احتیاط لازم
احتیاط الزامآور را احتیاط واجب گویند.
بهتر آن است که در حال اختیار در سجده سه مرتبه (سُبْحانَ اللّه‌ِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبَّی الاَعْلَی وَبِحَمْدِهِ) بگوید ، وباید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود ، گر چه گفتن هر ذکری کفایت می‌کند ، ولی بنابر احتیاط لازم باید به این مقدار باشد . و مستحب است (سُبْحانَ رَبّیَ الاَعْلَی وَبِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید .
عنوان مسئله:
بهتر آن است که در حال اختیار در سجده سه مرتبه (سُبْحانَ اللّه‌ِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبَّی الاَعْلَی وَبِحَمْدِهِ) بگوید ، وباید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود ، گر چه گفتن هر ذکری کفایت می‌کند ، ولی بنابر احتیاط لازم باید به این مقدار باشد . و مستحب است (سُبْحانَ رَبّیَ الاَعْلَی وَبِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- بهتر آن است که در حال اختیار در رکوع سه مرتبه (سُبْحانَ اللّه‌ِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبّی العَظِیم وَبِحَمْدِهِ) بگوید ، گر چه گفتن هر ذکری کفایت می‌کند و بنابر احتیاط واجب باید به همین مقدار باشد ، ولی در تنگی وقت و در حال ناچاری گفتن یک (سُبْحانَ اللّه‌ِ) کافی است . و کسی که نمی‌تواند (سُبْحانَ رَبِّی العَظِیِم) را خوب ادا کند باید ذکری دیگر مانند سه بار (سُبْحانَ اللّه‌ِ) را بگوید .
- دستور سجده سهو این است که بعد از سلام نماز فوراً نیّت سجده سهو کند و پیشانی را بنابر احتیاط لازم بر چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد ، واحتیاط مستحب آن است که در آن ذکر بگوید ، و بهتر آن است که بگوید ، (بِسْمِ اللّه‌ِ وَبِاللّهِ ، السَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللّه‌ِ وَبَرَکاتُهُ) بعد باید بنشیند ودوباره به سجده رود ، و ذکری را که گفته شد بگوید و بنشیند ، و بعد از تشهّد بگوید : (السَّلامُ عَلَیْکُمْ) و اولی این است (وَرَحْمَةُ اللّه‌ِ وَبَرکاتُهُ) را اضافه کند . قضای سجده فراموش شده
- اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید ، سهواً بگوید : (السَّلامُ عَلَیْنا وَعَلَی عِبادِ اللّه‌ِ الصّالِحِینَ) ، یا بگوید : (السَّلامُ عَلَیْکُمْ) اگر چه (وَرَحْمَةُ اللّه‌ِ وَبَرَکاتُهُ) را نگفته باشد ، باید بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو انجام دهد ، ولی اگر اشتباهاً بگوید (السَّلامُ عَلَیکَ اَیُّها النَّبِی ، وَرَحْمَةُ اللّه‌ِ وَبَرَکاتُهُ) احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد . ولی اگر دو حرف یا بیشتر از سلام را بگوید بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو انجام دهد .
- مستحب است انسان بعد از نماز مقداری مشغول تعقیب یعنی : خواندن ذکر و دعا و قرآن شود ، و بهتر است پیش از آنکه از جای خود حرکت کند و وضو و غسل و تیمم او باطل شود ، رو به قبله تعقیب را بخواند . و لازم نیست تعقیب به عربی باشد ، ولی بهتر است چیزهائی را که در کتابهای دعا دستور دادهاند بخواند . و از تعقیبهائی که خیلی به آن سفارش شده است ، تسبیح حضرت زهرا سلام اللّه علیها است که باید به این ترتیب گفته شود : 34 مرتبه (اللّه اکبر) ، بعد از آن 33 مرتبه (الحمد للّه) ، بعد از آن 33 مرتبه (سبحان اللّه) ، و می‌شود سبحان اللّه را پیش از الحمد للّه گفت ، ولی بهتر است بعد از الحمد للّه گفته شود .
- در رکعت دوم تمام نمازهای واجب و مستحب ، و رکعت سوم نماز مغرب ، و رکعت چهارم نماز ظهر و عصر و عشا ، باید انسان بعد از سجده دوم بنشیند و در حال آرام بودن بدن ، تشهّد بخواند ، یعنی بگوید : (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ) ، واگر بگوید : (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً صلّی اللّهُ عَلْیه وآلهِ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ) کفایت می‌کند . ودر نماز وتر هم تشهد لازم است .
- اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری بر طرف کنند ، بدن پاک می‌شود ، مگر آنکه بدن به بول نجس شده باشد که در این صورت بنابر احتیاط واجب با آب کر به یک مرتبه پاک نمی‌شود ، ولی بیرون آمدن و دو مرتبه در آب رفتن لازم نیست ، بلکه اگر در زیر آب به آن محل دست بکشند که آب از بدن جدا شود و دو مرتبه آب به بدن برسد کفایت می‌کند .
- اگر بین سه و چهار شک کند ، و موقعی که یک رکعت نماز احتیاط ایستاده را می‌خواند یادش بیاید که نماز را سه رکعت خوانده ، باید نماز احتیاط را رها کند ، و چنانچه پیش از داخل شدن در رکوع یادش آمده باشد ، یک رکعت بطور متصل بخواند و نمازش صحیح است . و برای سلام زیادی بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو بنماید . و امّا اگر پس از داخل شدن در رکوع یادش آمده باشد ، باید نماز را دوباره بخواند وبنابر احتیاط نمی‌تواند اکتفا به ضمیمه کردن رکعت باقیمانده نماید .
- انسان باید قرائت نماز را صحیح بخواند ، و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند همه سوره حمد را صحیح بخواند ، باید به همان نحو که میتواند بخواند ، اگر مقداری را که صحیح می‌خواند معتنابه باشد ، ولی اگر آن مقدار ناچیز باشد ، باید بنابر احتیاط واجب مقداری از بقیه قرآن را که میتواند صحیح بخواند و به آن ضمیمه کند ، و اگر نمی‌تواند باید تسبیح را به آن ضمیمه کند . و اما کسی که نمی‌تواند به کلی سوره را صحیح بخواند ، لازم نیست چیزی عوض آن بخواند . و در هر صورت احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بجا آورد .
- در تیمم بدل از وضو یا غسل ، سه چیز واجب است : اول : زدن یا گذاشتن کف دو دست بر چیزی که تیمم با آن صحیح است ، و بنابر احتیاط لازم این کار در دو کف باید با هم انجام گیرد . دوم : کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی از جائی که موی سر میروید تا ابروها و بالای بینی ، و همچنین دو طرف پیشانی بنابر احتیاط واجب ، و احتیاط مستحب آن است که دستها روی ابروها هم کشیده شود . سوم : کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست ، و کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ . و احتیاط واجب آن است که ترتیب بین دست راست و دست چپ رعایت شود . و لازم است تیمم با نیت و به قصد قربت انجام دهد همانگونه که در وضو گذشت .
- کسی که میخواهد نماز بخواند ، اگر برای پوشاندن خود حتی برگ درخت و علف و گل و لجن نداشته باشد ، و مأیوس باشد که تا آخر وقت چیزی پیدا کند که خود را با آن بپوشاند ، در صورتی که اطمینان دارد کسی که ستر عورت از او واجب است او را نمیبیند ، ایستاده و با رکوع و سجود اختیاری نماز بخواند . و چنانچه احتمال دهد که ناظر محترم او را می‌بیند ، باید بطوری نماز بخواند که عورت او نمایان نباشد ، مثل اینکه نشسته نماز بخواند . و اگر برای اینکه خودش را از دید ناظر محترم نگاه دارد ناچار شود ایستادن و رکوع و سجود را ترک کند ، یعنی در هر سه حالت دیده می‌شود ، بنشیند و رکوع و سجود را با اشاره انجام دهد ، و اگر یکی از سه چیز را فقط ناچار است ترک کند همان را ترک کند ، پس اگر میتواند بایستد ، و رکوع و سجود را با اشاره انجام دهد ، و اگر ایستادن موجب دیده شدن است بنشیند ، و رکوع و سجود را انجام دهد گر چه در این صورت احتیاط مستحب این است که جمع کند بین این گونه نشستن و نماز ایستاده با اشاره به رکوع و سجود . و احتیاط لازم آن است که شخص برهنه در حال نماز عورت خود را با بعضی از اعضای بدن خود بپوشاند ، مثل دو ران در حال نشستن ، و دو دست در حال ایستاده . شرائط لباس نمازگزار
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بهتر آن است که در حال اختیار در سجده سه مرتبه سبحان اللّه یا یک مرتبه سبحان ربی الاعلی و بحمده بگوید و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و ظاهر این است که گفتن هر ذکری که به این مقدار باشد کفایت می کند و مستحب است سبحان ربی الاعلی و بحمده را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید.
- [آیت الله علوی گرگانی] باید در سجده سه مرتبه )سُبْحانَ اللّه‌ِ( یا یک مرتبه )سُبْحانَ رَبِّیَ الأعْلی وَبِحَمْدِهِ( بگوید و احتیاطاً مطلق ذکر کافی نیست. چنانچه در رکوع گذشت و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود ومستحبّ است )سُبْحانَ رَبِّیَ الأعْلَی وَبِحَمْدِهِ( را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در سجده هر ذکری بگوید کافی است به شرط آنکه مقدار ذکر از سه مرتبه (سُبْحانَ الله) یا یک مرتبه (سُبْحانَ ربیّ الاَعلی وَبِحَمْدِهْ) کمتر نباشد و مستحب است (سُبْحانَ ربیّ الاَعلی وَبِحَمْدِهْ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله وحید خراسانی] در حال اختیار واجب است در سجده سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سبحان ربی الاعلی و بحمده یا هر ذکری که به این مقدار باشد بگوید و احتیاط مستحب ان است که تسبیح را بر مطلق ذکر مقدم بدارد و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و مستحب است سبحان ربی الاعلی و بحمده را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید
- [آیت الله شبیری زنجانی] یکی از واجبات سجده ذکر است و آن گفتن (سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعْلی وَ بِحَمْدِهِ) یا (سُبْحانَ اللَّهِ سُبْحانَ اللَّهِ سُبْحانَ اللَّهِ) است و ظاهر آن است که گفتن هر ذکری که به مقدار اینها باشد کفایت می‌کند، لکن بنا بر احتیاط واجب در سجده (سُبحانَ ربِّیَ العَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ) نگوید؛ و باید ذکر سجده به دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و مستحب است (سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعلی وَ بِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که در سجده سه مرتبه (سُبْحانَ اَللهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّی الاَعْلی وَ بِحَمْدِه) بگوید و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شودو مستحب است (سُبْحانَ رَبِّی الاَعلی وَ بِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله خوئی] بهتر آن است درحال اختیار در سجده سه مرتبه (سبحان الله) و یک مرتبه (سبحان ربی العلی و بحمده) بگوید و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و ظاهر این است که گفتن هر ذکری که به این مقدار باشد کفایت می‌کند و مستحب است (سبحان ربی العلی و بحمده) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید.
- [آیت الله بهجت] کفایت هر ذکری که در سجده بگوید، خالی از وجه نیست، ولی احتیاط مستحب آن است که سه مرتبه (سُبحانَ اللّه) یا یک مرتبه (سُبحانَ رَبِّی الأعْلی وَ بِحَمْدِه) بگوید و مستحب است (سبحان ربّی الأعلی و بحمده) را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] لازم است در حال اختیار سه مرتبه (سُبحان اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبحانَ ربِّیَ العظیمِ وبِحَمْدِهِ) یا ذکر دیگری به این مقدار بگوید؛ ولی به احتیاط واجب در رکوع (سُبحانَ ربِّیَ الأعْلی وبِحَمْدِهِ) نگوید و در تنگی وقت و در حال ناچاری گفتن یک (سُبحان اللَّهِ) کافی است.
- [آیت الله مظاهری] هر ذکری در سجده گفته شود کافی است ولی مستحب است سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلی وَ بِحَمْدِهِ) گفته شود و اگر ذکر دیگر گفته شود، باید از سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلی و بِحَمْدِهِ) کمتر نباشد و مستحب است ذکر سجده سه یا پنج یا هفت مرتبه گفته شود.