نماز استسقاء
اِسْتِسْقاء، عملی دینی برای طلب باران از خداوند، با آدابی خاص، به ویژه به هنگام خشکسالی انجام می‌گیرد.
هیچ نماز مستحبی را نمی توان با جماعت خواند، مگر نماز استسقاء، یعنی نمازی که برای آمدن باران می خوانند و نماز عید فطر و قربان که در زمان غیبت امام(علیه السلام) مستحب است.
عنوان مسئله:
هیچ نماز مستحبی را نمی توان با جماعت خواند، مگر نماز استسقاء، یعنی نمازی که برای آمدن باران می خوانند و نماز عید فطر و قربان که در زمان غیبت امام(علیه السلام) مستحب است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا طواف عمره مفرده مستحب، حکم طواف واجب را دارد، که باید نماز آن پشت مقام ابراهیم باشد؟ یا حکم طواف مستحبّی را دارد که در هر جای مسجد الحرام می توان آن را خواند؟
- آیا روحانی کاروان، که نماز طوافش را به صورت فرادی خوانده، می تواند همان نماز را مانند نمازهای یومیّه، به نیّت جماعت برای افراد کاروان امامت کند؟
- شخصی علاقمند است که قرائت قرآن و نمازهای مستحبّی و دعاء توسّل را پشت مقام ابراهیم انجام دهد، در حالی که در جاهای دیگر مسجد الحرام نیز انجام این امور ممکن است. از طرفی، بر اثر ازدحام جمعیّت کسانی که می خواهند نماز طواف واجب بخوانند با کمبود جا مواجه هستند. آیا این کار جایزاست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا خواندن دو خطبه پس از نماز جماعت عید فطر و قربان، جزء نماز عید است؟ و چنانچه امام جماعت خطبه را قبل از نماز عید بخواند، آیا نماز عید صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] امام جماعت تا چند نوبت می تواند نماز یومیّه و نماز عید را به جماعت بخواند؟
- [سایر] وظیفه منتظران در مورد خواندن نماز عید فطر و عید قربان در زمان غیبت چیست؟
- [سایر] چرا نماز عید فطر و عید قربان و جمعه در زمان غیبت امام زمان (عج) واجب نیست؟
- [سایر] چرا اهل سنت دست بسته نماز می خوانند؟ آیا نمازی که شیعیان می خوانند درست است یا نماز دست بسته اهل سنت؟
- [سایر] چرا نمازهای مستحبّی به جماعت خوانده نمی شود؟ در حالی که اهل تسنّن در ماه رمضان نماز تراویح را به جماعت می خوانند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا میتوان نماز عیدین (عید سعید فطر و قربان ) را به صورت فردی خواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان نماز شب یا سایر نمازهای مستحبّی را در حال حرکت خواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] معمولا شبهای 19 21 23 ماه مبارک رمضان مردم در مساجد نمازهای قضای احتیاطی خود را به جماعت می خوانند(یک شبانه روز یا بیشتر) امام جماعت هم نماز قضای استیجاری میتی را که قضای یقینی دارد می خواند یا نمازهای خود را احتیاطاً اعاده می کند با فرض اینکه احتیاط امام و مأمومین از جهت احتمال خلل در نمازهای گذشته آنها می باشد. آیااین عمل صحیح است یا اشکال دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] معمولا شبهای 19 21 23 ماه مبارک رمضان مردم در مساجد نمازهای قضای احتیاطی خود را به جماعت می خوانند(یک شبانه روز یا بیشتر) امام جماعت هم نماز قضای استیجاری میتی را که قضای یقینی دارد می خواند یا نمازهای خود را احتیاطاً اعاده می کند با فرض اینکه احتیاط امام و مأمومین از جهت احتمال خلل در نمازهای گذشته آنها می باشد. آیااین عمل صحیح است یا اشکال دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- این نماز در زمان حضور امام(علیه السلام) واجب است و باید به جماعت خوانده شود، ولی در زمان ما که امام(علیه السلام) غایب است مستحب می باشد و می توان آن را به جماعت یا فرادی خواند.
- اگر انسان نداند نمازی را که امام می خواند نماز نافله است یا نماز واجب نمی تواند به او اقتدا کند.
- در نمازهای یومیه هر نمازی را می توان با هر نماز امام اقتدا کرد، مثلاً اگر امام نماز ظهر را می خواند و او نماز ظهر را قبلاً خوانده می تواند نماز عصرش را با نماز ظهر امام بخواند، ولی اگر امام برای احتیاط نمازش را اعاده کرده، نمی تواند نماز خود را با او بخواند، مگر این که هر دو از جهت احتیاط مثل هم باشند.
- اگر امام جماعت با تیمم یا وضوی جبیره ای نماز می خواند می توان به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس از روی ناچاری نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد، همچنین کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند و همچنین زن مستحاضه و بطور کلی هر کس نماز خود را به سبب عذری ناقص می خواند حق ندارد امام جماعت برای دیگران شود (بنابر احتیاط واجب) مگر آنچه در بالا درباره تیمم یا وضوی جبیره ای گفته شد.
- اگر امام جماعت با تیمم یا وضوی جبیره ای نماز می خواند می توان به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس از روی ناچاری نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد، همچنین کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند و همچنین زن مستحاضه و بطور کلی هر کس نماز خود را به سبب عذری ناقص می خواند حق ندارد امام جماعت برای دیگران شود (بنابر احتیاط واجب) مگر آنچه در بالا درباره تیمم یا وضوی جبیره ای گفته شد.
- وقت نماز عید فطر و قربان از اول آفتاب است تا ظهر، ولی مستحب است نماز عید قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخواند و در عید فطر مستحب است بعد از بلند شدن آفتاب افطار کند و زکات فطره را بدهد و بعد نماز عید را بجا آورد.
- مستحب است در نماز عید فطر و قربان امور زیر را به امید ثواب پروردگار رعایت کند: 1 قرائت نماز عید را بلند بخواند. 2 بعد از نماز دو خطبه بخواند مانند خطبه های نماز جمعه با این تفاوت که در نماز جمعه قبل از نماز و در نماز عید بعد از نماز خوانده می شود (و این خطبه در صورتی است که نماز را با جماعت بخواند). 3 در این نماز سوره مخصوص شرط نیست، ولی بهتر است در رکعت اول سوره (سبح اسْم ربک الاْعْلی) و در رکعت دوم سوره (و الشمْس) بخواند. 4 در روز عید فطر قبل از نماز عید با خرما افطار کند و در عید قربان بعد از نماز قدری از گوشت قربانی بخورد. 5 پیش از نماز عید غسل کند و دعاهایی که قبل از نماز و بعد از آن در کتب دعا آمده بخواند. 6 در نماز عید بر زمین سجده کند و در موقع گفتن تکبیرها دستها را بلند کند. 7 بعد از نماز مغرب و عشا در شب عید فطر و بعد از نماز صبح و ظهر و عصر روز عید و نیز بعد از نماز عید فطر این تکبیرها را بگوید: (الله اکْبر، الله اکْبر، لا إله إلا الله و الله اکْبر، الله اکْبر و لله الْحمْد، الله اکْبر علی ما هدانا). 8 در عید قربان بعد از ده نماز که اول آنها نماز ظهر روز عید و آخر آنها نماز صبح روز دوازدهم است، همان تکبیرها را بگوید و بعد از آن اضافه کند: (الله اکْبر علی ما رزقنا منْ بهیمة الاْنْعام و الْحمْد لله علی ما ابْلانا)، ولی اگر روز عید قربان در منی باشد این تکبیرات را بعد از پانزده نماز می گوید که اول آن نماز ظهر روز عید و آخر آن نماز صبح روز سیزدهم ذی الحجه است. 9 نماز عید را در فضای باز بخواند نه زیر سقف.
- نماز قضا را می توان با جماعت خواند، خواه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، ولی احتیاط این است که هر دو یک نماز را بخوانند، مثلاً نماز قضای ظهر را با نماز ظهر بخواند و نماز قضای عصر را با نماز عصر.
- هرگاه مشغول نماز مستحبی باشد و جماعت برپا شود چنانچه می ترسد اگر نماز خود را تمام کند به جماعت نرسد مستحب است آن نماز را رها کند و مشغول جماعت شود.
- مستحب است پیش از نمازهای یومیه اذان و اقامه بگویند وبهتر است حتی الامکان ترک نشود، مخصوصاً (اقامه)، ولی برای نماز عید (فطر) و (قربان) و نمازهای واجب دیگر، اذان و اقامه نیست، بلکه سه مرتبه به امید مطلوبیت پروردگار بگویند (الصلاة) و نیز مستحب است به عنوان تبرک و امید ثواب در روز اول که بچه به دنیا می آید، یا پیش از آن که بند نافش بیفتد در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگویند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] نماز عید فطر و قربان و همچنین نماز استسقاء که برای آمدن باران میخوانند را در زمان غیبت امام علیهالسلام می‌شود با جماعت خواند، امّا نمازهای مستحبّی را نمیشود با جماعت خواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نمازهای مستحبّی را نمی شود به جماعت خواند مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران می خوانند و همچنین نماز عید فطر و قربان را نیز می توانند به جماعت بخوانند.
- [امام خمینی] احتیاط واجب آن است که نماز عید فطر و قربان را در زمان غیبت امام علیه السلام با جماعت نخوانند، ولی به قصد رجاء مانع ندارد و نمازهای مستحبی را هم نمی شود به ماعت خواند مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران می خوانند.
- [آیت الله بهجت] نمازهای مستحبی را نمی شود به جماعت خواند، ولی خواندن نماز عید فطر و قربان در زمان غیبت امام علیه السلام به جماعت مستحب است در صورتی که شروط وجوب موجود نباشد، همچنین خواندن نماز استسقاء که برای طلب باران می خوانند به جماعت مستحب است و بعید نیست استحباب جماعت در نماز غدیر که به امید مطلوبیت خوانده شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز مستحب را نمی شود با جماعت خواند مگر نماز استسقاء که برای امدن باران می خوانند و نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان حضور امام علیه السلام واجب بوده و به واسطه غایب شدن ایشان مستحب می باشد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نماز مستحب را نمی شود به جماعت خواند، مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران می خوانند. و نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است، مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان امام علیه السلام واجب بوده، و به واسطه غایب شدن آن حضرت مستحب می باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] نمازهای مستحبی را نمی شود به جماعت خواند ، مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران می خوانند . و نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان امام واجب بوده و به واسطة غائب شدن ایشان مستحب می باشد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نماز مستحب را نمی شود به جماعت خواند؛ مگر نماز استسقاء - که برای آمدن باران می خوانند - و نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است؛ مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان امام (ع) واجب بوده و به واسطه غائب شدن ایشان مستحب می باشد.
- [آیت الله سیستانی] نماز مستحب را نمیشود در هیچ موردی بنابر احتیاط با جماعت خواند ، ولی نماز استسقاء را که برای آمدن باران میخوانند میتواند با جماعت خواند . و همچنین نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است ، مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان حضور امام علیهالسلام واجب بوده و بواسطه غائب شدن ایشان مستحب میباشد .
- [آیت الله بروجردی] نماز مستحب را نمیشود به جماعت خواند، مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران میخوانند و نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است، مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان امام عَلَیْهِ السَّلَام واجب بوده و به واسطهی غائب شدن ایشان، مستحب میباشد.