انگور
انگورهمان میوه معروف است که از آن در بابهای طهارت، زکات، تجارت و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
اگر زکات خرما یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات را از رطب تازه یا انگور بدهد (ولی می تواند رطب تازه یا انگور را به مستحق بفروشد بعد بدهی او را از باب زکات حساب کند) اما اگر بخواهد رطب یا انگور را قبل از خشک شدن بفروشد می تواند زکات آن را از خودش بدهد.
عنوان مسئله:
اگر زکات خرما یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات را از رطب تازه یا انگور بدهد (ولی می تواند رطب تازه یا انگور را به مستحق بفروشد بعد بدهی او را از باب زکات حساب کند) اما اگر بخواهد رطب یا انگور را قبل از خشک شدن بفروشد می تواند زکات آن را از خودش بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر انگور را قبل از کشمش شدن بفروشند، در صورتی که کشمش آن به حدّ نصاب برسد، آیا زکات بر انگورها واجب است یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] این بنده مقداری از کشمش خشک از محصول باغم استفاده کرده لکن از حد نصاب کمتر است ولی مقداری انگور دارم که اصلاً قابل خشک شدن نیست و فقط در حالت انگوری استفاده میشوند یا شیره میشوند، فعلاً نمیدانم اگر این انگورها هم زکات داشته باشد و به حدّ نصاب میرسد، باید زکات بدهم یا نه؟ بیان فرمائید.
- [آیت الله خوئی] چند قسم از انگور است اصلاً قابل خشک شدن نیستند مثل سبز انگور و امثال آن، بلکه استفاده از آنها منحصر به خوردن آنها است در حالت انگوری، یا اینکه باید آب آنها جوشانیده شده و شیره انگور بسازند، و لذا سنجیدن مقدار خشک آنها مشکل است خواهشمند است بفرمائید اوّلاً این قبیل انگورها هم زکات دارند و واجب است از آنها زکات داده شود؟ و بعداً طریقه سنجیدن حد نصاب آنها چیست؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه زیدی طلبی از عمروی داشته و عمرو مدیون وفات نموده، آیا در صورت فقیر بودن مدیون، از باب زکات یا مظالم میتوان دین را حساب نمود؟ و اگر به قدر ادای دین ترکه دارد و لیکن ورثه حاضر برای ادای دین او نیستند، آیا باز هم میتواند ذمّه عمرو مدیون را از باب زکات بری نماید یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] شخصی با وامی که از بانک گرفته، خانه و زندگی تهیّه کرده است و پیش از آن که بدهی بانک را بدهد، فرار کرده است. اموالی از وی نزد بانک موجود است، آیا بانک می تواند برای وصول وام، از باب تقاصّ، اموال را بفروشد؟
- [آیت الله بروجردی] مولانا! در باب زکات میفرمایید: زکات بعد از وضع مخارج زراعت است از بذر و غیره و میفرمایید: قیمت بذر را حساب کند. آیا آن غلّهای که زکات به آن تَعَلُّق گرفته قیمت حین تَعَلُّق الزکات - که انعقاد حبّه یا احمرار باشد - یا قیمت وقت اخراج - که بعد از تصفیه باشد - حساب کند؟ بیّنوا تو جروا.
- [آیت الله بهجت] شخصی زکات گندم بدهکار است و از طرفی مقروض می باشد و قدرت پرداخت بدهی را ندارد. او یک دستگاه تراکتوری دارد که اگر برای پرداخت بدهی هایش آن را بفروشد، وام او که تقریبا مساوی با قیمت تراکتور است، پرداخت می شود. ولی پس از فروش تراکتور، خانواده اش در مضیقه زندگی قرار می گیرند. آیا باید زکات بدهد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی وصیّت کرده ثلث مال او جهت خیرات مصرف شود. ثلث او 200 نخل خرما است. اگر محصول خرما به حد نصاب برسد، به آن زکات تعلّق می گیرد؟ آیا بر وصیّ واجب است زکات آن را بدهد یا بر شخص دیگر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی وصیّت کرده ثلث من که 100 نخل خرما است صرف خیرات گردد، اگر ثلث او به حدّ نصاب برسد آیا بر وصیّ واجب است زکات آن را بدهد یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] یک نفر ملکی را که دارای نخیلات است به صیغه مصالحه اجاره مینماید در ظرف چهار سال مثلاً به مال المصالحه به قرار سالی پول یا جنس معیّنی، آیا مال المصالحه در باب زکات از مؤونه زراعت است که اگر بعد از وضع مال المصالحه و سایر مخارجات دیگر، اجناس زکوی به حد نصاب برسد زکات بدهد و الّا ندهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- احتیاط واجب آن است که سهم سادات را از خود آن مال و یا از پول رایج بدهند، نه از جنس دیگر، مگر این که جنس دیگر را به مستحق بفروشد سپس بدهی او را از باب خمس حساب کند.
- زکات گندم و جو وقتی واجب می شود که دانه آن بسته شود و به آن گندم و جو گویند و زکات انگور و کشمش موقعی است که میوه برسد و به آن انگور گویند و همچنین در مورد خرما زمانی است که خرما برسد و قابل خوردن شود، ولی وقت دادن زکات در گندم و جو زمانی است که آن را خرمن کنند و کاه را جدا نمایند و در خرما و کشمش موقعی است که خشک شود، مگر این که بخواهند آن را به صورت تر مصرف کنند که باید زکات آن را بدهند به شرط این که خشک شده آن به حد نصاب برسد.
- اگر رطب و انگور را پیش از خشک شدن مصرف کند یا به فروش رساند، در صورتی زکات آن واجب است که خشک شده آنها به اندازه نصاب باشد.
- کسی که زکات بر ذمه دارد و از فقیری طلبکار است، می تواند طلب خود را از باب زکات حساب کند، حتی اگر فقیر بدهکار از دنیا برود می تواند بدهی او را از زکات محسوب دارد، اما اگر چیزی از خود گذاشته که به اندازه بدهی اوست بنابر احتیاط واجب نمی توان بدهی او را از زکات حساب کرد.
- اگر وزن گندم و جو و خرما و کشمش موقعی که هنوز تر است به حد نصاب برسد و بعد از خشک شدن کمتر از این مقدار شود زکات آن واجب نیست.
- اگر درخت خرما یا انگور در یک سال دو مرتبه میوه دهد چنانچه روی هم به مقدار نصاب باشد، زکات آن را بنابر احتیاط واجب باید بدهد.
- در مورد گندم و جو و کشمش و خرما زکات در صورتی واجب است که هنگام واجب شدن زکات صاحب آنها بالغ باشد.
- قبل از آن که زکات بر انسان واجب شود نمی تواند چیزی از باب زکات به فقیر دهد، ولی می تواند به او قرض دهد و بعد از آن که زکات بر او واجب شد حساب کند.
- کسی که زکات چند مال بر او واجب است اگر مقداری زکات بدهد و نیت هیچ کدام را نکند، چنانچه چیزی را که داده همجنس یکی از آنها باشد، زکات همان جنس حساب می شود و اگر همجنس هیچ کدام نباشد به همه آنها قسمت می شود، بنابراین اگر مثلاً یک گوسفند از باب زکات بدهد زکات گوسفند حساب می شود، ولی اگر مقداری پول نقره بدهد در حالی که بدهکار زکات گوسفند و گاو است در میان هر دو تقسیم می گردد.
- فقیری که می داند زکات بر شخصی واجب نشده، نمی تواند چیزی از باب زکات از او بگیرد و اگر بگیرد و پیش او تلف شود ضامن است، اما اگر آن فقیر به فقر خود باقی باشد می توان بدهی او را بعداً جهت زکات حساب کرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد ، نمیتواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد ، بلکه چنانچه ملاحظه قیمت نماید و انگور یا خرمای تازه یا کشمش ، یا خرمای خشک دیگر از بابت قیمت بدهد نیز محل اشکال است ، و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد ، نمیتواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد ، بلکه چنانچه به اعتبار قیمت ، خرما و یا انگور دیگری بدهد اگر چه تازه باشد ، محل اشکال است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زکات گندم و جو وقتی واجب می شود که به آن گندم و جو گفته شود و زکات کشمش وقتی واجب می شود که انگور صدق کند و زکات خرما هم موقعی واجب می شود که به آن خرما گفته شود. ولی وقت دادن زکات در گندم و جو، موقع خرمن و جدا کردن کاه آنها، و در خرما و کشمش موقعی است که انگور خشک شده کشمش شود و رطب، تمر شده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد مگر خرما یا انگوری که از جمله همان خرما و کشمش باشد که زکات به آن تعلق گرفته و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد مگر آن که خرمای خشک یا کشمش از جمله خرما و انگوری باشد که زکات به آن تعلق گرفته ولی اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمیتواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد، مگر خرما یا انگوری که از جمله همان خرما و کشمش باشد که زکات به آن تعلق گرفته، و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمیتواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد مگر آن که خرمای خشک یا کشمش از جمله خرما و انگوری باشد که زکات به آن تعلق گرفته، ولی اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد، مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد. اما اگر یکی از اینها را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [امام خمینی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمیتواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمیتواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد، اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [آیت الله بهجت] اگر مقداری خرما یا انگور تازه دارد که خشک آن به اندازه نصاب میشود، چنانچه به قصد زکات از تازه آن قدری به مستحق بدهد که اگر خشک شود به اندازه زکاتی باشد که بر او واجب است، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مقداری خرما یا انگور تازه دارد که خشک آن باندازه نصاب می شود، چنانچه بقصد زکات از تازه آن بقدری به مستحق بدهد که اگر خشک شود به اندازه زکاتی باشد که بر او واجب است، اشکال ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر رُطَب و انگور که تازهاند, به خرما و کشمش که خشک شدهاند, معامله شود , باید تفاوت وزن میان تازه که تَر است و خشک, ملاحظه شود و احتیاطْ در ترک اینگونه داد و ستد است.