نجس اصطلاحی فقهی که به آنچه از نظر شرعی ناپاک (غیرطاهر) است اطلاق می‌شود. چیزهایی که نجس به شمار می‌روند به دو دسته تقسیم می‌شوند: دسته نخست، آنچه اصالتاً نجس است (نجاسات ده‌گانه) که آن را عین نجس می‌گویند؛ دسته دوم آنچه اصالتاً پاک است اما به دلیل تماس با نجاسات، نجس شده است (مُتَنَجَّس). چندین حکم تکلیفی و وضعی درباره نجاسات وجود دارد؛ مانند اینکه خوردن آنها حرام است و یا اینکه لباس نمازگزار نباید نجس باشد.

شُکر، اصطلاحی قرآنی و اخلاقی به معنای سپاسگزاری و قدردانی زبانی و عملی از نعمت‌های خدا. عارفان مسلمان، شکر را به سه نوع زبانی، قلبی(علمی) و عملی تقسیم می‌کنند. شکر زبانی اعتراف گفتاری به نعمت، شکر قلبی دانستنِ نعمت از خدا، و شکر عملی اطاعت در رفتار و کردار از بخشنده نعمت (مُنعِم) بیان شده است.

از آن جهت كه دین اسلام يك برنامه كامل براى زندگی بشر بوده و تمام جنبه‌هاى حيات مادی و معنوى او را در نظر دارد و از جهتى بهداشت يكى از ابعاد مهم زندگى بشر است، اسلام عزيز نسبت به مسأله طهارت و بهداشت عنايت شايانى دارد.

آب، تنها مایعی که در احکام اسلامی جزو پاک کننده‌های نجاست است. وضو و غسل نیز فقط با آب صحیح است، چنان‌که بعضی از اشیاء متنجس نیز فقط با آب پاک می‌شوند.