب آن است که به دختر فرزند خود شیر ندهد.
- هرگاه زنی بچه ای را با شرایط آینده شیر دهد شوهر آن زن که شیر مربوط به اوست به خواهرهای آن بچه محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج نکند، همچنین خویشان شوهر با خواهر و برادر آن بچه محرم نمی شوند.
- هرگاه زنی بچه شیرخواری را با شرایطی که بعداً می آید شیر دهد پدر آن بچه نمی تواند با دخترهایی که از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج کند و نیز بنابر احتیاط واجب نمی تواند دختر شوهری را که شیر مربوط به اوست به ازدواج خود درآورد، بلکه احتیاط واجب آن است که با دخترهای رضاعی او نیز ازدواج نکند، ولی ازدواج با دخترهای رضاعی آن زن از شوهر دیگر مانعی ندارد.
- هرگاه زنی بچه شیرخواری را با شرایطی که بعداً می آید شیر دهد پدر آن بچه نمی تواند با دخترهایی که از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج کند و نیز بنابر احتیاط واجب نمی تواند دختر شوهری را که شیر مربوط به اوست به ازدواج خود درآورد، بلکه احتیاط واجب آن است که با دخترهای رضاعی او نیز ازدواج نکند، ولی ازدواج با دخترهای رضاعی آن زن از شوهر دیگر مانعی ندارد.
- هرگاه زنی کودکی را شیر دهد با نه شرط سبب محرم شدن خواهد بود: 1 شیر از ولادت باشد، بنابراین اگر پستان بدون تولد فرزندی شیر پیدا کند و کودکی از آن بنوشد سبب محرمیت نمی شود. 2 بچه از زن زنده شیر بخورد، پس اگر پستان زن مرده ای را به دهان بگیرد و شیر بخورد اثری ندارد. 3 شیر آن زن از حرام نباشد، بنابراین اگر شیر بچه ای را که از زنا به دنیا آمده به بچه ای بدهند به کسی محرم نمی شود. 4 شیر را از پستان بمکد، ولی احتیاط واجب آن است اگر شیر را در گلوی بچه بریزند با آن زن و محارم او ازدواج نکند. 5 شیر را با چیز دیگر مخلوط نکنند. 6 شیر مربوط به یک شوهر باشد، بنابراین اگر زنی را که دارای شیر است طلاق دهد بعد شوهر دیگری کند و از او باردار شود و تا موقع وضع حمل شیری که مربوط به شوهر اول داشته باقی بماند و مثلاً کودکی را هشت دفعه از شیر مربوط به شوهر اول و هفت دفعه از شیر مربوط به شوهر دوم شیر دهد آن کودک به کسی محرم نمی شود، همچنین اگر زنی از شیر مربوط به شوهر اول کودکی را بطور کامل شیر دهد و بعد از شیر مربوط به شوهر دوم کودک دیگری را شیر دهد آن دو به یکدیگر محرم نمی شود. 7 کودک به واسطه بیماری شیر را قی نکند، ولی احتیاط واجب آن است در این صورت کسانی که به واسطه شیر دادن به آن بچه محرم می شوند با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند. 8 کودک پانزده مرتبه، یا یک شبانه روز بطوری که در مسأله بعد خواهد آمد شیر کامل بخورد، یا آن مقدار شیر به او بدهند که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است و احتیاط مستحب آن است که اگر ده مرتبه شیر بخورد کسانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه نیز به او ننمایند. 9 دو سال کودک تمام نشده باشد، بنابراین بعد از تمام شدن دو سال اگر به او شیر دهند به کسی محرم نمی شود، حتی اگر پیش از تمام شدن دو سال چهارده مرتبه و بعد از آن یک مرتبه شیر بخورد با کسی محرم نمی شود، ولی اگر از موقع زاییدن زن بیش از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچه ای را شیر دهد احتیاط واجب آن است که با زنانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند ازدواج نکند و نگاه محرمانه هم ننماید.
- هرگاه زنی دختر عمه یا دختر خاله کسی را شیر دهد به او محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند.
- هرگاه زنی از شیر مربوط به یک شوهر چندین بچه را شیر دهد همه آنان به یکدیگر و به شوهر و زنی که آنان را شیر داده محرم می شوند و نیز هرگاه کسی دارای چند همسر است، هر کدام از آنان بچه ای را شیر کامل دهد، آن بچه ها به یکدیگر و به آن مرد و به همه آن زنان محرم می شوند.
- هرگاه زنی کودکی را شیر دهد به برادرهای آن بچه محرم نمی شود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهرهای بچه ای که شیر خورده محرم نمی شوند.
- هرگاه زنی کودکی را با شرایطی که در مسائل آینده گفته می شود شیر دهد، آن زن به حکم مادر اوست و آن مرد که شیر مربوط به اوست به حکم پدر او، پدر آن مرد به حکم جد و مادرش به حکم جده و برادرش عمو و خواهرش عمه و فرزندانش برادر و خواهر او محسوب می شوند، همچنین پدر آن زن به حکم جد مادری و مادرش جده مادری و برادرش دایی و خواهرش خاله، همچنین دختری را که زن شیر داده بر شوهر او حرام است (به شرط این که با آن زن نزدیکی کرده باشد) و نیز انسان نمی تواند با مادر رضاعی زن خود ازدواج کند زیرا به حکم مادر زن اوست. و به عبارت دیگر هنگامی که بچه ای را با شرایطی که می آید شیر دهد آن بچه به این عده محرم می شود: 1 خود آن زن و او را مادر رضاعی می گویند. 2 شوهر آن زن که شیر مربوط به اوست و او را پدر رضاعی گویند. 3 پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند. 4 بچه هایی که از آن زن به دنیا آمده اند یا به دنیا می آیند. 5 بچه های اولاد آن زن هر چه پایین روند چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آنها را شیر داده باشند. 6 خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند. 7 عمو و عمه آن زن اگر چه رضاعی باشند. 8 دایی و خاله آن زن اگر چه رضاعی باشند. 9 اولاد شوهر آن زن که شیر مربوط به اوست هر چه پایین روند، اگر چه اولاد رضاعی او باشند. 10 پدر و مادر شوهر آن زن که شیر مربوط به آن شوهر است هر چه بالا روند. 11 خواهر و برادر شوهری که شیر مربوط به اوست اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند. 12 عمو و عمه و دائی وخاله شوهری که شیر مربوط به اوست هر چه بالا روند اگر چه رضاعی باشند، همچنین عده دیگری که در مسائل بعد گفته می شود به واسطه شیر دادن محرم می شوند.
- نذر زن اگر مزاحم حقوق شوهر باشد بی اجازه او باطل است و اگر مزاحم نباشد احتیاط مستحب آن است که با اجازه او باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زنی بچه دختر خود را شیر دهد؛ آن دختر به شوهر خود حرام می شود و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد. ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد؛ زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمی شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زنی بچه دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود. و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد. ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد، زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمی شود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی بچّه دختر خود را شیر دهد ، آن دختر به شوهر خود حرام می شود . و همچنین است اگر بچّه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد . ولی اگر بچّه پسر خود را شیر دهد ، زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمی شود .
- [امام خمینی] اگر زنی بچه دختر خود را شیر دهد آن دختر به شوهر خود حرام می شود و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمی شود.
- [آیت الله سبحانی] اگر زنی بچه دختر خود را با شرائطی که گفته خواهد شد شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد. ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد، زن پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است، بر شوهر خود حرام نمی شود.
- [آیت الله سبحانی] اگر زنی بچه دختر خود را با شرائطی که گفته خواهد شد شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد. ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد، زن پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است، بر شوهر خود حرام نمی شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زنی بچه دختر خودرا شیر کامل دهد ان دختر به شوهر خود حرام می شود و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد ولی اگر زنی بچه پسر خودرا شیر دهد زن پسرش که مادر ان طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمی شود
- [آیت الله سیستانی] اگر زنی بچه دختر خود را شیر کامل دهد ، آن دختر به شوهر خود حرام میشود ، و همچنین است اگر بچهای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد . ولی اگر زنی بچه پسر خود را شیر دهد ، زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمیشود .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی بچه دختر خود را شیر دهد آن دختر به شوهر خود حرام میشود و همچنین است اگر بچهای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد زن پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی بچّه دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام میشود و همچنین است اگر بچّهای را که شوهر دخترش از زن دیگری دارد شیر دهد؛ ولی اگر بچّه پسر خود را شیر دهد، زن پسر او که مادر آن طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمیشود.